장음표시 사용
411쪽
ss Comment inposeriorem D. Patili.&familia David, sine dubio nobili stimus erat. Iam vero tribus Beniamin, ex qua Paulus erat, multis nominibus erat nobilis. Hactenus in his, quae secundum carnem sunt,
aduersiar ij sine parem, si non maiorem fuisse ostendit rhic, in his, quae secundum DE UM sunt, potiores a se partes teneri, confirma es quemadmodum prioris epistolae, capite quarto, Sic nos existimet homo diacebat viministros CHR ISTI, dissensatores msseriorum DEI: In quo ministerio, rerum suarum omnium summam contineri, totius vitae cardinem aversari saepissim contestatur: nam cum demiandi, siue carnali gloriata, verba facit, cam, ut stercora reputat, aperte clamans: Vihi absit gloriari ni-G-iar sin cruce Domini nostri IESU CHRISTI Ideo adiu-Xit, ut minus sapiens dico plus ego, quasi aduersarijs, si DEI dona spectes, duros labores , pro Euangelio susteptos accuratius consideres, se longe iis probis illis Sectarijs&impostoribus, superiorem ac tu. stiorem fuisse protestando tamen id ex arrogantia se non facer
412쪽
ad Corinthios episeolam, Cip. II.
In laboribus plurimis, in carceribus abundantius, in plagis stupra modum, in
Eorum itaq; qui iactanter nimis, in magnu veritatis religionisq; Christianae piti dictu, aduersus ipsu, se extollebant: qd Euangeli,causa lubens, perpessiis fuerit, ac intrepide tolerarit, inuit in quodam odo copul-s aspicienda, illoru ponere ob oculos aggredit. Aeli imu,labores uos,quos assiduein duriter exantiabat, in genere comemorat, quibus adstruere legit ima ministerissui, tu vocatione, tum authoritate, tum dignitate nititur Quin . audebat dicere,xpi causi,se plus alijsApostolis laborasse,quomodo Pseudoapostolos, durorum Iaborum magnitudine, non superauit 'cum hoc uno symbolo, se dixisset Dias ei esse ostensurum, ipsium ' 'esse in Apostolorci ordine legitime cooptatum. Ego,incat,ostenda isti,quanta eu oporteat pro note meo pati. Secare
νιb', inprimis,trequentius mancipatiam fuisse sub ij cit; in quibus ministerium suum constantius,qua Pseudoapostoli defendebat: Pari modo, atrocia verbera, rialiter ferebat, quemadmodum narrat in Actis, Lucas, C. I 6 Cum multasplagas eis intubssent, inquit,miserunt eos in carcerem,oc. Misit eos In interiorem earcerem, o pedes eoru binxit ligno. Pari animi fortitudine creberrima crudelismortis pericula adisse, facit ibidem Lucas testatum: Lapidantes Paulum,ai traxerunt eum extra ciuia tarem,existimantes eum mortuu Sen. ex eorum essenti. meroiciebat, qui, ut ouis Occisionis, esset a morti deputatus,licet innocens:Dese n. ad Rom. c. 8.q, Psalm
grapho dictu erat pnunciabat: Doma plerie morti camur Iota die, aestι-
413쪽
ντο comment inposteriorem D. Pauli aestimati sumus sicut oves occisionis, hoc propter acerbos mortis dolores, quos fidei.& iustitiae causa, iugiter tolerabat Sed in his Omnibus superamus, propter eum, qui dilexit nos. Unde prioris ad Corinth. cap. I s. dicebat: uotidem oriorpropter ve-sram gloriam Gicut &siapra,cap. semper nos, μι - -
A Iudais, quinquies quadragenas, una minus accepi, ter virgis casus sium
Adiectivo IS uadragenas, respondet substantivum Plagas. Quinq; vicibus, se a Iudaeis vapulantem, singu-h triginta nouem accepisseverbera, siue ictus recenset Deuteronomi j enim c. s. postquam dixerat Dominus,delicti mensurae,plagarum resoniuere modum ebrire, praecipit, ut triginta nouemplagis emendarentur , qui commeruissent. Nam qui ultra quadragenas, Vapulando accepisset honorum&dignitatum erat in posteruimmunis. Licet porro Iudaei, minus quadraginta verberibus, saepe praeter legis mentem, sontes onerarent. quia tamen Paulum oderant ait D. Thomas, ad amussim, nihil ei remittendo diligenter exequebantur, , lex praecipiebat. Virgis caesium fuisse Philippis, Paulua gentilibus, narratc. 16. Act. D. Lucas, sicut ili lapidibus,in Lycaonia,ita fuisse obrutum commemorat, ut seminecem, vix ex suis manibus, ipsi dimitterent. Quod vero attinet ad profundum maris, in quo se nocte ac die fuisse Apostoliis tradit, cum multae ea de re adferantur interpretationes, ait Cardinat.Baronius, haud displicet,quod apudBedam, legitur ex Theodoro, uisse teterrimu osmeo nomine calce rem CyZice-nu, siexeo, is altissiimus esset,adeoq; deorsu dePressus, merito
414쪽
adcorinthios epiuolam Cap. XI 3 rmerito profundum maris sit dictus, illi similis, qui erae
Athenis famosissimus carcer,Baratrum appellatus, veI qui Syracusis, Latomiae nominatus, qui Romae, nuncupatus Tullianus, aliqua ex parte praedictis comparandus, hi enim nominatissimi, omnium habebantur. At licet neq; inaccis,a Luca conscriptis, nec in Episto- Iis Pauli, habeatur aliqua mentio dePauli Cy icum aduentu, tamen cu constet illum venisse Troadem, Cyzicum itidem inPropontide situm coscendisse, par est credere: nam cum Strabonis sententia clib. O. ea ciuitas,ob magnitudinem, pulchritudinem, &legum grauitatem, bello pacique accommodata comparari posset, cum principibus Asiae urbibus, quaeq; ut idem ait jisilem praedita esse rornamentis. quibus Rhodiorum, Massilianensium, d Carthaginensium nobi Iissimae ciuitates, a Paulo non fuisse neglectam, par est credere. Naufragij autem in tertium diem periem, prorsus in suis Actis, Lu Cas, nihil meminit Scitὰ tamen admodum animaduertitDn.Baronius, male illositatare, qui naufragium apud Melitam, factum existimant quod Lucas narret, unum suisse e tribus a Paulo numeratis, non animaduertentes, inquit, secundam epistolam ad Corinthios, longe ante naufragium,esse scriptam.
in itineribus se pri periculis Iininum, periculis latron m perIcuo ex genere,
Licet iuxta Sapientem, prouerb. cap. 4. Iusorum gressu dirigat Deus, ct eorum itinera in paceproducantur; Corporis tamen gressus, saepenumero impediuntur, amentis via, quae securam tranquillisatem issenumero Aa a corpore
415쪽
3γt comment.in poseriorem D. Pausicorpore molestiam patiente experitur;Hinc est, quod
inmortalis huius vitae ad coelum profectione, Dequenter admodum depreCatur Deum, Regius Vates, vidi minconsectusso viam siuainn,deducaturm ter caetera narrat Lucas Act. a . insidias, quae Paulo in quodam itinere acciderunt, in quo Iudaea se deuoueraurnihilausaturas ovi muta occidissent. Periculi, genere. Diuersa discriminum genera recesset, quibus, lemuru Pro Dei domo opposuisse, constanteri infracto animo gloriatur,enumerans, iuxta parcem iam,miles vul nera, sicut pastor oves: Ac inprimis, se iuxta Eccles cap. 34 aliquoties, usq; ad mortem periclitatum religionis causa, sed gratiaDei liberatum,fuisse dicit.Spiritus enim
rimentiumDeu quaeritur, eri resectu rus benedicerur. Spes nasgorum insaluante istis,ctoreulisei inditigentesse. Quasi
diceretApostolus, causa Corinthiorum, plurima disierimina sum perpessus, sed liberatus sum grati aDei. Paulo n. sicut&aliis iustis,iuxta Esaiqc. 32. promiserat Deus, nolitimere, Nertransierisper aquas,tecum ero, flamina non operient te Dicit etiam, periculu/xgenereti exgentibus liberatum,ut nec domi, nec foris,praedicat inuangeli causa, sibi tutum locum fuisse insinuet: Cum entin Christum crucifixum, Iudau quos genus suum appel- i lassandatim,gentibus verosultitia, intrepide an nunci ret, nil nisi a Crucis Christi hostibus, praeter mortem Poterat expectare;Nam, nec sibi in urbibus mitratis, inqui biis asylum quaeri debuerati satis cautum fuisse subitangit quemadmodum ActaApostolica c. Is delphe- Ωἰ dcc. s. de Cor. testanti Irho nec insolitudinibus,desertisq; locis, seeuritate,aut refugi uinueniebat, inquibus, ipsi vel bellue ipset vel latrones,vel coniurati hostes iasidiabatur. Qua,periculor ampla enumeratione, sonusquam
416쪽
ad Corinthios ψnum XI. 3 3 nusqua et fidem,vel asylu, vel amicitia reperisse fidei
causa, dicit, Vt eo gloriosius, ministerijsui functionem amplificet. Periculis infals ratribus. Cum nec terra,nec mare, Paulum ferre possent,haecina consolationis hi man pes,amictu poterat erigere,quod extremi exitii latium, apud amicos,eande fide: religione profitentes, esset reperire sed, ibide, longe falsus est opinione:Quae causa est,quod hoc genus discriminis,ulti mo loco, iuxta D. Thomam, tanqua acerbissimum molestissimum posuit. Dicere n. Paulus cu Christo post Psalis ographum, Psal m. o. poterit. 2ui manducat mecupanem,leuauit calcaneum contra meano est,m ei familiares quos amicissimos expectaba, me supplantabant, id est, in fraudedi ruinam impulere, quod antea Iudas, Chri sto fecerat, osculo paeis ipsum prodendo, sub specie discipuli, magistrum occulte persecutoribus vendedo; a quibus,est morti traditus.Inde est, ΦDavid, ceu iustorum typus de huiusmodi proditoribus conqueritur, Psium. 4. Si inimicus meus maledixi se mihi sustinuissem
viis, o c. Tu vero homo unanimis,dux meus, notus meus,
su mul mecum rapiebas cibos,in domovet ambucauimus eum consensu. Cum n. homo Apostolicus,consideret, non tu ab extraneisin inimicis, sibi insidias&tribuIationes
imminere; verum etia, a familiaribus amicis,certam sibi securitatem no audere pollicem, hoc sane homine vere etiam sapientem excruciat,nimirum ab iis, quos habere coniunctissimos existimat,pati calumniam.
In Lbore, in aerumnis,in vigiliis multis, ins me,ssitiun ieiuniis, in frigores nu
417쪽
374 camment inposeriorem D. Pauli Labos, ad manuales operas referri debet, quas lanocte dieq; exercuisse a. adThessalonicenses cap. 3.anfirmat. VndeHaymo, solus a mane,ve usiorum cantu, que ad quintam horam, labori manuum in ebat, nisvictum acquireret,er exiens Q addecimam ublice disput bat,plerum tame, erin noctem protrahebatsermonem. Vox aerumna,deiecti corporis languorem ex diutinis labori bus, frequentibus exercitiis, morbis,in amictionibus amiduis,vigiliis,profectum importat Licet vero ipsius viscera,spirituri caelesti consolatione reficeretur, secundum quod Prouerb. Io scriptum est Non a stet
fame Dominus animam iusi, carnem tamen, siue corpus ipsius attenuatum fuisse extrinsecus inedia fameque ac siti certum est, ouemadmodum,genuassa in mala ais iunio fuisse se carne attenuatam ac immutatam, propteTot m, ingemebat Regius vates.
Trateriga, qua extrinsecus sunt, instantia
mea quotidiana, licitudo omnium Ecclesiarum.
Demptis ii sinit,quae corpori molestiam&cruciatum afferunt incredibilem, alia etiam sunt quae cordi, siue animo aegro&afflicto dolorem iugiter infligunt. Talia erant insidiata factionesin coniurationes contra se Iudaeorum; , quae ab Ethnicorum flaminibus, siue sacerdotibus incessanter ipsi Paulo tendebantur: Item a populis,motae contra eundem seditiones: praeterea consiliain machinamenta contra eius doctrinam:
Euangeli propagandi cupiditatem Dei si quidem
verbum ut Timotheo suo praecipiebat cum opportune praedicaret, est importune apud incredulos insaret, iam Δ'
418쪽
ad Corinthios epistolam Cap. XI. 37s
cendo, am monendo , iam adhortando, iam culpando gregis etiam tibi commisitsolicitudo, ipsium maxime anxium reddens, momentis prope singulis, discruciabat Apostolum, cum eas maxime ab infidelibus diuexari,&inquietari Ecclesias audiret, quas Christo praedicatione sua, magnoq; labore, lucri fecerat. Non aliam enim, si non maiorem curam eo , quos Christo pepererat,gerebat,ac recenter primogeniti mater,&qua nutrix lactantis infantis, noctesq; diesq; habet. Quem ut, nam etiam hodie imitari disceremus,quotquot pastorum munere ossicio in Ecclesia censiemur. Corsi quidem,quemadmodum supra cap. 6 dixerat,iatii Amum habebat cuius extensari expans amplitudo omnium Ecclesiarum solicitudinem, anxie in se complectebatur. Cum enim,Vt psalmo. 77. scriptum est,riducere populum sibi creditum vestet,tanquamgregem in deserto, e contrario rapaces feras,hoc est, Tyrannos persecutores,Pseudoapostolos coadunatum idelis populi coetum, conari dispergere,ac perdere intelligens, maximo animi mςrore cruciatus premebatur,qui quasi constrictus coram ipsis,ut olim cora Labano Iacob fide quidem&diligentiam suam probans conquerens, dicebat. Ego omne damnum reddebam quicquidserto peribat, a me exigebas,diu noctus aestu urgebar, segeis,fugiebatilybonus ab oculis meisSed tar aen, necari lini tranquillitatem,
nec corporis solatium, usq; inueniebat. Vnde subdit.
uis infirmatur, ue ego non infirmor e
Vox rnyse mari, dolere&pati, phrasi Hebraea, significat;In qua significatione, Michς. .c. siimitur; Vbi n. dictum est Dole fata filia Mon Hebraice habetur Urmare,drsatage. Sic Harnosci Cap. 6 cum dicia Aa 3 iura
419쪽
37 6 omni .inpseriorem, D. Paucitur, Et nihil patiebantur sive contritionem Iosephi loco
patiebantura ebraice dicitur Urmabantur Dolorum acerbitatem, qua fideles assici percipiebat, sua esse Paulus existimans,non aliteramigebatur, quamcςtera corporis membra,si quod eiusdem corporis mem bru, dolere, siue languere contingat modipium, prioris
epistolae cap. 9. insinuabat, cum diceret; se infirmis factum esse infirmum, tinfirmos lucrifaceret eis nempe
Condescendendo, quos vel animi,vel corporis aegritudine cognouisset laborare. Haec enim boni pastoris obligatio,ex duplici charitate ortum trahens, non tantum in eo consistit, ut singulorum curam habeat diligentem, ovibus idonea pascua proponat, eas sim admctrina exhortetur, , ut ante eas forma gregis factus, vadat;sed etiam,vt ubi res postulat, uuam pram, sanguinem, pro calute gregis fundere no dubitet. Hoc autem ergaChristum, suam ipsus charitatem, a se sentie-hat exiger ut eum plus aliis diligens,oues Christipe Onam indutus, sic pasceret, ut sola eius esset voluptas, facere voluntat eius, quIeum misisset, nempe,vi' fiat γω -. Sicut seipso Christus loquebatur; Ideo I Cor. c. I s dicitApostolus Fquotidie moripro Grinthiorum rυ,quam habebat inChristo Iesu Domino no stro. Eanden.ab iis, qui eius vicem interris gerunt, videturDominus assectione desiderare,quaReges terrtana suis gubernatoribus,&Rectoribus seligendis, lia n, nempe,quos sibi fidelissimos,&honoris regi studi sssi missio re arbitrantur.
Hoc etiam,ad intrinsecas extrinsecasq; tribulati nes ramanxietatem adiungebat, si quos, vel aliora
etiam Christianorum perfidia, in rores labi,velaru- piorum
420쪽
piorum prauae vitae exemplo, in peccata ruere cogno- Mistet. Adeo n. compatiebatur delinquentibus, ut se ex nimia charitate, alienis peccatis lancinari, sentiret, cueorum ruinam,defectus & perditionem, madentibus oculis deploraret; tanquam, si priuatum damnum, propriam perditionem lugeret Haec esti charitatis
natura ut omnia, tam 'licia, quam aduersa, communia bonis& probis hominibus facia r. Forte quod Verbum, uri,ad ignem referri possit indignationis,cum ita grauiter,&iniquo animo,eorum nequitiam ferret,qui fidelibus labedi in peccata, dedissent ansam&occasio nem. Quoad primum,dicebat Regius vates:Defecti nuit metropeccatoribus delinquentibus legem tuam. Quoad alterum,ibidem Exitus aquarum deduxerunt oculi mei,
q*ia non fodierunt legem tuam. Quisti, dicit Chryisto 'Homit a. de laudibus PauIi flesua defleuispeccata scut Paulus aliena. Ideo optabatanathema egeor fratribus suis in Orne.Vnde acerbius tulit illos non saluari, qua se ipsum H his riperire.Cuius affectus uni etiam illa verba: id am ignoro: Coarctor autem e duobus, desiderium habens dissolui, is esse cum Chrso,multo magis melius Permanere autem in carne necefaria propter vos. Et hoc confidens cio quia man
bo, opermanebo ad profectum frum, gaudium fidei.
Certe eos, in quibus sint flagrantis charitatis indicia, Deum suo populo praeficere iere,de Moyse,de Petro&nostroPaulo, his verbis notat S. Aug. Petrus ait,ps
percussumA 'Vtium,quem ab condit infabulo,sAIus es Rectori nagogae. Paulisaeuitia,Ecclesam persequentis illiesre erat vitium,sedmagnaefertititatis indicium, quemadmodu ex ipsius charitatu viseribus,pate ubi malorum, qua delesta-ιiebaturse participe cribit.