장음표시 사용
401쪽
x, Comment in posteriorem D. Pauli.
Quae enim orthodoxi,&ium Dei ad cultum, ex animo faciebant, ipsi in idolorum venerationem faci- unis Et quidem hoc, sathanici spiritus impulsi coi ho-ti,cuius gloria, momentum durante,tandem eius impostura facile nudata, pijs probis Christianis, haud
difficulter agnita,detegitur Non enim diu vivunt, qui haec quaerunt, cum mundi transeatis concupiscentia eius; pereatq; ille multorum annorum labos, quo in huiusmodi idolorum cultu adeo gnauiter, sedi naniter desudatum est; & mors imminens doceat, nullius omnino fuisse preti j,quae tanta animi contenti One,per simulationem,&varias artes, Daudesq; quaerebantur, nihil enim proderunt Thesauri&honores,in die irae
vindictae risu, enim iudicium ait D. Petrus , iam oti non cessat,se perditio eorum non dormitat, quia comm err-ras Poenas,suo tempore,daturi sint, quod finis eorum secundum opera ipsbrum: Licet enim, in hoc mundo ditescant, quiescant,& iuxta voluntatem suam,Vi- Nanthypocritae: saginantur hic im ad interitu et mactartione: Oper n.i orusequuntur istis,cu manifestabuntur ante tribunal Christi, ut recipiant,quo in corpore gesserunt malum, eorum eni nis interitus orgloria in confusionem erit, ait Apostolus: Si uim Deus Angelispeccam xibus nonpepercit, multo minus Isisdoctoribus, Pseudoapostolis,& seductoribus, qui petaturisin terrenis rebus tantopere insudates, ad imitationem Sathaiana in perditionem, interitum serupiternum se coniecerunt.
402쪽
adCorinthios pisotim, Cap. XI.
Iterum dico, ne quis me putet insipientem esse, alioqm velut insipientem accipite me vis ego modicum quid glorier. γ
Illi maxime insipientes,&gnaui tersunt fatui, qui sanctitatis, doctrinae virtutis nomen duntaxat ab hominibus quaerimi: Cuiusimodi sunt, qui non tam a boni,docti,&virtute prςditi esse, quam tales ab hominibus reputari,haberiq; desiderant. Eiusmodi tunc erant Pseudoapostoli,& hodie sunt Lutherani, qui coram simplici plebecula, se magnifice&grauiter iactata Vise bonis operibus praeferant, cum tamen praeter aes sonans, aut cymbalum tinniens, nihil sint, omnisvirtutis nempe expertes,&siolida veraq; eruditione vacui.
Hinc est, quod homines singulari probitate' iustitia praediti, nec moleste, nec grauiter ferunt, cum ab improbis Sectarijs, apud diuersarum sectarum studiosos, in contemptionem adducuntur, modo veritas Probi MIpsa, Dei gloria,&proximi aedificatio, nullum detrI- mentum patiantur. Paulum siquidem imitantes,&insipientiς,&audaciae,in ignorantiae, temeritatis opinionem,apud iniquos iudices, non magnopere curant; Ideo etiam calumnias&obiecta quaeda mendacia,vanosq; latratus sepe dissimulant, modo syncera puritas Euangeli j, ECclesiaeq; authoritas, maneant incolumes . Non autem eo ipso, vel docti,vel boni, ab iniquis&inuidis rerum aestimatoribus cuiusmodi sui hodie V. G. Lutherani volunt per iactantiam haberi, cum subinde boni nominis,in suae existimationis rationem habentes, se dictis,factis, sic riptisq; defendu ne ea tholici homines Nec e tram magnopere sunt soliciti,qua sint apud Sectarios, inopinione Orihod OXι.
403쪽
36o, Comment. inposeriorem D.Pausi Doctores, modo in conscientia, coram D ΕΟ, qui de homine praeclaram habet cognitionem intoro iusti, boni, docti,4 virtute praediti. Necessitate quidem saepenumero, Catholici viri compelluntur res a se praeclare gestas commemorare; ut commendare eruditionem, suas virtutes prodere used Me, vel tacendo,vel dissimulando, tales apud bonos, non sine ostendiculo, homines, habeantur; qu les ab improbis Sectarijs,4 impostoribus mendaciter confinguntur. Est quidem,ait Apostolus,certum a stultitiae,siue insipientiae, siue vanitatis indicium is,sne bona occasione passim magnifice iactare sed hoe Casu,propria sui commendatio, boni vi consulatur, a Corinthiis, petit; eo quod in aciem cum Pseudoapostolis descensurus; issidem eos telis, quibus ab ijs fuerat impetitus, cogatur configere. Nec sibi hoc loco, aduersatur Apostolus, qui alibi docet, ab omnis'eciemabesseab inendum, quia doctrinae propriae declaratio, prudens authoritatis publicae assertio, ex sua natura bona sunt,possuntq;absq;piaculo extensa, patefieri; modo aliqua mala circumstantia, non reddan
Vuodloquor,non loquorsecundum Deum,
sed quasi in insipientia, in hacsubstantiasoria Vuoniam multi gloriantur secundum carnem .s Cogloriabor.
Si qua indulgentia, sibi utendum esse animaduerteret in aliquo negotio Apostolus, quod vel carnem sapere, vel Christianae perfectioni aduersari vib
404쪽
deretur, mira excusatione, rem totam per anticipationem sese excusando, temperabat 3 ne cui esset os fetidiculo; quemadmodum prioris epistole c. . con iugi usu priussurus; dico ait,ego,noDominina terra: HOC autem dico, secundum indulgentiam, oe non secunduimperium. Item in ea,quae est ad Roman. c. 6. Humanum d est,more hominum, vel humane, dico propter in-frmitatem carnis vestrae. Sic hoc ioco Quod,mquit, in hac substantia, hoc e ut materi adc genere gloriationis, more carnalium hominum, vanitatem huius mundi de memetipQ gloriado,alicui forte videar imitari; Dominum, sic enim Graeci legunt quiseipsum exinaniuit, vos forma eruiaccipien equor. Nullum enim locum habet heroica, apud Deum,generis nobilitas, rerumq; praeclare gestarum iactantia,&mi insignis, apud alios, opinio Sed quia res&necessitas ita exigunt Vestruin hac gloriandi parte,& necessitates sed non in caeteris rebus de mea insipientiae opinione, nulla deposita querela, ita dicium patienter feram. tauta Paulus si si non defendisset,aut D Gregor errori locum dedisset Ideo Prouerb. c. 2 7. monet Sapiens,ut fiat resondeatursecundumstultitia uam,nesia apiesvideatur. Sed quia paulo infra,ait idem S. Doctor sendebat disputa, qui humilitatis accepisset,sendendum eras aduersari, qui ubi,
mitatis. Paulus enim nouerat,ait Bernar. gloriam esse erea, roris, non ereaturae sed considerauit rationalem ereaturam; adeo assectaregloriam, ut vix aut nunquamposit , ex hoe
desideri compesci quippe, quae ad imaginem est facta sui
creatoris , Euandoquidem vero, pers2adebat no 1 non posse omninose nongloriari, saltem, qui gloria uredii minoglorietur, quia tantumlurem 2 habem Ma
405쪽
3 6 2 Commens infosteriorem D. Pauli habemus, quodlanta iesiaticuraeside nobis. S. Thomas adductae, ex Seneca,contra Pauli aemulatIonem, qua iactantiam hominum superborum aemulari,se lauda-do, videbatur entenci 2mma cilicet malorum ess , quodad exemplum vivitur malorum,respondet, quod licet honorum&malorum eadem esset gloriatio, diuersa tameni essetgloriationis materia,&nec idem finis. Impostores enim priuatam duntaxat gloriam, autho-xitatem,&proprium quaestum quaerebant. Paulus vero diuini verbi fructum,omnium salutem, chri-Hlani nominis extensionem, atq; celebritatem sectabatur, in quo, sicut Exodi cap. 2 3 1criptum est,no tur-lam adfaciendum malum sequebatur,nec insapientia uaglo
riabatur,ticet vulgi errore,idvideretur cere, cum tamen,
nihi quod uum esset,quaereretsed tantum asecraretur quasint Iesu Chrisι.
Libenter nJusertis insipientes, cum siti ipsi
Licet toto coelo desperent Corinthij, illos tamen
per Sarcasmum,d antiphrasin quandam vocat Apostolus Iapientes, nempe apud semetipsos ut euincat sibit eos, talari prudentes &circuspectos actionii humanarum arbitros licere in posterum, quos tanti faciebant, more de se, rebusq; suis praeclarius sentire; cum hi,illo,maiori iure in hoc genere non gauderent: Nam, quibus Pseudoapostolorum uultitia, errores, iugumq; tanti erant ponderis, cur Paulum pro aequitate, fessim defendentem, tum commendantem, tum Rad arantem, aequanimiter non ferrenti' fagna virtus,patientis,ait Bernardus edinterdum patientem ef
probabilius est,tune approbraisiorum patientiam, quibus
406쪽
adorinthios epistolam Cap. XI. 363disebat Paulusibentersissertis insipientes Τ, Uazor,ironia 69sse non Lussed Mikatio. Hinc subditi
Sustinetis enim, quis vos in sterrututem redigit.
Tale monstrum,est haeresis,ut cuius mentem semel
hebetauit,eam, tanquam oculis captam, quocunq,VΟ-let, abripiens, profundam in errorum abyssum praecipites, eademq; non aliter,ac iumento abutatur Ideo Galatas, cuiri mura veritati non obedire didicissent, fas Gia .cinatos esse dicebat, in ultos appellabat Apostolus. qiiod,cum spiritu carpissent, carneia educti, consummari cogitassent. Quo pacto, Corinthi is hoc loco,seruitutem
exprobrat, quam impostorustaudibus deceptos,se uire turpem dicit,posteaquam eorum imperatis morem gerere alacriter caepissent, a quibus, se verberari, diripi, spoliariq; non aduertissent: Quasi dicere vellet. Durum esse vobis, non debet,pati meam insipientiam,qui seruitutis iugo,& iactura fortunaru iam assuevistis; ut,& stulta& perniciosi docentibus quae v ritati,&communi vestrae saluti aduersa nities ne dicam rem vestram familiarem attenuantibus hactenus obedistis: Nolo eruitutem dissimules,est Bernard ad Eugenium,in quam cerae dum nes ,redigem Hebetati corduen indicium propriam non sentire contInuam vexationem. Vexatio dat intes cum auditui, erum est sinonen nimia alioqui non dat intesticIum si contemptum. Servitutis illius hic meminisse videturApostolus, quae Christianorum libertati aduersatur, qua credentes, astatu seruorum, in statum adoptionis filiorunta vindicati liberantur: de qua, ad Galat cap. 4 tractat Paulus: Haec libertas, tres complectitur libertates, ne-
407쪽
164 Comment in poseriorem D. PaulZpea legis veteris, peccati & corruptioni seruit ut . Quae causa est, quod vera Luangelii doctrina, perfecta tibertat vocetur Iacobi, c. L Nam in veteri texe. erat libertas a peccato, non quidem virtute legis, sed fide venturi tunc Christi, non tamen filiorum erat libertas, quam Consecuti principio suae conuersionis Corinthij,falsis impostorum persuasionibus delusi, miscrunt, ad legis seruitutem, non secus, ac Sus ad volutabrum reuersi Et cum a Christo coelestis patris filio, verae libertatis amertore liberat vere liberi essene pronuntiati, Moysi, tamen oneri, sese turpiter subiecerant, cui seruire, ad Gal. c. s. interdicitur ab Apost lo dicente: Nolite eruitutis iugosubuci.
Si quis devorat quis accipiisquis extollitur quis in faciem vos caedit.
Devorare est accipere synonyma esse arbitratur Theophylactus, quasi eiusdem significationis verbis usiussit, ut insatiabilem impostorum ad Pharisaeorum imitationem, habendi cupiditatem exaggeraret, quam a licet vafredissimularent, fucatis tamen verborum lenocini js, sub praetextu pietatis, bona ipsbrum emungebant: Qui, licet Christi documento gratis omnia
clare viderentur: omnia tamen apud eos,erant amalia; licet interim summam, prae se ferrent animi submissionem . Hoc tamen hominum genere, nihil erat arrogantius, nihil superbius Sic enim Sectarijs natura comparauit,ut cum auari& superbi maxime sint, demissione mi animi cu liberalitate mentiatur,ut pecuniae maximi conleptores, cum aliquibusPhilosophis videantur,& emetita animi demissone, sic se apud
incautos&imprudentiores, qua sunt malitia insinuet.
Hi vero Pseudoapostoli, 'nimio fastu, Corinthios calumnijs4 maximis opprobrijsine Tanm
408쪽
rantes, ceu idololatras contemnere coeperant, sibi
magno cum plausu blandientes, quod generis Abraha seminis benedicti germen,populi l fesicissimi, nobilissimi essent posteri.
Secundum ignobilitatemdico quas nos infirmi fuerimus in hacparte.
Quae, ait,comemoro,& mihi pudorem,&vobis verecundiam attuliste debuerant: obis quidem, prinpter insignem contumeliam, qua voS, nerant impΟ-stores,generas obscuritatem, alia vobis ex pbrandor mihi vero,q, in certamen, cum hac infami holum faece, sit descendendu; Ibus; rixis,contentionibus, iurgijs,fraudibus,&m edacijs nihil estiucundius.Sed licete, seruili humilitate patienter toleratis, quasi non abiecti, sordidi.&nullius authoritatis fuissemus: nec eo de. quo illi, imperio in vos uti potuissenius. Et est quasi diceret: Equiore iure quam illi, in vos asperitate poteramus uti,atq; imperium austerius exercere, ea si ola conanter audere, quae illi magno vestro vituperio, dano, Minco modo, sint aggressi. sed hanc viam, non esse ingrediendam, tacitus apud me iudicauione mea arrogantia, in seruitutem vos a me sensim redigi, possetis conqueri, cum tia, ad libertatis Vestra vindicationem, Des meas cogitationes se reuocarim. Parenthsiens in i inrassico insertiit,q respodet ei sentetissiqua paulo ante dixit Euodloquor,non loquorsecundum Deu vi ablq; sum a necessitate, in aliquare teporali,caduca,&exter na,psuperbia, non esse gloriandu, doceret-Ideo, tanto artificio, hunc locu ab Apostolo fuisse scriptum , notauit August. l. a. de docti Christ. c. p. teum, inquit,
non cuiusuissi ingenu explicare. Zca Hebrai
409쪽
16s Comment in pseriorem D. Pauli
Hebraisiniis ego: prael sunt, sego Seiamen Abrahasiunt, Sego.
Sibi nihil eorum, in quibus Sectari j gloriantur, deesse, atq, adeo illis, se, in hoc esse parem, si non superiorem, probat. In tribus autem, maximum gloriae suae
pondus reponebant. Primum in lingua natione, quod scilicet,ex Hebraeis prognati, idio ma Hebraeum
Optimc callentes, loquerentur. Communi Saule Doctorum sententia obtinuit, Hebretos ab Heber origine duxisse, cuius caput I lib. Genes. meminit, cum,dbui sis in terra Senaar linguis, una familiaHeber, integra dicitur permansist e, ut cuius a condito orbe usus, usq; ad illud tempus perseuerarat. Nec in altera gloriationis materia, se Pseudoapostolis inferiorem esse gloriatur, is nempe non solia, ab Heber generis sui originem duxerit,a quo,diuersi ritus, varia religionis,&prosia
piae holes descenderant, sed astra elitam se appellat, a cuius stemate, soli Iudaei genus suum reuocabant: ρ enim,qui in manifes Iudam est,ne qua in manifes es, iis earne circumciso,sed qui in manifes Iudaeus es, ct circumciso cordis non littera se iritu-Tertium, Abrahae posterum se, non minus, acaduersarios suos, esse gloriatur. Ex quo conficit, nihil excellentius, secundum carnis nobilitatem, proferre ipsos posse, quod ipse, Pst, in medium adducere non possit. Hinc D. Augustin. ex verbis illis B. Paulic. 3. epistolis ad Philippens. gloriamur, in qu it, in Chrso IESU, non in earne fiduciam habentes, quamquam se ego conidentiam habeam in carne , colligit D. Paulum, nobilem fuisse. AP, inquit, arbiIrά- rentur aliqui,ide Paulum contemnere, quaea Ariam sic dum arnem pertinebant,quὸdea irae non haberetines enim magnum en homo ignobil est abiectus, contemnat nobili
410쪽
ad Corinthios epipolam, Cap. XI. IItatem , se exhibeat humitititiem ob id Paulus continuo subiecit Euamquam ego in carne confidentiam habeam, cimeumris octauo die . genere I rael de tribu Beniamin, si braeus ex Hebraeas secundum legem, Phariseus. Erant autem
viriprimar/j, ait Augustin. cst quasi ex nobilitate Iudaica segregati, nec contemptibibplebi commixti, qui dicebantur Pharisei: nam ct ipsa vox apud Hebraeos, regatiovem significat, quemadmodum apud Latinos, egregius dicitur, ruasa egeseparatus Huic Augustini fauere ridentur opinioni, quae sparsim in Actis,& maxime cap. 9. de Paulo leguntur. Neq; enim, si humili sin abiecti irtis
homo suisset, tam ferox, minax, infestusq; Christianorum hostis in ciuitate Hiero lymitana,ausus esset ad necem, Christianae fidei professis res, quaereri cui, nec sacerdotum Princeps, literas contra fidei Christianae cultores credidisset. Contrariae sententiae videtur fuisse Chrysost qui
eum inopem,&coriarium fuisse dicens, ex cap. I. prioris epistolae ad eosdem Corinthios, suam opinionem con firmat. Videte, in qu ii, vocationem vestram , quia non multi nobiles, non multi sapientes, secundum carnem,
non multi potentes, sed quaesuli sunt mundi, elegit
DEUS, ut confundalsapientes. Benedictus Pereritis, Paulum more Romnora pro nobili non esse habitum arbitratur, apud quos,Ο-pificium&professio mechanicarum artium, nobilitatis ratione Hexcludebat Sed tamen apud Iudaeos; res forte se aliter habebat; qui nobilitatem potissimum ellebantur, claritate tribus, Mantiqua familia dignitate quemadmodum Ioseph, Dei para Virginis sponsus, artis erat fabrilis, sed quia erat de tribu Iuda, Z 3 famis