장음표시 사용
51쪽
a 4 comment.in posteriorem D. Pauli inter Corinthios,se fuisse conuersatum ApostoIus gam dio, hoc nomine, maximo gestiebat Ad cuius imitarionem, iustitia praeditis hominibus, serioin humiliter, in aliquibus bonisviiij studijs,permissum est gloriari, quei in se senserint, quando nullius peccati letha- Iis sibi fuerunt conscij. Quo pactostpe gloriatur Apostolus noster in cruce Domini nostri Iesiu Christi, in im ... - Qua causa est, quod non modo orthodoxi patres, sed infideles Ethnici, frequentissime, maximam in
bono conscientiae testimonio pacem, gloriam , fortitudinem,&tranquillitatem esse positam existimarint. Vnde murum aheneum vocabant Nileonsciresibi, ct nunpa escere culpa, & mens summa boni en,quae icon , meis. Culpa etiam vacare, magnum Cicero latium reputabat. Quare Augustinus, lib. contra Manichaeum, Senti, inquit de Augustino quod tibet sola me conscientia oculis Dei, non accuset. In quam sententiam,Chrysostomus Euando damnare non poten consectentia nostra, quasisa
ctis improbis a recto disicesserimus, etiamsinfinita patiamur acerba; etiamsi undis feriamur ae periclitemur si ficit nobis ad larium immo non tantum adsolatium suo is nobis pura conscientia, verum etiam in hoc, ut oronemur, dum praebet nobis testimonium, quodHhileommiserimus mausedis xta Deipticitum, haec perpetimur ob virtutem , o Philosophiam, ob multorumsalutem. Verum, ne de suae consci-cntiae testimonio, qui sibi iusto plus blandiatur,attendendum est, quod ad Eugenium scribebat D. Bernardus Volo,aiat,glorieris testimonio conficientiastdnon minus, ut eodem ipsio humiliam Rara vox nihil mihi conscius sum: Cautior in bonis ambulasse di mati non AteaAt: Quamobrem,
52쪽
ut dixi,noueris te, ut inter angustias, quae non desunt,fruaras congcientiae bono'; magis autemssius, quid desit tibi: Num uino desii Omnia desunt, qui nihil sibi deesseputat.
Unde, quod omnes fere Lutherani suo errore S. Berno hardum patrocinari iactant, falsum est cum enim in primo sermone quem suum Achillem eme arbitrantur dean nunciatione Dominica illa Psalmi illius ver ba sibi explicanda, proposuissicit, Vt inhabitet gloria inter ra nostra dixit hanc gloriam esse illam, de qua hoc loco loquitur Apostolus: Atq; hoc testimoniue me conuicit, quod perhibet spiritus lanctus in corde nostro; non testimonium, quod perhibemus de nobis. Addit vero testimonium triplex, nempe de remissione peccatorum, demeritis vitae aeternae, de electione ad gloriam; cum videlicet, aliquis credit sibi per Christum, peccata indulgeri, donari merita, paratam eme vitam
sempiternam: non tamen sine conditione, nempe con sessionis, conuersionis,&fructisum poenitentiae similiumq; operum: Ex quibus, ut ex signis quibusdam,
gratiaudiuinae persuasio,&lecuritas gignitur non ta .men certitudo In fallibilis, qualis de ride Larticulis na μω--οnse
beri debet; Potest enim vir iustus, spiritualiter gloria-' ς' stemri, laetari, confidere,&tranquilla ac tutae me con scientia etiamsi testimoniu, quod ei reddit conicientia, eius tantum probabilem, Vel moralem quandam ei pre beat certitudinem nec ei quicquam occurrat, quod veri similem idoneam rationem adferat, de eo dubitandi. Etenim, vel par, et minor etiam certitudo, de testimonio humano solet nobis, in rebus humanis, gloriandi&gaudendi fidendiq; causiam ad
53쪽
- commentan poster orem D. Paesi Qui si quidem operibus bonis, sese iugitur exemeed non abs re sibi persuadere potest, se Dei gratiae munere preditum, sed non ea certitudine, cui nullo modo falsum subesse possit, cum non solum de ijs rebus laete murin Ioriemur, quas certi stimus nos haberes, vel habituros, sed etiam de ijs, quas vel non habere fi dimus, vel esse habituros speramusci quamuis nota sine timore. Sic Psalm 2 iubemur, Deosertur in tia
Eiusmodi certitudinem PChristianis videtur de siderassem Petrus, cum ab ijs petiit, Ut satagerent per
bona opera, extam facere orationem, ct electionemfannQuanquam scholia graeca, ab Apostolorum principe, nihil ibidem requiri velint, quam Vt ipsorum integrita. tem vitae, probitatem si morum , innocentiam atquσpraestantiam honorum operum, liquido ali cernentes. agnoscant, fateri cogantur Vocationem in electionem fiam, hoc est,disciplinam fidei&religionis Christianet professaonem ad quam ipsi vocati,4 a Deo ei cti sunt, quam ipsi tum colunt, tum profitentur, ossa Veram,sanctam,&a Deo prosectam.
Non enim ab ascribimm vobis quam qua legisti cognouisita.
Eorum quae hactenus de ma innocentia, syncertiam te, patientia fusius commemorauit, testes ip s. Corinthios inuocat, ut omnem superbiae,& simultatis, suspicionem declinet hoc sensu,ut interpres est Chrysostomus, Ne quis existimet, ait, quae narrauimus esse verborum fumos; quandoquidem ea vobis signi ficamus, quae nostis issi, & do quibus,nos nequaquam
54쪽
mentiri, non alii magis nosse possunt,quam vos. Cum cnim legitis, agnoscitis, quod quorum, nobis in factis conscij,eadem in epistolis loquimur: Nec usquam n strum testimonium, meis epistolis aduersatur, sed lectioni consentit cognitio, quam prius de nobis conceptam habebatis Neq; enim ex aliorum narratione, cognouistisque gessimus, sed ipsa operum meorum experientiaci quod scilicet, in cordis simplicitate, &non subdole,aut fraudulenter simus inter vos corriser-
fati Carnali enim sapientia, uti paulo ante dixi, quq fraudes, insidias, sermonis lauticias,in perplexa Sophismata complectituri si non sumus sed Dei gratia, in qua crete sapientiae, hoc est verae pietatis ratio consituta est vires, irreprehensibilem Vitam, miracu-iorum virtutem nobis suppeditavit; adeo, ut si quae inter vos praeclare sint a nobis gesta dono magis, quam nostris viribus & facultatibus sint ascri
Spero autem, quod visi sinem cognoscetis:
sicut es cognouistis nos ex parte, qu)d gloria ventra sumus sicutis vos no-ctra, in die o Misi nonra i s
CH RISTI.Sensus est, quod si hactenus pseudo Apostolorum imposturis decepti, omnimodam earum rerum veritatem , necdum estis assecuti, quam verbo Mexcinplo vos iam dudum diligenter docui , nempe me sincere, & patienter, inter vos vixtis, Spero tamen, quodame mortalis huius vitae finem, perfectam
omnium cognitionem sitis adepturi Quia cum D a optime
55쪽
28 Comment inposteriorem D. Pauli optime in Christianismo coeperitis, cui dubium esse potest , qui maximos progressus suo tempore , sitasti eodem facturi ZCertum enim est quod min vobis carpit, opus maeaelicissimo exitu terminaturus est, quae ad salutem vestramin comparandam ' augendam pertinent. Tum sicut ego pater de vobis fili s: ita vos de me patre, fili j, magnince gloriabimur: comam senur. 5isi forem Nam n die Domini, clarissime percipietis,quod iam obscure, vix quidem tenuiter assequimini, licet
an hoc mundo lucratu,seu luminarιa. Derbum et II continentes,.r loriam meam, in die Domina nobi IF .hx ID
Extremi iudicis dies, Christi vocatur dias, quod p. seMa r tunc de peccatoribus,&ij S. qui in hac vitatuae voluntati, neglecta diuina, obsiecundarunt suam voluntatem sit declaraturus, quemadmodum priore epistola, Capis amplius est declaratum a.
Et hac confidentia, voluiprius venire ad vos, et secundam gratiam haberet s servos ransirem in Macedoniam cs ite-ν-na Macedonia enirema os sci vobis deduci in Iudaeam.
Haec, firmae defensionis,&excusiationis sua causa, adiunxit Apostolus; ut vel leuitatis, vel inconstantiae suspicione a se procul remouere nempe quod profectionis ad ipsosCorinthios suscipiendQta subito consilium mutasset; Hanc ob fiduciam ait, q, mea gloriatio etia promissa in illa die nepe iudicite os estis,& ego vicissim vestra eslem: Ire,quod habere persitastina, me qua magistru. vestru parente esse peramater a vobis
56쪽
ad Corinthios episeotim, Cap. I. ast honorifice suscipiendum, mihi omnino constitutum erat ad vos venire, vos reuisere vos complecti, vobiseum dissuaviare.
Viscis isdam gratiam haberetis.
Vocat secundam gratiam, respectu prioris, qua scilicet per Euangelium, eos genuerat ac formarat lactantes adhuc in Christo quasi modo genitos infantes. Alteram gratiam, appellat suam eosdem in fide stabi cia, sesiendi voluntatem, augendaeque gratiae pirum, a d cns desiderium Graeci porro,duplici gratiae bene risq/ficia, tum ad Pauli praesentiam, tum ad eiusdem epistolas reuocanta quasi dicat, ex eorum sententia, Paulus. Ideo ad vos volui venir ut duplam haberetis gratiam nempe,&Epiuolarum, is eae praesentiae itineris porro in Hi tuendi rationem hanc perceset, quod Corintho in Macedon tam transire, e Macedonia vero ad eos reuerti cogitasset. Et cum prioris epistolae ad eosdem scriptae Cap. 6 animi sui consilium declarat nempe quod esset Corinthum venturus, i Macedonia, ad eos reuersurus non emet maiorem fortasse di Utius apud eos morandi, captans Occasionem ite uidens, per eos transeundi propositum cuius hoc loco fit mentio habuisse Apostolum, priusquam priorem
epistolam scripsisset, adeo ut sibi contrarius, scribendo fui si minime debeat exivi mari. Eu enim, secundum Graecos, ac si dicat tantum ab suit, Vt pigri parer ad vos venire, Ut quantum attinet ad meum animum , etiam priusquam Macedoniam viderem, ad vos venire vellem at non successerunt
mihi res iuxta voluntatem, Si quidem tunc ignora rret:
bam, quo me spiritus iuberet proficisci, quod postea
57쪽
M Comment inposseriorem D. Pausi.
Cum ergo hoe oluissem, nunquid leuitate msuisumfAut qua cogitosecundum carnem cogito, visit apud me est, s non'
Quando Corinthij, negotiorum Apostoli,non ita conseij hanc sententiae,desuscipieda ad se profectione
mutatione inexpectatam&improuisam alicui humano Pauli, vel affectui, vel inconstantiae poterant asscribere: se per anticipationem, purgat, Dicit vero, non secundum hominum leuiorum morem, vel per instabilitatem quandam mentis vel perlevitate animi,hoc consili cepisse, ut quod certe promiserat, praestaret, aut quod apud se constituerat, protinus effectui non
mandare ac denique inficiaretur, quod paulo ante affirmarat. Sed ad sui excusationem, Varios rerum euentus adduci qui sapientissimos quosque homines, in arduisvi dissicilibus rebus frequenter mutare sent iam cogunta quasi dicat, Quae semel statuo, non lubricae carnis aliqua cupiditate adductus, soleo temere mutare, ita, ut sint apud me est,es, non, non, id est. quasi futilis, aut instabilissim, aliudque stans, aliud si dens de grauibus rebus ad hoc, ut vos fallam aut decipiam cogitem, Res, inquit, aliter, ac aliqui de me semiiunt, habet. Nam meus ego non sum, sed in manibus Dominisintsertes meae Datque adeo quod semel statui.
Iz.Σ mihi semper exequi, fas non est, quod spiritus S im-e ρ,--- tu frequenter alio impestar, quam in animum induxeram iuius spiritus nutu imperio mos mihi necessario gerendus est, Atque adeo mihi ita comparatum est, ut publica prox&norum utilitas, imo Dei ipsius iusta,&imperata priuatae meae voluntati semper
mihi sint anteponenda, quemadmodum cap. I. vim ad
58쪽
adorinthios epi otim, Cap. I. Irad Roman dicit se sepe propositisse RomamproficiΩei,sed prohibitumsuisse.
Eam ob causem, iuste reprenemsit eos D. Iacobus emi sua freti industria aes futuras praesentibus meti untur, quasi semper in sita essent potestate, dicentes, Hodie, aut erasino, ibimus in issam ciuitatem , cst faciemur ibi quidem annum, o mercabimur, pro eo , t dicatur sDominus Osierit, ers vixerimus, faciemus bo aut illud. Et cum alia Dei, quae saepe latent alia hominum sine consilia, Spe fit, ut quod firmiter apud seihomo spiriia malis, statuit reuocare debeat Trito siquid ei testa pud omnes prouerbio, Hominem proponere, Deum vero disponere. Inde sanctis inpostolicis viris usii receptum videmus, ut nihil constituant, nisi diuinari
terposita permissione,aut voluntate, aut licentia, nempe si Deus voluerit, si Deus permiseri Rita comte, Vt r. GHir. cuius, sicut&mortis, Deus est author cum Dominus
Diuificetis mortificet, deducat adinferos se reducat.
Tiridis autem Deus, quia sermo noster, qui fuit apud vos, non est in illo, est non , sed est in illo, est.
Apostolici Doctoris inconstantia, nini Iest perniciosius: Quare eam doctrinam esse duntaxat Catholi.
cam semper affirmauit Ecclesiastica aut horitas, qua ab Traeae
Apostolis acceptam ntegram, inuiolatamque perma-n'sancti patres, si nevita mutatione,aut corruptela, aut varietate, ad haec nostra tempora derivassent, ita ut de quolibet dogmate, non aliter iam sentiant Orthodoxi qua semper, Ecclesia vigente,veri Doctores&pastores siue verbis, siluestriptis,vel tradidissent,vel probassent
veliudicassent adeo totus in hoc est Apostolus ut ex
59쪽
D Comment in poseriorem D. Pauli animis Corinthiorum, inconstantiae .mobilitatis animi opinionem eximat ne scilicet, Pauli doctrinam,
, aeque instabilem ac incertam esse dijudicent, ac ei-
Iacob. r. us humanaspromissiones&priuata decreta.
Ait ergo promissiones diuinas, non esse, ut humanas, quae mutari possint, cum Deus per naturam verax in omnibus verbis droperibus suis delissimus sit , apud
quem nec transmutatio es , nec vicissitudinis obumbratio. Vnde quos veritati sin promissionum suarum praecones, in orbem mittit, nihil eos, vel tradere, vel docere per spiritum suum permittit, quod a veritate men- teque sua sit alienti m. Quae Cunque ergo piritusancto inspirante sancti Dei homines Aquuntur , in fallibilia, vera, Momnis varietatis, falsitatisque expertia sunt. cal . Vnde Galatas dicebat, si quae defruxi, haec eadem iterum ad co praeuaricarorem me consituto, ideo Apostolorum princeps, non humana volutate aliquando allatam prophetiam, sed spirituri inspiratos, locutos cose sanctos Dei homines, affirmat. Summa itaque fide&pertinaci constantia, Christum an nunciando, sevsium, fuisse testaturApostolus,quamam ho iam aliud plane diuersium non docuisset, sed idem sibi semper constans dixisset,in inculcasset, quod ab iniquorum sectariorum quales sunt scelestissimorum Lutheri 'scitae Caluini sequaces)consuetudinem xime est alienum,
de quibus ait Psal mograph us, Narrauerunt mihi iniqui fabulationes se non ut lex tua , quae sicut omnia Dei ma- data sunt ipsi veritas, Quae etenim imp ijdaemones, pervors homines, quales sunt sectarij suggestionibus malignis, prudentibus itisti hominibus proponunt, Vt nugae mendacia, inanes fabulis, tanquana
deliramenta pura, meraeqtie inaniae ab ij reputantur. Neque
60쪽
ad Corinthios epistilam, Cap. I. Neque enim, quae ab haereticis,in impostoribus nar-
Tantur, ulla ratione comparanda sunt cum ijs, quae ex lege diuina orthodoxi homines docent. Nam in aeternum Domine, ait idem, verbum tuum permanet in rati , in generatione, generationem veritas tuacte. Ideo ad idoneos praedicatores pertinere concludit Ambrosius visit apudillos est,es, ut non aliud faciant, quam sciunt viil &quia frequenter aliud volumus, quam est utile, ne voluntas vincat utilitatem ideo suae voluntati utilitatem proposuit Apostolus ne iret ad illos, id est Corinthios. In Christo enim Iesu. non fuit est,& non, sed est in illo fuit, quia nihil aliud voluit, quam quod est utile. Maneat ergo quod fuerat Apostolus, unius scilicet eiusdemque veritatis, idemi mobilis semper&perennis assereor nec omni doctrinae vento, se passusfuerit circumferri, quod pseudo Apostolorum maereticorumin falsiorum Prophetarum est proprium, qui priuata, clandestina, peregrina, propria magnifice venditat, quae non ab omnibus, in omni loco, &semper, retro, atque constanter sunt credita, docta aut tradita Erele i. enim Catholica haec unica certissima nota es, ait Vincentius Lirinensis, ad quam non una natIo, non unus angulus, se maris multitudo conuertitur, idteneamus, quodvbique, quod emper,quodab omnibus reditum est. Namsicut Christi, qaae militat Ecclesia pedipetua est, ita fidei d rinam eandem is perpetuam habere debet, ait Augustinus. Cui perpetuitati consuluisse videtur noster Deus, eidem de pastoribus,in Doctori Mis,h. , r. bus prospiciendo, qui fidemin religionem Christia Augustin Val. nam defenderent: quos ideo Doctor Pastores datos
Eceles aedicit Apoliolus ad consemmatione anctorum, do is .s A. irave occurramus omnes in unitate dei, in virumperfectum