장음표시 사용
151쪽
x 36 METAPNYSIMAgui, tum inter se, tum a suo subjecto. Sed omnium una non est eademque menS. Dagoumerius in quolibet ente duo attributa distinguit, genus, & differentiam, ex quibus tanquam ex fonte fluunt quaedam proprietates , vultque attributa , proprietates , modos ipsas relationes esse entia in alio existentia. Cum autem quodlibet genus suam habeat essentiam, 1 uum idcirco genus habet, suamque differentiam re ipsa distincta , & sic in infinitum. Quare quodlibet ens , ut ipsi videtur, ex infinitis entibus 3c formalitatibus componitur. Quorum rationem ex Dagou-merio si quaeras, reponet, id percipitur.
Refellitur. Ex jam dictis ubi de ente, substantia, existentia, essentia, & abstra tionibus patet hanc omnino falsam esse
Praeterea fatendum , ut jam probatum est, multa praedicata esse mera nomina abstracta , multos conceptus meras esse abstractiones quae nullum habent objectum reale & positivum, rebus superadditum. Relationes, figurae non sunt entia positiva , ut ostendimus. Quaproptεr universim male concluderetur ea inde pendenter a cogitatione distingui quorum diversi sunt conceptus, diversae definiti nes , diversa praedicatata is
152쪽
- Suppono , quod iam probatum est ubi de substantia disputavi, positivum illud
quod est animi nostri constitutivum per se ipsum esse substantiale, non vero per quamdam substantiae naturam genericam cui sit aut etiam concipiatur superadditum. Animorum modi, proprietates, attriabRra , quae post maturum ρXadaen concipiuntur non Iat merae .negationes , nequEur meri. spectus , sivh naturae iubstantialip , sive, alterius a lxx buti, sed. ut po stiva vere superaddita, ', haec contendo esse reipsa & independenter a cogitatione distinista. mea sententia, quam ut a struam, modos animi nostii in exemplum adduco. Itaquε sit.
Modi animorum & ab animis & se
invicem reipsa distinguuntur. is Probatqr. Nodus animi, ex. gr. dolor reipsa sentitur. Ad sensum autem duci reipsὶ requiruntur, unum quod sentiat , alterum quod sentiatur. Ergo animus ejusque dolor sunt reipsa duo, seu bdisti guuntur realiter. - 2'. Modi animorum, ut probatum est, sunt positiva ouaedam re ipsa diversa , animisque superaddita. Cum . enim antia
153쪽
mus amorem suum efficit, certe non nihilum , non meram relationem , nec se
ipse facit, sed aliquid sibi reipsa su
peradditum. Atqui res ita se habere non potest, quin reipsa distinguantur. Si enim non reipsa distinguerentur , non essent aliquid positivum reipsa animo superadditum, 1ed in rei veritate essent ipse anumus. Ergo &c. Er Veto res non potest independenter acositatione esse diversa'lae seipsa per aliquid si sitivum . nim reipsa sint multa positiva. Quemadmodum corpus hon pintest esse a seipso diversum per figuras . nisi sint multae reipsi' figurae. Ergo di c. ii 3'. Modi animorum concipiuntur ut multi Sc diversi post quodliber examen etiam cum simul concipiuntur. Atqui hoc posito reipsa distinguuntur, alioquin ideae novae et1am post examen & attentionem essehνfalsae; esini repraeseri furens ut multa.
9 ae .reipsa non essent multa. Ergo &c. HIdem dicendum de attributis animi hostri, de Dei perfectionibus , quae post
maturum examen concipiuntur non ut
merae negationes, nequὸ ut ejusdem perfectionis varii respectus sed tanquὲm positiva quaedam a se invicem diversa. Et vero illa sententia admittenda est, quam postularet necessariis videntur SS Trinitatis de Incarnationis mysterita Atqui
154쪽
sententiam nostram postulare necessario videntur praedicta mysteria. Nam 18. fide Certum est tres esse reipsa personas in unica Dei natura. Atqui nisi personae illae reipsa distinguerentur a natura divina,
non essent reipsa tres, seu reipsa non distinguerentur inter se. Etenim remota omni lubtilitate disputandi , quae identi
Cantur cum uno tertio se haec identificantuninter se. Ergo mysterium Ss. Trinitatis &cia xv. Fide similitἡr certam est Verbum Dei solum, non Patrem , nec Spiritum sanctum fuisse incarnarum. Ex quo Conorat unionem cum humanitate factam fuisse in personL Uerbi divini, non vero in natura divina, nec in aliis personis. At sui si personae divinae cum natura di-Vina essent reipsa unum dc idem , fieri omnino non posset unio humanitatis in persona Verbi, quin & in natura divina.& in aliis duabus personis simul fieret. Hic enim agitur non de unione per cogitationem nostram , sed de unione redi. Ergo &C. Obj. x'. Illa sententia non est admi tenda in qua assignandum esset subjectum attributis rerumque affectionibus , neo ullum posset assignari. Atqui res ita se haberet in nostra sententia. i Assignandum esset subjectum. Nam rerum attributa quaelibet, assectionesque concipium
155쪽
tur & sunt totidem formalitates : proindδtotidem entia in alio existentia. Ergo indigent subjecto in quo recipiantur. a Nullum posset assignari subjectum. Nam vel illud subjectum esset quaedam formalitat seorsim sumpta, vel collectio formalitatum. Verum quaelibet formalitas seorsim sumpta est ens alteri inhaerens quae proinde subjecto in quo recipiatur indiget. Aliunde formalitates per colle
tionem non amittunt suam naturam , neCesse desinunt entia in alio , quia colliguntur. Ergo ipsi formalitatum collectioni necessarium est subjectum. Respondeo hanc difficulatem quae in Dagoumerii senrentia insuperabilis est, in mea sententia nullam esse ; nihilque facusius est quam subjectum assignare., Nam illud positivum quod appellatur
attributum animi constitutivum , non est formalitas quaedam, sed res substantialis a nec est substantiale per naturam quamdam
substantiae cui reipsa superadditum sit aut superadditum concipiatur; sed cum sit quid uiuunt simplex per se ipsum est substantiale. Atqui illud esse potest subjectum modorum & proprietatum quae sunt entia in alio. Ergo &c. nec alia potest responsio afferri etiam in sententia Thomistarum , in qua per cogitationem saltem assignandum esset subjectum , cum attributa &
156쪽
modi concipiantur entia in alio existentia. Ergo &c. Quae possent hoc de capite ulterius proponi dimcultates , solutae reperiuntur , si quae de substantia scripsi, consulantur. Ob. animorum modi non sunt totiadem substantiae. Atqui si re ipsi distingue rentur ab animo , totidem essent substantiae. Nam si modi sint positiva quaedam reipsa ab animo distincta existunt existentia sibi propria. Ergo sunt totidem sub
stantiae. N. mi. ad cujus probationem dg. ans.
modi illi exiliunt existentia sibi propria sed modali, dc quae a subjecto sit dependens. C. ans. existunt existentia sibi pro
pria sed substantiali, & quae sit a sub lecto
Inde pendens N. ans. & consequentiam. . Equidem modus animi ex. gr. dolor,aut
amor existit existentia sib1 propria. Est enim positivum quoddam animo re ipsa superadditum , ut jam probatum est. Re pugnat autem dari positivum aliquod ex irae nihil positum , quod existentiam sibi , propriam non habeat. Nam repugnat tale positivum quod essentiam sibi propriam non habeat. Sed existentia ita est ipsa essentia , ut ne concipiatur quidem aliquid positivum essentiae superadditum, ut coninstat ex iis quae de existentia scripsi. Ergo babet existentiam sibi propriam.
157쪽
a subjecto dependentem. Eadem quippε
ratione existentiam habet, qua essentiam.
Atqui modus animi essentiam habet modalem , & a sublecto dependentem. Nec enim esse potest , nisi in re substantiali existat. Ergo &c. Ins. id unum discriminis est substantiam inter & modum , quod substantia
existentiam habeat propriam, modus vero alienam. Ergo &c. N. ans. fundatur haec objectio in erronea notione tum substantiae , tum existentiae. Legantur quae de utraque scripsi. Nec satis mirari possum hanc dissicultatem a recentioribus Thomistis propositam esse , cum ipsi ultro fateantur existentiam non esse modum quemdam essentiae superadditum. Ex quo sequitur,si secumThomista cohoereant , ipsam ne concipi quidem posse tanquam aliquid rei superadditum. Et vero paradoxum mihi videtur, si dicatur modum esse in se positivum aliquod animis superadditum , ipsum tamen non existere nisi existentia aliena scilicet animorum existentia. Etenim existentia animi nec est nec concipitur aliquod positi-Vum animo supera dirum 3 1ed est ipsa essentia animi extra nihilum posita, ut i quuntur. Quare si modi alicujus existentia esset ipsa animi, existentia, esset quo
158쪽
quὶ ipsa animi essentia. Atqui repugnae modum in se esse aliquid positivum animo superadditum , illumque tamen esse ipsam animi essentiam. Insuper cum mens volitionem quamdam produceret , suamessiceret essentiam. Quod absurdum est. Ergo dcc. Quapropter Suares disp. 3I. contendit xv. modis suam esse existetitiam propriam, hon vero existentiam subjecti cujus sunt modi. 2'. Rem nullam existere posse existentia aliena. Utrumque demonstratum putat , quod ex1stentia non possivesse aliquid rei essentiae superadditum. Quo quidem contrectario nullum videtur in mathematicis evidentius.
Ins. illud est substantia , quod potest
solum existere.& a subjecto separatum. Atqui si modus animi existentiam habeat sibi propriam, & ab animo reipsa distin .lam , potest modus existere solus & ab
animo ,separatus. Deus enim per suam Om--nipotentiam poterit illum ab animo sep Rue , Cum in se habeat, quidquid requia ritur lut soliis existat. Ergo &c. λ Νή mi. probationis ans. Deus enim non potest essentiam modi mutare. Atqui
essentia modi in eo consistit, quod in subjecto existat, ipsumque modificet, & ata
Quid autem sit alteri inhaerere, ipsum
159쪽
-ini εoncessum est. Non tamen neganda sunt clara , propter obscura quaedam quaed nemine intelliguntur Ob. 3'. modi non creantur. Atqui Cre .rentus si totidenΥolsent positiva ab animo realiter distincta. Ergo &c.
N. mi. nam creationis nomine intelligitur productio rei substantiatis. Atqui modi non sunt res substantiales , etiamsi positiva quaedam sint realiter distincta , ut probatum est. Ergo &c - Ins. creatio est productio rei ex nihilo ι.tum sui tum subjecti. Atqui si modi re liter ab animo distinguantur , producum tur ex nihilo tum sui tum subjecti. Ergo
Dg. maj. creatio est productio rei substantialis ex nihilo tum sui tum subjecti. C. maj. creatio est productio rei modalis ex nihilo tum sui tum subjecti. N. maj.& simili thr distincta N. mi. consequentiam -duas quidem productionis species sece -nunt Thom istae, creationem & eductione creatio ab illis definitur productio rei ex nihilo tum sui tum subjecti; eductio vero, roductio rei ex nihilo sui , non autem exmihilo subiecti. Uerum haec posterior d finitio intelligi non potest. O '
Quid enim significat producti, lex ex niuilo sui. non autem ex . nihilo subiecti pQ An
160쪽
GENERALIS. I sAn moduS ex. gr. amor qui certe aliquid est positivum , antequam produceretur ,
erat nihilum in se , & tamen erat aliquid positivum in subjecto , scilicet in animo Profecto res quae nihil est in se & ratione sui, non porest elle aliquid positivum in subjecto. Alioquin idem simul esset&non esset.
An vero id lignificat modum animi meram esse animi evolutionem & explicationem , ut vulgo loquuntur Thomistae , sed ratione sui nihil eile animo superadditum. Variae quidem figurae dicitiatur, & sunt corporum evolutiones aut explicationes; quia si redundantium partium cie tractione evol-Vantur corpora δc explicentur, in illis quaelibet cernuntur figurae , quae aliud nihil sunt nisi varius situs , varia partium ad se invicem dispositio. Quis autem , nisi ineptus sit, poterit in animo simplici varias partium ad se invicem dic positiones dicere aut admittere. Itaqua ineptae sunt evolutionis & explicationis: denominationes, dantque locum gravissimis erroribus , cum E corporibus ad ani
Instabis. Docentibus Philosophis omnibus, non potest dari creatura creatrix. Atqui existere posset creatura creatrix, si modi productio sit&effectio rei ex nihilo tum sui, tum subjecti. Ideo enim non potest existere creatura creatrix ; quia