Metaphysica ad usum scholae accommodata; authore Antonio Seguy ... Tomus primus secundus

301쪽

28 G T HEOLOGI Aritalis materialem non continet formaliter . nec intelligitur omnino qua ratione Cana eminenter continere possit. Ergo &c.

N. maj. falsum est praedictum axioma, quod originem ducit ex generationibus

in quibus mater filii sui quem formali

ter continet, causa efficiens esse videtur. Cum tamen in matre foetus potius efformatur, quam mater eum informat, aut

efficit. Enimverb in Atheorum sententia animus noster est causa efficiens motus Brachii , imis 3c corporum, quae Brachio moventur. Atqui tamen animus motum illum non continet formaliter : nec ipse movetur cum Brachium, aliaque corpora movet. Ergo necesse non est ut causa effectum suum formaliter contineat. Σ'. Fateri tenentur Athei animum nostrum esse causam efficientem idearum omisDium & amorum atqui certε ideas illas formaliter non ante continet, quam easessiciat. Non enim idearum prodaistione opus emet , si jam formaliter eas haberet. Ergo necesse non est ut causa effectum suum formalitἡr contineat. Atque haec est Philosophorum omnium sententia. Eivero jam demonstratum est corporae Te entia dependentia, & creata. En fae

tum quo nihil evidentius demonstrari potest. Factum autem certissimum incerto

302쪽

sellaque ratione nixo axiomate non rejicitur. Ergo saltem a posteriorrconstat ne cessarium non esse , ut causa effectum suum formaliter contineat.: Ins. nemo dat formaliter , quod non habet se aliter. Ergo substantia spiritalis materialem efficere non potest. N. ans. Quod eodem sensu intelligitur cic major propositio superioris argumenti; ideoque iisdem rationibus rejicitur.

Eiverb ens creator per voluntatem agit potentissimam et ut autem ejus generis causa effectum produeat, satis est li effectus si in se possibilis, At causa velit eum

producere. Ergo dcc. .

Ins. Id solum affirmandum est , quod percipitur'; atqui nulla percipitur connexio necessaria inter voluntatem etiam pOxenrissimam , & creationem substantiae materialis. Ergo &c.Dg. mi. nulla percipitur eonnexio ab extrinseco scilicet ab effectu. N. mi. nulla preeipitur connexio ab intrinseco nempe

'ab idea volitionis potentissimae, subdis-riorvo, Nulla percipitur connexio , sed similiter nulla percipitur repugnantia. C, mi. & percipitur repugnantia quaedam. N. mi. & cqm. Esto, ab intrinseco id est ab idea voli xionis potentissimae nulla percipiatur con- aegio nuessari 'inter' volunsatis illius ρD

303쪽

,88 T ME Loc ficientiam & creationem substantiae mat rialis. Saltem inter haec duo nulla perciis pitur repugnantia. Etenim substantia m rerialis utpote contingens concipitur d

Ierminari posse ad existentam. Si vero ad existendum determinabilis sit. id prae cc teris essicere poterit voluntas potentissima. Ergo ab intrinseco id est ab ideis rerum nedum percipiatur repugnantia inter duo praedicta ; potius perciperetur conneXiΟ. Verum ab extrinseco, id est ab effecta

connexio necessaria percipitur inter v luntatem potentissimam & creationem substantiae materialis. Nam percipitur m teriam esse contingentem , & proinda creatam. Atqui creari non potest , nisi per Voluntatem potentissimam. Ergo ab extrinseco percipitur connexio necessaria inter voluntatem potentissimam & cre

tionem substantiae materialis. . .

Ins. Quid sit substantiam e nihilo deduci & quomodo , nulla cogitatione asse qui possumus. Proinde quasi nihilum foretingons quaedam capacitas, qua res omnes excepto Deo fuissent aliquando contentae , 8c ioso exitu fuerint substantiae; aut nihilum posset in rem substantialem m rari Θ Quae certe absurda sunt. Et vero corpora qine quandoque ex oculis evanescunt, in auras abeunt, non in nihi- Ium : nulla enim materiae pars destruitur.

304쪽

NATURALI s. 289

Ergo nulla fuit e nihilo deducta.

Ret9rqueo argumentum. Animo comprehendere non possiimus quid sit aeternitas , nec quomodo ens esse posti taeternum. Ergo Atheis negandum est existere ens a ternum. Ergo licebit homini coeco concludere nullos esse colores. Ereto falsis sunt multae demonstrationes Mathematicae, quibus non intelligitur quomodo verae sint propositiones demonstratae , nec

quomodo cum aliis cohaereant. Itaque nego censequentiam. Non enim

cogitatione complecti possiumus quomodo cogitationes nostrae e nihilo educantur ;quamvis illas de non existentibus existen tes fieri Metaphysice certum sit. Ergo si militer etiamsi non intelligamus, quo mΟ-do res substantialis e nihilo educatur ; inde vis demonstrationis non minuitur. Quae vero adduntur lepida sunt, sed inepta ut ex animi nostri affectionibux perspicuum est. Unum id dicimus , res

per creationem fieri existentes, cum antea non existerent. Quamvis autem in generationibus corporum aut eorumdem mutationibus nulla materiae portio creetur, aut destruatur ; pessime concluderetur aut corpora destrui non posse aut creata non fuisse.

Dices cum Lucretio 3 si de nihilo res

fierent a

305쪽

apo THEOLOGIA Nil semine egeret IE mare primum homines, e terra posset oriri

Squamigerum genus, is volucres; erumpere coelo Armenta ct alia pecudes o genus omne ferarum Incerto partu culta ac deserta tenerent. Nec fructus eosdem arboribus constare solerent, Sed mutarenιur et ferre omnes omnia possent.

Ergo e nihilo nihil fit, aut creatur. Respondeo has quidem ridiculas consecutiones locum habere in absurdo Epi

curi systemate , quo vult mundum temere& fortuita atomorum concursione estormatum fuisse. Iisdem rationibus ad omnium captum accommodatis utebaturTullius , ut ostenderet , quam inepta sit Epicureorum opinio. Verum nihil a sententia nostra remotum magis & alienum fingi potest. Non enim dicimus corpora ex se ipsis,&sine causa de nihilo facta fuisse , sed potentia dc consilio praestantissimae rationis , cujus

numine reguntur omnia. Ergo&c. Ob. 3'. Nihil praeter materiam existit. Ergo ab existentia animorum non probatur existere ens creator.

N. ans. Nam quisque sibi conscius est, variis assici se cogitationibus. Atqui cogitationes non pomunt esse materiae modificationes , ut in posterum demonstrabitur. Ergo &c. Et vero existit ens teriae crea-

306쪽

NATURALIS. 29

Ins. Nihil existit nisi quod videri potest

aut sub sensus cadere. Atqui nihil praeter

materiam potest sub sensus externos cadere. Ergo &c.

N. maj. Qua nihil plumbeum magὶs excogitari potest. Tum quia cogitationes

quis unquam vidit , aut manibus apprehendit. Tum quia innumera existunt corpuscula , animalcula, quae sensus nostros omnes fugiunt. Ergo &c. Dices. Animus humanus est ens nece sarium, non creatum, si ejus essentiae non repugnet existendi necessitas. Atqui nat rae mentis humanae non repugnat existendi necessitas. Illud enim naturae mentis non repugnat , quod nedum eam destruat , imo magis perficit. Atqui ne dum exist endi necessitas essentiam mentis humanae destruat, illam e contra perficit. Ergo &c. N. mi. Animus enim humanus est ens dependens, ut patet ex ejus sensationibus, ideis , memoria. Atqui existendi necessitas cum ejusmodi natura repugnat. Ergo

Itaque non potest existendi necessitas supponi naturam mentis humanae perficere , cum illi adversetur. Ins. Existendi necessitas solum exigit, ut res cui tribuitur, perfectionibus suis

307쪽

19 1 T HEOLOGIA Omnibus necessario praedita sit. Atqui talis est hominum animus. Ergo &c. R. I'. Ex hoc argumento sequi mentem humanam non esse necessario existentem , non enim habet cognitiones omnes, vim omnem intelligendi , coeterataque perfectiones , quas habere posset. χ'. N. maj. Requiritur insuper ut non sit dependens , ut non possit concipi non existens , ut sit ens aeternum , imo dc perfectissimum ; quod suo loco probabitur.

Ob. R. Existentia Dei non potest probari

per corporum existentiam. Nam illa pro Datio non valet , quae circulus est vitiosus , seu qua probatur idem per idem. Atqui talis est probatio quae ex corporum existentia depromitur. Etenim probatur existentia Dei per existentiam corporum , quae ipsa non demonstratur , nisi quia supponitur Deum summe veracem existere. Ergo idem probatur per idem. Νg. mi. Ad probationem dgans. Probatur existentia Dei ex corporum existentia, adversus eos qui corporum existentiam aliunde Certam admittunt. C. anS. adversus eos qui corporum existentiam ex sola Dei summe veracis existentia demonstratam existimant. N. ans cq m. itaquQexistentiam Dei ex ipsa materiae & cor

rerum existentia demonstramus adustratu

308쪽

NATURALI s. 293

Atheos materialistas. Atqui Athei corporum existentiam ex solis sensationibus ceris tam habent & indubitatam. Non ergo ex ita tentiam Dei demonstramus per corporum existentiam , nisi adversus eos qui corporum existentiam aliunde quam ex Dei veracitate compertam habent certissimam. Quare non est circulus vitiosus. Ob 3'. cum Tolando , non probatur motum non esse materiae necessarium. Id enim ex eo probamus , quod multa sint Corpora quiescentia.. Atqui id falsum est; quippe terra , sideraque omnia sempermoventur. Ex quo sequitur motum esse materiae essentialem ; uti colligitur extensionem esse materiae proprietatem , quod nullam materiae partem inextensam no- .verimus. Ergo &c.. I'. Non illud tum est argumentum quod attulimus, ut demonstraremus motum non esse necessarium. 2'. Dg. mi. Corpora omnia moventur motu vel proprio vel communi C. mi. motu proprio N. m. & cqm. Et quidem cum terra circa centrum suum rotetur , corpora terrae imposita communi cum ipsa motu circumferuntur,

sed relative ad terram quiescunt. Quod nemo negaverit. Verum si motus esset materiae essentialis , corpora terrae imp sita , non miniis proprio motu donaren.

309쪽

194 THEOLOGIArur quam tellus ipse. Si vero possint rei, live ad globum terrestrem quiescere, omnino & absolute immota esse possunt, ut

patet. Eivero ipse motus rotationis terrae contingens est , quod liquet I quia tam posset moveri ab ortu in occasum , quam ab occasu in ortum λ tum quia non magiS temrae necessiarius est, quam singulis corporibus , quae certe circa propr1um centrum Non moventur. Thm quia in Epicuri ΦΩtemate partes terrae non semper eodem motu donatae fuerunt. Ergo. Tandem materiam concipimus omni motu destitutam , dc indifferentem admotum sicut δί ad quietem. Ergo &c. Ins. Materiam adumbrare nobis non

possum is sine qualitatibus sensibilibus.

Qualitates autem sensibiles ex motu oriuntur. Ergo materiam imaginari non possumus sine motu, qui proindE corporibus essentialis est. R. Duplicis generis qualitates sece nunt Philosophi, primarias, ut extensio nem , & secundarias , ut colorem , saporem. Fatentibus nunc Physicis omnibus , qualitates secundariae sensibiles sunt animorum sensationes , non corporum reales

modificationes. Ergo I'. absurdum esset illas corporibus essentiales asserere. Extensio vero quamvis per motum al-

310쪽

terius corporis nempe luminis fiat nobis sensibilis, ipsa tamen concipitur dc existit

sine motu.

Imo cum nulla sit connexio necessaria inter motum luminis & sensationem nostram , potuisset Deus aliam sensationis nostrae occasionem instituere. Ergo motus necessarius non est ut materia concipiatur. Ins. Materia omnis est natura sua divisibilis. Atqui divisibilitas ideam motus includit. Erra motus in idea materiae con

tinetur.

N. ini. Divisibilitas est capacitas ad motum , cum divisio actualis per motum fiat , non vero est motus actualis. Actum igitur cum potentia ridicule confundit

TolanduS.Ins. Probamus motum non e sse materiae necessarium , ex eo quod alioquIn certa quaedam motus quantitas, velocitas , δίdirectio esset essentialis. Legitima non est ejusmodi consecutio. Nam figura corpori cuilibet necessaria est , quamvis non illa potitis quam altera. Ergo motus potest esse necessarius, quamvis non talis determinatus sit essentialis. N. cqm. & paritatem. Corpus quodibet finitum supponitur 3c limitibus circumscriptum. Figura aliud nihil est , nisi terminus extensionis. Ergo corpus finitum sine figura esse non potest. Cum autem