장음표시 사용
321쪽
3os THEOLOGIAsariae, ut factis in historia relatis aurenticitas concilietur, & veritas quam maxima haberi possit. Atqui Sinarum annales mundum multo antiquiorem faciunt quam historia Moysis. Ergo &c. Resp. cum D. Freret in libello memoriali de Sinarum historia, quem Regiae
Scientiarum Academiae Parisiensi obtulit prima Decembris anno 1733 , tribunal Hane linum nonnisi post annum 1 os ante Christum fuisse constitutum. Hoc enim anno Sinarum Imperium ad Hanorum familiam transiit, quorum primus Imperator Golse litteratos homines amavit, multisque auxit beneficiis. Ex Sinensibus
autem omnibus , viatorumque relationi
bus certum est paucis ante annis Imperatorem Tyne-Tchi-Hoamti litterarum
odio libros omnes comburi jussisse, iis
exceptis in quibus de agrorum cultura , medicina, aut divinatione dicebatur. Sinenses tunc temporis papyro nondum cognita ligneis tabulis ad scribendum utebantur , quo fiebat, ut Scriptorum volumina majora essent, quam ut facile absconderentur. Hincque liber integer, qui ex incendio superfuerit, nullus inventus est. Librorum fragmenta conquiri jussit,& colligi novus Imperator; e quibus Volumina novem composita fimi, quorum quinque vocantur Rings, seu sacri. Tres
322쪽
sunt inter libros sacros dicti Chouline , Chi,ing , Thun T eou qui librorum his
toricorum ex incendio superstitum fragmenta complectuntur. Liber Chouling ,
seu historiae liber, est antiqua & generalis historia Sinarum ab Imperii Sinensis
initio ad annum 'oo circiter ante Christum producta, Confucii opera in epito-mem contracta, & ad Ioo sectiones redacta, quarum 42 amissie sunt ; quod Vacua multa in hac historia relinquit. Hoc tamen summario nihil est apud Sinas antiquitatis & autenticitatis majoris. Florebat autem Philosophus Confucius anno circiter so ante Christum. Jam verti ex hac historia universali constat primum Sinarum leaislatorem fuis, se rio, qui 2Iso circiter annis antδChristum regnavit. Quod Sinensis Imperii initium esse contendit D. Freret. I Q. Quia Confucius antiquissimus est Sinarum scriptor, maximaque apud illos authoritate pollet. χ'. Quia circa finem tertii a Christo nato seculi in sepulchro cujusdam Imperatoris repertus est liber incendio librorum multis annis superior,
quo integra chronologia continetur. Hanc autem chronologiam propter antiquit tem prae caeteris veram existimant , de
sequuntur periti Sinenses. Atqui in hac chronologia primus Imperator ponitur
323쪽
3o 3 T HEOLOGIAYao, qui anno a I s ante Chistum regnare incipit. Ergo &c. 3 q. Quia Men se, qui 3 so annis arith Christum scribebat , Sinarum regionem asserit ante tempora Yao incultam fuisse. q. Quia cum annalium Semat si enirecognoscendorum munus anno 83 areae
christianae Pan cou fuisset commissium ;retinuit quidem ille nomina Fouhi δίει ames, quos 3 oo circiter annis Yao su periores fecerat Semat sienus anno 9Tante Christum scribens; sed Imperiorum
Yao priorum tempora non determinat hac certe de causa quod in regnis praecedentibus a Semat sieno laudatis certum
nihil ipsi videbatur.3 Tandem quia caeteri Scriptores qui
Imperatores laudant Yao priores, in re nulla concordant i monumento nullo quod certum sit , nituntur. Quod argumento est Imperia praecedentia gratis omnino conficta fuisse. Ergo Yao primus Sinensibus leges dedit circa annum 2ISO anthChristum. Quare Sinarum annales, nequε praeadamitas adstruunt, nec historiae Moysis de rerum origine adversantur.
Dices Supponi potest diluvium universale contigisse quo priorum temporum monumenta omnia deleta fuerint, Scientiarum omnium atque artium periti se interierint ut nullus manserit superstes,
324쪽
cujus quidem suppositionis veritas ex historia Moysis colligitur. Ergo nova
recentique Scientiarum atque Artium Inventione mundi novitas non proba
Respondeo aquarum exundatione universam terrae superficiem opertam is isse,
quod non ex Moyse sollina, sed etiam ex profanis quibusdam Scriptoribus ediscitur verum ab Atheis quaero, an aquis demersi mortui sint homines OmneS, an quidam superfuerint. Si primum, dicere tenentur Athei, quod asserere non erubescunt, homines post diluvium temere, casuque fortuito sine patre natos fuisse ;quod absurdum liquet tum ex jam dictis,& in posterum dicendis tum quia quod
olim contigit, nunc interdum eadem de LauSa evenirer, cum tamen sola generatione nascantur homines. Si secundum, ergo standum est narrationi hominum ediluvio superstitum, quam ab illis accepit Moyses , quamque veram esse multis argumentis demonstravimus. Obj. Si mundus recens conditus dicatur, infinita iam ante mundi creationem elapsa fuissent saecula; quod absurdum eli. Quid autem per tantum temporis intervallum egit Deus λ Laboremne fugiebat, ut tam sero ad effectionem mun
di sese aςcinseret Z Ubinam existebat, an
325쪽
3 Io THEOLOGIA Lenebras amabat, cum nondum facta fuissent luminaria , quibus orbis universus illustratur
Praeterea quaero quorum gratia mundum effecerit ξ an stultorum & improborum Θ Uerum quare de stultis δc improbis bene mereri voluisset λ an proborum& sapientium 3 Profecto inani spe dilusus est, cum sint omnino qui sapiant numero paucissimi.
Respondeo tam haec vana esse atque ridicula , ut responsionem non mereantur. Tamen dico IV. ante mundi creationem infinita jam elapsa non fuisse saecula;
cum tempus a mundi creatione sumpserit initium, Dei que duratio non sit succetasiva. 2'. Per tantum quod fingitur temporis spatium, Deus proprio contuitu ac lumine beatus excellentiam suam contemplatus est, rerumque omnium possibilium cognitione, & inexhausta scientia suam exercuit supremam intelligentiam. 39. Non in tenebris ita latitabat, ut nihil omnino videret aut cognosceret, cum lucida corpora spiritibus necessaria non
sint ad cognoscendum , sed libere a Deo
creata sunt, ut illorum occasione corporum cognitionem ipsi nos comparemus.
V. In semetipso & per se ipse existebat ; cum spiritus partium expers in loco non existat, ad instar corporum quae dif-
326쪽
fusione sua variis loci partibus correspondent. 39. Existentiam nobis, caeteris que aliis rebus contingentibus impertiit, tum ut perfectiones suas manifestaret,
tum ut bonis nos cumularet. Tandem non prius mundum effecit; quia cum in creando summe liber sit, potuit quod voluit,
rerum contingentium initium constituere. Nec machinis aut ministris ad creandum opus habuit, quippe voluntate sola mumdum effecit: dixit , O facta sunt.
Ergo existit ens orbis universi creator, quo nomine Deus intelligitur. II. DEMONsΤRATIO PHYSICA, Ex ordine Mundi Existit mundani ordinis author, tantique operis moderator. Ergo existit Deus. Quam apta sit variarum mundi partium dispositio , quam pulcher earum ordo, aspectuque iucundissimus, ostendere consilium non est. Mirabilis enim illius ordinationis descriptio Oratorum nobi lissimorum eloquentia, sagacique ingenio jam toties exornata, tam conspicua est omnibusque obvia, ut ex ea mundum efflorescere pulcherrimum nemo nisi ca
327쪽
3i 2 THEOLOGIA Itaque demonstratur Deum esse mirabilis illius ordinis effectorem ; quod etsi
sponte sequatur ex praecedente demoniatratione , qua probatum est Deum esse& corporum & motus causam essicientem. Tamen suppositis etiam materia dc motu, sic evincitur propossitio. Ut autem vis argumenti, roburque in victum sentiatur, primum Aristotelis utar suppositione, quam in hunc modum exornat. Si essent , inquit, qui sub terra sem-pὸr habitavissent bonis O illustribus domiciliis qua essent ornata signis atque
picturis instructaque rebus iis omnibus quibus abisndant ii qui beati putantur , nec tamen exissent unquam supra terram 2 accepi sent autem fama O auditione esse quo Liam numen , O νim Deorum. Deindὸ aliquo tempore patefactis terrae fauctibus ex illis abditis sedibus evadere in haec loca quae nos incolibus atque exire potuissent scum repente terram O maria caesumquepidissent: nubium magnitudinem νentorum que vim cognovissent aspexissentque Solem , ejusque tum magnitudinem,pulchritudinemque , tum etiam Usicientiam cognovisse/rt , quod is diem inceret toto coelo luce aiffusa. Cum autem terras nax πα-ciasset , tum coelum cernerent asstris distin tum o ornatum Lunaque luminum vari tacem tum crescentis , tum senescentis eorumque
328쪽
NATMRALI g. 3r aramque omnium ortus c, Occasus, atque in omni aeternitate ratos immutabilesque cum lys r haec cum viderent profecto O esse Deos , O hac tanta opera Deorum esse a
Atque haec quidem ille, quibus addit
Tnllius. Quod si hoc ex aeternis tenebris contingeret.ut subiub lucem aspiceremus rquanam species coeli rideretur e Sed is ciuitate quotidiana O consuetudine oculorum assuescunt animi neque ad rantur, 'neque requirunt rationes earum rerum quas semper νident. Proinde quas novitas nos magis quam magnitudo rerum debeat ad exquirendas causas excitare. . Quid autem potest esse tam apertum tamque Perspicuum.cum caesim suspeximus coelesiaque contemplati sumus , quam ese aliquod numen praesamissima mentis quo haec
Quod qui dubitet , haud sane intelligo , cur non idem , Sol sit.an mallas sit, dubitare positi. Ouid enim, es hoc illo evia
dentius ρ Hactenus Tullius. Et verb vel Deus est mundani ordinis author, orbisque universi moderator, vElordo ille mundi partibus essentialis est, vel temere sine ratione 3c consilio fortuita atomorum concursione prodiit tneutrum dici potest.
Non primum: quod evidenrer patet ,
329쪽
3x THEOLOGIA Lum quia non magis necessarius est va- iorum corporum ad sese invicem situs Ecdistariti e relatio, quam Variarum corpΟ-xis nostri aut arboris partium dispositio; vel cujus1bet corporis figura. Tum quia major aut minor concipitur planetarum α ωlarum numerus possibilis , major aut minor eorum ad se invicem distantia, magnitudo , velocitas , diversus motus. Quas quidem varietates cogitare nemo posset, si corporibus repugnarent. Atque hinc est quod Athei nunc omnes fateantur mirabilem orbis universi harmoniam
1'. Nihil absurdum magis, quam si
diceretur mundum pulcherrimum & ornatissimum temere , fortuito atomorum concursu, & sine ratione aut consilio e formatum fuisse.
Quam in rem praeclare Tullius. Quis eirim , inquit lib. a. de Natura Deorum ,
hunc hominem dixerit,qui cum tam certos xaesi motus tam rastos astrorum ordines , tamque omnia inter se connexa O apta vi
serit.neget in his ullam inesse rationem eaque casu feri dicat , qua quanto consilio gerantur , nulla consilio sisequi possumus 'An cum machinsitione quadam moveri aliis
quid pidemus ut sph Uram , ut horas , ut ita Permulta r non dubitamus quin illa prero sint rationiis i
330쪽
NATURAL IM' 3rs Cum autem, impetum caesi admirabiti cum celeritate moveri , vertique videamus, conseranti e conficientem Micisi adines annΨ- rharaas , cum summa salute O confere rione omnium rerum s dubitamus quin ea non solum ratione fiant , sed etiam ex Llenti quadam Hrinaque ratiora...... His ego non miser esse quemquam
qui sibi postisadeat , corpora quadam solida atque individua ri O oravitate ferri , mundumque inci sinatissimum O piatae
rimum ex eorum corporum concursione fomerita. Hoc qui exissimae seri potuisse, non
intestam cur non idem putet si innumer biles undas O viginti forma litinarem νeI, aurea , vel qualeslbet, a liquo conjiciantur, posse ex his in terram excussis , amnales Ennii , ut deince s legi possint. ci rquod nescio an ne in uno quidem versuPossi tantum valere fortuna. dii atitem quomodo asseverant ex corpusculis non colone , non sensu praeditis , sed concurrenis gibus remere atque casu mundum esse per fectum' νH innumerabiles potius in omni Puncto temporis adios nasci , adios interire l.uod si mundum incere pote si concursus
iatomomum cur porticum, Cur te lum, cur
domum . cur urbem non pote si λ Quae sunt vixissQOperosa , O muli quidem faciliora. Quod argumentum multis in locis di--versimode versat, variisque exemplis de