장음표시 사용
41쪽
his reliquerunt arbitrii creati libertatem potissimism tentavἰt eoemtere, ut concusso libero arbitrio, ouod eri Clumianae Religionis fundamentum , adincium, quod Aposti sua doctrina parabant extruere, pr as impediret . Et quoniam vir erat eamdissimus, er Sycophanta serrimus , jamjam plurimos adfui sequelam traxiiset, quos veluti nepotes Satana genitori, cujus eam primo nitum ignatius Mar russeopus ad Trallianos appellavit, gener et, nisi Deus opportuπὸ occurri et . Ipse enim tardios Caesareae seducenti occurrit S. Petras Doriolorum Princeps, qui ipsum veluti apostatam, edi desertorem acriobus verbis redarguit, defestionem increpav t , suae dolinae Asina technas detexit, disputando sophismata resolvit, sitque inviciis argu mςn is pervicaciam coqfodit. Inter capita, de quibus disputarunt S Petrus , ct Simon Magus,
unum fuit ae libertate arbitrii creati, contra quam argumentabatur Simon iisdem promus argumentis, quibus urgent nos adversarii nostriser quibus Iosedit i ranare ninra decreta praevenientia, O praede
nientia, nostra auxilia e acta, noriram praescientiam independentem a veritate objectiva , ct futuritione a cui S. Petrus post Christum primus Ecclesiae Magister, iisdem prorsus modis respondit, quibus norrespondere solemus; a 3 ut, me quidem judice, nee tantilium noHraroponsiones is responsionibus D. Atri dissentiant. Sed undenam haec occeperim, tenete . Extaxi likri Recognitionum S. Clementis Romani, vitri domi fuae nobilis, ut qui ex Caesarum familia originem traxerit, 'uive D. Petro fucce , ct quem narrant d Petro livente ad istorio-atus apicem vocatum, nimirum ut eo defundio Romanam Ecclesiam
gubernaret. Hane libros praedictos scripsisse tradunt omnes , qui res an
Inter alia quae lib. 3. paula post principiam narrantur, una dispustatio es inita Caesareae inter Simonem Matum,ct Petrum inoflatam. sibi multa divinὰ D. Petrus de malo, de fiscitate, de Hudiis hujus vitae disseruit. Sed de libero arbitrio, inquirente er contradicente Mago, D. Petrus eo respondit, er resolvit, quae modὸ nos ipsi respondemus, o quae S. Thomas nobis disiavit, ut responderemus. Emd ut quam eterum sit cognoscatis, placet hic disputationem, quoad ea , qua rei nostrae ivvserviant, transcribere. Dicebat Simon, quὸd unusquisque , sicut ei fato decernitur, vel sapit aliquid, vel lintelligit, .el patitur 3 ET nulla re hominem esse sui arbitrii. int contra S. Petrus argumentata es, necesse esse, hominem essestii arbitrii, aliter convulsa esse omnia, Iruma Hudium sectandi meliora, fruHra principer hujusmodi legibus praeesse , fru rapunire, vana jura populorum, miseros es eos, qui ser-mant eum labore jusitiam e beatos verὸ illos, qui in delaciis positi eum Iuxuria, ct scelere viventes Urannidem tenent. Ruibus Simon minis md acquiescens, ct culmum experimentum doctrinae D. Petri facero Volens, iuriitit interrogans, si quod Deus vult esse , es; er quod Deus vivit non esse, non es lauas diceret: si hoc mihi concedas, jam fateb
ris , nihil a nobis libere agi; quippὸ quod Deus uuis esse, nςeessario est.
42쪽
objectio tam valida Simoni videbatur , ut con dens, Petram more'ρonjurum, se obtemperaturum spoponderit si lili D. Petrus respondit siet. gerid argumentum illud eri , quid adversarii nostri insolubile
exiriimaut, O cui S. Nomas imperturbabili, se eodem semper tenore verborum reoondet, cui Domi summa animorum concordia ct antiquis temporitus satisfecerunt, oe' hodie, quo tempore molestur perurgentur , sarissaciunt. Videamus, qua oracula fuderit Petrus,stat-ιeate proprietatem, atque magni centiam doctrinae perpendite . Dicit,omulum, quae moventur , quadam necessari3 moveri, quaedam Polauta ri/, er liberὰ moveri: solem motas necessitate duci, ut patulum compleat cursum a hominem vero actus suos libere, ac voluntariὰ elicere .
Iam ergo inquit haec sunt verba D. Petri ignoras Simon, er valde ignoras, quomodo iusiugalis quibusque violantas Dei M. Luaedam enim totait, ut diximus, ita sise, ut aliud esse non possent, quam id, quod ab ipse instituta funt. Ea .eris, quae ita esse voluit, ut in sua pote nate babeant agere, quod velivi, his pro actibus ae voluntatibus suis statuit,
ut aut remunerationes mereautur, aut poenas. Cum ergo in duas, ut docui, partes dizidantur caucta, quae moventur; secundum eam, quam
supra diximus distinctionem, omne, quod vult Deus, est: quod autem non vult, non es. Hactenus D. Petrus: quod si cerὰ perpenderiot bi. quibus displicet nostra doctrina, mutarent sententiam , eum primum iis D. Petri doctrinam displicree cousaret. Cum enim urgeret Sim vieri non posse, ut eum voluntate incari Dei mertat humaua componeretur, respondit Petrus, optim/ cohaerere, quoniam necesse est, illum actum esse libertim, quem Deus vult, esse liberam . Haec est necessitas praveniens Thomsica, amica libertatir . Haec praedeterminatio fueus libertatem . Hae infallibilitas astecedens, libertati contubernalis. Hae S. Thomae frequens Mesriua. Hoc tandem furtum augurii mum auspicatῖ farium, dr quo nos maguo utilitatis compendio utimur, ac religiosὸ , Er felici ἡ semper utemur. Suum remanet contrariis nostris effugium , dicere scili et, libros Reeognitionum D. Clementis supposititios esse , vel ad minimism ab
Ebi nitis, exteri ne Haereticis, qui eo tempore contra Ecclesiam dimicarunt , depravatos, ataue corruptos. Scio, primum non dicturos cordatiores Theologos: siquidem Patres ex praediciis Lbris Recoquitionum argumenta βλtiyma contra haereticos eliciunt, quibus praecipuὰ conriat traditio. Et nihiAminus contra haereticos, illos libros penitus negantes, eruditὰ disputat Lambertus muterus Henradius in praefatioue a a principio operum D. Clementis: ipsum videte . Ferendum potius esset, si dicerent, praeditros libros esse corruptos ex quibus proinde nonpos ut ullius roboris arxumenta depromi . Sed quamquam verum sit, Vae fatus libros ab Ebiouitis Dose corruptos, tu materia tameo de libero arbitria integri usque ad baee nostra tempora
perzeuerunt, Et observavit Beliarmivus, vix a curat sinus: Nam anta
qui ι s Libros Latioos serit, ualli fueruiat baereti i , qai libero arbitrio. ximis
43쪽
nimis tribuerent, quod postea fecerunt Pelagiani. Multi autem De runt haeretici, qui negaverunt liberum arbitrium, ut Simou ΜMus, Manes, is quo Manichaei, ct alii. Itaque si in iis libris negaretur liberum arbitrium , fuspicari possemus , infertam fuisse eam GHrinam a Manichaeis, vel aliis hujusmodi haereticis: at liberi arbitrii confessionem
non possumus ulli haeretico illius temporis ascribere . Deinde veteres Patres, qui dicunt, hos libros corruptos esse ab haereticis, non tacent, in quibus articulis corrnptisunt, sed scribunt, in articulis de Divinitate Filii, aliisque similibus esse corruptos. Corruptelam autem in articulis de libertate orbitrii nullus veterum unouam notavit. Η- Omnia EX cesseimssimus Archipraefui . Quibus nihil diseitius, nihil opportunius desiderari potest, ad probandum , concordiae gratiae ab intrinseco ess, cacis cum libero arbitrio doctrinam, prout a Thomistis exponitur, ab ipso Ecclesiae Capite ,& Apostolorum Principe D. Petro primitus ei looerivatam . Licet enim, etiam apud Nostrates in dubium vocetur auctoritas libri Recognitionum, ut videte est in Stato Senensi lib. 2. Bibliot. V. Clemens; firmum tamen ex ipso argumento duci potest ex ejus antiquitate, cum antiquior sit, D. Hieroomo, & Augustino a utpote latine redditus a Rus o contomporaneo D. Hieroumi, ad traditionem comprobandam, de sensu composito S diviso pro concilianda libertate; cum apud Rus um, qui Pelagianis satis favet, fuerit appro'hata, dum suuna fecit praefatum librum; eo modo aut proportionali ratione , qua, lices Canones Trullani exse nullius sint auctoritatis, tamen evidens ex ipsis efficitur argumentum, quod abstinentia a lacticidiniis diebus Dominicis Quadragesimae, sit antiqua Ecclesiae traditio aquare sunt testes traditionis, licet eκ se nullam habeant auctoritatem, ut pse extra legitimam Synodum editi, ut sentiunt Baronius , sifar' chesius, ct Cab utius . 9. Maximi etiam roboris , certissimaeque frinitatis credibilitatifimdamentum praebet auctoritas D. Pauli. Hic Patrum , Theologorumaue omnium DuX, & Magister, notum faciens Evangelium, quod, ut testatur ipse, non accepit ab homine,neque didicit, sed per revelatio nem , intrinsecam gratiae efficaciam nobis multis in locis apertissime tradit . Et quidem primo omne honum, di perseverantiam in bono usque in finem, quam Deus in electis suis operatur, enectunt agnoscit vocationis secundum propositum , seu decreti Divinae voluntatis, Sc fidelitatis,quam sibi ipsi debet, dicens Epist. i. ad Thessalon.cap.s vers. 24. Fidelis est, qui vocavit Nos, qui etiam faciet. Qitibus verbis certitudinem , S immutabilitatem electionis Divinat, sicut bt infallibi lein promistbruin executionem resert ad placitum voluntatis Divinae, S non ad humanae voluntatis consensum. Enimvero, qua ratione Deus elici securus de executione aeterni propositi, & infallibilitate sua: pr missionis, nisi nos gratiae suae fideles cooperatores efficiendo ξ Ut docet Augustinus lib. de praedest. Sanctor. cap. Io. explicans illud Genesi . Patrem multarum gentium posui te, ubi inquit: Non de ν
44쪽
De excellentia doctrinae D. Thome. x
enim , quod ipse facturus fuerat, non quod homines. etsi faciant bomines bona, qua pertinent ad colendum Deum; ipse facit, ut illi faciant, quae praecepit, non illi faciant, ut ipse faciat, quodpromisit: ab quin ut Dei promissa compleantur, non in Dei, sed in hominum est po- ω tessate, ct quod is Domino promissum eri, ab ipsis redditur Abrahae.
Qitibus sane gratia: omnipotentis . fidem gentium operamis, essicaciam elarissime ostendit. io. Etiam in Epist. ad Ephes cap. I. docet iterum , quam potens, quam Effcax , qua in victrix sit gratia risu Christi in cordibus nostris. Deum quippe laudans, S adorans, qui nos omni hus donis spiritualibus ad salutem & vitam a ternam in Coesis nobis paratam conducentibus per Chrsum Isum cumulavit, ne quaerat aliquis, unde hic tantus favor, unde tam multa beneficentia Z Sic illius honitate aeterno concilio decretum futile , etiam antequam Orbis conditi jacerentur fundamenta , respondet v. 3. 4. oc s. Benedictus Deus, ct Pater Domini Noseri Isu Christi, qui benedixit nos in omni henedictione spirituali in caelestibus in Chrso ,sisut elegit nos in ipso ante mundi confli- tutionem, ut essemur Saurei, O immaculati in conspectu ejus in charitate. Et v, s. S 6. praedectinavit nos in adoptionem fliorum per
esum or, sum in ipsum, secundum propositum voluntatis suae , in laudem gloriae gratiae suae, in qua grati cavit nos in dilecto Filio suo .
En quam apertissitne enuntiat, quod non nostris vitibus, sed Deus, aeterno suo decreto, sibi nos adoptavit in vicem, de jus Filiorum a idque per Pesum Chriseum: quod sic illi placuit; non ut nobis quicquam laudis tribuamus i sed in laudem gloriae gratiae fua 3 ut nempe gratuitam suam beneficentiam redderet Orbi magis illustrem, ac dilucidam: quod
aeternum voluntatis suae arcanum, tot jam saeculis orbi celatum, nunc nobis tamquam Pater Filiis suis aperit, ut testatur v. 9. Ut notum faceret orbi sacramentum voluntatis Ibae, fecundum beneplacitum ejus, quod proposuit in eo , dc cum hoc nulla mentis humanae ratio poterat allequi, v. II. ad illius cognitionem adducit, dicens: In quo etiam , ernos sorte vocati fumur, praedesitratifecundum propositum ejus, qui operatur omnia fecundum consilium voluntatis suae. Sic illi visum, quod nullis nostris meritis , sed gratuita ejus benignitate vocaremur in sortem , & haereditatem , ut tota laus redundaret in gloriam suae bonitatis. I l. Egregie mentem Apostoli allecutus est Hincmarus lib. de praedest. Sanctor. & de dono persever. pag. sq. qui sic habet: Haec es immobilis vieritas praedestinationis , o gratiae, vel ut ApoΗolus ait: Elegit nos in ipso ante mundi confritutionem, praedestinans nos in adoptionem filiorum , non quia per nos Sansit, ct immaculati futuri eramus.
sed elegit, praedestinavitque. ut essemus . Fecit autem hoc secandum placitum voluntatis suae. ut nemo desua ,sed de illius erga se voluntate glorietur . Fecit hoe fecundum divitias gloria sua, secundum bonam voluntatem suam, quam proposuit in dilecto Filio suo, in quo sortem consecuti fumus , praedestinati fecundum propositum, non uostrum , sed ejus, qui uriversa operatur: usque adeo, ut ipse in nobis operetur TOm. U. C CeL
45쪽
Oelle: operatur autem secuniam consilium voluntatis suae, ut simus iulaudem gloriae eius. Et item: Ex hoc proposito eis, es illa electorum propria iuocatio, quibus omnia cooperantur in bovum, qui fecundum propositum τοcati sunt, ct siue paenitentia funt dona, O viocatio Dei. Quibus ini inediate addit: Talis eri es orthodoxorum de praedesin tione Sanctorum . Haec fuit mens D. Augustini, cujus adesi illustre testimonium lib. de praedest. Sanctor. cap. 19. hisce verbis expressum: Sed hi nostri, de quibus, vel pro quibus nuue agimus , forsitan dicunt, Pelagianos hoc Apostolico testimonio refutari, ubi dicit, ideo nos electos in Chrso , ct praedeΗinatos ante mundi constitutionem, ut semus Saa-Hi, er immaculati in conspectu ejus in claritate. Ipsi enim putant, acceptis praeceptis jam per nos illos fleri liberae voluntatis arbitrio Mn-Hos di immaeulatos in conspectu egus tu charitate: quod futurum Deus, quoniam praescivit, inquiunt, ideo nos ante mundi consitutionem elegit, θ' praedestinavit in Chrso: cum dicat ApoHolus, που quia futuros tales uos esse praestivit, sed ut Uramus tales per ipsam electionem gratiae suae, qua erati avit nos in dilecto Filio suo: cum ergo nos prae- desinavit, opusIuum praescietit, quo uos Sanctos, ct immaculatos scit. Unde rectὰ h e testimιuio Pelagianus error arguitur: nos autem dicimus , inquiunt, no Dam Deum non praesisse ns em, qua credere ine imus , ct ideo uos eletisse ante mundi contiitutionem, ac praede uase , ut etiam Saucti, , immaculati gratia, atque opere ejus essemus. Sed audiant or iis in hoc testimonio, ubi dicit, fortem consecuti sumus , praedesina i secun m propstum, qui universa operatur. I se ergo, ut credere incipiamus, operatur , qui uuietersa operatar: vocatiouem quippὸ illam, de qua dictum est, Sine paenitentia sunt dona , σ Sucatio Dei 1 er de qua diesum es, non ex operibus,sed ex viacante: cum po et deere . sed ex credente : , etiHionem , quam signi cavit Dbminus d cens et Irin Φοs me elestistis, s d ego τοs elegi a nec Mes ipsa praecedit. Non enim quia credidimus , sed ut credamus, elegit nos, ne priores eum elegisse dicamur, DUumque sit 1 quod absit: non vos me elegisls,sed ego vos elegi. Nec quia credidimus, sed ut credamus, vocamur : atque ilia vocatione, quae e paenitentia est, idyrorsus agitar. O peragitur, at eredamus. At cognoscens Astoriolus , quod profundum hujus doctrinae
capere, Sc intra se concludere mentis noli rat angustiae non possunt V. I . I 8. N I9. Deum rogat, ut illam rationis capmi accommodatam,
Ec proportionaram reddat . dicens: Ut Deus Domini Nostri IIesu Christi Parer gloriae det vobis spiritum sapientiae: O revelationis in agnitione ejus, illuminatos oculos cordis vesri, ut sciatis , quaesit spervocat imis Has, er quae dietitiae glo1 iae haeressitatis ejus tu Sanctis. Et quaesit superemiaeus magnitudo virtutis ejus in uos, qui credimus δε-
eundum operationem potentiae virtutis ejus. Hic enim sane stupor, Shumanae mentis egestas. Ut cognoscatur efficacia, di virtus, illuminatis oculis Opus est, cum sit magna, supereminens, incomprehensa, quae facit e X nolentibus volentes , ex repuSnantibiis consentientes, εἴ ex Oppu-
46쪽
De excellentia doctrinae D. Thomae.
ia. Tradit terub γνο olus omnem de gratIa Dei doctrinam t. ad Corinth. cap. I s. v. IO. dicens: Gratia autem Deisum id, quodsum, o gratia ejus is me vacua non fuit, sed abundantius illis omnibus laboravi: non ego autem , sedgratia Dei mecum . Hic necessitatem gratiae, ejus effectus, & concordiam cum libero arbitrio docet. Necessitatein ,
dum dicit: Gratia Dei sum id, quod sum, illius scilicet muneris, non meriti mei. Ut enim is Hinus lib. degrat. & libero arbitrio cap. s. Ut de Caelo vocaretur , O tam magnά ρω incarissimε Φαeatibne '.
eonverteretur , gratia Dei erat fla3 quia merita ejus erant magna , sed mala. Effectus gratiae sequentibus verbis exprimit: Et gratia ejus in me vacua non fuit, sed abundantius omnibus laboravi: quia neria ejus in eum beneficentia non otiosa, aut sterilis fuit. Hic enim Apostolus abundantius laboravit ad Dei gloriam, pro priam sanctificationem, S aliorum salutem: cum enim sit efficax. , infallibiliter cum operati me connexa. vacua non est in his, quibus a Deo per Christim datur. Tandem hujus estieacis gratiae concordiam cum libero arbitrio exprimit his verbis: Non ego autem,sed gratia Dei mecum; quibus ostendit.
quod quamquam hoc ipsum laboraverit, non ei vendicandum, sed gratiae Divinae adscribendum, Rod dixit Apostitur . teste S. Augustus Epist. 386. alias I . ad Paulinum: Non quia ipse nihil boni agebat,sed ala nihil ageret , si illa uon adjuvaret. Gratiam porrὸ Dei non at quid meriti praecessit humani, sed ipsa gratia meretur augeri . ut aucta mereatur perfici, comitante, non tacente a pedisse qua, non praevia .
luntate. mare Epist. a. cap, 3. v. l . monet, libertati nostrae nihil timem dum ab emcacissima gratiae virtute, dum voluntas ab ipsa adjuvatur. movetur, regitur, dicens: Dominus autem Spiritus est. Ebi autem
Spiritus Domini, ibi libertas, Nihil enim libertiis eo. cui Spiritus Dei dominatur. ut dicit lib. de corrept. &grat. cap. 8. V luntas quippὰ humana non Iibertate conse auitur gratiam , sed gratia potins libertatem, θ' ut perseveret delecto Oilem perpetuitatem, insuperabilem fortitudinem, i 3. Τranscribendae ellent omnes D. Pauli Epistolae, si testii nonia
omnia, quibus veritatem praedestinationis , di gratiae, di totam ejus oeconomiam exprimit, proponere vellem. At silentio praeterire non possum Epistolam ad Romanos, quae primum inter EPistolas Pauli locum tenet, , quam caeteris pr.e politan . S praeponendam probat Theodo retus praefat: in Epistolas Pauli: Ut quae in se omnis generis doctrinam,
e 'accuratam, eopiosamque dogmatum per tractationem contineat. Η ius argumentum paucis verbis complectitur D. AuguΗinus, dicens in
ejus expositione: In hac Epipola quaestionem versari operam legis, pratiae. Hic Apostolus cap. 8. v. i. affirmat: λιicumque enim Spiritu Dei aguntur, hiIunt filii Dei. Quem locum sic explicat Auguriinas
serm. is6. Dicet mihi aliquis, ergo agimur, non agimus. Respondeo, immo er agis , edi veris, ct tunc benὰ agis , si a bono agaris. Spiritarerim Dei es, qui te agit, agenti adjutor H tib i. Iuam nomen adjutoris praeseribit tibi, quia ct tu ipse aliquid agis. Agnince, quid poscas,oxvo
47쪽
sce, quid constearis, quavdo dicis, adjutor meus esto, ne derelinquas me. Adjutorem utique invocas Deum. Nemo adjuvatur, si ab illo nihiIagatur. Ruicumque enim , tuquit. Spiritu Dei aguntur, hi sunt Ait Dei: non littera ,J edspiritu: nou lege praecipiente, minante, promi tente , sed spiritu exb rtante, illumivante, adjuvante . Scimus, inquit idem Aposibius, quia diligentibus Deum omuia cooterantur in bonum .dJ non esses operator, ille non esset cooperator. . . . ducimini, sed currite. ' O vos: ducimini ,sed sequimini; quia cum securi fueritis, verum erit illud, quia siue illa nihil facere potestis. Quibiis verbis luculenter explicat ex mente , quoni o quicuinque essicaciter moventur a gratia Spiritus Sancti in ipsis operante, di adjuvante. ut bene agant , sunt filii Dei. Aguntur quidem , v agunt. Non enim durum est gratiae imperium. Evocat ad magna , sed volentes S cupidos. Adspirat namque vim amoris, cui nihil potest elle dissicile, nihil non
r . Hanc eandem excellentiam, potentiam, & essicaciam gratiae, in animis hominum ita mirabiliter operantis, exprimit ApoHolus v. 26. dicens : Similiter autem er Spiritus adjuvat infirmitatem nostram enam quid oremur. sicut oportet, nescimus : sed se Spiritus postulat pro nobis gemitibus inenarrabilibus. IUd es autem, inquit Augustinus Epiti. i 94. alias tos. , tuterpellat, ns interpellare nos facit ὶ Indigentis enim certissimum indicium es interpellare gemitibus, nullius autem rei ele indisentem fas es credere Spiritum Sunctam . Sed ita disium es, interpellat, quia interpellare nos facit, nobisque interpellandi, edige- mendi inspirat affectum : sicut illud in Evangelio I Iuttbaei io. Non enim vos e His, qui loquimini, sed Spiritus Patris vepri, qui loquitur in vobis. Neque enim er hoc ita sit de nobis, tanquam nihil facientibus nobis . Adjutorium igitur Spiritus Sanctiste expressam erit , ut ipse facere diceretur, qu s, ut faciamus, facit. Nam non esse intelligendum spiritum nostrum , de quo dictum es, interpellat gemitibus inenarrabilibus ,sed Spiritiam Salictum, qao norira infirmitas adjuvatur , fatis ipse demonstrat ApoHOIus: in enim carpit, Spiritur. inquit, adjuvat iv rmitatem nostram a deindὰ ita subjunxit: quid enim oremus, sicut
oportet, nescimus: ergo Spiritus Sanctus emcaci sua in nobis operatione orare nos docet, α facit potentia, bc effcacia, quae convenienter, digneque explicari minime potest. IS. Pergit iterum vocationem ad gratiam , sali item , & gloriam s eundum pro positum, se ii decretum aeternum, S Omnino gratuitum Divinae voluntatis exprimere v. 28. Scimus autem , quoniam diligeutibus Deum omula eooperantur in bonum , iis, qui fecundom propositam vocati futit Suncti . Non secundum propositum hominis, sed Dei, inquit Auguriinus lib. ir. contra duas Epistolas Pelagianorum cap. Io. qui propositum hominis intelligi volebant, quod sequeretur misericordia Dci vocantis: Ignorantes, ait, ideo aenum esse, quisecundum propositum vocati sunt, ut Dei, non hom inis tr intum intclligatur, quo eos,
qIγῖ praescivit, er praedesivavit confirmes imaginis Filii fui, elegit cu
48쪽
De excellentia domine D. Thome . a I
re mandi constitutionem: non enim omnes vocati secundum propositum sviat vocati: quoniam multi vocati, pauci electi hominis autem
propositum bonum adjuvat quidem subsequeos gratia, sed nee ipsum effeς, us praecederet gratia . Quae D. Angustini expositio consonat st A versu seqirenti dicenti Nam quos ρν civit, ta' praedestinavit,cοGrmer fleri imaginis Filii fui, ut sit ipse primogenitus in multis 'a-
quorum verborum sensus non est iste, quod illos, quos pr. aestivit, suturos cile confbrines imaginis Filii sui, hos praedestinavit, seu elegit ad gloriam; illo enim expresse reiicitur a D. Thoma ibi lech. 6. ; sed sensus est, quod confortalitas imagini, Filii sui sit in nobis praedestinationis enectus, ut ibidem profundo docet S. Doctor . Hic enim Apuriolus totam praedestinationis seriem ordinat, dicens: Nam quos praescivit suos videlicet ex vi hujus propositi bos praedestinavim, quos autem praedestinavit, hos er vocavit: er quos εοcavit. hos ct justificavit: quos autem jus eatit. illos c& glori caΦit. Quibus verbis habetur, quod primum , unde praedestinatio incipit , est electio illa secundum propositum ad gloriam qua praescientia oritur, & ex hac Hrmalis praedestinati O , qua: est praeparatio mediorum; S hinc vocatio ad justilicationem. quae est primus praedestinationis effectus: ex qua & justificatio, & hine
omnium ultimus, glorificatio, suo tempore implenda. Hac eli connexio illa admirabilis decretorum Dei efficacium , ct immutabilium, ante omnia praevisa merita, secundum pro possitum occultilliinae justitiae, bonitatisque Dei, ex quibus nostra pendet salus. Ruid ergo dicemus ad hae Si Deus pro uobis, quis contra nos inquit ostolus. Etenim si Deus efficaciter vult implere aeternum salutis nostrae, & justificationis propositum, quis salutem nostram impedire poterit, ejus voluntati resil- 1lendo Certus sum, inquit Apostolus, quia neque mors, Neque vita , neque Angeli, neque principatus, neque virtuter, neque instantia, neque futura, neque fortituis, neque altitudo, seque profundum, neque
creatura alia poterit nos separare is charitate Dei, quae est in Chriseo BD Domino Nostro: ae si diceret, si a nobis stat Deus, quid poterit ullus adversariusὶ Quid valebit ullus adversarius protegente noue em caci gratia Dei
r6..Hoc ulterius urgeri, roborarique potest ex cap.9. sequenti, ubi Apostolus hoc totum verissimu in dicit. Testem ponit Spiritum Sanctum, qui est Spiritus veritatis, testem & propriam conscientiam , dicens V. r. Veritatem dico in Grino , non mentior, testimonium mihi perhibente conscientia mea in Spiritu Sancto , qtitid nempe electio ad gloriam ad immutabile Dei propositum, seu ad sum iam in Divinae voluntatis , ac libertatis arbitrium reserenda sit. Qtiod clarissime ollenditU. II. a. bc lῖ. dicens: Cum enim nondum nati fuissent, aut aliqui
boni egissent, aut mali ut secundum electionem pr positum Dei maneret non ex operibus, J ed ex Cocante ditium eri ei: quia maior serviet Miuori , sicut scriptum es: Pacob dilexi, Esau autem odio habui. Hic sane nihil agnos it ex parte nothra praecedens praedestinationem , ut illius rationem , live hoc sit quid naturae, si ve gratiae, sed quod hujus di
49쪽
versitatis unica caiisa sit voluntas Dei. Quae res enim , ct Maadiscrevit Z Non carnalis propinquitas, non legis Ohservatio, non circi imcisio; siquidoni de nondum natis antequam quidquam egistent, vel juxta legem, vel adversus legem dictum est, major serviet minori ; sed quos Deuq ad hoc delegit . Non enim est volentis aut currentis a sed miseserentis Dei allequi salutem . Qiiod elegantissime explicat Augustinus Epistola i94. alias ios. ubi cap. 3. adversiis Pelagianos sic amuli. Non itaque misericordiae gratuitae Dei pertinacissma adversentur in nid .... me de inscrutabilibus judiciis ejus audeant judicare; cur in una, eademque causa super alium veniat misericordia ejus ,Iuper alium maneat ira ejus. Eui ςnim sunt i ii, qui respondeant Deo, quandoquidem ille Rebecae haenti geminos ex uno concubitu daac Patris noseri. eam iui nondum nati nihil egissent boni, vel mali, ut secundum electio. nem propositum ejus maneret, electionem scilicet gratiae . non debiti. electionem, qua eligendos facit ipse, nou invenit; non ex operibas, sed ex vocante dicit, minori serviturum esse majorem . In quam sententiam B. Apsolus etiam testimonium Prophetae longe poHerioris assumpsit, cob dilexi, Esau autem odio habui: ut intelligeretur hoc apertam Beo per Prophetam , quod anteouam illi nascerentur, erat in Dei prodestinatione per gratiam. Muid euim diligebat in Pacob, antequam natus fecisset alicHid boni, ubi gratuitum misericordia sua donum ὶ Et qui oderat in Esau antequam natus fecisset aliquid mali, nisi Originale
peccatum Nam nequς in illo diligeret Ianitiam, quam nauum ille se, eerat , neque in i odisset naturam , quam bonam ipse fecerat . Mirum es antem eum his coartiantur angustis, in quanta se abrupta praecipi-
ent, metuentes retia veritatis. Ideo, inquiunt, nondum natorum alium
oderat, alium diligebat; quia eorum futura opera praevidebat. sum acutissimum sensum defuisse avoriolo non miretur Z me qui pὰ ille non vidit, quando sibi zelut adversantis objecta quaesione, non id potius tam breve, tam apertum, tam c sicut irii putant) verum, absolutumove respondit. Cum enim rem supendam proposuisset, quomodὸ dononaum uatis, nec aliquid agentibus boni, aut mali, recte dici potuerit, quὸd unum Deus dilexerit, alium odio habuerit, tua sibi objecta quae. mone mutum exprimens auditoris 3 quid ergo dicemus Z inquit, numquid iniquitas apud Deum 3 Absit . me ergo erat locus, ut diceret, quod istiseutiunt i futura enim Deus opera praevidebat, quando minori ma-3orem serviturum esse dicebat. Non autem hoe Apostolus dicit, sed potius ne quisquam de suorum operum audeat meritis gloriari, ad Dei gratiam, oe gloriam commendandam voluit valere , quod dixit. Cum enim dixisset: absit, ut fit iniquitas apud Deum, tanauam ei diceremuriande hoe ostendis, cum asseras non ex operibus, sea ex vocante dictum esse I major serviet minori r Mosierim dicit, inquit, miserebor cuim sertus ero, ct misericordiam praestabo, cui misertus fuero. Igitur non volentis, neque currentis ,sed miserentis es Dei. Ubi nunc merita, ubi opera, vel praeterita, et ei futura tanquam liberi arbitrii viribus adimpleta , vel adimplenda ὶ Nonne apertam protulit Apostolus de gratuita
50쪽
De excellentia doctrina D. Thome . a 3
gratiae, hoc ed verae gratiae. commendatione sententiamὶ Nonne stam fecit Deus mereticorum sapientiam Z Ouid autem agebatur, ut hoc
Amriolus iaceret, ut eorum geminorum commemoraret exempιum
persuadere moliebatur uid inenleare cupiebat Z Nonne hoc, quod ipsorum oppugnat amentia ; quodsuperbi non capiunt , qu /dsapere nolunt, qui ignorantes Dei' filiam, Ostiam volentes coustituere ,Ia- sitiae Dei non sunt subjecti De ipsa quiπὸ gratia Iatis agebat ius, ct ideis promissionis filios eommendabat. Σ2Γd enim promititit Deus, non facit nisi Deus. Habet namque aliquid rationis, O veritatis, ut homo promittat, er Deus faciat. Ut autem homo ' Iacere dicat, quos promiserit Deus superbae impietatis reprobus essensus. . . Intentio igitur intuenda es Apostoli , quomodo prostergratiam commendaηdam nolit, eum , de quo ieium est, 'acob dilexi, nisi in Domino gloriari 3. ut
cum ex eodem Patre, eadem Matre , uno concubitu , autequam aliquιd
exissent boni, aut mali, alterum Deus diligit, Odit alterum, inultigat eob , ex illa massa originalis iniquitatis, ubi statrem suum, cum quo habuit communem causam, videt per justitiam merui e damn i, nonnisi per gratiam se potuisse discerni. Nondum enim nascentibus, nec agentibus bonum, aut malum. ut secundam electionem propositum Dei maneret, non ex operibus, sed ex voeante ditium est ei, m Or Iervier
i . En quomodb Auguriiuus Apostolum illuminatione pene Divi na explicat . ore pleno, eademque voce assirmat, quod electio ad gloriam non ex meritis honorum operum praecedenti uin, aut PraeVisorum, sed ex solo, ac libero beneplaeito Dei miseremis dependet a quω nullus praesumendo glorietur de suis meritis , sed de Divinae gratiae larsitate a quod est operatio Dei gratuita, nulli debita, sed opus misericordiae discernentis redemptos a perditis: in quo gratiam ab intrinseco efficacem evidenter nobis concludit. Si namque confideretur praeci sive ab essicacia, gratia prout sic. non est essectus praedestinationis, sed generalis providentiae: cum solunt gratia sit effectus praedestinationis, secundum quω dicit essicaeiam, S essectivam cor ducentiam ad finein praedestinationis: ergo si essicaeia, ut talis, dependet ab arbitrio, vel tanquam a vera causa, vel tanquam 1 conditione indispensabili, liberum arbitrium erit causa, vel aliquo modo motivunt praedestinationis. Quid enim magis ex parte nostra assignari potest, ut causa, vel motivum praedestinationis, ouam quω detur aliquid nostrum privative, quod iaciat gratiam cum beatitudine conjungi ,& sine quo nullatenus con utingeretur Quod sane assirmari, & subsequi debet, dum negatur gratia ab intrinseco essicax: tunc enim usus gratiae, & Qrmalis ejus deterna, natio, ut talis, non proveniunt a gratia, chm eotius gratia ipsa a ubero arsi triri determinetur, ut asserunt ipsit deinde haec deternainatio iacit, ut cum effectu nos perducat in beatitudinem: ergo aliquid non proveniens a gratia, & quod tale est, qubd per illud gratia perducat ttitudinem, S sine quo non perduceret, esset ex parte nostra ratio, remeritum praedestinataenis: cui sensus vertorum apertis snrus, niens