장음표시 사용
131쪽
esentia semper sit. Hoc euim de eontingentibus est falsiim: sed ii quando illa eademesentia, quae simpliciter non erat, ponitur simplieiter in rerum natura, necessario ponatur, & sit formaliter per aliquid, quod noniit ipsa. Die inius esse formaliter per se ipsa. Obiter nota totam obiectionem,& quid uidaliud dictu est oceasione obiectionis, valere pro essentia,& existutia, ipsilismet existentiar. Obile. quarto. Contingit cuilibet creatum esse quando est, nulli ereatum oentingit
esse id, quod est; ergo nulli creatum est idem esse,& esse id quod est. Esse est existentia esse id quod est, est essentia: ergo nulli creatum est idem e flentia, di existentia. Resp. idem diei contra existentiain ipsam,
vi patet. Cui libet existentiae creatae contingit esse, quando est 3 nulli existentiet creatae contingit esse id quod est, ergo nuli existentis ereais est ide esse, & esse iis,quod est; secundii est essentia, primu est existentia; ergo nulli existentit eream idem est essentia, dc existentia. Immo hoc idem valet pro toto co-plexo ex essentia, & existentia. Hoc enim si consideretur in esse obiecti , non est Chimera, sed aliquod obiectum reale . Non tam nest aliquod obiecttim, quod necessario sit in rerum natura, sed indifferens ut sit, vel non sis adeoque cui contingat esse , quando osse; non esse, quando non est. In hoc complexo videbis neeessaritim esse essentiae hoc praedicatum, quod sit actuabit is ab hac existeritia e dc huic existentiae necessariu hoc aliud: quod sit actuatiua huius essentiae: toti autem, quod sit aliquid eonstans ex actuabili, di actuante. Ouod totum, cum totum sit in
132쪽
3 esse obiecti quin sit in esse rei, siue eum sit i. ens nominaliter, quin sit eos participialiter: oportet ut per aliquid sibi superadditum ab
. uno statu transeat ad alium , hoc est ex noni existente sat existens . In forma igitur ad argumentum distini gue: omni creaturae eontingit esse, quando est, &c. contingit in transitive: concede; contingit tiansitiue : nega. Contingit in transiti-ue, quoniam ipsa creatura est contin3ens: non autem transitive, quoniam ut ipsa sit' non est necesse, ut ipsi aliquid adueniat supra ipsam . Adeoque idem est essentiu superuenire in transtiue existentiam, ae ictam rem superuenire naturae ; superuenit autem naturae, & quidem transitive, quia de nouot ponitur in natura. Haec autem superuenientia i in portatur per particulam est positam in vi verbi secus per eandem particulam , politam in vi copulae, sicut poni soletis propo-i sitionibus definiti uis . Dices: de conceptu qui deitatiuo cuiuslibet essentiae creatae est indifferen a ad esse, A non esse et de conceptu quidditatiuo existentiae non cst huiusmodi indisserentia; ergo essentia, & existentia distin3untur. Probatur, quia de conceptu quidditatiuo existentiae est esse ipsum mel actum essendi; ergo non est de conceptu quidditatiuo ipsius indifferentia ad esse, & non essee.
ResP. ncg. ant. tam enim est de conceptu
quid litatiuo existentiet , quam de conceptu quidditatiuo essentiae praedicta in disterentia, ut fatis apparet ex dictis. Ad probationem
Conc. anta neso cons. Esse quid istat cie actu essendi non est necessario esse: sicut esse v-nionem
133쪽
iiῖ Di tui. 2. Quaest. 3 n ionem non est necessario vnire: sed est esse actu actum essendi, quando est: esse acturationem unientem quando est hoc autem non dicit neque hanc esse semper in exerei tio uniendi, neque illuna esse semper in exercitio actitandi . Vbi aduerte hanc vocem existentia: actus , & alias huiusmodi aliquando ita accipi , ut importent exercitium sui , & faciunt propositiones contingentes; aliquando vero itavi non importent exere i-tium, sed aptitudinem ad exercitium,& hoe modo faciunt propositiones sternε veritatis. Hine est quod aiunt voculam est in definitionibus non importare acium, sed aptitudi-
Obile. quinto .Haee propositio: Antichrέ- stus est homo est neces, rio vera : hic alia : Antichristis eo, non est necessario vera imo est salsa; ergo aliud praedicatur in prima, ut ud in secunda : in prima praedicatur Essentia, in secunda existentia . ergo aliud est esentia, aliud existentia . Res . cone. ant. Heg. conseq. Non alit praedicatur in una, aliud in altera; sed idem
aliter in una, aliter in altera praedicatur : ini prima ita praedicatur hoc de illo ut neque hoc ponatur in natura,neque illud: in secunda ponitur in natura hoc, & consequenter illud, quandoquide hoc & illud sunt idem. emadmodum igitur ex hoc, quod subie- ctum talis propositionis sit hoc & illud,male inseres subiectum esse; ita etiam ex hoc, quod per unam, & alteram praedicationem
idem a; tingatur, male inseres utramque cso veram, si alterutra : cum per unam dieatur
de subiecto quod sit, per alteram, non quod sit;
134쪽
dices per primam non assirmari subiectum, sed assirmari aliquid de subiecto. Per feeundam autem nihil assi ari de subiecto, sed assirmari subiectum . Prima ponit praedica, tum in subiecto secundum esse obiecti: secunda ponit subiectum in natura secundum esse simplieiter .
Satis' alyi Ohiectionibus. ALi mxuntur petita ex authoritate,
tum sacra, tum prophana. Primum est
id, quod Deus de seipso dicit. Egosum qui
sum, cuius sensus est, aiunt, usum meum esse: si ereatura ipsa etiam esset sibi suum esse, Deus non discerneretur a creatura per
hoc, quod sit suum esse: sed per hoe dister-
l nitur; ergo creatura non est suum esse. Rei p. hoc argumentum supponere , quod i Israelitae iam habuerint pro demonstrata, sententiam Aduersariorimi: quibus nimirumi iam certum erat, se non esse suum ess Deum, autem esse sitium esse . Res . secundo in hoc confundi Deum cumi existentia cuiuslibet rei creatae, quae est suum esse. Quod si esse suum esse sit infinita persectio, etiam minima creatura existit per infinitam persectionem, cum existat per rationem essendi , quae sibi est suum esse: neque enim ratio formalis essendi quae est existen-Da per aliquid sibi superadditum est in natura. Audi sensum huius dicti , ex sapientii bus. Dum Deus sic loquitur: Ego sum qui
135쪽
sum emphatice loquitur , & plusquam verba sonent. Videlicet, ego sum qui immutabiliter, & necessario sum: non sicut Coclum & terra , & quaelibet alia creatura,'uae mutabiliter est, & tamdiu est , quamdiu mihi placet ut si 1 nam sicut amictorium mutabo eos, ego autem idem ipse sum Ur anni moi Mon deficient. Vide quam inepte ex eo, quod Deus dixerit: ego sum qui sum inseratur remo est suum esse: qiiasi vero nequeat praedicari de subiecto per verbum semes, est nisi id, quod conuenit subiecto per identitate adeoque Aduersarius nequeat dicere de s ipso: ego sum Philosophus, nisi Philosophia enduersario in sit pcr identitatem. D. Thomas, Augustinus,& alij huiusmodi, dum explicant hoc dictum: ego sum qxistim, itaut sensus st: ego sum meum esse; ita explicant, ut in hoc Dcus differat e crcarura, quod ipse sit sibi omnas perfectio, quae prae dicatur de ipso ; quod non conuenit ulli
creaturae: adeoque Deus per identitatem habet omne esse; cum creatura non habeat nisi
aliquod , di limitatissumim esse. Deus est honus, & est sibi sua bonitas , per quam est bonus. Est sapiens , & est sbi sua sapientiaret quam est lapiens: est ubique, & est sibi . sua ubiquitas. Et se de caeteris. Homo est bonus, sed non est sibi sua bonitas: est sapiens, sed non est sbi sua sapientia : est in loculo, sed nee cst sibi sua ratio essendi in loculo. En verum, & germanum sensum , secundum
quem Deus discernatur a qualibet creatura Per hoc, quod sit suum esse . Hinc patet ad argumentum in forma . Cone. maior. negaminorem, Sc.
136쪽
SDe essent. σ ex sient. Ia Dices: sequeretur creaturam essentialiter existerc; cons. est talsum;ergo & ant. Seque, Ia probatur, Quia creatura existeret per sua ni essentiam ι ergo exi sterct essen ii aliter. Minor autem probatur , quia nihil certius est, quam Deum solum essentialiter existere.
Res p. quod A duersaritis deberet in probatione minoris excipere saltem existentiam, quar, siue per seipsam, siue per essentia, quam modi sicar, existat, essentialiter existi quandoquidem existere essentialiter nihil aliud est, quam existere per ossentiam .Haec igitur propositio : creatura sentialiter est, est esse sentialiter salsa, quia facit sensum creaturam
necessiario esse : creaturam autem necessario
sic est necessario salium . Quamuis enim cucaturam esse Piat aliquando erum , ali
iliando falsum : tamen creaturam necessatio
esse, est semper falsum. Deus dicitur essentiat iter esse, seu existere propter duo. Primum esse, quia necessario est, S per suam cssentiam petit semper esse utpote inuoluens
repugnantiam ad non essendiim . Secundum 'est quia ita per Dani essentiam est ut excludat a se non solum omnem caui fornaaba
discinctam a se, per quam sit, sed etiam omnem causam ciscientena. Neutrum conuenit creaturae: haec enim contingenter est; & qu
uis non indigeat ullo alio in genere cauta formalis, ut existat ; indiget tamen alio ingcnere cauta efficientis. In forma ad argu mentum : nega sequelam et ad probationem distingue: existit per suam essentiam,excludendo omne aliud in genere ea uta formalis: concede: excludendo omne aliud in omni Son cre causi: nega. Existere per suam esses sense iam
137쪽
sentiam multipliciter dicitur in uno sensti nihil dieit, nisi exclusionem existentiae fri- peradit nae rei existenti: & sic quidquid ost, siue extitit, per suam essentiam est, siue CXi- siit. In alto,excludit omnem omnino dependentiam, quoad existendum , a re exi stentor& in hoc sensu solus Deus per suam ecten
Authoritati diuinae subijeitur authoritas Aristotelis et . poster. dicentis, quod nulli ruiesse est subitantia, seu essentia:& consequenter, quod nulla res per stram es ni iam exi- sit, an genere etiam causta formalis . Hunc
esse sensum Fbilosophi parci, quia ibi agit
de eo, quod ponendum est in definitione cuiuslibet rei: ait autem in nullius rei definitione poni is uri esse, eo quod nulli rei cis iit siubstantia: ue estetitia: ex quo sic argues. In definitione rei ponitur tota quiddiras rei in definitione rei non ponitur cxistentia; ergo existentia non est quidditas rei. Ratio a priori est, quia definitio debet semper conuenire rei desinitae r non autem scmper conueniret, si potieret cxistentiam; cum res non
semper sit, sed aliquando sit, aliquando non: ita esset inepta hominis definitio. animal rationale existens. Res p. primo hoc idem omnino valere contra existentiam spiam , quae aliquando est, aliquando non est. Quemadmodum Vocula est multipliciter, & aequivoce sumitur; ita etiam haec ipsa vox: existentia potest aequi uoce accipi. In aliquo sensu non ponitur in definitione & in aliquo ponitur. Vt ponit in natura rem definitam, non ponitur in definitione: ut significat conuenientia defini-
138쪽
De essent. U exi cnt. III desinitionis cum desinito ponitur, propter rationem, quam adduximus, quia videlicet praedicata chefinientia semper conuemunt
subiecto, quod definitur; ipsum autem subiectum non semper est. Quando dicit Philosophus ipsum esse non poni in definitione, hoc ipsum intelligit, quod supra diximus nulli rei lassum esse esse necessarium : qu pdidem est, ac nullam rem intellige creatam necessario esse: quamuis quaelibet res necesssario sit hoc, & illud. Et quia esse hoc, Ur illud non significat exercitium essendi , quod fgnificatur per esse simpliciter , & sine addito : hinc aest qtic t esse ὶoc, in illud, non aurum esse sine addito ponat nr in desinitione. Imo ipsum ex tere cum addito sepe an uenies apud Philosophum definientem : puta loco particulae est saepe ponit: existit v. g.
lcmo cxijsii animal rationale,in qua desinitione vix Aduersarius diceret non poni existentiam : cum tamen,si recte loqui volueris,
dicere debeas et cxistem iam rei non poni indefinitione rei: qucd trahit aliud significat, nisi tu dum delinis non assirmare , quod reS
desinita sit in rcrum nat tra . Ad argumentum in sorma responde cum distinctione: existentia non ponatur nomina litor in definitione: nega ; non ponitur verba liter : concede : item: nulli rei esse nominaliter est substantia: nega; csse verbaliter et concede. Ex i sicut i a non poni fur vel baliter,
quia non affirmatur per definitionem , quod rea sit; ponitur nominat iter sub ijsdem nominibus, sub quibus poliniit 'ipsa essentia, di hoc modo intelligimus poni nominat'. xςz. Quod non podatur in definiti otio sub
139쪽
h e nomine i me etiam sub hoc conceptu :-xistentia non est quod e istentia, etiam siti, hoc conceptu, non pertaricat ad essentianti bii tu libet rei creatae: de qualibet enim re, ro-cte praedicaueris quod sit sua existentia: sed ideo hoc non ponitur in conceptu definien te, quia est praedicatum transcenderis: praedicata autem trascendentia non ponuntur icidi finitionibus . Polles etiam aliter distinguere: in defini - ione ponitur quidditas rei, praese indendo ab eo, quod fit vel potentia, vel actu : concedo ponitur essentia ut actu: nego. Sicut autem poni rur ei sentia praescindens , ita dec sistentia: non aliter igitur Histinguitur cisi sentia ab ediistentia, quam haec a se ipsa: utraque enim aliquando est , aliquando non est, S utraque eadem est, s quando est,& quando non est; unde de hac dicere simul dishon es est unpossibile . Denique authoritati Aristotelis succedit
authoritas omnium hominum, aliter loquentium deessentia, aliter de existentia. Puta existentia est donum Dei . cssentia non est
donum Dei. Hinc ago gratias Deo quod sim; non ago Rratias quod sini animal rationale. Praeterea non solunt aliud dicitur de esientia, aliud de existentia ; sed por propositionem veram existentia negatur de essentia : recte enim dicitur: essentia Antichristi non est- implacat autem, quod idem negetur
Resp. diuerse lo tiones non ostendunt diuersas res : ciuis enim orohibet; imo quis non iubet nos co eadem re diuersimode loqui. Rora Aduersarium , & humiliter roga
140쪽
De essent. existent. ra san si iusta haec propositio : homo habet auimal rationale. negabit. Roga iterum an iusta sit haee alia: hom; habet identilatona cum animali rationali et eadem sapientia , qua negauit primam, dabit, puto, secunda. Quid autem est in secunda, quod non sit in prima Tam enim homo est identitas sui cum animali rationali, quam est animal rationale,&quam est homo. Desinat igitur obijcere: re- cte dicimus : Petrus haset existentiam . non recte die imus: Petrus habet homine ergo Scc. Ad propositiones suprapositas dic existentiam esse donum Dei, non transtitie, fed ij transitive: vel si vis concede etiam esse donum transitive, non tibi sactum,sed mundo: Deus enim donauit te, non tibi, sed mundo, unde etiam de filio Dei dicitur: Puer dattis
est nosti, in seliui natus est nobis :, per quae explicatur eui, proprie loquendo, donetur a Deo id, quod de nouo ponitur in Iotum natura. Gratias autem ago Deo, non quod me mihi transitive donauit, dum gratias ago quod sim: sed quod intranstiue mihi, tran-stiue mundo & Reip.Non ago gratias quo sim animal rationale: quia possum esse animal rationale, & simpliciter nop esse,adeoque nihil esse. I c omnia sub alijs terminis babes alibi explicata . Ad aliam propositionem : salsum est existentiam negari posses de essentia Falsa enim
est haec propositio: essentia Antichristi nones existentia Antichνisti . Quando dicitur οῦ
Antichristus non est non negatur existentia de clientia: sed negatur simplici tex essentia: hoe est tollitiar intentionaliter e rcrum natura Antichristus.