장음표시 사용
381쪽
QUAESTIO III. An eadem actione producantur unis o forma.
AC in qua producitur unio voeatur
unitio: est autem inter unit ronem& unionem illud discrimen quod est inter albedinem & dealbationem. Albe do enim ess illa forma qua subiectum est album. Dealbatio est actio illa , qua albedo communieatur subiecto. Vnio est ratio sor- malis qua materia & forma euadunt viruinquid; unitio est illa actio qua ponitur in re
Consideranda est autem in materia duplex indisterentia. Altera est ad concurrendum vel non concurrendum passive ad productio. nem forma: ; altera ad concurrendum vel non, ad productionem unionis. Prima tolli tur per actionem eductivam formae, secunda per actionem eductivam unionis. Dubitatur autem hic an una sit actio ablativa virius'. indifferentiae,an duplex. Dieendum est primo. Non est de ratione actionis qua producitur unio, es e producti uistimae quae per unionem communicatur materiae. Probatur:quia in generatione hominis actio terminatur ad unionem qua anima rationalis eommunicatur materiae, non autem
est productiva animi , ergo .ce. Hinc habes uod non quidlibet potens communicarpoimam materila est ill ico potens producerela imam; cum actio agentis creati communiri
382쪽
eet materiae animam rationalem a quam nequit producere. . Dieendum est secundo. Non repugnae per unam eandemque actionem produci ecformam & unionem formae. Pro atur : qilia non repugnat eandem ac iisnem terminari
ad plura : ita eadem visio est & albi & nigri, eadem auditio acuti & grauis. Confirmatur ex alibi dictis: nam & forma Sc unio & actio ipsa in uno eodemque subiecto recep
Diees: actio speeifieatur a termino ; ergo
eiusdem actionis nequeunt esse plures termini. Probatur anteeedens quia actio est motus , motus autem a terniano,ut aiunt, speciscatur. Probatur eonsequentia quia essent
plura spvificatiua eiusdem , adeoque idem esset multiplicis speciei. Resp. transui illo antecedenti, eiusq. probatione: negando consequentiam. Ad probationem distingue: essent plura specificatiua adaequata: nega , in adaequata: concede. Visionis attingentis album & nigrum specificatiuum adaequatum est album & nigrum ita ut viso attingens solum album ab ipta disierat , sicut & differet si sol pira nigrum. Actio terminata ad unionem simul N ad formam specificatur ab utraque fimul ; itauidisserat a qualibet terminata ad alterum du-
taxat ex praedictis. Diςenuum est tertio. In substantijs adae. quale m terialibus eadem actione ponitur in natura .& forma & vnio. Probatur: quia materia prima est aeque disposita ad utraq.& agens aeque viritis'. eflectivum : non estis Hur cur multiplicentur actiones iuxta il-
383쪽
De asy: nroduct. unionis 3 Ilud frustra A per plura quod aeque fleri
potest per sauciora. Quamuis autem eadem sit actio per quam & forma & Vnio ponitur
in natura: dicitur tameni generativa per hoc quod terminetur ad unionem ut ad rationem productam,non autem per hoc quod terminetur ad formam , nisi si terminari intelligas pro terminari ad rationem communieain eam. Non est autem nouum actionem potius quam ab illo. Ita actio solis est illuminatiua&calefactiva: dicitur autem illuminatiua prout terminatur ad lucem,calefactiva prout ad calorem.
ontra ea quq ram hac, qua superioribus quaestionibus dicta sunt. Obijcies primo. Sequitur ex praedicta doctrina hominem fieri dependenter a materia: eonsequens est absurdum , ergo & antecedes. Sequela maioris probatur: quia homo fit per illam actionem qui terminatur ad unio nem : actio quae terminatur ad uritonem , est dependens a materia, & vera susetatio; ergo homo fit dependenter a ateria,& per veram sustentationem. Ninor vero probatur : quia
homo dicitur creari. vesp. concessa maiori : negando minorvo
Ad probationem : homo generatur , animaereatur; adeoq. falsum est diei de homine quod creetur,sicut salsum est diei de anima, quod sit homo. Tam autem propriς hQm hominem, quam ignis generat i nem ; qui videlicet ratio formatissima Teneralitas con fuit in hoc quod pro lueat ici , quo duo OS trima sunt format iter una substantia; hocautam aeque producitur ab homine A in re hane vel illam denominationem V ulli inim
384쪽
homine B ae -b igne A in igne P.
Quemadmodum autem eque proprie neratur homo, ac ignis: ita etiam eque pro-rii 'rrumpitur homo, ac ignis: virum quo videlicet per destructionem unionis, se i per separationem forme a materia, fue illa forma superni sitie bo,destitistioni totius. Isinesneptum est hoc argumentum ; actio qua agnis generat ignem ponit in natura non solum umonem , sed formam, actio vero, qua homo generat hominem ponit in natura so Iam unionem: ergo magis proprie ignis demnerat ignem,quam honio hominem. Concede antecedens: & nega consequentiam. Po-ni m natura a vel non poni per actionem Atormam a quε per actionem A communicatur maioris, impertinenter so habet ad conceptum generantis , sicut impertino ter fenabet ad concet tum corrumpentis tollere. vel non tollere e rerum natura, forma'λ que
separatur a materia. Ad probationem minoris: nota actionem aliam , qu cduςitur unio de potentia materiae, in generatione hominis, diei sustentationem non respectu anime, sed respectu νnioms; idem enim est sh entari, ac esse in materia dependenter ab ipsa in genere cau- myxeri em est quidem ςausa unionis
non autem anime ratioualis quo apparet no0 0msem formam, quN immutat an
385쪽
ne a 3 .product. onionis. 3 Ictus sunt correlata ua. Minor probatui: qui neque totum, ncque ulla pars toti iis pende: a forma: non forma, nec enim ipsa a seips pendet: immo esse a se, & pendere, sunt termini repugnantes, Forma autein non est se, noc ullo modo pendet a se . Non materia
quae praesupponitur ipsi - diciturq. a Philo sopho ingenerabilis , & incorruptibilis.
Non unio, ut dimina ost supra. Non totum ipsum : cum in toto nihil sit praeter mate Dam, formam, Nunionem, quorum sngui sunt independentia a forma, Vt patet Oa pnn meratione prpposita. Res p. concena maiori t negando minorem. Ad probationem divisectum causis sor- malis esto totum : quod non dicitur respe
diu formae essectus simpliciter, sed effectum formalis. Qu9d si quaeras aliquid quod sit
effectus simpliciter sine addito res poctu causae formatis. absurde petis 3 cum estςctus sim- 'ipsies ter si porro latiuuin eiscitiatis, quae eri simpliciter, di sine addito dicitur causa. Vn- . de quaeronti cati a incola dij recte assignaturi iqui ignem applicuit; A quaerent i Cius in icuiuslibet rei sua pliciter: recta assignatur, qui rem illam caecit. Effectus igitur albed nis est albilin , S quodlibet totum substan- i itale dicitur effectus formalis illius si imae. . per quam constituitur in hac potius , quam in illa ratione substantiae. Hinc vides effectum formalem formae non contradis lingui ita forma. Ad probationem, quae si per pnum rationem dic quod quemadmodum nutu ' pars ost totum, ita pii in nulla ρ i s ς si xij eius formalis min N,
386쪽
R formam. Tam haec, qua illa determinant per modii intrinseci constitutivi totu. Materia autem determinat insuper per modum causae ad existentia tam formae, quam unionis. Hinc materia praeter seipsam , dat totivnionem. & formam in genere causae materialiter concurrentis ad existentiam utriusiquet forma autem nihil dat, nisi seipsam: hinc apparer, quod etiam si debeat praesupponi toti materia, iuxta illud: Ex nihilo ni-Zil At, non propterea debebit pristipponi
Facile est ex dictis colligere quomodo tota substantia dicatur genita ab alia substan- tia, puta homo ab . homine, ignis ab igne. Sunt qui dicant ideo ignem A tribui igni Α,
quia quamuis aliqua pars constitutiua ipsus , puta materia non sit ab igne A, est tamen ab igne A, forma, quae utpote pars potior in toto sustinet denominationem quid-di tatis. Haec doctrina infirma est. Quid enim dicent de homine , in quo nec materia , nee serma est a generante ι Melius igitur dices flectit in tribui sinapi iciter, & abs tute cri-nienti , quia effciens producendo unionem communicat formam materiae, & essicit ex duobus extremis unum quid, ut dictum est. Iam vero ad complementum huius con- trouersiae: satisfaciendum cst nonnullis dubitationibus. Dubitabis igitur primo, an Deus supploro possit pro εausa materiali. Res p. ex dictis causam materialem considerari pose, vel ut causam formae, vel ut eausam, seu potitis constitutivum totius. Vt .ausa sormae suppleri potest a Deo, non quia ἐ- ger te se ut epusam materialem: ira
387쪽
De act. prod . unionis. plieat enim Deum pati vel eductionem, vel formam; sed ut causam efficiententa Supple- bit autem per hoc, quod sine concursu ma- teriae vel se solo, vel simul cum effieiente creato, uberius influat in effectuin, vel quolibet alio altiori genere supplendi. In genere autem causae intrinsecae, seu constitutivi
implicat Deum supplere,hoc est implicat ex Deo , & sernia ignis, fieri illud totum quod fit ex materia, & forma ignis. Dubitabis secvado, An supplere possit pro causa formali t. Huie dubitationi, si bene memini, satin tactum est alibi, ubi dictum est esse implicantiam in terminis ex Deo,& quolibet alio fieri illud totum, seu compositum, quod fidex materia, & qualibet forma 'creata, seu quod fit ex quibuslibet creatura, & creatu. ra. Hi ne habes et i a nullam formam , immortulla rem creata, immo nullam rem simpliciter poste pro ulla alia re supplere in ge nere constitutivi intrinseci. Quae omnia patent ex terminis, sicut patet binarium ex Petro, & Paulo non esse binarium ea 'tro, MFrancisco . Solutis dubitationibus eirca materiam, 'di formam non est , quod dubitetur circa Vnionem. Ideoque procedendum est ad Aliud,
388쪽
PR*xex materiant,formam, Sc unionem dari praeterea in quolibet toto substantiali, subsistentiam, quae sit veluti ultimum complementum illius substantiae: est sententia satis communis, quamuis
eommuniter non conueniant in determinan
do quidnam si praedicta subsistentia. Quaesto praesens ab illa quaellione praeseindit. Sive igitur in toto praeter materiam, formam,di unionem detur, siue non detur praedicta subsistentia: quaerimus, an totum dissingua tur realiter a partibus intelligendo nomine partium materiam, formam, unionem, dc subsissentiam ipsam, si his detur. materiam, formam , & unionem praecise , si subsistentia sit aliquid pure commentitium : de quo alibi. Dico primor totum distinguitur realiter a singulis partibus. Concluso est indubitata totum enim de qualibet sui parte est nerabile, & vicissim quaelibet pars de toto, quod ipsa constituat. Nam vertina est: homo non est anima: homo non est materia, sicut verum est. anima non est homo: materia non est homo. Est enim euidens, in toto praeter quamlibet saltem includi aliam partem,
389쪽
adeoq; totum distingui a parte qualibet si-eut includens ab incluso. Haec conelusio si-eut est manifesta intelligenti , ita non intelligenti nequit probari Dico secundo Totum non distin uitur a partibus simul sumptis. Haec concluno nihil aliud dieit, nisi totum nihil esset praeter omnes sui partes, adeoq; est sere aeque euidensiae prima , quamuis aliquos habeat aduersarios, quos non habet prima. Probatur autem,
quia postis omnibus partibus ponitur format iter totum ; ergo totum non consistit in alios quam in omnibus partibus simul. Nomine partium utendum est hie paulo liberalius, intelligendo videlicet nomine parti
tam id quod se habet ut quo, qu im id quod
sh habet ut quod, in toto, . Probatur ulterius eadem eonclusio accipiendo illud totum , quod aiunt Aduersat ijdistingui a partibus simul sumptis. Nam vel illud totum est partiale constitutivum sit . stantiae physicae, vel est ipsamet adaequat substantia physica: neutrum dici potest , ergo illud totum distinctum ab omnibus partibus est totum chimeri eum. Minor probabatur : si enim dicas esse partiale constitu. . tiuum substantiae, eo ipso non est totum; implicat pnim in terminis quod pari sit tot uin: si autem dieas esse ipsainmet totam substantiam, seu ipsummet unum quid; peto ut as signes quid sit pret ter materiam, sormam, rex nionem, & si vis etiam subsistentiam. Vel enim est contradistinctum ab omnibus illis partibus, vel solum distinctum, virnm q. re pugnat ex terminis: esse dillinctum solum
est esse vel aliquam ex illis partibur, vel
390쪽
aliquid huiusmodi r esse eontradistinctiim, est nou includere, nec ullam ex praedictis partibus.nee omnes,nec ineludi in ipsis. Implicat au tein quod & pars sit totum , & totum pars &. quod tota substantia non inelu dat ullum constitutinum substantiae ; puta quod illud totum,quod est homo, no inclu-
. dat corpus,animam, unionem,&c. Praeterea si in toto priter partes detur to- . ralitas, per quam partes evadant totum, il- ila totalitas se ipsa praecise non erit totum,
sed totum eonstabit ex ipsa, & alijs partibus
leonstituti uis substantiar ; adeoque sempores it verum totum non distingui a partibus smul sumptis; quia de nullo extra partes simul sumptas verum erit: est totum. Propterea nemo est, qui rem intelligens: O . dicat totum contradistingui a partibus. Quamuis nonnulli dicant totalitatem distingui a toto , & quidem adaequate , quod est contradistin ut, sicut v. g. similitudo con- . aradistinguitur a simili. Et hoc modo intentigendi sunt acutiores Scotissis, quando po- runt in toto formam totalitatis, qui est I latio quidam totius ad partes. Huiusmodi autem relationem eo modo explicabimus in responsione ad argumenta, sicut alibi expli- . cui mal alias relationes, adeoque huic argu- i mento: datur inter totum, & partes vera relatio; ergo vera distinctio: satisfaciemus distinctione iam dupra posita de partibus simul, vel seorsim acceptis.
Dices: accipi hoc, vel illo modo seorsim, vel simul ; distributive , vel collective est opus intellectus: opus intellectus non faeit,