장음표시 사용
131쪽
iam noscere SUUM occaseum Quia Sol
Corpus est naturale & necessarium; ipsi autem operatio contingens tribuitur: ideo. que implicant. Aperta est Contradictio. Expendamus. SOL , non Terra, novit, naturaliter, quomodo planta suam novit altitudinem , pulchritudinem virtutesque. Occasum : in sua peripheria sese, versus aliquod Terrae Haemisphaerium . eA una vici nia in alteram promovendo. Suvm: id est. suae essentiae, suae formae &, quam ipsi Crea-ror indidit, naturae: suum non Terrae, Ccca sum novit: quemadmodum & Duna suum,& non Terrae, ortum, occasum, vicissitudi
X V. Interrogatos hic omnes, cujuscunque sint Sententiae , Philosophos & Mathematicos ; rogatos quoque volo, judicent,decidant. r. An ista Sacri Tentus evplicatio genuina sitρ an convenientiam aliquam seu speciem veri habeat: an aliquo tantom modo admitti possit, & salva b piritus S. Veri.
tate, nostraeque constientiae innocentia tole.
rari queat 1. An, stante en plicatione hac de Sole dici vere possit, occasum eidem obtingete ρ ἰ enim SOL in centro immo. IllI pesidet: quomodo de eo occasus dice. tur Non proprie: quia immotus centro
inhaeret, S sc implicat, Neque Metaphori.
132쪽
96 Εκ AMEN LO c. . SACR.co, item odiective : quia Soli id sese mo- genti duntaκat competit. 3. An Terrae, motu eidem diurno cato & concesso, ortus& Occasus competat: &.an, Terram sic oriri& occidere, possit dici ρ q. An variae phases, novilunium , plenilunium . Ecclipsis , Lunae contingant 8 Ubique hic impingitur. Lectoris autem , ad tria haec sententiam
X VI. Denique: quod D. ittiehius: subsungit, nihil scilicet Dei detrahi gloriae,.si dicatur Sol i occasum suum per apparen
rem Convenire motum : quia illa ex eo elucer, quod Deus per Naturae leges eum fi Num & certum constituerit. Εκcusatio
praepostera est. Nulla responsio. Falsa omnia. Attende, L E C T O R , ad ea, quae dicam. a. Sancti Dei viri in V. T. Deum. laudabant, quod Deus Solem & Ltinam ipsis oriri quotidie faceret. Εκcipitur,quod laudaverint Deum , pro ortu Lunae reali; Pro Solis vero apparente. At, quae haec sancti textus & Ueritatis est perversio 8 Sine ulla Scripturae ratione vel autoritate de
Sancti Dei populi mente , eκ Hypothesi. Mathematica , iudicare : cu)us frontis est audacia ρ Nos, quibus Copernicaea Hypo' thesis jam in ipsa innotuit Praetexta , nun quam haec de Sole vel somniare ausi: taceo, in precibus & laudibus ad Deum , ita distinguere ausi sumus: obmutesco, Sanctam. Israe-
133쪽
T H Eo L. P AILos. LIB I. 97 Israelis devotionem, ad dubiam adhuc & li. tis magnae Hypothesin , detorquere. Ebria terrenis faecibus Ratio quae non audet lDEI, Israelis Magistri, sudicat Sapientiam. X VII. 1. Sancti D E I Viri, cum unia verso Israelis populo, coram Domino, quae
super Coelum S Terram fecit , opera con templabantur, Psal. 8. v. q. Contemplatam operum veritatem Nomini ejus confite. bantur , Psal. 3 3 v. a. Psal. 91.Vι2. bonum . inquiunt, est confiteri DomIno ,- malgere nomin tuo, ita Ime. Cur vero bonum estΘResp. v. s. quia desectasti me Domine ins Euria tua : S In operI o manuum tuarum exustabo. Psal. I 36. i. Confitemini Do.
pter infinitam Sapientiam, Potentiam &Veritatem, laudabant, Psal. Iq8. X V III. Stante igitur D. Wittichii eX-ceptione, sequetur ineNcusabiliter. I. San. ctos DEI Viros opera Dei, erronee Perce pia, falso coram Deo Jactitasse: salso. Solem& Lunam suos noscere Ortus & occasus. consessos esse. Concludam, quod miraberis, adhuc. a. Ergo,quam bancti Viri & populus Israel Deo reddebant , laudatio &Gloria vana & nulla fuit: quia non eX veritate provenit; sed in errore & falsitate superstructa fuit. XIX. 3. Ergo illa Judaeorum devotio qua Solem suum noscere occasum, Deo
134쪽
08 Ε κ AΜEN L o C. S AC R. confitebantur,eumq; ideo laudabat, purus, error & putus erati Ratio : quia, secundum D. Wittichii inversionem , goria Dei ex eo elucet, quod Deus per leges naturae Sotim xum S cersum consituerit. Dato uno absurdo, sequuntur infinita. Vincunt sane, si cuipiam placet. Rationalistae. Egregia vero Scripturae spolia domum, Ut apparet, re- Portant. Si tu , Eusebia mea , verbum &Laudes Domini in operibus ejus taliter distingueres: ego te eri mei pectoris canali-hus in perpetuum proscriberem, ab iisque aeternum prohiberem. X X. Rectos decet collaudatio, Psal. 3 3. v. i. Collaudandas igitur orbis erat Dominus. Et, non secundum rationis, vanitatis, inquam, nostrae opinionem ς sed sapie n.
ter. Psallite Deo nostro : psallite SAPIENTER, Psal. 47. vers. 9. Sapienter hic& rationaliter Deum in operibus suis laci,
dare : sapienter, & non erronee sapienter, secundum revelatam operum veritatem ; &non opinionem ratione imaginatam , e. narrare jubemur.
XX I, Atque ita D. Wittichius Reve. rendo Leydensi nihil quicquam respondit.
Quod cum ita sit: adhuc ipsum cum Reverendo urgeo. Dikat, quaeso, D. Wittichius rationem uenam esset verba sunt R. D. Jacobi du Bois Ecclesiastae Lugdunc Bata.
vi, quae in Dialogo Theol. Astronomico
135쪽
ΤΩ Eo L. PHILOS, L aB. I. 99 pagi 29. lego in eo probabilita'.quod in ex altatione operum Dei in Luminaribub cinge. fliburi . In uno referretur , quod ei R Ε μ Ε-R A mes . in altero quod TANIUM A P P A RET inesse ρ nam eo posito se
quetur meaeum prius REUARA Geprobat viam gloria Divinae , poserius
Sed . ad alterum Capitis hius Locum, Properandum mihi est. XXII. Ad verba Matth. s. v. 6 s. quod attinet. illa sic sonant: Diotes hi Patris
vesri,qui in caelis es : qui SOLEM fluum oriri acit super honos cs mafos. Spluit fu per jusos is in flos. Quod sacratissimum
Salvatoris, de Sole & pluvia. effatum disectum a D. Wittichio est. Alterum ad vulgi,
errorem alterum ad veritatem & rem ipsam esse dictum , dicitur. Ineptissime dicitur: quia sine ratione. Dicet forsitan Eusebia, impiissime : quia, cum nulla differentiae ratio dari unquam possit . tamen tam simpli. cibus . claris & captu facillimis Christi verbis contradicitur. Nunquam Tu, D. it. tichi, vel Copernicarorum quispiam,propositiones vestras tam claras, tam simplices tam faciles, edidistis. Probate Vos ; Tutemet autem in tuis dissertationibus,singulariter. Veritatem refugis ; ideoque in tot. delaberis angustias: en quibus Te, nisi Eusebiam amplexus mecum fueris, nunquam
136쪽
hunc,contra Copernicaeos, ursit locum, l. c. pag. o. In verbIs, inquit, D. M. J. C. Mati. s. vers. 6 s. hoc notatu dignum est, eum non
ano modo loqui de Dei beneficio primo, quota Solem oriri faciat, quam de secundo, quo fluat. Atqui si pluere necessarrio intePigi
debet de reali communicatione beneficii, Snon tae mere anarentj, ergo S mrtiter misfacere orjrj tae rean cs non mere a arentIcol lione bene scji exponi debet. Quid vero ad haec responsum aD. Wit lichio, loco supra citato, est Nihil minusquam responsum. Apponam Lectori: ut . conserat, iudicet & decidat. q. Non masso
ris, inqUit,roboris est argumentum ex Mati.
.pellium : Agnosco equidem Chrsum De Beneficium utrobique reiae Del PatrIs prindicare. pluviae nempe casum S istuminat onem Terras cale monemque ole orrente: neque enim Sons ortus , qua talis,sed consequens Vas propriὸ beneficium Dei erga M. mines taci debet. Sed nihiIt eaeit, quo mi. nus haec duo beneficia diversis modo homi-njbus obtingant, alierum per pluv/ae casum in Terram , alterum per Ierra conversonem
ad Solem. XXIV. Respondendum hic Leydens erat Reverendo, & probandum : Chri . flumin suis istis verbis aliter de Solis ortu, alitet de pluviae casu loqui.Probatio autem
137쪽
T1Igo L. PMILos. LT B. I. Io I& responsio dissimulatae sunt. Scripturae argumentum , in testimonium allatum . a D.
Wirtichio eκtenuatur; sed & suum ipse a re, nae insternit. Beneficrum Dei Patris esse reale. agnoscit. Forsitan: quia illud non apparet immediate , praedicatur tamen a Christo p Medium, exhibendi beneficium
esse reale, negatur : neque enim Solis ortus,
qud triis ined consequeris ejus eroprie bene
cium Dei erga homines aeci Hebet. At quid rationis habet t. Quod medium, seu eκhibendi beneficii materia ipsum non sit heneficium ρ Nonne, cui aureorum mille
dono, pixidem seu loculos eidem addo tNonne pluvia Dei,& singulare quidem, donum est Petimus pluviam a Domino: petimus serenitatem. Do eκ sacris instantiam. Fides est medium apprehendendi Christi meritum ; quod est beneficium. Ergone fides non est beneficium Dei Nonne San isti est Spiritus donum ρXXV. Quid prohibet. Solis ortum hominibus a Deo datum esse beneficium , di-Cere ρ Nonne vel ipse Sol nostrum, quod a Creatore habemus, est beneficium ρ Et rea. te quidem. Quis unquam sic est argumenta tus 8 Quis bonus hanc admittet S. Teκ-tus enarrationem , Deus aera nobis hens.cium verum , per medium apparens, PDGum ρ Sic est. Sapientiae sapientia inquam nor non praecipitat dementiam t
138쪽
ΕκΑMEN Loci S AC R. XXVI. Agnoscit . praefatus Autor, Dei beneficium ; sed illud non recte & di. st meid percepit. Agnosco , inquit, bene c um ut robique reale Dei Patraspraedicare,pm in nempe carium S Utaminationem Leris rae calefactionemque Soti oriente. Conserthic Autor Solis illuminationem cum pluuviae casu in generali Dei beneficio. Sed male. Non quippe Solis illuminatio, quod Sol Terram illuminet; sed Solis ortus hic cum pisuis casu in uno Dei confertur beneficio.
Apprehende, L E C T O R, distincte prae
dicata cum suis subjectis, eaque ordine dis Pone , ut sequitur; S O L , subjectum ori. Mur, litaminat praedicata ordine manantia. Et: P LUVIA, subiectum) I. cadit. Bumectat, praedicata ordine e subjecto flu
ium : dicas etiam de Sole primo Ortiam. Cum deinde de Sole illuminationem dicis :tum de pluvia quoque humectationem dicas : & sic consequenter.
XXVII. Hinc igitur Tibi, LECTOR,
Constabit, in D. Wittichii l. c. expositione commissos esse Elenchos I. Comparatoriam. Confer, quaeso, ista: Pluviae casus & Solis inummatio . a. Divisionis : confunduntur enim, quae distinguenda necessario erant. rauaciam a dicto secundum quid ad di ctum simpliciter: non enim, ut probato jam est, Christus Solem beneficium esse, di .
139쪽
Tligo L. P ur Los. L r B. I. roscit ilitiminationis ratione ; sed ortus ratio. ne. Quibus , quia contradici nequaquam potest, concludo: Ergo Christus hic loci non illuminationem Terrae tantum , sed ipsum etiam Solem; sed ortum Solis etiam. nostrum esse dicit beneficium.
XXVIII. Sednihil, D. Wittichius per-gir, impedit, quo minus haec duo beneficia
diversis modis hominibus obtingant, asserum per pluviae casum m Terram, alterum per Terrin conversionem. Resp. r. In Fallaciam plurium Interrogationum rursus impingi. tur. Non est nobis quaestio: An illa Pareri.
tis Optimi beneficia hominibus diversis modis obtingant 8 sed quaesitum est, ct quaeritur adhuc : An , ea sic hominibus contingere, Patris dicat Sapientia ρ Quia veto duo ista heneficia eκhibendi, Deo ; accipiendi vero Hominibus modos praescribis : ideo. que Principium 1 petiisti: hoc enim tibi concessum nondum est. Et, quod tu assumis, apud nos falsum primum est.. XXIX. Nihil impeHt, inquis, quominus isa duo benefcω latiter homInibus obtingant 8 Impedit certe, mea Tibi respondea
Eusebia , tuam hanc vanitatem Christus, Verbum ejus, tota SS. Scriptura , Ratio. Quas enim contra attulisti rationes: ratio. nibus aliis repulsae sunt. Quia vero ad Scripturae interpretationem Spiritus S. sensum non attulisti , sed ratione3 hominum,
140쪽
XXVI. Agnostit . praefatus Autor, Dei beneficium ; sed illud non recte & di. sinetὰ percepit. Zisnosco . inquit, benef-
c um utrobique reale Dei Patrιsρr dicare, piariae nempe carium S tissum nationem Terrae calefactronemque Soli oriente. Conserthic Autor Solis illuminationem cum plu viae casu in generali Dei beneficio. Sed male. Non qu*ippe Solis illuminatio, quod Sol Terram illuminet; sed Solis ortus hic cum pluviae casu in uno Dei consertur beneficio. Apprehende , LECTOR, distincte praedicata cum suis subjectis, eaque ordine dispone ut sequitur; S O L , subjectum ori. xur, utaminat praedicata ordine manantia. Et: P LUUI A, subiectum) r. cadit. humectat, praedicata ordine e subjecto flu
sum : dicas etiam de Sole primo ortum. Cum deinde de Sole illuminationem dicis: tum de pluvia quoque humectationem dicas : & sic consequenter.
. XXVII, Hinc igitur Tibi, LECTOR,
constabit, in D. Wittichii l. c. expositione commissos esse Elenchos I. Comparatoriam. Conser. quaeso, ista: Pluviae casus S Solis ig- luminatio. x. Divisionis : confunduntur enim, quae distinguenda necessario erant. 3.
Fallaciam a dicto secundum quid ad dictum simpliciter: non enim, ut probatum jam est, Christus Solem beneficium esse,di.