장음표시 사용
251쪽
TH Eo L. PH I Lo S. LIB. II. xo 3 eam ipsis Deus, Dan. r. v. IT. Dices: media te, quia instituti a Chaldaeis pueri erant δ Resp. Falsum hoc: quia , antequam captivi in Babyloniam a Nebucadnetrare depor . parentur , Jam Omnis intelligentes e- rahi sapientiae. Et , NIL Deus multa, na. turalia etiam, Danieli, Iosepho, Jacobo Patriarchae, Mosi, &c. revelavit. Evidentissi. me hoc in teκtibus S. exstat, & ostenditur. XII. Concludo itaque: Spiritum S. &uoluisse & manifestasse aliquando ipsam re
rum aliquarum naturalium veritarem. Noni
certe nos Deus. ad magna sua Opera con templanda monstrando solummodo ea adi
instar stupidi & bruti hominis , sideradigi
to,tanquam monstra quaedam, monstrantiset eadem autem ne nominantis quidem): sed. partim nos in iis particulariter erudiendo rpartim , ad eadem contemplanda exhortando. Demonstratram est.. Bergo.
Utrum Spiriius S. in naturaBbus cum Vulgo loquatur hinensim autem cum
Roblematis Antecedens Coper nicaei si evincerent: sequeretur. - iritum S. junia ipsorum sensisse Hγpothesin. Quod evincere durum valde, ut video , ne dicam, impossibile, iis mil. Caetetoquin & isthaec Quaestio)ere
252쪽
seaenon cum eosentit, S ita sponte facit. quod homin/hur faciendum se Log caprinis scribit, quema Mum est in Proverbio: loquendum cum multis , sed sentiendumetim dorus cssapientibus. II. Depende . LECTOR, omnia , &hen/ judicabis: Distingue: & bene docebis
Nota hic bene. r. Vocem. vulgus. Sumitur autem uulgus vel α. stricte, pro inerte hominum & rudi plebe. β γ . Restricte: vuti gum scilicet restringendo ad Eruditos. Dicitur quippe, Eruditorum Vulgus,pro Communi alicujus sententiae assirmatione, vel negatione. ν. LatissimΘ, pro.vulgo in genere : quando sese Eruditi ad vulgum indis. ferenter habent. Non tertia, nec secunda; sed prima significatione sumi a u mittichio & Coperni eis vulgus, velande patet v
quod rudes, crasses, terrenos . inerteS, ineptos homines vulgum in communi appel. 1ent: cum exclusione Magorum , Sapientum atque Eruditorum.
III. Nota si LOQUITUR. Loquela DEI consideranda est: ve sa inseδωδε jective Et haec loquela ipsa, veritas ipsa, scientia ipsa. D LI est Sapientia . Taliteae
Deus nunquam oculus cum vulgo est. β.ὶ Obiecti , de in respectu ad vulgum, Et tum est argumentum ad Hominςm: lin'
253쪽
T si x o L. P si 1 f os: L FB. II. εος quae filiorum Hominum i locutionis modus,seu formula : phrasis hominum,nuda,&ipsa tantum vulgi locutio.Taliter DEUM in S. Scripturis esse multoties locutum, quis inficiatum ibit Rei veritatem DEUS ut simplicioribus etiam manifestaret, ad ipso. rum clementissime eonΗescendit loque di modum, Tropicum : Metaphoricum, 'Netonymicum , Ironicum, Synecdochi
Sed non de vulgi lingua , materialiter,
controvertitur: nam quaevis lingua habet 'stias Dialectos. Emphrases. SQ
De lingua,formaliter: id est, linguae sensi disquiritur. Ascendendum hic e vulgo erir. ALVι. 3. Nota, vocem, S E N T IR E. Quae unanimi redditur consensu, per τι intelligere, aredere; opinari. Ut ita vulgi sensus. imelligeritia,mpini se fides isit. Jam molis,hioniam terit. probare: quod Spiritus S. quod cum vulgo loquitur, non idem
cum ipso semiat. - Si, inter in sentire idem ι& m sentire eodem modo. , dis inNero: n.
scio, quo pacto stiam D. Wittichius asserue. rix Hypothesin eiRationibus hic certe erit,
dolosa sit. Rem in labyrimho deprehenderi irai jus, i sumituro. vel pro quovis, inge Mere indifferentet, in quacunque disci-
254쪽
386, Ε κA.N1N PR OBLINAT plinarum Facultate docto homine, Philoso pho. Tales in V. T. erant Chaldaei, AEgy-
ει ηngulariter a pro certo α determinato IEruditionis subjecto. Tales autem erant 3Εruditi, Adam, Patriarchae, Moyses , Salo
qu/buscunque Resp. Simpliciter istud
ecte falsum, probo . Praesuppono tamen: mei non negare loquelam D E L cum ho, mine seu, dicam ita condescendentiam, in secundo loquendi modo , sed , aliter eum loqui cum vulgo. aliter sentire eum Erudi tis. absolute nego. Probo. V II. Non sentit ci Spiritus S. cum Em, diti s circa naturalia; cum Eruditis,inquam, in genere primae tigo uication lar Ratio .. quia Eruditi , , in genere& Confuse sum ii,paltim sententiis & opinionibus i 'partiri
rationibus discrepanti βρὶ Quia Eruditi in naturalibus, non semper scientiam . siepissi meopini ea, habent i Id autem firem de . mom
255쪽
Tugo L. PHILos. L IB. II. ΣΟΙ monstrationum variarum delectu . incertitudine , & rationum defectu. Ar, quomodo Spiritus ille omnis Veritatis in suorum operum contemplatione tam distractis consentiet animis. Sentiet igitur Spiritus S. cum Eruditorum aliquo; & nψn
cum Eruditis. γ) Et,. daro Problemate nihil tamen evincetur: quia Erudiri, quascum vulgo habent, locutiones, non contrarie intelligunt : neque ipsis sensu contradi-Cunt ; sed modo tantum. Quod vulgus commqniter: illi specialiter, sentiunti ,. '. VIII. a . Cum gruditis decundae acce-.Ptionis , in particulari Spiritus S. sentire. eoncedi quidem potest ; eo tamen modo quod Spiritus S .in naturalium veritate cum iis sentiar, quatenus illi cum ejus, de Operi bus Naturae, tesimoniis concordant & sdem habent. 4ed probandum hic erit,e-dem S S. cum Coperniςaeis sentire Etuditis Contrarium potitis de stolemaicis Phi Iosophis dicerem. Probandum S hoc erit, Rod in omnium naturalium Cognitione
eus cum hisce sentiat Erudiiis Quod quia probari nequit: Ergo in aliquibus S.
tantum iis consentit. Jam CD pernicaeus ,1 se DEUM stare.. comprober. Audiemus. Utinam audiamus t Vanum est votum Non audiemus. Disquiro. SS. Patriarchae num. 3. in tertia recensiti significatione) aut suetum Vulgus; aut Κ-
256쪽
ao8 ΕκANEN PROB NAT. Si Eruditi: quomodo cum illis loqui m-liter potuit Sensit enim cum illis , & lo-Cuius naturalia est.
Si vulgus: quomodo Sapientes, quomodo docti, quomodo Variarum Artium
Magistri esse poterant ρ' Gen. q. v. 21. 22. Moses in omnr AEgyptiorum eruditus Sapientia , Actor. 6. v. 21. Praecipue namque
Moys locutus Creationis Historiam est. Di.ces : locutus est DEUS vulgo per Moysen. Respc'Ast. tibi cst Eruditis sensit ubi idem; quod illi opinatus esti Nusquam: nec locorum,nec gehith. Ergo fallam Problema est. IX. 3. Cum tertiae signification is Eruditis D E U S sensit. Sed Patriarchae Sancto potius, de suis operibus testificanti, Spiri tui assensi sunt quam ipse eorum opinioni: Εt,cum Sanctis illis Viris DEUS . non sensit
tamam; sed, quae senis, locutus etiam est. Urgendum hoc valde est. Τ X. Hinc itaque claret: in iis, quae deoperibus naturalibus proseri, testimoniis, Spiritum S. I. D qui. a. vulgo. 3. formulo vulgo recemis. - o Inionem vulgi. Sed noti loqui tali tum vertim sentire etiam: quia eandem opiniogem suam facit. Pt5bat ut hoc 3.- Quicunque Opinionem alterius 'ar. gumento suo confirmat: ille opinionem alterius suam faciti.
. Quicunque alterius opinionem, demo inrationis loco, usurpat: ille opinio
257쪽
nem illam approbar, & suam faciti Item. 3. Quicunque alterius opinionem corrigit, & illustrat magis: ille opinionem alterius suam facit. Subsume de Spiritu S. cum vulgi opinione. XI. Ut vero Minor sibi constet, loca Io.
6. . Ubi mundi transitio & Vanitas, argu mento desumto a rerum naturalium vicissitudinibus S revolutionibus, demonstratur. Nihil te, L Ε C T OR, Copernicaeo. rum eNpositio moveat, quod talem ibi in. ferant sensum, & Spiritum S. sic introducant argumentantem : Quemadmodum Sol oritur & occidit, uti vulgus putat : ita
res omnes praetereunt. Haec enim putationis additio, non Sancti est Spiritus: sed illicite ab hominibus, ad se protegendum, conficta est. Insto. Sicuti a fluminum
fluκu & reflamu ad rerum praeteritionem, S. argumentatur Spiritus : ita a Solis ortu &occasu etiam. Disparitatis hic rationem Copernicaeus non dabit. Haerebit. XII. Proponendum adhuc , quod D. Wi Itichius i. c.art. 8. habet. Simile Lectori, censeo. uemadmoaeum, inquir. A'
nomi utuntur formulis similibus ab apparen-ι is Sprinyudieiis sensum derivatis, non tamen propterea Ha praejuaecia sua faciunt, uti in refutatione Objectionum plenius pare bit. Applicatur ad Problema nostrum
258쪽
ΤΩ Eo L. PHILO S. LIB. II. χirgendi, cognoscenae, &C. 3. Secundum opinionem vulgi, S com munem loquenae motatim.
. q. Respectu nostra, is quia habet se, pe
modum talis. III. Utiliter valde ista atque erudite distincta sunt. Applicaremus modo recte. Ita enim Deus D. M. loquens, hominum loquitur lingua. Ita scribentes, Prophetae & Apostoli, hominis scripserunt stilo, Esa, 8. v. 1. Et certe, negare ista qui vellet, impietatis an stoliditatis accusaretur, ambigo. Scriptura est . & secundum rem, &secundum verba. Haec veto humana sunt pTaliter ea Sacratissimus dictavit Spiritus.
R. Ρes. I. U. 1 . 2I. Condescendere quippe
Tibi, o Humus, gratiosissime D E U S umluit: ut Tu, arcana ipsius Sapientiae documenta facilius , & quasi praemansa , appre'
henderes. digereres. Condescendit: ut ad altiora Te, altius Contem Planda,eκCitarer.
pl. Maκ. haec sapientia est. Eidem Glorial quia bene omnia secir. Tibi pudor & confusio : quia bene facta non capis : quia Vanitas : & tam superba quidem es. IV. Conveniens erat S. literis, divina&. spiritualia sub corporalium similitudine atque sensibilium tradere. Non hunc dede.cebat hominum lingua loqui , cui esse Ho-- minem non displicebat. Tibi veto o Homo, omnia ista. Ut capias. Ecce repraesenta. tionem t
259쪽
tionem l Ut discas. Ecce utilitatem l Divina igitur doctrina , naturali ipsius hominis in. telligendi modo accommodata, Con Perii. enter locutionibus, supra deseriptis, utitur: ut manifestet intelligibilia per lensibilia. V. Cum itaque constet, Spiritum S. rio. biscum paterne balbutire : inquirendum erit, in quibusnam id fecerit,&faciat adhuc, Scripturae locis Non enim, si in uno atque altero,imo tertio etiam loco id facit, ubique id facere eum, sequitur: quod vult D. Witti.chius, Differt. I. Cap. 2. art. 1. SimIbs,inquit, ratio es anorum 'raptorum θεοπνεύσω, ubi enim communis est causa, id quod dictum essunt, omnibus dici inte uenaum est. Res p. r. Similis est ratio aliorum scriptorum. Sed A L I I O R U M; non omnium. 2. Commnnis est causa Sed varie proponi- tui : adeo ut . quos dictum uni est, de omnibus diei non potuerit. LXcipiemus
N Spirisus S. cum Vulgo tantum iner. se balbutiat Nego. Via r. cum Hominibus , in genere ἰ non autem cum vulgo, in
specie , D E U S in suis loquitur literis. Paret: quia Verbum Dei omnibus Catholico propositum est. Itaciue, quibuPVerbum DEI propositum est, cum illis
260쪽
T RE o L. P ii x L O s. L i B. I I. at 3 Deus locutus est. Sed Hominibus in communi Vetbum DEI propositum est. Ergo cum Hominibus incommuni est Deus locutus. Εκ Consequenti. Ergo non cum solo tantum balbutivit. Vulgo.
II. 2. Quia non Vulgi; sed Hominis: sed filiorum Hominum lingua, stilo, Spiritus S. utitur, quando balbutit, Ris. 8. V. I.
IIL 3. Quia Eruditi cum Vulgo etiam
in Sacris recensentur. & vulgus quoque appellantur. Nostro Seculo . vulgus Erudito. rum, id est, multitudo . maXima Pars, Eruditi communiter audiunt.
generalissime, pro Multitudine, cui promiscue Eruditi etiam includuntur. In hac significatione Salvator cum Propheta de vulgo pronuntiar: Et erunt omnes dom a Deo. Item. Daniel : Qui autem dominuerint jubgebunt quasi Oleniuor Irmamenti, Dan. 3 2. v. 3. β) Strimus, pro vulgo, ab Eruditis &Sapientibus distincto Hujus tamen tertiae significationis Eruditi: hoc est, sale aspersum vulgus: prudentiae atque scientiae non omnino eXpers: aliquomodo eruditum est.
ν) Strictysime, pro vulgo inerte qui eruditionem & sapientiam , proprie δι stricte intellectam, ne delibavit quidem. V. s. η. Sumitur vulgus negatris : pro Vulgo , qui Sapientiam atque eruditio. nem , late sumptam, dc penitua nullam ha bet