장음표시 사용
151쪽
quod justum est. Sed si propter mutuum subtraheret aliquid ab illo de eo, quod julte propter opera sua sibi debetur, sic certum est, quod est ut ura.
De hae re tiam locutus est Author in secundo articulo primae Considerationis, dubio septimo in fine, & ipse nonnulla ibidem adnotavi
annotatione decima. Recole ergo quae eo loci dicta sunt. Non desunt qui secus opinantur: sive quia mutuator perciperet lucrum ex mutuo, operas scilicet coloni : sive quia aufertur colono libertas eoaducendi possessionem ab alio. S. Bernardinus tamen Serm. 36. art. 3. cap. 3. Aut horis sententiam & docet, & probat exemplo, ratione, de auctoriatate. Omisso exemplo audiamus caeteras probationes S. Doctoris S cunia patet ratione . Nam, si in easu praedicti dubii mutuans usiaram reejeret , teneretur eam restituere , Ilaut stmnia tuna elamant. Sed hoe nullωt s nae mentis sentiret: quia tunc colonus duplum iusti pretii reciperet δε- minas duplo iusso preris emeret operar eius quod utique impιum esset. Tertio Me idem Hareseat aufioritate. Si enim talis mutuans usiararius est ,σ per conseque s ad restitutisuem obligatus , tuue non liceret alicui mutaare /niuste detinenti suam possessionem, aliquam pecuniae quantitatem , σipsam possessionem in pignus accipere, non remputando fructus in sortem ἰquod tamen es Ialsum , ut patet Extra De Uaris cap. I. . Ad rationes in contrarium productas responderi potest, quod colonus tenetur ad operas ex contractu locationis, non autem ex mutuor & operando non praebet lucrum mutuatori, sed ipsi verum exhibet debitum . Aufertur quidem
colono aliqualis libertas; sed hoc colono non est iniurium, quin potius cedit in ipsius commodum & utilitatem : & ieci reo non est quoad mutuatorem pretio aellimabilis , quod probo. Quum coloni saepenumero indigeant, & conducere nolint possessiones , nisi domini eisdem aliquidniatu uni dent: ipsi sunt qui quaerunt locatores dantes mutuum, & inventis hujusmodi mutuatoribus gratias eisdem agunt quas poliant maximas. Ipsi ergo coloni sunt, . qui sponte se privant libertate conducendi possessionem ab alio, dummodo dominus eisdem mutuum det quod postulant. Si ita est , mutuator nullam colono infert iniuriam, nullam ipsi libertatem austri , sed unice conditiones a colono oblatas ratas habet, quae, si ut par est pensitentur , mutuatorem gravant, non mutua
Apposite subdit Author Sed s propter mutuum subtraheret aliquid
- dubio enim procul tune esset usura, ut scribit S. Bernarditius ibidem - Nam si ex mutuo aliquid dominus detraheret a coloriis de iusto pretio operarum eorum Q σΜt s praeter operas itise emptas quadam alia ab eis exigeret, ct coloni imρςuderent, tune qtiidem manifesta usura esset.
Quid interim iuri , si dominus ipse offerret mutuum colono indigenti
152쪽
eum hae eonditione, ut conducat possessionem suam pretio alioqui justo Casus hic vix contingit in praxi , quum domini non soleant mutuum dare nisi rogati, & magis optent locare possemiones colonis in proprio statu divitibus, quam indigentibus. Posito tamen casu: aut alia via inis veniri non possunt coloni, qui velint agros colere, sicuti in nonnullis regi nibus saepenumero contingit, & dixit Author loco supra laudato -- Cum fundι non possint hodie sine mutuo loeari colonis se e & tunc arbitror hoc non fieri in fraudem usurarum; non enim usura est offerre mutuum omnino gratuitum, & sine lucro ultra sortem; immo actus est charitatis supposita indigentia mutuatarii. Neque usura est propter appositam conditionem in hypothesi necelsariam: quia haec conditio efficit alium contra ctum, locati stilicet , qui iustus supponitur, & utrique aequalis est uti litatis. Usura demum non est propter conductoris libertatem; quia e lonus perfecta adhuc libertate gauderet accipiendi vel non aeeipienditum mutuum , tum locationem . Aut domini aliter possunt rebus sui providere, inveniendo colonos, qui agros colant sine praevio mutuor &tunc tutum non est, caeteris paribus, hos relinquere, aliosque requirere offerendo mutuum praevium sub ea lege ; immo haec ipsa agendi ratio argumentum praeberet suspicandi hoc fieri in fraudem usurarum .
Haee tamen dicta sint salvo meliori iudieio.
QUARTUM DUBIUM . Utrum sit usurarius Titius, qui mutuum dat Communitati, ut evitet collectas injustas
Respondeo, quod non . Secus est, si ut evitet iustas. Similiter non est censendus usurarius , qui mutuum dat, ut sibi solvatur debitum, a quo debitor injuste fuerat absolutus: aut ne a se petatur injustum debitum, in quod iniuste fuerat condemnatus, si ve per factum, sive per instrumentum, & huiusmodi.
33 De eollectis iniustis, & iustis rationem tradit S. Bernardi nugibidem -- Quia tu prima mutuans damnum evitat, in secunda mutuans
Pro secundo casu ab Authore exposito rationem suppeditat Glossa in eap. I. De usuris inquiens se me est Uura , eum tantiam suum recipiat. Pro tertio demum Aut horis casu ratio est in promptu ἔ redimo enim iniustam vexationem, & me defendo. Si in secundo ea su agatur de Beneficio Ecclesiae, textus est expressus eodem cap. I. De Utiris - msi forte Ecclesiae Benefeium fuerit , qμοβ
redimendum ei hoe mias de metuti laici videatur μ. Cave tamen, ne cre
das hoc esse privilegium Ecclesiasticis rebus, aut personis concessum DI quo Diuiti sed by Corale
153쪽
quomam hoc idem licet lateis, ut Glossa ibidem Idem intelligo de
Ialeo, quod hoc modo sebi licet redimere possessionem de manu ini iι deten- roris. Alienam tamen possessionem taliter red/mere non posset quia fructus illi non funt sui ἰ unde, s illos retineret, tisura eονι - . Par eli rati tum in Clerico tum in laico, quia nempe recipit suum. Ergo par ius.
QUINTUM DUBIUM . Utrum dans mutuam rem cum
pacto, quod eadem res in genere, numero, pondere, &mensura sibi restituatur, sumpto genere prout lumitur a Juristis, committat usuram Τ
6 Non eadem est generis acceptio penes Logicos, & penes Iuri Leonsultos. Logici genus accipiunt pro eo, quod praedicatur de pluribus specie disserentibus; & iccirco penes ipsos animal eli genus, quia dicitur de homine & bellua; homo autem non est nisi species, quia praedicari solum potest de hominibus singularibus duntaxat numero distinctis. Iurisconsulti vero non distinguunt genus a specie logica . & iuxta ipsos
triticum verbigratia a vino distinguitur non specie, sed genere. En textum apertum is De rebus ereditis L. Σ. - Mutuum damus reeepturi non eandem steriem, quam dedιmur s alioquin commodatum erit, aut depostumi sed idem genus: nam si aliud genus , veluti ut pro tritiso vinum recipramus, non erit mutuum se . Sensus igitur quaestionis est r utrum mutuo dare liceat cum pacto, quod reddatur triticum pro tritico, vinum pro vino , oleum pro oleo , lignum pro ligno in eadem quantitate & mensura , in qua fuit acceptum , vel quod reddatur pecunia pro pecunia ejusdem qualitatis, & speciei physicae, quae mutuo tradita est , puta nummus aureus pro aureo, argenteus pro argenteo, & huiusmodi rRespondeo secundum Hugonem, quod non . Dicit Petrus de Ancharano in Cap. Usurarum Extra De usuris, quod aut veris mile est, quod res non erit pretiosior tempore solutionis, aut de hoc tantum probabiliter dubitatur,& tunc nullum vitium est in his duobus casibus: quia sic creditor tenetur eam recipere, etiamsi vilior facta sit quoad aestimationem, ut patet L. Vinum T. Si certum petatur, ¬at Glossa in Cap. Si quis Clericus I . q. 4.: non est enim necesse, quod sit ejusdem aestimationis, licet relii tui debeat ejusdem bonitatis in qualitate intrinseca. Aut verisimile est, quod erit pretiosior: & tunc aut creditor erat
154쪽
servaturus, & ausertur libertas debitori liberandi se quando velit, & sic est usura: quia presumitur, quod ideo
crediderit, ut debitorem oneraret periculo, & se exoneraret: aut non aufertur libertas debitori, sed conceditur ei, ut reddat quando velit infra terminum, δc sic non est usu ra. Si autem creditor non erat servaturus, sed interim consumpturus, tunc est usura. Iis concordat Archidiaco
nus in Cap. Si quis Clericus: & haec distinctio magnae innititur aequitati secundum Ioannem Calderinum in Cap. finali De usuris.
De hac re agunt Author in Angelica ver. Usura primo num. 36., Aste sanus lib. 3. tit. II. de quarto, S. Bernardinus Serm. 37. art. 3. cap. 3. , Gabriel Antoine De contractibus pari. z. cap. 3. quae t. q. , Coneina De Jultitia, & Iure Iib. 3. Dissert. 3. cap. I9. num II., Lucius Ferraris ver. Muttium num. I. & ver. Gura num. 48., Conti innuator Tournely De contractibus pari. Σ. art. 7. sed . S. cap. 2. , alii que complures, & omnes eodem modo respondent. Et quidem iure opistimo : quoniam si dubium est , aut probabile , quod res non sit pluris valitura tempore restitutionis , tunc par est contrahentium conditio, &servatur aequalitas; nam erga utrumque est aequalis speς lucri, & aequale periculum damni. Quapropter licet eam exigere, quamvis valor ipsius postea mutetur sive in favorem mutuatoris, si τ' in favorem mutuatarii. Si vero certum est, aut probabilius tempore si lutionis pluris esse vallis turam , dubio procul usura est , quia exigeretur aliquid ultra id , quod aequivalet rei mutuatae , si non materialiter, saltim formaliter . Excipiis tur, quando mutuator rem erat servaturus usque ad illud tempust quia tunc inspicienda res est non pro tempore, quo traditur, sed pro eo , quo debet restitui, & incrementum, si quod continget, erit mutuatoris, deductis tamen impensis, aliisque eiusdem generis a mutuatario factis pro re usque ad illud tempus eonservanda. Postulat Author, quod non auseratur mutuatario libertas restituendi etiam ante illud tempus, quando velit. Et hoc videtur aequissimum. quoniam ita vero mutuo possum praefigere tempus, ultra quod non disseratur restitutio sortis, non autem obligare mutuatarium , ne antea restituat. Nee ex hoc damnum patior vel minimum, nam si ante tempus mihi restituit triti eum verbi gratia mutuatum, ipse possum servare illud usque ad tempus maioris pretii, quemadmodum constitueram: si vero illud mihi restituit tempore praefixo majoris pretii, iam ipse sum in tuto, quia tune habeo illud eo tempore, usque ad quod eram ipsum servaturus. Mutuator nullum pati debet dein
155쪽
trimentum. Sed nullum etiam potest ex mutuo lucrum percipere. 2E-quillimum est ergo, ut res rellituatur ejusdem generis, Ponderis, mensurae, & intrinsecae qualitatis. Adverte haec omnia esse vera iuxta allatam distinctionem , quando pactum apponitur, de quo in casu. Secus enim, si generaliter loquamur,& seeluso hoe pacto et quoniam, si de pecunia agatur, non species attendi debet, sed pretium ; iccirco si mutuos accepilli centum aureos, quorum valor lege publica postea crevit, reddere non debes centum aureos in specie, sed pretium, quod conitabant aurei tempore acceptionis, sicuti hoe idem pretium restituere debcs, si pretium aureorum lege publica suit imminutum. Si vero agatur de aliis rebus, quae mensurantur, frumento puta, vino & huiusmodi, & post acceptionem mensurae suerunt adauctae, reddere non debes totidem mensuras adauctas, sed illud duntaxat, quod necessarium est ad aequandas, & constituendas mensuras a te acceptas, & viceversa si mensurae post acceptionem rei lege publica diminuerentur. Ratio est in promptu, quia mutuator non debet percipere lucrum, nec pati detrimentum, sed unice recipere suum vel in pretio, vel in mensura , tantum scilicet, quantum mutuo dedit .
Addit tamen Gullielmus, quod, si intentio mutuatoris in hoc esset prava, ut puta quia facit, ut se exoneret peri
culo, peccatum faceret : non tamen teneretur ad aliquam
restitutionem , nisi forte ex consilio pauperibus dispensare.
8 Prava hae intentione mutuum tradens usurarius non fieret, sed peccati reus, ut etiam docet S. Bernardinus ibidem. Non usurarius, quia nihil sorti accederet, ut supponitur, nihil acciperet ultra sortem. Reus tamen peccati , quia prava intentio inficit actionem , quae moralem desumit malitiam ab obiecto, & sine. Iure igitur Aste sanus loco
proxime memorato - Si autem hoc faciat intentione eorrupta, sciliere ut se exoneret periculo eam servandi, peceat; non tamen est cogendus ad resi- tuendum luerum, licet hoe esset in paenιtentia consulendum , vel qκοd pau- 'peribus daret.
SEx TUM DUBIUM . Utrum qui mutuo dant granum vetus & hujusmodi, ut postea recipiant novum, sint usurarii ZRespondeo. Videtur quod sic, quia, ut dictum eit in praecedenti quaestione, debet solum reddi ejusdem bonitatis in qualitate intrinseca. Sed hic redditur majoris bonitatis. Ergo usura Extra De usuris Cap. Consuluit , & Cap. In Ciυitate. Hostiensis vero, & Goffredus volunt, quod sit
156쪽
usura, quando facit hoc, ut meliorationem illam recipiat. Sed si facit , ne suum frumentum pereat, 3c inde accipienti gratiam faciat, non committitur usura: quia si ego absque tuo damno, δc praejudicio aliquam consequor utilitatem, non ex hoc sum tibi injustus, aut iniuriolus. Hugo etiam dicit, quod non audet illos condemnare , si ad hoc dant mutuum, ut subveniant proximo, & secundum quod declaratum est in praecedenti quaestione.
9 Hugonis opinionem hic ab Authore laudatam complectitur Tabiena ver. Usura I 3. num I. scribens Notandum tamen, quod si quis mutuat vetas, vel aliter minus bonum, ut recipiat magis bonum , ta men principaliter saeit ex charitate , non esset tandemnandus Salvo tamen meliori iudicio arbitror id fieri non posse, quemcumque finem in tua tor sibi praeitituat etiam sanctissimum, semel ac habetur aliqua superabundantia, & praevalentia. Prohibetur haec etiam ob finem redimendi
captivum cap. Stiper eo Extra De usurir Quia eum scriptura saera prohibeat pro alterius xita mentiri e multo magis prohibendus est quis, ne etiam pro redimenda vita eaptiυi ustirarum erimine in lυatur - . Prohibita igitur pariter eli, etiam si quis det mutuum ex charitate, & ut alteri subis Veniat. Charitas non quaerit qua sua sunt, ut optime Apostolus prima ad Cor. I 3. v. . Si igitur quis ad mutuum elargiendum vera charitate ducitur, unice sinat, ut sibi rellituatur suum, non quid praevalens, non quid superabundans. Ad rem S. Bemardinus Serm. 39. art. a. cap. I. - Quum quis sub Derie tammatationis tritisi pro tritico ante messes tradit alteri tritieum vetur , ut in messibus recipiat novum , praevalens, usuram eommittιr secundum G redum. Ideo dιeo praevalens, quia, s illud vetus ferυatum usque ad messes tanιum probabiliter valuisset , quantum novum pro illo receptum , noues ibi usura , sed potitas aequalitas diei potest: quamvis maestitor reportaret σπ hoe aliquam utilitarem renovationis sui tritici , ob quam eaussam posset diutius eo emari. Et Me quidem es iussum. Nam, si ego sine tuo damno praeiudieio aliquam eonsequor utilitatem , non ex hoc sum tibi iniustus, aut iniuriosus. Si tamen ante messem venditurus erat illud vetur , sed mutusvis alteri ad preces , tune debet , potes inde habere aquiυalens pretium , quod tune inde habuisset, si illud tune vendidissset . Ea quomodo S. Doctor intelligit dictum illud - Si ego sine tuo damno &c. - ,& omnia reducit ad aequalitatem, qua sublata mutuator semper fit usurarius, etiamsi ad alterius preces quis mutuum det, & ex charitate. Et tu in hisce easibus, & eonsimilibus aequalitatem prae oculis habeas, quamcumque superabundantiam condemna, & recte iudicabis. Haec dilia sint sacta suppositione, quod triticam novum veteri Prin
157쪽
valeat , quoniam, si iuxta communiorem experientiam iudicium seratur. res certe aliter se habet ἔ vetus enim ut in pluribus valet pluris, quam novum , non amplius subiacet illi imminutioni, quae in novo continget, nee illis periculis, quibus novum adhuc est obnoxium. In casu igitur potior esset conditio accipientis quam tradentis.
SEpTIMUM DUBIUM . Utrum dans decem ulnas panni pro aliis decem ulnis in futuro recipiendis, sit usurarius Respondeo secundum Rodonentem, quod non: quia hic eli contractus permutationis, Sc non mutui, quum in mutuo mentura restringatur ad modios, & lagenas, & alia valorum genera, quibus lolent liquida menturari, & grana similiter. Posset tamen fieri in fraudem usurarum; &ideo attendendum quod dictum est in quaestione praecedenti.
io aestio praecedens, quam hic Author appellat, non est dubium immediate antecedens , videlicet sextum, sed quintum dubium , quod potes recolere. Ut permutatio non fiat in fraudem usurarum, servanda est regula, quam tradit Scotus in A. diis. II. q. a. f. Sunt ergo tres contra flus in haec verba Quod domini rerum tute eas permutant, s sine fraude servent aequalitatem υaloris in commutatis secundum rectam ratιonem. Familiaris, ut audio, inter mereatores est permutatio, de qua in casu, passim enim unus alteri mutuum dat hoc vel illud mercium genus, eas dem postmodum recipiens in aequali genere, pondere, & mensura , v trirem rei non attendens, s ve augeatur, sive decrescat . Pro hisce casibus opportunam censeo doctrinam , quam ibidem tradit Scotus inquiens Ouandoque autem relιnquitur ipsis commutantibus , ut pensata mutua necesse late reputent mi mutuo dare aequivalens hine ιnde, O accipere . Durum essenim inter homines esse eontractas, in ραιbtis contrahentes non ιntendant ait quid de illa indivisibili iustria remιttere sbi mutuo, ut pro tanto omnem eontractum concomitetur al/qua donaris. Et s die est modus commutan-rium , quas fundatus super ιllud legis naturae me μι ias alii quoa tibι vis ferι - , satis probabile es, quod, quando sunt mutuo content ι, m rvo Iunt sibi remittere , s secundum aliquid defetunt ab illa iusιria requi sita.
Ex his igitur patet, quod nihil ultra sortem pactione, vel exactione est extorquendum; aliter esset utura.
158쪽
bae intentione habita eκ post facto - . A sortiori an- te factum. Ad cujus declarationem aliqua inlurgunt dubia. PRIMUM DUBIUM . Utrum sola spes lucri faciat usuram λRespondeo, quod sic, ut patet in dissinitione usurae,& Cap. r. , & Cap. Consuluir Extra De usuris, & I . q. 3. Cap. Si foeneraveris. Intelligendum hoc est secundum Gom edum, quando causa mutuum dandi principaliter ponitur in expectatione lucri, vel emolumenti. Aliter, si quis principaliter moveatur ad mutuo dandum propter
charitatem, etsi credat, quod mutuatarius retribuet, non
erit usura. Arguitur 77. dist. Cap. In snguliς, & 3 p. dist. Cap. Si incia , & 6 i. dist. Cap. proderit a Cum enim quis dat mutuum liberaliter & gratis, scire potest debitorem sibi naturaliter obligari ad antidora, ut Extra De testamentis Cap. Cum in inclis, 3c T De haereditatis petilione L. Sed ο se lege f. Consuluit. Concordant Inn centius, Hostiensis, & Glossa in dicto Cap. Consuluit, De
Huris. DE hae re iam nonnulla dixi, ubi de secundo verbo definitionis
usurae, dubio secundo. Ea igitur recole. Hie casus eis expressus in cap. Constituit , ubi sic lego -- ille tu iudieio animarum qtiali usurarius debeat iudicari, qui non alias mutuo traditurus, eo proposito mutuam pecu nιam eredit, ut licet omni conventione cessante, plus tamen forte recolat Expressus item est cap. Si faeneraveras, quod i m supra integrum dedi nnotatione secunda proxime praeterita. Ad rem iecirco Chri ilus Dominus Lucae 6. v. 3ψ. Et si mutuam dederιtit his , a quibue Derat ν recipereo quae gruria es vibis N im, O p. ceatores pereatoribus Ioenerantur, aer recipιant aequaIιa - . Id egregie probat S. Beriiardinus Serm. 37 3
159쪽
eap. 3. scribens se Potest etiam de foe ratio dari: nam sevi datum, quod araditur ex iotentione donandi , sortitur υeram rationem doni , amittit veram rationem mutui ἰ se, si mutuum datur ex spe, ct intentione Iacrandi . eo ipso rationem mutui amittis erat utli, σ fortitur rationem mutui tirarii: sie sola intentio, o voluntas faciendi Uuras, faeis peccatum tisura in eorde, sicut intentio usuraria exteriori operi iuncta farie hominem
exfrisseeur usurarium opere. Quod patet aιιenisuri naturam tisurariam δε- eundiam donitiones datar .... hinc est, quod secundum leges humanas -- Itiutas sola non facit usurarium, quia lex humana cohibet manum, non ani- mum: secundum vero legem divinam , qu.e animum cohibet, sola voluntarnsararitim facit - . Apposite igitur S. Auguilinus, cujus est eaput Si Deneraveris Si plusquam dediνι expetiar accipere, faenerator er . Subdit Author id esse verum , quando spes lucri est causa princeps
dandi mutuum; non autem quando causa princeps est charitas, & spes tueri eausa duntaxat secundaria: & in hoc Doctores omnes conveniunt. Quando causa princeps sit, nec ne , docte exponit S. Antoninus pari. a. tit. 2. cap. 7. f. I. scribens se Dicιtur autem intentio principalis haee, eum scilicet magis movetur ad mutuandum propter luerum , quod sperat, quam propter aliud. Sed intentis fecundaria dicitur, eum, etsi sperat aliquid sbi dari ab eo, cui malvavit, ex sua Iιberalitate, tamen non illκdeum movet, sed magis benevolentia, ita ut, etiams non crederet sbi . aliquid dari ultra sortem, adhue tamen mutuaret - . Rationem hujus adsisnat Lucius Ferraris ver. Usura num. 3 . inquiens Quia cum mutuatarius aliquid post sbi dare, immo ex antidorali obligatione mutuatori obligatus fit, utique poterit hie aliquid etiam saltim seundaris sperare, o intendere. Licite enim potest Derari, quod licite potes acceptari. Sed quum sperare quis possit luerum, etsi secundario, vel tanquam 8ebitum, vel tanquam libere donatum ; ieci reo ad deelinandas aequivocationes necessum est adiicere quod scribit Daniel Coneina lib. 3. De Iustitia & Iure dissert. 3. cap. I 6. num. 7. - omnes fatentur spera
re ex mutuo tanquam ex linitia debitum , esse usuram mentalem . Disputatur tantum D ne lieitum sperare luerum ex benevolentia , vel ex grs
pitudine. Exigere aliquid tanquam ex eratitudine debitum , usura es , ut ex propositιone damnata eonsat . f Haec est propositio proscripta ab Inno. XI., quam supra recitavi, ubi de tertio verbo definitionis usurae annotatione 28. J ergo se illud speras, usuram eommittis . Si enim vitio sa actis es, o dem qhoque spes mala D neeessum es. Neque exigere ergo licet, neque Derare al/quod lueram tanquam ex gratitudιne debitum . Verum sieut liere aliquid accipere ex gratitudine sponte oblatum , ita ιicet illad sperare . loniam tum nihιl ex mutuo speras, sed tantum ex grati tudine e neque illud speras ut debitum , sed tanquam sponte oblatum Similia habet Gabriel Antoine De contractibus pari. I. cap. 3. q. 17
160쪽
Inquiens usura est ιntendere , et si secundaris, luerum ex muttio ut pretiam , υel ut aliquid pro mutuo debitum , quia intentis , et si feeundaria, non tollit malitiam obiecti , quo actus Dec catur Alicui forte videri possunt haec tanquam nimiae subtilitates , de quibus altum silentium penes antiquos . Non ita tamen , non ita est . Expendatur ut par est propositio damnata, de qua supra, & sponte fluet in praesenti Theologum non posse aliter opinari : quoniam , si in ea proscriptum eis adserere, posse aliquem exigere lucrum in mutuo tanquam ex bene Volentia,& gratitudine debitum, proscriptum pariter erit id eodem modo sperare. Non enim possum sperare licite, quod licite non possum exigere. Si quis sorte dicat notissimum Evangelii textum -- Mutuum date, niis
hil inde Deranter se indistincte , indefinite loqui ; & iccirco quam cum
que spem excludere sve primariam , sive secundariam , quodcumque item lucrum, sive speretiar tanquam debitum, sive tanquam ex gratitudine sponte oblatum et Non respondebo certe eum Cornelio Ian senio Commentario super hunc locum, aliisque, verum & genuinum huius evangelicae locutionis sensum esse , quod debemus dare mutuum iis , a quibus non speramus recepturos id , quod datum fuerit, sortem videlicet ipsam: ut sensus sit - Mutuum date, nihil inde sperantes , idest etiam cum desperatione recuperationis, seu recuperandae sortis. Textum Evangelii ad hane unicam arctare intelligentiam non decet virum ea- tholicum : quum vere scripserit Benedictus XIV. De Synodo Dicee. lib.
IO. cap. q. num. 6. In nois autem Tesamento Lucae 6. illis Chrisi
Domini verbis -- Mutuum date, nihil inde sperantes praeceptum tradi , seu verius naturalem legem iterum incutiari , nihιι prorsus lueri ex murus
ab ullo sive paupere , sue divite exigendi, non solum doeet D. Thomas
a. a. q. 78. art. I. ad Φ., sed concors fuit Conciliorum , Patriam , Summorumque Pontificum sententia, praeeipue Urbani III. in eap. CONSULUIT DE USURIS , qui praefati textur auctoritare omnem , quantumvis minimam , usuram uniuersim vetitam pronunciavit ἰ explicans enim praefata Chri- si Domini verba, iis prohiberi ait omnem usuram, superabundantiam . Dieere autem Summos Pontifices , er Concilia praedicti textus vertim , σgenuinum sensum non esse assequuta, quod aliquos mustare non puduit, temerarium, fere haereticum es et quidquid enim sit, an Ecclesia non sitim infallibili polleat auctoritate in definiendis quaeβιοnibus fidem aut
mores respicientibus, quod nullus catholιrarum negat , sed etiam in delecta rationum , quas ad suas definitiones flabiliendas interdam adducit, de quo nonnulli catholici dubitarant f eertum, indubitatum es eam errare nora posse in interpretanda divina scriptAra, eiusque genaino sensa Fidelibus vertendo . Respondeo iccirco cum Lucio Ferraris ver. Usura num. 33. Nee valet obiicere illud Christi Domini Luea 6. - Mutuum Gre , nihil
inde sperores: Nee illud Caninis CONSULUIT io. DE USURIS , abi