Anecdotum venerabilis servi Dei beati Angeli Carletti a Clavasio Pedemontani ... in quo author agit de contractibus, eosque explanat, vestigia præsertim sequens Sancti Bernardini de Senis nunc primo in lucem editum, congruisque notis illustratum stud

발행: 1768년

분량: 368페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

181쪽

llam itine tisuram eommitti defendit cum aliis υel σse Natalis ab Alexandro laxιoris Ethices restitator lib. I. art. I. Retula et quonιam mutuator ob mutui beneficium deterioris coudιttonit non est ae ulιue quisque. Porro quilibet alius assecurare perιculum negotiationis sive maritιmae , si Deterre1iras, valet. Ergo mutuator--. Et ipse Daniel Concina casain hunc in se inspectum damnare non audet tanquam usurari una, tametsi

praxim ipsius velit vehementer esse suspecta in , & iccirco ibidem subdat Si casus die praecistis a praxι Decletur, immo si re se innocenteraecideret in 'praxi, non Diderem cur damuarι ustirae posset . Verum magnas e opus es υigilantia , quia usura anguιs in herba latet . mx, aut ne lix quιdem hoc in praxi sincere , π innocenter occurrit . Si tamen occurreret , nec ιpse ρηι satium absolute usura damnarem. Caeterum eum υix ,

aut ne υix q-ιdem id contingat in praxi ς ideo absolate Gregoriui IX. deis claraυιι usura reum mutuatorem , qui ob tale periculum in se susceptum

Si ita est, reponere posset Cuniliati ; Ergo per Cone inam ipsum ex incogitabilis ei l casus, in quo mutuator propter periculum sortis in se susceptum potest aliquid exigere supra sortem sine usura . Ergo Caput μυιganti accipi non debet in tota sua latitudine , uti sonat , & jacet . Ergo vel mendosum est , uti contendunt viri gravissimi , vel aliqua debet benigna interpretatione emolliri , ut meliori consilio ab aliis scriptoribus coni lituitur . Sed iam praetergressus suin limites , quos super hac re inihi ipsi praestitueram. Parce igitur, amice Lector , parce calamo sponte veluti sua scribenti : & , si id tibi videtur, postrema haec

verba habeas tanquam non dicta. Singularem eiusdem Decretalis expositionem nobis exhibet Pater Franciscus Xa verius Leuch diiseri. a. De usuris cap. 2. f. IIa . . Si ipsa sat, iam in tuto est sententia Cuniliati , quod nempe ratione periculi extrinseci licite potest aliquid recipi ultra sortem, & quod Caput Naganti huic sententiae non adversatur. An autem valeat, necne, tu ipse judica. Eam igitur accipe Pro interpretatione igitur alleeatae Decreι alis existimo , Gregorium respexise ad faenus nauticum Romanorum 2 sicut enim propositus casus intelligi poterat , σ eo tempore debebat in sensia ieeum civilium; ita etiam decisio ad eundem verborum intellestum accommodari debebat . Leges autem civiles eirca pecuniam traiectitiam υeras admittebant usuras ratione mutui , vehementer tamen auctas ob susceptum periculum, quas usuras sacνi Canones damurint: consequenter Pontifex non aliud ιn

sua decisione posuit , quam ut eum usuraritim censeri dιceret , qui pro pecunia traiectitia ob susceptam in se perictilum rec/peret aliquid ultra sortem , ea scilicet ratione , qua permittentibus legibus Romanis exigitur foenus nau-rieum primario CT immediate propter tifum pecuniae, ita ut fusi ptio per/cu ti non sit causa exigendi usuras simplιcιter , sed tantum eas uuia conluetum

morem

182쪽

CONs ID. II. ARTI C. III. 159

morem augendi. Gregorius ipse, Er viri qui easum deridendum pνε- posuerunt, apprehendebant haud dubie ingens d/μνrmen ιnter muttium illiad , cujus perietilum, confinierata Iola natura contractus , est penes debιtorem , σinter illud, cuius per eulum Deciati pasto in se recipit credιtor. Mhilominus

eum mens contrahentium prasumeretur eo tempore conformis legibus ei υilibus , praesum ι quoque debuit contrastus tifurariur. Noluit tamen Pontifeου definire Huram e te quidquid fucera mente ratione sotius per eali a se δεδεγιι exι-gitur. Uude mutuantem in easti allegata Decretalis non absolute Uura ιum

esse Urmat, sed Hurarium esse censendum, ides in foro externo praestimendum , eum videatur eontraxisse de Ioenore nautico a legibus rivilιbur permises. Cum igitiar his temporibus dod rina de usuris iam elarius diguia se ,

foenusque nauticum, quatenus ratione mutui exιgitur , ab omnibus eatholicis reprobetur: hine etiam decet , ut de mente eorum , qui pecunia tro1 stitia periculum pro mercede an se recipiunt , fenigniur praesumamur. Certe ex Decretali Gregorii IX. non bene coneluditur assecurationem pro mercede non

posse adiungi mutuo - . Hactenus Pater Zecch . Melius tamen , meo saltim iudicio, Prosper Fagnanus in I. pari. 3. lib. Decreta l. De usuris cap. μυiganti , cuius verba in suo Tractatu de mutuo & usura exscribit Bonus Merbesius, expendens septimam Decisionem Concilii Mediolan. primi quaestiuncula 3. , praemissa dillinctione periculi mutuo intrinseci, & eidem extrinseci Aut maluant , inquit Fa-gnanus, recipit aliquid ultra sortem ratione mutui tantum , alias non mutuaturus , o est usura , non obsiste quod perieulum fortis in se suseipiat , in hoc easu loquitων hoe Capitulum . Aut recipit partim ratione mutui, oe partim ratione perieult,'similiter usura es quantum ad illud , quod recipit ratione mutui. Aut demum recipit ratione periculi tantum, atque ut pretium periculι, Ohe non es MDra. Nam etsi non muttiaret, ct periculam nauigantis is bire vellet , licite posset recipere pretium periculi susceριi o nee propter hoc, quod ei ιnsertit martiando, deterioris eonditionis oecitur. Hie intellectus ab Theologis communiter approbatur , sed ipso textu videtur impugnari. Primo , quia hoe Cap. vult esse usuram, etiamsi quid ultra sortem recipiatiar ratioue perieuli , ut Duat titera ibi , PRO EO QUOD . Verba enim textus se ha-

kent NAVIGANTI, VEL EUNTI AD NUNDINAS CERT/Μ Μ TUANS PECUNIAE QUANTITATEM PRO EO QUOD SUSCIPIT IN SE PERICULUM, RECEPTURUS ALIQUID ULTRA SORTEM,

Us ARIUS EST CENSENDUS - . Deinde quia, si haberetur respe-eltis ad mutuum, nullAm suiset dubium , O se lex lata Us et super indubitabili, quod esse non debet, quia esset superflua. Ad hoc L. QUOD LAEBEO , oe ibi Glossa r. F. De Carb. Edιe. . Sed Lobeonem arguit Syia vester , quod textum perperam intellexerit e quia illa ierbis L PRO EO EUOD Inou denotant causam receptionis lucri, sed ea am muttiandi: er fecunaeam

183쪽

ρUANTIT-ΕΜ. Censetur autem ereditor moυeri ratione mutui , quando vali , ct paciscitur, ut sortis periculum omnino ad se pertineat , alias non mutuaturus se ex muruo vult consequi luerum, non quidem imis mediate , sed mediante susceptione per/culi, quod usurarium ess . Ita hians textum intelligunt Antoninus in z. part. lib. I. tit. I. cap. 6. g. 2I., DIυ ser alios addaeens in ver. USURA PRIMO num. 33. , Conrad. De eontra I. eonclus. I., Joannes Maior in Φ. dVi. II. q. 3l. , Caietanus imSumma υρο. USURA EXTERIOR vers. DUODECIMUS CASUS. Hun. seusam esse verum , frequentiori Theologorum iudicio probatum attestatar

tem mutuans fuscipit in se perieulum pectinia mutuatae , er simplicito recipis aliquid ultra sortem , non exprimens, an id recipias ratione perieuli,

an ratione mutui, Canon vehementer praesumit, eum recimνe propter mutuum , susceptionem periculi adhibitam esse ad palliandam usuram : ad quam quidem palliationem de medio tollendam sub talore perietili suscepti

emana υιt hae Decretalis . Secus vero, si muιtians exprimat se emolumentum accipere propter periculum , quod in se suscipit , quia tune contracturnon es usurarius , Mi patet per Valaso. Consilio I 8. num. alios complures h e eongulos a modernis Collectoribus. Ouid dicendum 8 Ego ad eonciliandas opinisnes puto site disinguendum . Aut quaeritar , an eiusmodi contractus censeatur usurarius in foro externo , edi quantum ad iudicium Ecclesiae aut quaeritur, an si usurarius in foro animae, edi quoad Deum. In primo e u exsimo eontractum iudieari ustirariam, er ita procedere opinionem Canonsarum : quia cum creditor νeeipit in se perieulum rei mutuata, oe aliquid accipit xltra sorιem, Ecclesia iudieat principale obiectum illius esse lucrum ex mutuo: ita tit non sit audiendus, s dicat, se non recipere ratione mutui, sed solam ratione perieulio quia cum hoc eo uat in intentisne, non Wrtinet ad iudicium Ecelesiae, quae non iudicat de oceultis

Cap. SICUT TUIS in fine, O ibi Glosi. ult. , σ ωρ. DE SIMONIA, p. I. UT' ECCLES. BENEFIC.; talis enim intentio, ut inquit Ioann. Andria in Cap. NOBIS num. s. DE SIMONIA, non video quomodo prebari possi, nisi per ipsum , eui soli sicut eriminose , er in facto

suo deponenti non est eredendum: alioquin etiique facile esset dicere et ego fuissem aliar mutvaturar: oeeulta erim, di incognita illi soli sani relmquenda, qui solus novit corda fidelium hominum Cop. CONSULUISTI a. q. s. ει o simile i simonis: nam s pecunia promissa mel data interveniat , non audiantur electores, s dieant se non fuisse motos ad eligendum propter pecuniam , quia Glius electuri erant e sed qMaliscumque is erit eorum intentis , electio iudicarur simoniaca, kr firmat GDβ. a. se dict. cap. NOBIS suma DE SIMONIA, quam ibi sequuntur Hostensis , Ioann. Andris, Abbas QT alii communiter videturμιtentia D. Thoma a. a. q. Ioo. art. ad 3. Eodem Dissiliaco by GO le

184쪽

Eodem igitur modo non est audiendus creditor , qui dieit se non moυera ad emolumentum ultra sortem accipiendum ex cauis mutui , quia alias erat mutuaturus. Sed nihilominus usurarius ab Ecclesia Iudicatur, qualiscumque se eius intentio. Et propterea textur non dicit - USURARIUS EST - ,

sed USURARIUS EST CENSENDUS - : quasi senserit non esse Uuram intrinsece , ct ex natura rei , sed usuram reputari ab Ecclesia ; nam CENSERE - idem importae quod iudicare L. CENSERE F. DE VERB. SIGNIFICAET. , Glos. in Clement. I. in ver. CENSEMUS , DE PROBA T. Quod sane iudieium in eo videtur fundatum , quia ut plurimum eredito res fuseipiunt in se periculum ad palliandam pravam intentionem, quam

gerunt, luerandi ex peeunia mutuata: σ ex his, qua plerumque acetaunt,

iura constιtuuntur L. NAM AD EA F DE LEGIBUS , O sie , non quia culpa sit , sed quia solet esse , Mi inquit GlUs. in Cap. PRAESENTIAM in ver. IS Μ r. q. r. , ct es smile in Cap. MULIER q. r.

Limitari tamen posset hoc primum membrum , nis aliquis primo mutuaret , di postea conveniret , ut ad se periculam pertineret , eerta mereede M. eonstituta ; tune enim non ex mutuo lucrum acciperet , sed , at arunt, pro assecuratione sortis. Ita μυαν rus in Manuali eap. II. num. 22 I. alios citans: π videtur ex mente Cardinalis num. r. in o. post. . Sed ego hoc admitterem , dummodo ei inmodi actus non essem eorrespectivi, quod ex br vitate temporis inter mutuum m fusemrionem periculi , atque ex aliis ei eumstantiis diiudicari facile potest secundum ea , quae feribit Anchar. Consit. 434. incipient. Ex narratis num. 3. vers. PRAETEREA: ct -- nothiis, latissime DE PRAESUΜPTIONE Id. 6. Praesumpt. I a. per tot. num. 38. .' alioquin levi negotιo posset unusquisque prius mutuare, ela paulis post periculum in se suscipere , ut eluderet dispositionem huius textus Pimmo interυallum unius diei suspicionem augeret, ut per Μοder. Parisiens in Tras. DE USURIS num. I. , O' Menoch. do praesti mpe. I 2. num. 29 In feeundo autem ea fu, idest in foro anima , vera videtur Theologorans dissιnctio: nam si mutuans ναψιat aliquid altra sortem ratione matur , seu ea intentione , ut laeeretur eae mutuo , quamvis periculum in se suscipiat , absque dubio usura est, qua sola volantate committitur Cap. CUM CONSULUIT , super eod. Giοβ. , in Cap. EX PARTE IN PRIMO in veri DIMITTERE , DE OFFIC. DELEGAT. . Sed se vere non intendae

lucrari ex mutuo, sed tantummodo accιρere per mercedem, seu pretium p

νiculi iuxta text. in L. PERICULI , F DE N UTICO FOENORE: in

foro interiori, di quantum ad Deam non est tifurarius. Itoque tota haec

185쪽

162 CONs ID. II. ARTI C. III.

pere ratione mutui ideo usura es secundum ea , qua dicta sunt nunt. xo. : ct sic arbitror posse conciliari d/11sedentes νιniones . Quoa nota inis . Haiactenus Fagrianus.

Prosequitur nunc Merbesus - Hactenus Prosper Fagnani loco citato pag. 297 ., & 298. explicavit praefatum cap. Navigantι e & declaravit Mon polse qui equam percipi ultra sortem a creditore ob susceptum periculum, quin usurae crimen incurrat, si hujusmodi periculum sit mutuo intrinsecum, & ab eo separari nequeat, tametsi aliter de periculo mutuationi extrinseco philosophari oporteat. FIec ille. Ne graveris Lector, si super hac re gravit sima adhuc nonnulla adii- eio . Natalis Alexander in sua Theologia dogmatica & morali lib. 3.art. 3. Regula 3. dii inguit periculum fa,cti a periculo iuris . perieulum facti habetur, cum quis, rem suam mutuo dando, dubris , incertisque rerum humanarum casibus exponit, non tamen debitorem ipsum obligatione solvendi liberat: vel cum dat mutuum ea lege , ut periculum in se suscipiat, aliter mutuum non daturus, eoque nomine aliquid exigit ultra sortem. Periculum iuris est , cum creditor periculum sortis pacto quodam mutuo adjuncto suscipit, ac debitorem obligatione liberat solvendi sortem, si absque huius culpa pereat . Haec duo pericula, si ut par est, perpendantur, in idem recidunt cum periculo mutuo intrinseco, ct eidem extrinseco superius expositis. Prosequitur postixodum Natalis, dicens ob periculum facti nihil posse recipi ultra sortem, & contendens hunc unum esse casum in cap. Naviganti comprehensum; & iccirco subdit ob periculum iuris creditorem sine usurae vitio aliquid polia exige-xe, atque percipere, secus ac postmodum scripserit Concina loco supra laudato f. a. num. I. . Hoc ut probet, ita disserit se Hanc regulam confirmat S. Antoninus pari. a. tit. I. cap. 7. f. et t.: quid s inquit Jde eo qui mutuavit naviganti , vel eunti ad nundinae , recepturus al1qu dxltra sortem pro eo , qaod suscipit ιn se periculum, ides, si pecuniam,

vel merces inde emptas portaverit salvas, alias nihιl reeγιωrtis etiam de sorte ' Respondeo , quod aut illud ultra sortem recιριι ratione muttii tantum , m sic es usura , non obstante quod periculum φρ fuscipiat: m se es casus capitis NAVIGANTI . . ut recipit illud ultra sortem praeesseratione perieuli, ut pretium perieuli, se non es usura , sed licitum. Nam etiams non mutuaret, edi' periculum navigantis in se vellet fuscipere , licite posset recipere pretium perieulis nee propter hoc , quod ei servitium faciat in mutuando , essertur deterioris conditιonis. Aat aliquid ultra sortem recipiι partim ratione perieuit , o partim ratione mutui; tune tira es quantum od id, quod plus percipit ratione murui, /llad tenetur resiluere . Si quis porro dixerit, se non recipere aliquid ultra sortem ratione mufui, sed ratione periculi, nihilominus in soro Ecclesiae judicabitur usurarius : quia Ecclesia de externa duntaxat actione, non de in

tenis

186쪽

CONs ID. II. ARTI C. III.

tentione iudicat. Suae enim intentionis cum nemo homo testis sit praeis ter ipsum, semper diceret creditor, intentionem suam rectam suisse , seque mutuum fuisse daturum , quamvis huiusmodi pactio non interceia silet. Sicut ergo, ubi pecunia promissa, vel data est pro electione ad Ecclesiallicam dignitatem, aut munus, non audiuntur electores, si dicant se ad eligendum invitatos non fuisse propter pecuniam, quia alias eundem elegissent : sed qualiscumque fuerit eorum intentio, nihilominus electio censetur simoniacae ita non est audiendus creditor asserens se non moveri ad exigendum aliquid ultra sortem ratione mutui , quia ainlias mutuum erat daturus; sed nihilominus usurarius est censendus , ut dicitur sap. Naviganti. In foro autem conscientiae , si creditor dicat se non recepisse aliquid ultra sortem ratione mutui, seu ea intentione, ut lucraretur ex mutuo, sed velut pretium periculi, quod suscepit , ipsi fides adhibenda est - . Hactenus Natalis egregie .

QUINTUM DUBIUM . Utrum mutuum dans Uenetiis cenis

tum, ut recipiat centum & duodecim in Cypro, hac conditione adjuncta, quod, si mercationes, quas de illis centum emet, periclitentur in mari vel in itinere, non teneatur nisi medietatem reddere: si vero non periclitentur, teneatur ad centum & duodecim: sit usurarius λRespondeo secundum Holti ensem , quod sic o Concoris dat Raynerius. Ratio secundum Hosti ensem est: quia aut

pecunia expenditur, & sc consumitur, & fit alterius, &quidquid emit est debitoris; ideo lucrum exigere de re aliena est iniquum . Aut non expenditur, & sic impium est, quod debitor solvat lucrum creditori, quod non habuit.

6ὶ Et hie mutuator non excusaretur a Patre Cuniliati , aliisque,eIusdem opinionis viris, quia se gessit contra quartana ipsius regulam iam recitatam , & quam iterum hic exhibeo -- Ne mutuatarius coxatur ad potius aliquid pecunia erogandum , quam ad aliam praestandam assecu- ωιιonem , puta pignoris . Defugion/s &e. casus enim supponit, mutuatorem ipsum apponere conditionem de periculo dimidiae sortis in se suscipiendo cum spe lucri ex prelli. Aliud sane est , quod mutuator ita velit, ita postulet, ita exigat; & aliud profecto, quod a mutuatario rogatus ita ad paciscendum trahatur. In primo casu palam facit , se mutuare principaliter propter lucrum, & consulto apponere susceptionem

periculi sortis, ut lucrum ex mutuo, alias usurarium, reddat, si fieri L a posset, Diqitigod by COOste

187쪽

I64 CONSI D. II. ARTI C. III.

posset, ab usura liberum . Hunc iccirco impetit prima regula a S. Beris nardino super hoc polita articulo primo proxime memorato sub initio, quae est haec In mutuis veris , vel interpretatis , De tueri principaliter 1aflis , dubium , seu periculum a foenore non exe at In secundo vero ea su lucrum unice apponit , ut servetur indemnis , & habeatur aequalitas contractus, ad quem inducitur, ut alteri inserviat.

SEx TUM DUBIUM . Utrum suscipiens periculum alicujus mercantiae possit licite lucrum suscipere Respondeo, quod sc. Puta : eit mercator, qui non vult se periculo totius exponere: facit pactum cum aliquo,

quod suscipiat periculum, & tantum dabit ipsi pro centenario. Dico, quod talis licite suscipit. Nec obstat Cap.

μυiganti Extra De usuris: quia non est idem casus; nam receptum ultra sortem, de quo dicitur in dicto Cap., mutuum directe concernit, in quo omnis superabundantia

prohibetur Lucae 6., & I4. q. 3. Cap. a. , & q. 6. Cap. Si quis oblitus, & Cap. seq. . Sed hic non sic : quia non propter mutuum, quod ibi non est, sed propter factum, scilicet propter securitatem factam lucrum suscipit.

Hoe idem suis probat S. Bernardinus ibidem cap. 3. scribens se

Primo propter conditionem lorationis: nam videtur esse contractus Acmio

nis ; quia illi Iecuratori licet aecipere eonductionem dresiarum mercium usque ad talem locvim suo perieulo , σ eam aequa mercede I qtiidquid datur pro Iocato merces est, non usura. Sed obiicιώnt qaidam dictum cap. Navillanti Extra De usuris , quia id cum hoe casu essectualiter ιdem esse υιdetur: videor enim, quod tibi mercanti praedιctas mutuem merces, Cr pro eo, quod suscipis in me periculam , percipio aliquid ultra sortem p ex quo υιdetur , quod hae , scut ibi, eommιttitur usura. Ad hoc dicendum , quod praedι-ctum cap. Naviganti loquitur in easu multum diverso , nam receptum ultra sortem , de quo dicitur ibi, mutuum directe eoneernit, in quo omnis superabundantia prohibetur, My Iq. q. q. cap. Si quis oblitus, edi eap. seq.; sed in casu isto non sie. Non enim propter mutuum, quod ιbi non es, sed propter factum, ides propter securitatem, quam fecit de mereibus antedictις, recipit tale lucrum. Secuu et talis contrarius liciιue est propter cegationem sertis e non enim es contra primam , er secundam regulam et quia non sibi mutuum, quum non sit ibi sors. Ergo non potes dici, quod assecurans

lucrum recipiat ultra sortem. . . . Ad esse enim usura oportet intervenire Ari/m, or amplιur Mura sortem, ut Pa ex supra Serm. 33. art. I. cv. I. p

188쪽

CONI ID. II. ARTI C. III. Iss

sietii ad esse euiuslibet entis duo sunt necessaria, scilicet substantia o forma Ekio DE SPONSALIBUS Cap. TUA NOS . Tertio: videtur esse Iis

rus talis eontractus propter experimentationem communis utilis-is, eo quod

inde sequitur Reipubliea commune bonum, O utilitar mereatorum . misisenim mereationes fieri possunt, fiunt , quae cessarent , si non reperirentartales assecurantes - . Brevius quidem, sed aeque inviae , id probat Ta-hiena usura duodecimo num. I., ostendens contractum esse nedum loca-.tionis, sed etiam in nominatum; do enim ut facias, & non do propter mutuum, quod ibi non reperitur. De hoc contractu, qui dicitur assecurationis , estque ille, quo, pactoe pretio, aliquis rei periculum suscipit, damnum sive in totum. sve impartem compensaturus , agit etiam Daniel Concina De iustitia & iuro lib. 3. differt. 4. cap. I 6. per totum & ultro fatetur nedum utilem esse, & necessarium negotiationi, atque Reipublicae , sed etiam ab omnibus adprobari tanquam licitum, dummodo concurrant nonnullae eo ditiones, quae sunt hae . Prima, ut pretium sit justum iuxta platearum consuetudines, & leges, quae pro maiori, aut minori periculorum quantitate, & qualitate pretium augent, aut minuunt. Secunda praescribit, ut vera sint pericula, quae tum assecuratori , tum assecuratario nota esse debent. Tertia requirit rem, quae assecuratur, reipsa existere. Qua ta postulat, ut assecurator in bonis habeat tantundem aequivalens memci , pro qua assecurationem praestat . Addunt alii quintam , nempe ut assecuratio libere a contrahentibus sui , & non eoacte. Haec ille ibidem num.

SEPTIMUM DUBIUM . Utrum ille, qui satisdat, seu delubet pro pecunia ab alio mutuo accepta, cum pacto quod habeat duos florenos pro centenario fideiussonis: se usurarius ZRespondeo, quod sic: quia est ibi mutuum . .

8 ride iusso eo uniter definitur aliena obligationis in se sufe ptis, qua quis se ad eam implendam obstringit , principali debitore δεμ cleute --, & eruitur ex L. Obligationes ae De obligationibus , O' actioniabus f. 9., ubi scriptum est Qui aatem alieno nomine obligatar, fidei insor vocatuνοῦ θ' plerumque ab eo , quem proprio nomine' obligamus , alios accipimus, qui eadem obligatione teneantur: dum euramus, νε , quod in obligationem deduximus , tutius nobis debeatur .

A qthor ire hac parte secutus est S. Bernardinum, qui ita sensit loco proxime citato scribens - Talis quidem contractur duplici ratione illicitus esse videtur et primo , Dia est ibi mutuum ιndirectum: seeundo , ρμia ibi cssar periculum se , quia utrumque S. Doctor probandum posteλ assumit,

L 3 . ut

189쪽

i6s CONI ID. II. ARTI C. III.

ut videre potes apud eundem. Pro eadem opinione stetit S. Antoni nugpart. Summ. Theolog. tit. cap. T. f. 43. , quem sequitur Ioannes Politas ver. Fιderusr casu ι ., ipsius verba proferens, quae sunt huius. modi Paraa quidem videntur, mutuare Mitra fortem, O eertum q&id ν eipere e m penes creditorem fasis dare, edi alιquid a debitore reeipere . Sed Author certe sententiam immutavit: quoniam in Angelica ver. FAdeiussor num. 2O., proposito hoc eodem casu, nempe utrum fideiussor possit aliquid a debitore accipere sine usura, respondet - Ωaidam tenent

quod non , quia esset usura . Rario, quia videtur, quod fideiassio si quaddam mutuum intermeratam. Sed ego credo , quod non si usura aliquid ae-εipere e dummodo neque fraus . neque dolus interυeniate puta quando eon

venit eam aliquo, ne credat debitori, nisi fideisbeat, ut se luerari possit:

quia tune non liceret. Alias sed quia hoc non es mutuum verum, neque

Miam interpretaιum. Sed si ratione facti aliquid acciperet, bene esset in--silia , contra charitatem , quando nullum periculum habet, vel labo rem in fideiubendo. Sed quando aliquid accipit ratione periculi , eui se exponit , vel forte laborum , ct caterorum , qua faciliter inexrrtini in talibus eiusonibus , esses omnino Iieιtum aliquiis aecipere , modarate tamen d σse es contractur runominatas, non mutui se . Postremum hoc Authoris tuis dicium tanti fecit Tabiena , ut loco et t. num. a. , posthabitis quibusdam aliis iudiciis , de eo scripserit se Et hoe satir videtur equum se . Immo & Reeentiores ipsi pro hac eadem sententia pugnant; licitum enim esse hoc lucrum pro ratione quantitatis debiti, & periculi docent, probantque Gabriel Antoine De contractibus Part. 2. cap. Io. q.& Continuator Tournely De contractibus pari. a. cap. 9.: Et quia obligatio ei vilis solvendi debitum alterius est onus iustitiae pretio aestimabile, nec fideiussor tenetur eam gratis suseipere e & quia ibi mutuum virtuale non reperitur ; nam fideiussio non consistit in traditione rei, scuti mutuum, sed praecise in susceptione obligationis alienae: & tandem quia fideiussor nihil exigit pro solvenda pecunia creditori in locum debitoris, quod ellit usurarium, sed duntaxat pro eo quod obligationem huius debiti solvendi in se suscipiat. Immo, quod pluris iacio, Rota ipsa in suis Decisionibus huie iudicio se consormat, telle Lucio Ferraris

de iure aliquid recipere in eo ensationem imminentis periculi, quoa subi in fideiubendo. Rota pari. a. deris. 69. num. 3. , γνt. 3. decis 239.

σ seq. . Etiamsi debitor exsat idoneas , quia semper aliquois fideiussori

190쪽

CONs ID. II. ARTI C. III. Is OCTAVUM DUBIUM . Utrum deponens pecuniam apud campis rem, pro qua hic, quia negotiatur, dat deponenti decem pro centenario, licite hoc recipiat 3 Respondeo secundum Baldum de Perusio, quod aut ta

lis deposuit in specie; & tunc, quia illicite ulus est pe

cunia mea ei deposita, tenetur mihi omne lucrum restituere inde proveniens: quia ex re mea locupletior factus

est. Arguitur L. sene usuris T. De negoriis gestis. Aut est usus licite, quia deposueram ad numerum; & tunc sidat ex liberalitate, sciens se minime teneri, & talis deponens non habuit animum foenerandi a principio , licite potest recipere, & retinere. Si vero dat ex quadam aequitate , quae movet ipsum ad hoc; sic idem dicendum est:

quia mera donatio est. Aut dat ex necessitate, credens se

esse obligatum ; tunc dicendum , ut dictum est in quarto dubio quinti verbi definitionis primi articuli hujus decla

rationis is Deposisum est, ita exorditur L. T. F. Depositi j quod exstodiendum alleat datam est. Dιctum ex eo, quod ponitu ν ς praepositis enim DE auget positum, ut Uendat totum fidei eius tam missum k quod ad custodiam rei pertinet se. Definitur iccirco a Theologis se Contractus , quo aliquid alleui eustodiendum traditur sine mereiae k ue integrum restituattir Si depositarius utatur re deposita sine eon senis domini expressis , vel tacito, reuς est furti , Institui. De obligationibus quae ex delicto nascuntur f. Furtum Itaque si ereditor pignore , sive is , apud 'quem res deposta es , ea re utatur; sive is , qui rem utendam aecepit j in alium usum eam ransferat , quam cuius gratia ei data est , furtum tam mittit. Res postmodum deponi pote it aut sigillata, & obsignata, aliove modo ostendente animum deponentis, quod nempe prorsus eadem servetur, & intacta: aut numerata duntaxat , vel mensurata , ut liquido constet quantum reddere debebit depositarius . Utrumque hunc modum complexus est Gabriel Antoine De contractibuS pari. 2. cap. 4. q. a. num X. scri bens in proposito eata de pecunia se Porro , feeandum mutioi , Domini ronse ur praesumitur circa usum pecuniae deposita , eum eam tradit , nec sacculo clauso , nee obsenato , nee alio indiero ostendit se uteodi faculitatem denegare; modo recipiens sit moratiter certiat , se eam soluturum, ut ' mum ex getur se . Utruinque pariter respexit Author in casu; & iccirco pri-

SEARCH

MENU NAVIGATION