장음표시 사용
51쪽
so De carentia Sensius, berent, aut per alias aliquas notas , ad obvia
quaevis accommodatas,vocis nimirum suae variationes. aut alias aliquas corporis sui actiones determinando, ut cogitationum suarum essent
signa, & talia quidem signa , quae non tantum naturalia, sed ex in tittito significarent:Cum vero talia in Brutis Animantibus non deprelie damus , & naturalia dumtaxat suarum passio num in illis observemus, imo moralia ,& ex ,nstituto reperiri in ipsis nequeant, intrepide concludendum est, Bestias nulla Cogitandi facuutate pollere. Rationes autem , quae me adigunt
ad asserendum, nulla ex instituto signa in Ani.
malibus reperiri, duae sunt praecipuae. Prima, j quoniam fgna ex instituto,quum a solo rei cogitantis arbitratu dependeant , & essicaciam suam ab ejus voluntate mutuentur, moraliter impossibile videtur, quod ea varia non sint, pro diversitate locorum,temporum persio rumiapud quas usurpantur : quia nimirum rei cogitantis cognitiones, & scopi,nullam necessariam connexionem habent, cum actionibus, quibus sociantur. Secunda est,quod si Gallina, exempli Causa, elamor, milvo ejus pullis insidias imstruente; aut cujusvis alterius Animalis ejulam tus, ex instituto plane essent, impossibile foret, ut pusii, aut catuli hujusmodi sonos unquam in , telligerent, quandoquidem ad placitum edorentur,& pro bestiarum arbitrio fierent. Nam quamvis Hirundinum pulsi , quorum meminit Gassendus, audito, nescio quo parentum gannitu,illico avolarunt, & arbore relicta, parentum vesti-
52쪽
er Cognitionis in Brutis . si vestigia sunt secutae. Ibat siquidem Vir clarissi- .mus via publica solus, cum transiens sub ilieis '
ramo satis humili tres hirunAinis pullos animadvertit,recens eductos,cui insidentes illo praetereunte, non avolarunt: quare reversus, ac tertio subtransens, manu in eas intensa , ut
eomprehenderet, immobiles nihilominus perinan erunt, nullo signo, se sugam parare, exhi- ηbito 3 verum ubi duae majores hirundines supervenere, &nescio quod murmur Obtrusere, dicto citius aufugerunt, & perpete penna se in auras tulere. Si obgannitus ille ex instituto fuit, quomodo eum statim pulli , nuperrime etiam nati,dignoscere potuerunt Quo magistro didi.
Cere,se a parentibus increpari, admonerique,ut
Hominem tanquam inimicum, & sibi insidiante fugerent pimo, quod omnem fidem superat, quo pactΘ, ut ex Ovis exupere pulli, & ex Matrihus orta Animantia,similes edui sonos,&parentum, si ita dicero liceat, sermonem imitantur pHaec satis indicant, ingenitas esse hujusmodi Oces,& a naturahabere, quod certis signis suos affectus significent & prodant.
Hinc viderelicet, tu praemonui, quam gravi- ter decipiantur, sibique imponant, qui ex e , Duo sunt m quod in Belluis motus humanis similes anim- Homine Odyettant,& organa in ipsis, ac in nobis contemplenturi imaginantur, motuum illorum T idem esse principium, & sicut in nobis ab Ani - - , iam a proficistuntur , ita & in Bestiis animam ruuale. similem debree assignari, a qua eorum motus pendeant. Sed nos animadvertentes duo in no-
53쪽
2 De carentia Sensius, bis reperiri motuum nostrorum principia. M chamcum scilicet unum, & corporeum, quod a sola organorum dispositione,& continuo spiria tuum Animalium asiluxu pendet ;cuiq; Anima corporea nomen attribui potest; quippe Animae sensitivae essentia in vi motrice dumtaxat consistit. Aliud stirituale, & incorporeum, nimirum Mentem, seu Animam illam, quam, in 'praeceaentibus, Substantiam cogitantem definivimus, eo quod tota ejus natura, ac indoles, in cogitatione posita est. Statuimus omnes motus. qui tam in nobis, quam in Apimalibus deprehenduntur, a principio Mec. msco ,& corporeo manere posse, ac proinde nullam urgere necessitatem, Animam in Brutis effingendi, praeter spirituum vim, ae membrorum consor
Res evidentius patebit, si breviter, &quasi per transennam, ostendamus, omnes motus in Homine mechanice fieri, hoc est, sine Animae iimpulsu: sed sola organorum, & instrumento rum ope, quales in Machiva peragi possent. Quod ut felicius exequamur, & ordinem 3ebitum servemus, a motu sanguinis exordiendum esse videtur, quoniam ab eius cireui tu Anim lis vita pendet,& eo cessante extinguitur. Supponendum est igitur, secundum Illustris. simum Cartesium, in Corde, parte scilicet Ani malis principe. quendam ignem esse, non lucidum, ejusque non absimilem, qui in aqua forti, injecta pulveris chalybei satis magna copia, excitatur : necnoa illius, qui in 'mentationibus animad-
54쪽
ct Coritationis in Brutis. Danimadvertitur. Vel ut nonnullis recentioribus placet, calorem quendam in corde sanguinis ope excitari, haud multum ab eo ablio rentem, qui ex olei tartari,& olei vitrioli mistura oritur.Seg a quacumque causa ille cordis calor proficiscatur, seu a calido admoto, seu as Uinis corrosilvis invicem,vel sulphureis commissis,
in se mutuo agentibus: aut denique a Sanguine per illuA continuo gyrante; certum est, debere Sanguinem fervore in pregnatum dilatari, &locum ampliorem affectare. Caloris enim natura in motu sita est , eique maxime campetit, Corpora, in quibus dominatur,expandere-eorum molem parrium divisione augere. Ut in lacte , oleo, aliisque lιquoribus manifestum est;
qui Igni oppositi sensim turgescunt, re concepto fervore ampliantur. Quare quum latenti illo igne, sanguis, quo cordis cavitates oppletae sunt, Ailatetur, & majus spatium occupare debeat, ex cavitate dextra in venam arteriosam, &e larva in magnam artertam transmigrare neces
sum est, quoniam haec duo vasa semper cruore repleta sunt. & eorum orificia. quae Cor speetant, tunc obturata esse non possunt. Hac evacuatione facta , non ob id cordis motus propterea desinit, quia sanguis,qni in utroque cor dis ventriculo rarefactus fuerat, per venam amrmosam,&Aortam,erupit, id exiguum sanguinis qui tunc in istis cavisatibus remanet,& is qui novus, in eas cordis auriculas delabitur,ad initar
praedictorum liquorum se habent, quorum unus fermenti vices subit,ad alterum nempe di
55쪽
s4 De earentia Sensus, latandum,& ealefaetendum. Et id Alani est, quod Cordi motum tribuit, essicitque,ut indes, inenter fluat, & in universum corpus citissimc diffundatur. .
44. Verum,ut facilius concipere valeamus, quo G ν ' pacto,iue motin perseveret, & sanguis E corde --uis 3R arterias, & ab 116 In venas quamdiu vivimus, Sangsιι se devehatur, imaginari debemus, quod quoties--Her π cumque vena arteriola Sanguinem recipit, iam . - qua in de tro cordis ventricula dilatatum, is ipse Sanguis alium propellit,quo repletus erat , atque eruit, ut magna ejus parte se exonere eumque in arteriam venosam transmittat, inquam non modέν per anastomosis illas, qua
oculis cernuntur, defluit, sed per infinita alia
spiracula, quae in extremitatibus ramorum venae arteriosae sunt, quaeque cum extremitatibus. ramulorum arteriae venosae copuIantur. Idem
imaginandum est quod quotlas cumque Aorta sanguinem , qui nuperrime in sinistra Cordis cavitate se dilatavit, haurit ; is Sanguis alium in
illa eavitate contentum protulit, cogitque, ut e onere se Iiberet, eumque in ramos venae C vae abigendo, in quam penetrat, non per se , sibiles dumt xat anastomoes, sed & per innumeros alios meatus , qui oeulas nostros sugiunt. Ex tali vasorum,quae Sanguinem contianent, dispositione necessarid sequitur, totam Sanguinis massam universum corpus circumfluere, & ad Cor, e quo, ceu e sente primo pro-ssuxerat, iterum atque iterum reversus, in o
bom perpetuo agitari. Sunt enim Arteriae &
56쪽
c - cognitionis in Brutis. ssVehar Corporis, instar Rivorum, per quosSanguis indosinenter manat, & quidem citissime,ex Venis sei licet in arterias,per Cordis veutriculos traductus; ut in Animalibus adhue sparantibus
fir manisestum. Quippe secta Artreia totus
sanguis effluit, sensimque venae laxantur, ex-buutho nimirum liquore, quo antea turgebant. Sanguis igitur a Corporis extremiς, versus Corim pulsus, per venam Cavam, dextrum Cordis thalamum transfluit,tum in Arteriam magnam exprimitur,quae illum tam sursum, quana deorsum &ad latera, in Arterias majores, deinde in minores , ac in ipsam subinde carnis sibsta tiam adigit. Quippe Arteriae magnae rami, per totumCorpus sparsi, VenaeCavae ramis conis nexi sunt,qui denuo euodem tinguinem in dextrum Cordis ventriculum deserunt, ut novam
inibi circuitionem exordiatur.
Ab hoc perenni Sanguinis circvitu Cordis i 8t Arteriarum pulsus dependet ; Quia qlium unδε--
haec duo aliud non sint,quam alterationis quaeis tur cordis dam species, qua alternis vicibusperagitur, ea. ruri rumque thensura , ut Arteriarum pulsus c dispul.
fibu, respondeant, facile conjici potest,eos motus ab eodem principio procedere, ac proinde id principium aliud non esse, quarti ipsam Alter ationem, quam Sanguis in Corde subit. Rationi igitur maκim consentaneum est, credere, suod quotiescumque aliqua Sanguinis portio, in binas Cordys cavitates deeiAit, se cum alia eius portione, quae ibi mansit,mifieat, quae in timos ventriculorum cordis recessus replens
57쪽
De Carentia Sensius, novum ibi ea loris gradum,& quandam veluti fermenti naturam, ut dictum est, adipiscitur. Quo fit, ut cordis substantia se dilatare ,& extendere cogatur. Majore postmodum sanguinis portione, quae in iis cavitatibus includeba- r, per Aortam, & Venam Arteriosam erum
pente, Cor subsidit, & in longitudinem porrigitur. Et in hac perpetua figura Cordis mutatione, motus ejus consistit. Ejus Diastole, dum
intra eius ventriculos, sanguine rarefacto, mucro versus basim adducitur ;S Ole vero , dum Sanguine expulso, Cor detumescit, ac sese explicat. Nam aliud non sunt Diastole, & Systole
Cordis, quam eius intumescentia, & subsidentia, dum nimirum protruso per vices sanguine, alternatim intumescit, & deprimitur. 46. Arteriarum Cordis motum sequitur, in πιο . atque in hoc potissimum consistit; quod a San- δερ ὰλ briis. M ve in Corde dilatato & presio ,& per earum rum /kl s. tunicas Vibrante, inflantur: Ut in Animalis adhuc spirantis, praesertim. fatisscentis thorace aperto, experiri licet. Quippe eo temporis puncto, quo digitus A rteriae admotus impellitur , mucro Cordis ad basim agducitur, & flaccida eius latera , quae dextras & sinistras costas spectant, veritis me is umCordis parietem attol luntur,& Cordis latius, QuodSternum versus dirigitur, totum, praesertim ad basim erigitur: atq; ita ad sensum Cor inflatur, tenditur, pectus concutit,& quem sentimus pullum, procreat. Detumescunt autem Arteriae, dum Sanguinis vis remittitur, amissa nimirum aliqua agitationis
58쪽
suae parte; quoniam tunc sponte Arteriae decudunt &ad statum pristinum revertuntur. Quod non visu modo, sed & tactu,in spirantis Anima lis pectore, & praecipue affatim dehiscentis, discernere licet, nam ipso temporis momento, quo Arteria ab impulsucessat, apparetCordis laia atus sternum respiciens, laesidere, & eollabi, aetolam ejus substantiam mollem, & flaeeidam evadere,Ex quo ci re deducitur, Cordis, & AG seriarum motus ministram esse Sanguinis cisculationem, atque hunc motum reiterari, quoties novus Sanguis Cor ingred tu atque variari, pro qualitatum diversitate in sanguine repertarum , quae illum promptioris, aut magis lentae dyatationis susceptivum efficiunt. . . Si a principio mechanico Animalis visa pen- 47.ὴeat,si Cordis morus, si Arteriarum pulsationes, uti su
3 Sanguinis fluxus, si ejusdem per universum θ:οῦ':
corpus raratro, a corporali & mechanica dum' 'isistam. raxat causa procedunt, nuJloque Animae inter riseipio ventu peraguntur : Quidni & caeteri alii mo- dumtaxaetus, exempli causa, Ciborum coctio, Nutruis,Reia cor streolyiratio, & similes eidem principio assignentur, 3 'quum videamus haec omnia, otiantibus nobis, impeditis per somnum Animae lanctionibus fieri. nullam qne immaterialem causam, in suum auxilium adsciscere. Enimvero quid mentis,
inlid substantiae spiritualiscin 'o L& Chymosi.
ive in prima , di secunda alimenti coctione . intervenit λ Quid in cibo in chylum converso contingit, quod membrorum conformatione '
59쪽
s8 ' De earentia Sensius, va maeeratus, in stomachum trajicitur , eujus opera λ non alterius profecto, quam linguae, &Oesophasti, qnorum prior cibum aliquandiu in
ore verrarum, veluti ventriculi manu , oeso
phagi ori admovet,& vi quadam ingerit Posterior autem, suis fibris auxiliantibus , repentis lumbrari ritu,se contra sen in stam materiam 'sorbet.& introrsum adducit. Verum, quia non nisi leviter cibuq dentibus teritur, & alia in ventrieulo ei bi dissilutio fieri 3ebet. ut in chyllirhabeat, liquor quidam acidus & mordax ex arte riis effuit, & in ventriculum delabi rur. qui in coeptum in ore opus peragat.Cum enim plures sint Arteriarum rami. in interiorem ventrjculi
superficiem desinentes magna humoris praecu-cti copia per illas distillat, quae saliva, q ia a cerati sunt eibi,admixtus, eorum digestionem iuvat, imo & illam perficit. Est enim is liquor veluti quaedam aquae fortis species, quae inter ciborum comestorum particulas irrepens eorum dissolutioni auxiliatur, atque ex iis chylum componit.Cibi, hoc modo digesti, ad intestina Aelabuntur, ubi e , & hamaro sis, sive se- . eunda, & tertia coctio diei possitiat celebrari. Quia Pes, quod in illa defluit,quodq; cibis cot rem impertit, quam primum ventriculo egrediuntur, ultimam,ut ita dicaminianum apponit, di ad perfectionem ducit, quod a praecedenti-48. bus liquoribus dumtaxat erat inchoatum. Cibuq sie in es m dissolutus,ubi in intestinis leniter gradatimque defluxit, foras expcl.
60쪽
s Genimnisin Frinis. quae exilibus quitim, sed innumeris propem
dum ductibus excurrentes , albicantem liquorem excipiunt, eumque in conceptaculum,
Pecquetianum dictum quoniam illud a se i ventum gloriatur D. aoannes Pecvetus in libello,quem hae de re scripsit deserunt, ex quo receptaculo alii ductus chyliferi emergimi, qui
sursum per pectus ipsum, recta via pergentes,aduubiliavios Venae Cavae ramosi illum tradu- cicunt. Unde chylus, eo loci in decurrentem sanguinem insusus, eidemque probe commixtus,per venam Cavam, tam superiorem, quam inferiorem, cor ingreditur, ubi per sermenta. ceam effervescentiam,a Cordis calore peculiariter ibi excitatam, colorem suum mutari &alium nempe rubrum adipiscitur. Unde apparet, quam falso sibi persuaserint veteres, Sanguinem in Hepare fiςri, & chylum per venas assientem Mesaraicas, mox in venam portae, &ex ea in cavum Hepatis deferri,ubi peculiariter fermentetur, &, ut Chymici loquuntur, digera- , tur, a bile admixta sejungatur, di in chflum rubrum evadat. Quandoquidem nulla prorsus chyli portio ad Hepar perveniat, ut ab eo queat in sanguinem immutari. Quomodo , enim fieri potest , ut Hepar Sanguinem promcreet, aut ruborem Chylo inserat, cum ne quidem minima chyli pars ad ipsum usquam deferatur , di per ramos subclavios ., & ab eis perbrevissimum cavae truncum in Cor, ianumeris Animalium dissectionibus ostendatur i