M. Accii Plauti Comoediae superstites viginti; cum fragmentis deperditarum; ex optimis quibusque editionibus, ac praecipue Friderici Taubmanni, diligentissime repraesentatae. Accessit index, in quo rariora & obsoleta poetae verba breviter ac dilucide

발행: 1725년

분량: 891페이지

출처: archive.org

분류: 문학

61쪽

Atque insimulabit eam probri . tum meus pater Eam seditionem in tranquillum conseret. Nune de Alcumena , dudum quod dixi minus , Hodie illa pariet filios geminos duos et Alter decumo post mense nascetur puer quam seminatus i alter mense septumo . ad Eorum Amphitruonis alter est , alter Iovis . Verum minori puero major est pater , Minor majori. jamne hoe scitis quid siet Sed Alcumenae hujus honoris gratia , Pater curavit uno ut stetu fieret , et IUno ut labore absolvat aerumnas duas 1 Et ne in suspicione ponatur stupri , Et clandestina ut celetur suspicio. Quamquam , ut jamdudum dixi , resciscet tamen Amphitruo rem omnem . quid igisur Θ nemo id probro IoProfecto ducet Alcumenae . . nam deum Non par videtur sacere , delictum suum Suanique culpam expetere in mortalem ut sinat. orationem comprimam: crepuit foris . Amphitruo subditivus , eccum , exit foras 35Cum Alcumena uxore usuraria.

A CT Us PRIMI SCENA III.

Iuppiter , Alcumena , Mercurius. BEne vale,Alcumena: cura rem communem,quod iacis. Atque imperee,quaeso:menses jam tibi esse actos vides. Mihi necesse est ire hinc : verum quod erit natum, tollito is

Ale. Quid istud est , mi vir , negotii , quod tu tam subito

domo

Abeas λ Iup. aedepol , haud quod tui me , neque domi dis-

taedeat: SSed ubi summus imperator non adest ad exercitum ,

Citius, quod non iacto st usus,fit,quam quod facto'st opus. Merc. Nimis hie scitus est sycophanta , qui quidem meus si pater. Obserin

62쪽

AMPHITRUO.

Observatote , quam blande mulieri palpabitur . sAle. Ecastor , re experior , quanti facias uxorem tuam . Iv. Satin habes, si seminarum nulla'st quam aeque diliga M re. Λ edepol nae illa si istis rebus te sciat operam dare , Ego saxim te Amphitruonem esse malis , quam Iovem . Alc. Experiri istuc mavellem me,quam mi memorarier . Prius ab is quam lectas , ubi cubuisti , concaluit locus . Is Here venisti media nocte , nunc abis : hoccine placet λMerc. Λccedam , atque hanc appellabo , dc supparasitabor patri . Numquam aedepol quenaquam mortalem credo ego uxorem suan Sie efflictim amare , proinde ut hic te emictim deperit . Iv. Carnufex, non ego te novi λ abin e conspectu meo λ et o Quid tibi hanc euratio est rem , verbero. , aut muttitio 3

Quoi ego jam hoc scipione . Alc. ah l noli . I v. muttito

modo a

Merc. Nequiter paene expedivit prima parasitatio . Vera quod tu dicis, mea αxor, non te mihi irasci decet. Clanculum abii a legione : operam hane sarripui tibi : asEx me primo prima scires , rem ut gessissem publieam . Ea tibi omnia enarravi. nisi te amarem plurimum , Non facerem . -υ. facit ne ut dixi timidam palpo per

cutit .

Iv. Nunc , ne legio persentiscat , clam illuc redeundum est mihi ;Ne me uxorem praevortisse dicant prae republica . 3o Alc. Lacrumantem ex abitu concinnas tu tuam uXorem . Iup. tace . Ne corrumpe oculos, redibo actutum . ale. id actuta diu's . Iv. Non ego te hic lubens relinquo , iisque abeo aba te . A D. sentio . Nam qua nocte ad me venisti ,eade abis. Juμcur me tenes3Tempu'st : exire ex urbe , priusquam luciscat , volo. 3 Nunc tibi ha ac pateram , quae dono mi illic ob virtutem data st , Pterela rex qui potitavit x quem ego mea occidi manu , B 1 Λlcu-

63쪽

Alcumena, tibi condono . iacis ut alias res soles . Ecastor condignum donum, quali qui donum dedit. 30 Mere. Imino sic codignum donum, quali'st cui dono datu st. Iup. Pergin ' autem λ nonne ego possum,furciser, te perdere λAlc. Noli amabo , Aniphitruo , irasci Sosiae caussa mea . Faciam ita ut vis . Merc. ex amore hic admodum quam saevus est lyup. Numquid vis 8 Alc. ut quom absim , me ames , me

tuam absentem tamen .

Ilere. Eamus , Amphitruo : luciscit hoc jam . Iv. abi prae , Sosia : 4 3 Iam ego sequar . numquid vis λ Alc. etiam : ut actutum advenias . Jup. Iicet . Prius tua opinione hic adero : bonum animum habe . Nunc te, nox, quae me mansisti , mitto, uti cedas die, Ut mortaleis in luciscas luce clara & candida . Atque quanto nox fuisti longior hac proxuma , Io Tanto brevior dies ut fiat iaciam , ut aeque disparet, Et dies e nocte accedat . ibo , di Mercurium subsequar .

ACTUS SECUNDUS. SCENAI.

i Ampsitruo , Sosia . AGe , i tu secundum . Sos sequor , subsequor te . Amph. Scelestissimum te arbitror. Sos. Nam quam O

Amph. Quia id quod neque est , neque suit , neque suturum est , Mihi praedicas . Sof eccere t jam tuatim Facis , ut tuis nulla apud te sit fides . sA b. Quid est ' quo modo Θ jam quidem hercle ego tibi

istan scelestam , scelus , linguam abscindam . Sos tuus sum ;Proinde ut commodum est & lubet, quidque saeias :Tamen , quin loquar haec uti facta sunt hie , Numquam ullo modo me potes deterrere . ID Amph.

64쪽

ZAMPHITRUO. EI Amph. Scelestissime l audes mihi praedicare id ,

Domi te esse nunc , qui hic ades λ Sos. vera dico . Amph. Malum i quod tibi dii dabunt,atque ego hodie dabo . Sos. Istue tibi est in manu : nam tuus sum . A b. Tun' me , verbero , audes herum ludis eati λ asTun' id dicere audes quod nemo umquam homo antehac Uidit, nec potest fieri ; tempore uno Homo idem duobus locis ut simul sit ΘSos. Profecto,ut loquor, res ita Iuppiter te perdat. Sos. Quid mali sum , here , tua ex re promeritus 8 2 A b. Rogasne , improbe , etiam , qui ludos saeis me ZSos. Merito maledicas mihi , si id ita factum est . Uerum haud mentior , resque uti facta , dico . A b. Homo hic ebrius est, ut opinor. Sos utinam ita essem loptas quae iacta . Sos egone Z A b. tu istic. ubi

bibisti λ etsSos. Nusquam equidem bibi . Amph. quid hoc sit hominis lSos. Equidem decies dixi tDomi ego sum , inquam ,

Eequid audis Z ὶ & apud te assum Sosia idem .

Satin' hoc plane , 3 QSatin diserte , here , nune videor tibi locutus Esse Θ ANA vah l apage te a me . Sos quid est negotii ZAmpb. Pestis te tenet. Sos. nam cur istuc dicis λEquidem valeo , & salvos sum recte , Amphitruo . A b. At te ego faciam hodie , proinde ac meritus eS , 35 Ut minus valeas , & miser sis , Salvos domum si rediero . jam Sequere sis , herum qui ludificas dictis delirantibus rQui quoniam herus quod imperavit , neglexisti persequi ,

Nunc venis etiam ultro irrisum dominum . quae neque fieri Possunt, neque fando umquam accepit quisquam , proserS,

carnufex . 41

Quojus ego hodie in tergo saxo ista expetant mendacia . Sos. Amphitruo , miserrima istaec miseria est servo bono , Apud herum qui vera loquitur , si id vi verum vincitur .

Amph. Quo id , malum , pacto potest nam mecum argu mentis puta γ

65쪽

Fieri , nunc uti tu lite sis & domi λ id diei uolo . Sos. Sum profecto & h1e & illi e . hoe cuivis mirari licet. Neque tibi istuc mirum magis videtur , quam mihi. Quo modo λ Sos nihilo , inquam , mirum magis tibi istuc quam mihi. 49 Neque,ita me dii ament , credebam primo mihimet Sosiae , Donec Sosia , ille egomet , fecit sibi uti crederem . ordine omne uti quidq; actum est,du apiid hostes sedimus, Edissertavit: tum formam una abstulit cum nomine . Neque lae lacti magis est simile , quam ille ego similis est mei . Nam ut dudum ante lueem a portu me praemisisti domum . Amph. Quid igitur Θ Sos prius multo ante aedis stabam quam illo adveneram . Amph. Quas , malum , nugas i satin' tu sanus es p Sof se

sum ut vides.

A b. Huic homini nescio quid est mali mala objectum

manu s

Postquam a me abiit. Sos sateor . nam sum obtusus pugnis pessume . Amph. Quis te verberavit Z Sos egomet memet , qui nunc sum domi. 6o Amph. Cave quidqua,nisi quod rogabo te,niihi responderis. Omnium primum , iste qui sit Sosia , hoc diei volo .sos Tuus est servus. Amph.nai Mi quidem uno te plus etiam est quam volo :Neque postquam sum natus , habui nisi te servum Sosiam . Sos. At ego nunc, Amphitruo , dico, Sosiam servum tuum Praeter me alterum , inquam, adveniens satiam ut ossendas domi , 66 Davo prognatum , patre eodem quo ego sum : sorma , aetate item

Qua ego sum . quid opu' st verbis p geminus Sosia hie sa-ctu 'si tibi. A b. Nimia memoras mira . sed vἱdistin uxorem meam pSU. Quin introire in aedis numquam licitum est . Amph. quis te prohibuit Z oSos.

66쪽

sos Sosia ille quem jamdudum dico , is qui me contudit. Amph. Quis istic Sosia est λ Sos. ego , inquam . quoties diiscendum est tibi λA b. Sed quid ais 3 num obdormivisti dudum 3 Sos nuta

quam gentium .

Amph. Ibi forte istum si vidisses quedam in somnis Sosiam. Sos. Non soleo ego somniculose heri imperia persequi. 7s Vigilans vidi , vigilans nunc te video , vigilans fabulor: Vigilantem ille me jamdudum vigilans pugnis contudit . Quis homo λ Sosia, inquam , ego ille . quaeso, nonne intelligis λANb. Qui, malum, intelligere quisquam potis estὸ ἱta nugas blatis . Sos. Uerum actutum nosces . a b. quem Θ Sof illum no- sees servum Sosiam . go Sequere hac igitur me : nam mi istuc primum exquisito est opus . sed vide ex navi efferantur quae iam imperavi omnia . Sos Et memor sum & diligens,ut quae imperes compareat . Non ego eum vino simitu ebibi imperium tuum . g Amph. Utinam di faxint, insecta dicta re eveniant tua l

Aleumrna , Amphitruo , Sosia , Thessala . SAtin' parva res est voluptatum in vita ,

Atque in aetate agunda , Praequam quod molestum est. Ita enique comparatum Est in aetate hominum , Ita dis placitum , voluptate ut maeror comes consequatur :Quin incommodi plus maluiue illieo assie , boni si obtigit quid. 6Nam ego id nunc experior domo , atque ipsa de me scio , cui voluptas Parumpet data si, dum stiri mei mihi potestas videndi sui e Noctem unam modo: atque is repente abiit a me hinc ante lucem. B 4 Sola

67쪽

24 M. ACCII PLAUTI

Sola lite mihi nunc videor , quia ille hinc abest , quem ego

amo praeter omnes . I

Plus aegri ex abitu viri , quam ex adventu voluptatis cepi. Sed hoc me beat saltem , quod perduelles vicit, & domum Laudis compos revenit: id solatio est. Absit ue dummodo Laude parta domum recipiat se . seram & perseram usque Abitu ejus animo forti atq; obfirmato: id modo si mercedis Datur mihi , ut meus victor vir belli clueat ; satis 16Mihi esse ducam . Uirtus praemium est optimum. Virtus omnibus rebus anteit profecto . Libertas , salus , vita , res , parentes s Patria di prognati tutantur , servantur : 2 Virtus omnia in se habet : omnia assunt bona , quem Penes est virtus. Aedepol me uxori exoptatum credo adventurum domum νQllae me amat : quam contra amor praesertim re gesta bene,

V ictis hostibus , quos nemo posse superari ratu .:

Eos auspicio meo atque ductu , primo coetu vicimus et asCerte enim me illi exspectatum optato venturum scio . Sos. Quid8me non rere exspectatum amicae venturum meae δAD. Meus vir hie quidem est. Amph. sequere hac tu me . A D. nam quid ille revortitur ,

Qui dudum properare sese a jebati an ille me tentat sciens pAtque id si volt experiri , suum abitum ut desiderena , 3 Eeastor med haud invita se domum recipit suam . f. Amphitruo , redire ad navem meliu si nos . Ainph. quin gratia λSos. Quia domi daturus nemo est prandium advenientibus. Amph. Qui tibi nunc istuc in mentem venit λ Sos. quia enim

sero advenimuS.

Amph. Qui λ Sof quia Aleumenam ante aedis stare saturam intellego. 3IAmph. Gravidam ego illa ne hie reliqui quom abeo . Sos. hei perii miser lQuid tibi est λ Sos ad aquam praebendam commo dum adveni domum ,

68쪽

AMPHITRUO. as

Deeumo post mense , ut rptionem te dictare inteIlego . A b. Bono animo es . Sos scin quam bono animo sim p si situlam cepero sNumquam aedepol tu mihi divini quidquam ereduis post hunc diem , 4. Ni ego illi puteo, si occepso, animam omnem intertraxero. Amph. Sequere hac me modo . alium ego isti rei allegabo ,

ne time. δ

Alc. Magis nunc meum officium sacere ,. si huic eam advorsum , arbitror. Amph. Amphitruo uxorem salutat laetus speratam suam , Quam omnium Thebis vir unam esse optimam dijudicat , Quamque adeo cives Thebani vero rumificant probam . 46Valuistin'usqueὸexspectatusne advenio3Sos haud vidi magis Exspectatum : eum salutat magis haud quisquam , quam

canem .

A b. Et cum te gravidam , & cum pulchre plenam aspicio , gaudeo . Alc. Obsecro ecastor , quid tu me deridiculi gratia Sic salutas , atque appellas quasi dudum non videris , Quasique nunc primum recipias te domum huc ex hostibus, Atque me nunc proinde appellas, quas multo post videtis Amph. Immo equidem te , nisi nunc , hodie nusquam vidi

gentium .

Alc. Cur negas 8 Amph. quia vera didiei dicere . Ale. haud aequum facit , II Qui quod didieit , id dediscit. an periclitamini Quid animi habeam 3 sed quid hue vos revortimini ta cito8

An te auspicium commoratum est an tempestas continet

Qui non abiisti ad legiones , ita uti dudum dixeras λA b. Diadum i quam dudum istue factum est λ AD. tentas . jamdudum , pridem , modo. 6oANb. Qui istuc potis est fieri , quaeso , ut dicis , jamdudum , modo λAlc. Quid enim censes te ut deludam contra lusorem mea, Qui nunc primum te advenisse dieas,modo qui hinc abieri spHaec quidem deliramenta loquitur. Sos paullispermane , Dum

69쪽

Dum edormiscat unum somnum . Amph. quaene vigilans

somniat 8 6sale. Equidem ecastor vigilo , dc vigilans id quod factum

est sabulor.

Nana dudum ante Iucem & istune & te vidi. Amph. quo in loco λAb. Hie in sedibus , ubi tu habitas . Amph. numquam

factum est. Sof non taces λQuid si e portu navis huc nos dormientis detulit γAmph. Etiam tu quoque assentaris huic . Sof quid vis fieri Non tu scis , Bacchae bacchanti si velis adversarier , 7r Ex insana insaniorent facies , seriet saepius :Si obsequare,una resolvas Naffa .a b. at pol quin eerta res Hanc est objurgare , quae me hodie advenientem domum

Noluerit salutare . Sos irritabis crabrones . Amph. tace . Alcumena , unum rogare te volo . Alc. quid vis rogare

Amph. Num tibi aut stultitia accessit, aut superat superbiaZAlc. Qui istuc in mente est tibi , mi vir , percontarier λAmph. Quia salutare advenientem me solebas antidhac 'Αppellare itidem ut pudicae suos viros , quae sunt , solent .

Eo more expertem te factam adveniens offendi domi . Alc. Ecastor equidem te certo heri advenientem illico

Et salutavi, di, valuissesne usque , exquisivi simul , Mi vir : & manum prehendi & osculum tetuli tibi. sos. Tun heri hunc salutavistiλAlc.& te quoq; etiam, Sosia. Sof Amphitruo, speravi ego istam tibi parituram filium rVerum non est puero gravida . A b. quid igitur Θ Sof in

sania .

Ale. Equidem sana sunt , deos quaeso , ut salva pariam

filium a

Verum tu magnum malum habebis , si hie suum ossietum

facit: Ob istuc omen , ominator , capies quod te condecet . 9 Sos. Enimvero praegnanti oportet & malum di malum dari, Ut quod obrodat , sit , animo si male esse occoeperit.

Tu me heri hic vidisti Z Alc. ego, inquam , si vis

decies dicere . Amb.

70쪽

Ampb. In somnis fortasse . Alc. immo vigilans vigilantem. Amph. vae misero mihi lsos. Quid tibi est Z Ampb. delirat uxor . Sos atra bili peris cita est . 9s Nulla res tam delirantis homines concinnat cito. Amph. Ubi primum tibi sensisti , mulier, implieiseiet γAle. Equidem ecastor sana re salva sum . Amph. cur igitur praedicas Te heri me vidisse,qui hac noctu in portum aduecti sumus Ibi ecenavi , atque ibi quievi in navi noctem perpetem :Neque meum pedem huc intuli etiam in aedis , ut eum

exercitu IOIHine prosectus sum ad Teleboas hostis,eosque ut vicimus. Alc. Immo mecum ecenavisti , & mecum cubuisti.

Amph. quid id est λVera dico . A b. non quidem hercle de hae re ; de aliis nescio. Ale. Primulo dilueulo abivisti ad legiones . Amph. quo modo λ ios Sos. Recte dicit: ut eommeminit , somnium narrat tibi. Sed, mulier, postquam experrecta es , prodigiali Iovi Aut mola salsa hodie , aut ture comprecatam oportuit. Ale. Uae eapiti tuo i Sos tua istuc refert , si curaveris . Alc. Iterum jam hic in me inclementer dicit , atque id si

ne malo. 1 Io

Amph. Tace tu : tu die . egone abs te abii hine hodie eum dilueulo λAP.Quis igitur,nisi vos narravit mihi,illi ut suerit proeliu A b. An etiam id tu scis λ Ale. quippe quae ex te audivi rut urbem maxumam

Expugnavisses , regemque Pterelam tute occideris . IIεAmpb. Egone istuc dixiΘAlc. tute isti etia astante hoe Sosia. Amph. Audivistin tu me narrare hoc hodie 3 Sos ubi ego audiverim pamph. Hanc roga . Sof me quidem praesente numquam sactum est , quod iam . ale. Mirum quin te advorsus dieat. A b. Sosia , age, me hue aspice. Sos

SEARCH

MENU NAVIGATION