장음표시 사용
41쪽
immisse , embolo R fumum adducto , sequitur aqua Per Anilia canalem aseendens. Eadem arte si fistula
mirisque verta extremum unum ori, aqua alterum
.mmittas , of pectore interim ditatato aerem e mula extrahas , e fonte in os ascendet aqua. Extracto enim ex Antila , α β fluta interno aere, nibit V . mr aqua flagnans ab Atmo bara ρondere compressa, per apertum eanalem, tibi nuιla est residentia , violenter protrusa non astendae . Eidem prineipio innititur multiplex Aniliarum gens , quibus e puteis, lacubus , fluviis, fontibus aquam sursum ad hortos, eampos, in id genus alia irrigandum extrabimus , magno totius Reψubliea, m humani teneris beneficio . M nnum caveri debet, ne seiIicet Anitia tubus plusquam 32 pedet altitudinem eontineat e ad eam altitud nomaqua a stremente aera impulsa Meendit; ibique Mit . Si igitur aqua sit ad maioνem altitudinem elemanis da , ad Antilas prementer eonfugere opus es . Aquae per Anilias aue um in vaeui horrorem nescio quem, meteres Peripatetici referebant , quo scilicet univerissa natura vaeuum abhorrebat; grande nimirum , σιaetbale Mundo vulnus, quo inflicto tota Mundi ma-cbina dissolveretur i in in prisinum ebitos iterum rueret L eliminata iam est a sebatis bufumo ἰ eanti-Iena ς' vetularum naeniar pudetque eordatos Philos- p,si huiusmodi nugas , in fabulam in Abolas aliquanis do irre spe . cur enim Mereurius ad 23 pollires ascenis dii immensis totius aen vers, in natura viribns impulsuι deinceps autem ne lineam quidem altius asenis dit , quantumvis per inbum extrabatμr embolus e Asa8 scilicet pollices ascendis Mereurius, cur non aἀ3., AP, so, 6O, dum ad eam au tudinem embolus. Q aer e tubo educitur ρ Debile enim vero es ad pavi οηηm evitandum in natura prodium .
42쪽
eadem est pres , CT efficacἰa . minus ui ur iuvatur
manud, m ore que 'dineultatem exsterit μν Ex a verso ob easdem causas Gembolses ad Anilia in Amdeductus, in sibi ν Hielus, post duas, tr ve Iuctic nes Dontς ad ommitatem An IDAE Ucendit , eoque celerius ascendit, quo rarior si aer. intra reciρι entem et quia aere magis rarescente minor es illius res sentia , in elaterium: embolus igitur ab externo ae re nimis compresso CV elastico fursum impellitur , G adducitur, licet a manu non trahatur.
68 si ἰntra reteipientem mas quoddam cereusa plenum fatuas , in aerem aιiquani ut m ea trabas, i numera aeris bulla e cerevisia erumpunt, et eo Nagis amρliantur, quo ρropius ad Iuρeinciem emergunt et aere Alterius extracto, 3ngens super cereusam σομ natur Duma. Innumera enim aeris particula intra cereusam latit tes Cr compressa, dum μb aeris e eerni pressone liberantur , Iue dilatant, In umque cendunt: ascendendo magis amριiantxr, quia magis a cerevisa partium tiberanIur pressone . Aere n. tersus extracto , er ra=esente, minus premuntur; maiorimumero erumρunt , m amplius dilatantur ejusmodι
bulla, tenui viscina fluidi superficie circa Nia,
43쪽
CV e cerevisia erumpentes, alia supra alias imponun-rAr , eoque pacto Dumam conflant. Go Quod si laco cereusae aqηam teρidam intra νει e*ientem fatuas , aeremque, extrabas; aquam illico magno impetu fervere deprehenditur, perinde ae se supra mebementissimum ignem in oneretur; magno enim fervoris actu sese ρςr vacuum. rec*ientem sursum, o later aliter projisit. Quod eidem causa modo explieata referendam ess . Innymera aeris bullae ab externa prefisone liberata per tepidam aquam, cuius particula in testino eientur motu , Delitus erumpenia libertatem nacta, earumque interim ela icitate ob adyunctum aqua . calorem aucta , velociter in aquae βρersiem tumu mario erumpunt, aquam secum adducunt, ante se ime
pellunt, mμgno fervoris astu hae illas projiciunt, Si curiose quaeras, cur in aqua figida ejusmodi ρban menum haud obseriemus p uuia, respondeo , bui intra aquam frigidam latentes sunt minui elastica, magisque compressa , in aqua i a minus divisa , c ζ. agitara ullarum emersioni d scilius odit . .
tum , Pneumatisum scilicet sciυρetum. , ninra aetate excogἰtatum, Cr eonfructum, inius mirabiles Ufectus,
compressionem, cr elateriam aeris causas babent, a
ris enim compressi, er elastici beneficio obtinetur, ut plures successue plumbea glandes sne ullo frepitu i tra paucissima minuta in Icipum eadem mi, e
44쪽
ibique ρνε ιἰbito eo rimitur. Aeri ita eondensato ereo resso intra tubum A K eoneeditur ingressus UeRiιi D, er valvula ad id elaboratar aer igitur per eam valvaeiam .ntra eavitatem Κ A vlalentissime irruens, glandem K in via offendens, eam per canalem K A in scopum motrudis. Ut autem grandes fueuius intra ravitatem eitra temporis iacturam disponantur; in adiuncto eanali plurima confluuntur , a quo a/interiorem cavitatem fatillime transferuntur.
aves, sin an malia terrestria istra reeiplantem elusa aere extracto respἰrationis defectu moriuntur: aves quidem ad mimas aeris factiones dilabuntur, convulsionibus agitantur, excrementa per utramque viam nonnunquam expellunt , Q ns aer intra pauca m Muta secunda intromittatur, penitus moriuntur 3 aere autem brevi me refituto pristinum vigorem recuρerant . Musa, qua reeUiente baud evacuato I uberriame per vitrι Iavigatismi parietes ascendunt, Cr bine ἐnde proreρunt , aere extracto dilabuntur , neque in vitri ρarietibus sustinerἰ possunt. Pisces in vasibus aqua ρlenis intra reeψientem non evatuatum inelus tiberrime natane, in vivunte ad sngulas aeris sincti nes ρlures, in plures aeris buua ex piscium corpore , brancbris vero potissmum, atque ore erumpunt: pisces Us ad aqua supersietem emergunt, neque dememi u sterius 'Ossunt di, aliquot deinde boris elusis moriuntur. Quod si aer denuo intromittatur ante vel stosquam ρ Des moriantur, ad fundum Iabuntur, neque emerSere, 'ialterius ροssunt.
T ne etiam dictis est altad, notum satis ρb
Nomenum i homines, qui kn altissimorum montium ea- eumen ascenderunt, diu luis subsistere non poterant ob Meris ad respirationem ut defectum; qua de eausa ad di m iterum descendere, ut Iibere viverent reis rarent eoacti erant ca mrum effectuum satis ex supra dictis , CV ex dicendis infra, eum de respiratione sermo erit, Iuculentissme patet conflat causa.
45쪽
,AEnἰmalia omnia qΗaeumque sent molatilia, terre-ηria , aquatiea , quantum humana industria assequi ρο- te β , reistrant: in aere erasso ad id muneris opus habent: aere igitur extracto eoliabuntur. 3 Deinde innumera aeris partienta intra anἰ-ntium fibras , sanguinem, carnem, ossa, minima vascula,m receptaenia Iunt diise ae , ut flatim dicemus ; ea igitur ab externi aeris ρrsione liberata , elinicitate extenduntur, proprias fibras νωmρunt; aer, νntra Romaehum , ilia, CV eatera intestina vasa reρeritur, di enditur, , chylum, excrementa ante se per os CV desinatam extrementis miam eiicit: hine nausea, vomitus, ventris depletis , eonvulsones , er tandem
74 Intra aquam plurimum aeris eontineri probaviamus supra ; intra 'Meium etiam comora reperiri, esseque
ad eorum reisiratianem neesarium, attarem exsteriamentum demonsrat: eam ex piscis eorpore aer erumpat; eoque extram piscis supernatet Cr hianti ore 4erem expiscari conetur. Aer in piscium folliculis contentus , SV a pressone liber, follieulos, CV animantis corpus nimium dilatat, espcitqus speesce lavini , qμum aqua, emergere igitur necesse es, neque ad fundum iaterum defendere poteris, quoad exterior aer iterum admittatur, cuius pressione parum aeris, quod fuere' intra Duieulos, or reliquum corpus terum comprima-ιηr ; ρ scirique in minus, quam antea, volumen redacius fit Deci e gravior; quam aqua , atque ad fundum nu
s ΜUca, CV id genus alia e reeipientis pariatibus cadunt, quia ab aere non fusinentur. Pinremi tandem Phaenomen pars duplici de evite oritur e strimo eum supra Olympum, cr altissimos montes rar smvι , Duli us fit aer; eorpus humanum, illius anima es spiritus, aerea particula intra sanguinem, ar-xerias , nervos , fibras contenta dilatantur , erumpunt,avstant, dis antara sensimque vigor eorροris, res cadunt, unde ad inferiora flatim descendere opus est. Semndo, eum inspiratio ex eo fiat, quia aer ternus nimium eo regus, proprio pondere per Vertum
46쪽
eomρrstine, ο ροndere deficiente, inoirationem eistram deficere opus est. 6 Quὸ ad ignem assedent biberni frigoris areendieaesa, ventnm a tergo frigidum c aetem versus iarecurrentem experiuntur . Aer siquidem ρrve flammam , carbones accensis lebe menti ea lore niamium diιatatur . atque rarescit, er ρer superiorem camini partem erumpit e aer igitur Iateralis ab igne magis remotus , frigore concretus, eomρressus , densus, elastiens versus ignem, ubi rarior aer minus re it, Fecurrit, ventum escit.
77 omnia corpora, in qnibus hactenus experimenta ea pere potuimus, aere intra eorum poros consistente plurimum Ratent. Probatur ex innumeris pene experimentis ad id demonstrandum institutis, quae videri postim apud
Mariolte ta) Boyle b Hales se ex quibus pauca notavit Nollet id r id primo de fluidis facile consat: quaecumque enim fluida intra recipientem ponantur, fi aer extrahatur, innumerae illi eo aeris hui-Iae erumpere videntur. Multiplici rer vero ex corpo ribus solidis, de fluidis elici potest aer: primo, si cor Pora ipsa per aliquod tempus intra vacuum asserventur. Secundo, si admoto igne vehemen thr inca- Iescant, aut nflammentur. Tertio, dum a statu liquiditatis in firmorum corporum speeiem concre
seunt. Quarto, si in minimas, ct insensibiles partes dividantur: quod fermentatione , distillatione , disso Iutione aut putrefactione peragitur. 78 Posterior hicee modus est omnium, qui ad id negotii adhibentur, emeaeissimus: eo scilicet corpora in minutissimas partes dividuntur, non tantum majora, sed minima etiam foramina, pori , ct re
47쪽
jusenodi ee'Inlas interelusus, apertis claustris, Erumpit, & in atm s haeram elabitur. Eum aerem in tra cor ora latentem , factitium nuneupant Rob. Bo e& mles, qui accuratissime rem hanc sunt prosecuti, ct teq ientia paradoxa vera esse demonstrarunt.
iis ext actus, non modo aequale, sed longe etiam ma jus nabet volumen, quam ipsa corpora, ex quibus extrahitur: non eandem tamen' Bris quantitatem, intra ore i a. &. singula corpora, quam tum vis volumine aequalia contineri pu andum est. Dominus m-Ies pcst citatum Eoris facto in pluribus corporibus
peraculo sequentia c'mperit: aer ex porci no languine disi illato extractus ad sanguinis volumen erat, ut 33 ad unum' ex cornu Damae, ut a 34 ad unum rex materia quercea, ut 328 ad unum: ex terra virgine, ut ad unum. Alia hujus rei. exempla vi de apud ipsum Hales, & Bostis. ' ' .
dum inde extrahitur, plures secum eorundem cor porum particulas, & eorpuscula assert, ut ex ip- semet odore deprehenditur.' Qui autem fieri pose.ssit , ut intra corpus quodcumque aer existat, cu jus volumen sit ipso corpore longe majus, non est explicatu facile; erit ne aer intra corpora valde com pressust Sed ad hujusmodi com nressionem maximae requirerentur vires, aut pondera, quae fere semperdeliderantur: deinde si ea compressio ex illeret, omnia corpora ratione aeris inclusi, & adeo compressi maena elasticitate donarentur quod saepissime est falsum: non tamen inficiar, elasticorum corporum eis laterium non parum ab inclusi aeris elaterio adju.
ra longe aliter, ac Extra corpora existere, eumque
habere flatum ,&eκistendi modum, quem nos ignoremus. DD. Matran a, ct Mariolte b qui aerem velut laneum velum concipiunt, ingeniose& divinandosonjecere, aeris filamenta se ipla intra corpora non ton
48쪽
tingere, sed id longum exporrecta, per eontorta, aut recta corporum foraminula distendi, in iisque velut an loculis, dc aptis uaginulis explieaia , dc distenta
axisterea Et eum primum e eorporibus erumpunt,
multiplicibus plexibus sese implieant, velumque es ficiunt innumeris porulis, eavitatibus, dc ieeessibus scatens; spatium igitur longo majus occupare pote runt hujusmodi flamenta in varias spiras convolu ta, di secum ipsis implexa, qHam eorpora ipsa, quibus educuntur, de intra quorum poros distende hantur: habendum hoe est, ut pura hypotesis licet aliunde constat lanei velleris filamenta, s distenda tur, de juxta se invieem aptentur, longe minus sya e Ium Cceu pare , qnam si perturbato seriarum , dc Ple xuum ordine iuxta se invicem convolvantur. 8a Fatendum tamen est, praeter dicta aeris fit menta mutuo a se in v rem separata, dc intia locum os, capue minutissima foramina dis sita, alias de sensibiliores aeris massulas intra sensibiliores corpo
rum anfractus ex i stere, quarum eIatorio non parum adjuvetur propria ips rum corporum Elasticitas.
83 Aereis partieulis intra et bos, Ac potus latenti bus tribuendaς sunt rutationes, dolores colici, re Plurima id genus alia. Etenim fluida , dc solida a-
Iimenta dentibus primo eontrita. saliva deinde in ore immixta , imbibita, temperata, in stomaehunt recepta mutuo, Ac peculiari ventrieuli a tritu, Reudorum ope, de sermentatione in minutissimas parti culas dividuntur, ut massam ad chylum, atque san guinem efformandum aptam effieiant . Hinc non mamri Olum loculamenta, de reeeptacula, sed minu tim mae etiam callulae reeluduntur, latens in iis aer
Brompit: minutissima aeris filamenta libertatem n ct Z Coeunt, grandiores aeris massas conflant, dila tari ci)nzntur: si igitur inser us vel, superitis per dis. Plautos a natura canales erumpendi libertatem, α
iam offendant , rutationes &α emetunt: quod a vias, ct canales ei bis impeditos inveniant, eorum interim elasticitate ob ea lorem aucta, viscera ipsa,aolon an atomico idiomate nuneupata , ilia, dc si milia vasa plus aequo distendunt, vade colici, dc R
dolores origiaem durant . di .
49쪽
verit, α digesserit te adive iis tamen paribus in frequentius supradictis in fi mitatibus erit obnoxius. quo e nim facilius, ct in minutiores particulas alimenta dividantur, eo plus agris ab eorum claustris erum pit. Ea igitur, ilii s infirmitatis cauta . eligenda sunt alimenta, quae vel minus aeris contineant, vel
di mellius in minutas adeo particula a secari possint. 83 Contra hactenus dicta, praecipue vero contra pondus aeris objicies. Si aer esset fluidum grave & inc Iusa in ipso corpora comprimens; humanneorpora vehementissime premeren ur , & enorm Epondus sustinerent: cum toti atmosphaerae succumbe rentὲ eam tamen pressionem, & pondus nequΘ ex perimur , neque deprehendimus. firgumentum retorquetur in piscibus, & carteris viventibus infra aquam immersis, & i ins, citra dubium gravis. pomdus fustine inibus, quin tamon sese comprimi animadvertant , aut ullam inde molestiam patiantur reademque libertate intra aquam, ac nos in aere ,
Rei pondeo Igitur: Enorme nos atmosphaerae pnn dus ferre: illud tamen t ipliei de capi re neque sentim timus, neque deprehendimus . Primo; Quia aequaliter
ab omni parte premimur a nullaque est corporis pars. quae plus , quam aliae, urgeatur. Secu do; Aer per nos rum corpus ubique dissu us aequaliter versus omnes
Partes externi aeris pressioni resistit Tertio; Eiusmodi serendo ponderi iam inde a natiuitate assieti illud non sentimus. Porro si corpus ab una parte com primi desinat, ut fiet. si manu supernum evacuati recipientis os tmodo supra explicato i oec Iudamus; totum illico atmosphaerae pondus sentimus, ut ibiadem retulimus, & explieavimus. Λeris vertici n stro ineumbentis pondus et o libras longe superat, ut nihil de lateralibus pressionibus dicam . 36 objicies. in meumque aeris massa in qua eT- perimenta instituuntur , est quam plurimis terrestribus particulis, vaporibus, & corpuseulis impraegna. taὲ iis igitur partieulis, quae e terrenis corporibus
solidis , & fluidis elevantur , dc sunt proculdubio graves, tribai debet pondus, di gravitas, quam in
50쪽
aere deprehendere nobis videmur. Resp. Nego eo sequentiam. Periculo enim tacto, ut objectam dimiscuitatem Θxam νnaret & diluet et . aerem a erassis vaporibus , di evitaneis corpuleulis purgavit Nollet a), eaque ingeniose. & quantum per humanam industriam 3 licet , separavit, ν ihilominus tamen ain rem eo pacto expurgatum eodem meri pondere pra ditum comperite . Deinde nisi aei esset fluidum grave, vapores, Ac terrestria eorpuscula gravia per medium ipsum fluidum ascendere non pollent, se cundum Hydrollaticae leges, ut Iam notavimus.
I euntur minutissimi quidam ean alie ali recti, aut contorti , parum refert, utrimque aperti , qui ob cavitatem , dc foraminum exilitatem capillos referunt , ct nomen inde derivant. Eκ quaeumque materia fieri possunt; qui tamen ad experimenta frequentius adhibentur vitrei sunt , ut per transnarentθm materiam ascendentium , & descendentium liquorum phaenomena spectari possint r eorum item cavitates variae esse p slunt : cavitatis diameter duas, aut, tres lineas potest ex te di . Quae in tubis Capillaribus observantur liquorum Phaenomena , communes Hydrostaticae leges labe fac are videntur, Ze omnium Phylicorum instentatorquent. Huj smodi pha omen a veteres Philos phos penitus Iatuere e cum vix saeculum sit evolu tum , ex quo deprehendi caeperunt , dc observad . Quae in hac mat seria sunt praecipua, dc varias deis inde Physicorum ad ea explicandum opiniones Pa cis acripe. :