장음표시 사용
321쪽
3o4 Dissertatio Prooem. XI. CI'. m.
quam generalem, ex qua reliquae leges cepta , alio. que regulas si hordina . naturales tamquam conclusiones neces. runt P, quibus adhi Ditis omnia , & sin lario sequuntur ; quae omnes proposia Sula naturae jura factae .gnosci possint tiones legum naturalium, quotquot da- Αtque eX ilac socialitate non lautumri possunt, continet : adeoque iub qua jura hominum inter se, sed & jura in-
praecepta juris naturalis Omnia, tam- ter Deum, & homines, deduci posse, quam sub communi axiomate ., com- quidam asserunt q. prehenduntur is, Ceterum , cum hoc principio De vi Inter requisita autem hujus principii litatis conveniunt illi, qui mutuam h ponunt , ut sit unicum , manifestum , nevolentiam ν, vel amorem proximi t , Ac adaequatum : adeo ut non sit ullum pro principiis cognoscendi venditant :praeceptum juris naturalis , cujus ratio socialitas enim amorem mutuum , &non necessario, & ultimo, inde deduci bene olentiam mutuam supponit. possit o. XXII. BODINUS Prosessor quon-XX. Investigatio ejusmodi prIML dam juris in universitate Hallensi, no- pii cognoscendi admodum solicitos redis vum constituit juris naturalis princidit recentiores juris naturalis Scripto. pium ν, nimirum, ORDINEM. Tores ς Ic tot sere exstant cognoscendi tam enim a sum irio Creatore condiis principia, leu regulae, quot scribentium tam naturam , formaliter nil nisi or- capita. dinem partium inter se , & respectu XXI. Illi , qui Grotii , 3c Pusen. totius, & creatoris 1 rare , ait : hinc dorii eastra sequuntur, in SOCIALI- ordine naturae servari omnia , eoque TAT E tale principium cognoscendi in- turbato omnia corruere , immo nec venisse glariantur. Ex hoe enim prio- hominum societatem sine ordine aliis cipio certo constare , a junt, quid Deus quo concipi, nedum conservari passe. ab hominibus fieri voluerit: nimirum, Unde ordinem animam rerum esse , do. quod homines licite agere possint quae cet , eumque balin , ac landamentum ad custodiam humanae societatis perti. omnis naturae , ac morali tatis , comnent, di quod ea, quae societatem il- stituit.
Iam laedunt, omittere teneantur. Quam n. I. Atque hunc ordinem rerum doctrinam exposuimus , simulque resu- creatarum vel ab ipso creatore, Vel ab tavimus , in Dissertatione prooemiali I. intelligentibus creaturis introductum , 53. seq. omnes , qui eundem cognoscunt , aut Alii generale nimis hoc principium cognoscere possunt, eique subsunt , adcred'derunt, indeque alia quaedam prae- ejus observationem obstringere , eam. in Vid. supr. Dissert. I. s. 63. seq&g. 67.
Dy d. l. . ern h. d. l. de quibus vide
tyra tum iure natusae & gentium eap. I. I. ii. Thomasti landam. ur. nat. lib. I.
cap. 6. f. ε . et 42. q) Dam et Rinomaeher in Disserint de Ome. hom. ergaque Deum , seu de reli . nat. f. I 8. et seq. νὶ Cumberland Dis qui s. philos. de legi.
bus naturae . Rachesius in Disputar. jur. nat. I. g. s est phal. in differt. de argum. & eausa iuris pr. natur. rite exincolendat . Uogi heri Suris und IVernuust marager Bericis eines neven principii moralitatis Hedigeri eonsp. iur. nat . quaest. 2. g. 23. vid. D n. Gribner d. proleg c. q. g. v. Atque eodem redeunt prinei pia Hem
322쪽
De viriis recentior. que obligationem in senili morali Ius
vocari , ait . Ordinem vero vel excreatoris voluntate , vel ab hominibus inventum esse ' indeque duplex
jus oriri, divinum, quod ad ordinem a Deo praescriptum nos obliget. &
n. a. Voluntatem Dei innotescere, ait, vel ex verbis, vel ex factis Crea.
toris ; incique duplex jus divinum oriri; expressum , & tacitum : pria ex sacra scriptura hauriendum , possetatis ex ordine idque in specie dici
n. g. Definit ergo IUS NATURAE,
voluntatem Dei Iese exeremis in ordine
creaturarum . omnes creaturas a se et a udum suum ordinem, er non pertu
bandum , dirigentem , m obligantem M . Tamque definitionem ex Augustino desumsit V . . n. q. Rationem sutpote cujus usum incertum , & inconstantem fingit , non esse medium cognoscendi , existimat; sed cognosci demum jus naturae, ait, ex ipsus naturae ordini, institu. tione : dum enim Deus res in tali oris dine ad hunc, vel illum ultim ereavit, inde concludit, hoc ipso nos obligari , ut illas res ex illo statu contra
ejus voluntatem non turbemus , sed ad eum usum , ad quem creatae sunt, adhibeamus m . n. s. Materiam igitur Iuris natara consistere, ait, in cognitione creati
nis, & inde fluentis ordinis , & usu creaturarum; quo sciamus, in quo ordine quaeque res sit creata , & ut in illo ordine ad eum finem , ad quem
n. 6. Difficillimum vero esse, ait , m. de Cocceii Introd. ad Gνον in disputat. de iure mandi. u d. disp.
exprimere, qua ratione circa actiones istas naturales recte se gerere debeat homo , quia lapsu primorum paren intum natura humana ita depravata sit ,
ut usum , ac ordinem omnium creaturarum non nisi per umbram aliquatenus cognoscere , nedum observare
possit x . . n. 7. Ad investigandum igitur ii. Ium ordinem actiones humanas juxta octo gradus AMORIS, quem unicum
naturae vinculum esse , ait, examinat, indeque omnia praecepta naturae dedueit AE ... 8. Apparet ergo BODINUM amorem subordinasse ordini . vel potius amorem ordini iunxisse: adeoque eum revera ratione principii convenire cum iis , qui amorem principium cognoscendi constituunt . quod princi
nibus juris naturalis, quae hoc orameproponitis Primo, res exsere neeessario cum sua natura : posita autem natura necesse esse aliquid juris esse secundum illam naturam b . Unde concludit , humano generi quoque vi existentiae suae proprium esse jus naturae ς .seundo, landamentum , . seuiprincipium essendi hujus juris naturae humanae ponit in potestate Dei illi mi. tata . . Tertio, jus naturae definit, id, quod hominem decet, quatenus bomo es ; sive, quod consorme est inter homines ea sola de causa , quod in natura humana per potentiam Dei existunt, Sc
323쪽
s Disperiatio Proarm. v. Cap. m.
ex ea sola operantur e . Atque hinc quicquid vero ei r*mnat, omis reduri
librum suum inscribit de Iura naturae esse, statuit ι .humanae . Ex hoc principio omnia omela, ctiario, principium cognostendi in se naturali praescripta , clare demon hae regula constituit, naturae bumana lirari posse, ait. Uti r. ossicia erga consenienter visere s . Unumquemque Deum; quia si homines Deum eois enim , ait , summo naturae suae jure rent , praecepta ejus probe siserva ea agere, quae ex naturae suae neces- ω, a.que se inter se ad gratam M. state sequuntur ; e contrario nullo neficiorum ipsius memoriam , & vi. naturae suae jure ea agi , quae non ex tae sanctitatem , fideliter exhortando , naturae suae necessitate , sed aliunde a tunc demum quisque 3c Liam , & ali causarum externarum sortuitis impul. rum hominum selicitatem rite prom sibus sequuntur il . veret . a. Ossicia , quae quis ip-Hominem autem summo naturae suae se sibi debet I unde inseri , unum- iure agere Deum eolendo . , consedi quemque vela felicitatis sapienter ra. vando se ipsum ι , & conservando tionem habere , & qui equid eam improximum ε , &c. pedit , solicite declinare debere e v XXIV. THOMASIUS rejecta ram autem selicitatem consistere, ait, socialitate , quam acriter in tractatu ia solida tranquillitate animi , omni de iure divino voluntario antea deis angore , omni metu , omnique cupi-fendit , novum principium cognoscen. ditate vacui , Sc in solo Dei am di jura naturae constituit , ae Deum re pure , ae secure acquiescentis . .
voluisse , ait , ut homines Deiant 3. Ossicia, quae homo homini praest roea , qua visam hominum reddunt mm debet , 3c quae maxima parte in Cu-xime diuturnam, evitent ea , quae stodia sociali tatis consistere o , atque vitam reddunt infelicem , mortemque in genere hoc praecepto comprehendi, cceserant. Idque per sequentes reguis ait, ut unusquisque aliorum hominum
las fieri existimat : Fae tiri quod vis felicitatem, aeque, ac suam conservaa Mi alii si Deianις 3c ne farias alte. re, & promovere studeat, suo quoquori , quia tibἡ non vis feri . Vide incommodo; unde consilia Evangelica, THOMASII sundamenta juris Ac virtutes , pro totidem legibus na-nat. turae venditat st .
n. I. Ioh. Wilhel m. a LITH idem n. a. Atque hoc Systema THOMA- principium eognoscendi in Diss. de S II plures habuit sectatores , & com- Principio primo legis naturaea defena muniter illud receptum esse, experiendit; atque id , quia felieisas humani ita docet ν .generis necessaνio exigit , faetendum , XXV. Praeterea alii principium
324쪽
De virus recentior. Docton principiis. 3o
cognoscendi ponunt in consormatione tam generalem , seu praeceptum univeris hominis eum Creatore alii in consera sale, unde totum jus natura, ac singuis mitate cum statu integro, seu reliquiis lae naturae leges necessario 1 equantur ,
imaginis divinae : alii cognosci um non dari; sed eum ex modis demonis luntatem Dei, ajunt , ex fine mundi strandi, quos Logica naturalis suppedi. conditi U : alii ex fine hominis com tali, sngula praecepta naturae demonis diti ν : alii cultum divinum regulam strare. Ut exemplo mentem PAREN- cognoscendi esse , ajunt M : alii mo. TIS illustre in , autocheiriam prohibitam
ratiorum gentium consensum υ , &c. esse, probat I. ex facto creationis ; quia Quas opiniones collegerunt viri cel Deus vitam hominibus concessit, etiaberrimi a Rheden η , mernberus I , que necessaria ad vivendum submini. Gruneras e , Glassν - , & alii b . uravit: voluit eissio eos vivere. Immox XUI. Plurimi autem non opus 2. motum generi indidit , quo singu-
esse ejusmodi principiis cognoscendi li seruntur ad sui conservationem, &generalibus, statuerunt c : immo tale aversantur destructionem sui. g. Finis principium senerale, sub quo omnia, creationis hic est , ut creatura gi & sngula principia juris naturae contia clam Creatoris exaltet: ideo Deus ra-nentur , dari , negant . Neque enim tionem dedit homini , id est animam posse talem excogitari propositionem , corpori junxit; in quam proinde ho- unt , quae genuini principii locum mini nullum jus competit. 4. Pugna- tueatur; neque diversa objecia unum rei cum perfectione diυina, si Creator principium admittere I diversum sta. creaturae facultatem semet destruendi
propositione absolvatur : ceterum , in set. s. Consensu omnium gentium conis
lingulis jurisprudentiae partibus parti. stare, autocheiriam , & homicidia imis cularia , genuina tamen , evidentia , probari. domestica , & adaequata principia haud n. 2. Hinc alii quoque juris natu- deficere dri. Idque speciali Dissertatim ratis Doctores plures tales regulas, seu ne probavit Philippi e . propositiones generales statuerunt, sub n. r. Alibi re diximus , PAREN- quibus omnes reliquae naturae leges ΤΕΜ in eadem fuisse sententia , regu- comprehendantur.
tr Ze nigravius de orig. inr. nat. art. p. 'm vemu tim Mure. Reebr. ιγ Promapud Uribn. d. proleg. e. 4. g. p. pari. laus in dissert. de oripi ne divers. im. na . I. e. I. a. t 3 Alberi Comp. iur. pari. yrine. Anno 37or. Lipis habita . Cons . c. I. a. & in specim vind. contra Ludovies delineatio iuri div. et naturalis Pufend. e. a. f. a. ss) Κulpis. exerta et Eiusd/m dubia elaea hypothesin jur. I. ad Grol. th. o. st Scharroch de os Nat. Q Ulaffey d. c. 3. g. I . P. 237. fici secund. ivr. nat. Rachelius in disput. Gribn. d. e. 4. g. I a. m In Diss. iuris nat. I. Ioa. Muldener in Dissert. edi titulus πρωτον , leu primum de iuris naturalis defin. & landam. Hem. falsum circa principium iuris naturae , mingius e. a. s. a. ωὶ Κulpis. exere. quasi totum ius naturae ex uni ea quada in ad Uror. i. th. 6. υὶ Doriores apud propositione generali, omnes reliquas le-Gribner de princ. I. N. proleg. e. 4. g. Les naturae sub se eomprehendente, fit o. x in disp. de eaus. obl ig. & m . deducendum. λ Diff. prooem. x. f. cogn. tuta nat . I) in Elenient. iuris 1'. et a
nat. et De principiis iuris naturae.
325쪽
dio 8 Dissertatio Prooem. XI. Cap. IV.
TRIBONIANUS tria generalissi- diget probatione, nimirum, dari ta.
ma praecepta juris posuit, honeste vi- lem societatem, eaque data , omnia, Vere, neminem laedere , & suum cutisque tribuere . MELANCHTON exdecfilogo cognosci voluntatem Dei , statuit ε . SELDENUS ex septem princeptis Noachi iura naturae demonis strat ἡ . EIS ENHARDT undecim virtutum Aristotelicarum ordinem in demonstrando jure naturat servavit ε .BUD DEUS tria principia generalia cognoscendi statuit : Deum coIe ;temperanter vive ; Sc socialiter vive ε . Immo & eorum quidam , qui socialitatem primum, & unicum principium ponunt , alias regulas generales ei subordinare , vidimus t upra
XXVII. Si dicendum quod res est , nec ego talem regulam, seu pr positionem cognoscendi voluntatem divinam p cise necessariam este, existi. mo: quia ea ipsa regula protari , &ex naturae rationibus demonstrari necessario debet. Sane , illa ipsa necessitas custodiendi humanam societatem in-
& singula naturae jura inde sequi .
Vid. Diss pronem. I. per toti Caeterum , extitere talem propositi nem generalem , sub qua omnia , &singula naturae praecepta comprehendantur , extra omne dubium politum
est; eaque in ipsa definitione justitiae
continetur. quae in iure suo cuiqne tria buendo consistit : Deus ergo voluit , ut jus suum euique tribuatur .
Principium igitur juris naturaliss quod essendi vocant ) est UOLUMTAS CREATORIS, Auctoris naturae, qui s olus superior est humano genere, eique solus legem dare potest . Omnis autem illa voIuntas una hac generali propositione continetur , ut creaturae ratione praeditae IUS SUUM
jus a Creatore cuique concessum, alii nec impedire , nee turbare possunt , sed jus suum cuique tribuere tenentur. Quod systema latius prosequemur in Dissertatione sequenti.
e. io. apud Dn Gribner d. prole g. e. s. s. r. H in Diiset t. de rationali amore sui ipuus, juris nat. Principio.
326쪽
Ubi non solum verum Principium Iustitiae naturalis, & praeterea regula quaedam generalis proponitur, quae omnia , &singula Iustitiae naturalis praecepta complectitur; sed & sp ciatim 1. Jura Dei in homines demonstrantur: a. Jura hominum inter se juxta tria objecta Iuris Romani exponuntur ; simulque uniυersum Ius Romanum in artem redigitur.
328쪽
declaravit in limis Protegomenis , se iuris
prudentiam. privatae diligentiae studio assi juvare volus', quia artis Ermam ei imponere multi antehac destinassent, parse
I. IL Quam inseliciter id summus Vis per erit, ex ipso tractatu apparet. Praecipuam enim juris Romani partem non ex jure naturae, sed vel ex jure naturae pro certo rerum sta tu, uti dominium , & judicia β ; 'el ex iure gentium v luntario , praecipuos nimirum acquirendi modos a Iuris Comsultis Romani: prolatos ε; vel ex legibus civilibus, ut retia quos acquirendi modos . , quasi contractus , & quasi delucta ν deducit. UL primus PARENS isecises juris Romani partes ex juris naturae principiis felicisumo ainu illustravit, & fundo menta obligationis , condictionum , probationum , tutelae , patriae potestatis, Sc. in dissertationibus academicis exposuit, guarum duo volumina opis expressa extans o At Systema de I
329쪽
fima Gentium, quod jam ab Anno I 67I. meditatus est re , nunquam perfecit. f. IV. Cum vero semper persuasum mihi fuerit, Iuris Comsultos non sine ratione docuisse, jus Romanum collectum esse ex praeceptis Iuris Gentium t a prima juventute in id animum intendi, ut confusam juris Romani disciplinam in aratem redigerem, adeoque leges Romanas ex ipsis sitis sontibus
q. V. Ad finem hunc obtinendum alia demonstrandi via usus sum , ac illa, quam PARENS in positionibus pro explicando jure gentium editis elegit 3 . Secutus potius sum , in demonstrandis juribus hominum inter se . veteres Iuris Comsultos, conditores illos juris Romani, qui omne jus versari ,
dixere, vel circa personas , earumque statum, vel circa res , vel circa actiones, quae scilicet ex obigatione personae oriun
VI. Iuxta hanc methodum Systema DE IUSTITIA N TURALI ET ROMANA composui , & Libro PRIMO in
genere de Iustitia , ω Iure . naturali egi : ubi non tantum utilitatem, & necessitatem hujus juris, ejus existentiam, mo dosque probandi naturales, causam, subjectum , objectum ,& essectus, clare, & distincte demonstravi, sed & praeceptum universale , seu regulam generalem cognoscendi , ex ipsa justitiae naturalis definitione, suppeditavi : indeque DEO VOLUNTATEΜ pro principio unico, vero, & adaequRt POsui , quatenus , nimirum , vult JUS SUUM CUIQUE TRIBUL. f. VII. Cum autem ius cuique suum sit vel intuitu DEI , vel intuitu ΗΟΜΙNUM, Libro SECUNDO exposui ea jurae, quae Deo in homines competunt, & quae proinde homines juxta
voluntatem Creatoris huic tribuere tenentur.
Porro intuitu hominum jus cuique suum esse, probavi x. ex satu bominum naturali ; a. ex jure in res ipsas nimirum ex jure imperii, & dominii g. ex obligatione personae , squae de-
M vid. Coeceii de eulpis in ded eat. o) De qua vide Dissert. prooem. X. fὶ L. r. I. a. ff. de just. et iuri L. i. st de hom.
330쪽
scendit tum ex contractu, tum ex delicto, tum ex variis causarem si uris, M. Atque de his tribus objectis juris egi in Libro
Ex ipso tractatu apparebit, nullum speciale juris naturalis praeceptum superesse, quod ex praedicto simplicissimo principio deduci non possit, & quod non necessario inde inferatur. f. VIII. Quia vero frustra haec jura hominibus concessa eo sent, nisii facultas quoque defendendi illa iura eis competeret, modos defensionis naturales exposui Libro SEXTO , & Sta PTIMO . Nimirum , demonstravi , cuique facultatem jussuum defendendi natura competere, I. in civitate per judicia, ubi originem summae potet talis, ac iudiciorum explicavi da. contra extraneos, per represabas, & per bella .
9. Facillima haec est methodus addiscendi simul & juris naturalis, & juris Romani principia; dum enim sontes juris naturalis explicamus, principia simul juris Romani proponimus . Neque novis terminis utimur, nec aliena adoptamus nomina, aliasque fingimus rerum definitiones; sed verba, & methodum Lervamus tritam, usitatam , & tyronibus juris cognitam: non doctorum, & interpretum aucioritates allegamus, sed rationes naturae, quas plerumque ipsum ius Romanum suppeditat. I. X. Ex processu hujus operis constabit, quam suaviter conclusiones juris Romani cum ratione naturali conveniant.
Apparebit, inquam, nullam in legibus Romanis , quatenus in Pandectarum libris continentur, superesse iniquitatem; &ea, quae mera arbitria populi Romani, vel Praetoris , vel Senatus hactenus visa sunt, lucem ex aequitate naturali a cipere: ac difficillimas iuris controversias circa jus person rum, & rerum, item circa contractus , conditiones, quasi contractus, & quasi delicta, nec non Principia de praest tione culpae, doli, casus, & infinita alia, extra omne d bium poni. XI. Equidem principia saltem generalia exposui, eaque rationibus naturae firmavi; atque in his principiis constit endis prolixior fui: Conclusiones vero, quae inde sequuntur,