장음표시 사용
171쪽
De error. Maebo rium esset,quod aut elementum,aut elementatum esset , sed nullum horum est: Dicie enim Philosophus lib.de substan. orbis, ql
coelum,nec graue, nec leue,nec calidum,nec
Bigidum,nec humidum, nec siccum romne tamen elementum, & elementatuni est in . aliqua istarum qualitatum. Praeterea quod consequenter ait, quod mons sustineat cmium, ita notorie fatuum est, & derisione diagnum,ut non sit opus alio testimonio .
VDes mussextus error eonfutatur.
chometus asserit, quod Sol& Luna erant aequalis luminis,& virtutis, & non erat differentia inter diem, &noctem; sed quadam vice volabat Gabriel, & accidit ut ala sua tetigerit Lunam,quae obscurata est sicut modo videmus. Hoc ponit in doctrina sua. Iste error, quoad omnes suas partes ita manifeste est non modo falsus, sed delirus, ut non 'sit opus multa inducere .
In prima sui parte contradieit sacrae script rae, quae ait Geh. I. Fecit Deus duo lumin ria magna, luminare maius,ut praeesset diei.
172쪽
testimonijs,quam irrefragabilibus rationi
Occurrit in primo illud Gen. a. Erunt duo in carne una in una dixit non in pluribus . Ratione etiam confutatur error iste; quoniam. videtur esse de iure naturalis rationis, quod unus vir non habeat plures uxores,sicut nee una plures viros, cum hoc homini in sua i stitutione sit inditum. Ius autem naturale ut dicit Isidorus, est, quod incepit ab initio rationalis creaturae; sed ab initio,vnus habuit unicam, non duas, Gen. a. Relinquet 'homo patrem,& matrem,& adhaerebit uxori suae. Non dixit uxoribus,& idem Matth. a 9. ergo habere plures uxores sicut Macho metus concedit non videtur esse licitum. praeterea secundum Philosophum x. Physic. sicut mulier appetit virum, sic materia formam,& turpe bonum p sed secundum naturam , tantum est una materia unius formae in actu,non plurium; ergo videtur quodammodo repugnare naturae,quod unus habeat plures uxores. Tertio sic,amicitia in quadam aequalitate confistit; si ergo mulieri non licet habere plures viros,quia hoc esset contra certitudiue prolis ; si autem liceret viro habere plures uxores non esset aequalis amicitia uxorum ad virum,& E eontra . Vnde haec ratio e
perientia probatur,quia apud viros haben' r 2 M tes
173쪽
1 o Dan. Turrierem. res plures uxores,quasi ancillae habent, . . Quarto,Amicitia intensa non habetur ad multos ; ut patet per Philosophum 8. Ethic. si
ergo uxor habet virum unum tantum; vir autem plures uxores, amicitia aequalis ab . utraq; parte non eriti non ergo erit amicitia liberalis,sed quodammodo seruilis. . Quinto sic, Matrimonium in hominibus, ut dia linguatur a bestiis oportet ordinari secum dum quod competit ad bonos mores , est
autem contra bonos mores habere plures
uxores; quia ex hoc sequitur discordia . in domestica familia,ut experimento patetiuisum προ est, & erroneum, quod licitum sit uni homini habere plures uxores. Nec d huit moueri Machomerus ex hoc, quod in . antiqua lege, aliqui etiam sancti viri habu runt plures uxores,sicut Abraham,Iacobin David,& alij plures. Tum primo, quia non habuerunt plures propter libidine,sed pro- , Pter prolem educanda in cultu diuino,quia tunc erat paucitas fidelium . Vnde Augustinus lib.de hono coniugali, Antiqui Patres' Copulabant nuptias, non victi liindine, sed ducti pietate . Tum secundo, quia nec hoc secerunt propria auctoritate; sed ex dispensatione, quae a solo Deo, qui author naturae
est fieri potuit ; & facta est per inspirationem,quae quidem principaliter Patribus f cta est per exemplum eorum ad alim d riuata
174쪽
De errori Maelam. , sesuata eo tempore , quo oportebat praeceptum naturq prltermitti,ut esset maior multiplicatio prolis ad cultum Dei educandae. Nunc autem quia adueniente Christo fuistempus plenitudinis gratiae Christi,pes qua cultus Dei in omnes gentes spirituali propagatione diffusus est,non currit eadem ratio dispensationis,quae erat ante Christi adue tum, quando Dei cultus propagatione carnali multiplicabatur , & conseruabatur ἱ dc hoc de confutatione erroris praefati .
Virismus octauus error confutatur.
Cap. XXXIV. MPLIVS perfidus Mais
chometus concedit tanqualitatum repudium uxoris . ut patet in Alcorano C.D&8. & 6 . Error iste faciliter ostenditur perniciosus . Primo quia est contra doctrinam legis,& diuinam institutionem;patet,Christus enim interrogatus, ut habetur Matth. xy. An liceret homini dimittere uxorem quacunq; ex causa, respondens ait illis, Non legistis, quia qui secit homines ab ini- tio masculum, & foeminam fecit eos ; & dixit, Propter hoc relinquet homo Patrem,&Matrem,& adhaerebit suae uxori,& erui duo
175쪽
in carne una; Et sequitur, Quod ergo Deus coniunxit homo non separet. Vbi dicie Chrysost. in glos. Non solum ex modo creationis, sed etiam ex modo legis lationis mo. strauit quod praeter naturam, & praetei' legem est uxorem dimittere. Praeter natura quidem , quia una caro diuiditur. Praeter legem autem quoniam Deo copulante, & iubente,diuidi uxor non dimittitur . , Secundo,Error praelatus improbatur, quoniaest contra doctrinam Christi, qui in eodem capitulo Matth. scilicet 39. dicit, Dico autevobis,quod quicunq; dimiserit uxorei,nisi ob Brnicationem,& aliam duxerit moechatur,quia scilicet remanet adhuc vinculumsillius dimissae cum priore viro. Item confutatur error iste ab 'Apostolo primo , ad Corinth. 7. dicens,His autem,qui in matrimonio coniuncti sunt praecipio, non ego,' sed Deus, uxorem a viro non discedere ; qa. si discesserit,manere innuptam, aut viro suo reconciliari, & vir uxorem non dimittat . Haec Apostolus in Praeterea error reprobatissimus ostenditur. , quoniam inseparabilitas: matrimonij videtur esse de lege naturae, quod patet sic . Ma-.trimonium ex intentione naturae ordinatur.
ad educationem prolis, non solum per tempus, sed per totam vitam prolis. Vnde de
tege naturae est, quod parentes Mijs thesa
176쪽
merem . Maeboim trirent, & Et ij parentum sint Heredes . Ideo Scum proles sit commune bonum viri,& uxoris,oportet eorum societatem perpetuo ma nere indivisam , secundum legis naturae dictamen δει ita patet , quod inseparabilitas. matrimonii sit de lege naturae. Secundo id ostenditur sic, Naturalis quaedam sollicitudo inest hominibus de certitudine prolis , Unde quicunq; certitudinem prolis impediunt sunt contra naturalem instinctu humanae speciei. Si autem 'vir possec uxorem dimittere et uxor virum, & alteri copulari,impediretur certitudo prolis, cum mulier 1 primo cognita postmodum a s eundo cognosceretur . Est ergo contra naturalem instinctum species humanae, quod
mulier separetur a viro. Tertio confutatur error prae fatus, sic, Inter virum, & uxorem amicitia maxima esse vide tur, non solum in actu carnalis copulae, quae etiam inter bestias quandam suavem amicitiam facit, sed etiam ad totius domesticae conuersationis consortium. Vnde in signuhuius homo propter uxorem relinquet patrem,& matrem, ut dicitur Gen. i. Non est ergo licitum, immo inconuenientissimum matrimonium dissolui. arto item ostenditur, & confutatur error
Praefatus sie, Necesse est ad id, quod est optimum in homine, omnia alia ordinari. CO
177쪽
iunctio matis, & sceminae, non sic solium est ordinata legibus, secundum quod ad prolε
generandam pertinet, ut est in alijs animalibus; sed quod etiam conuenit ad bonos mores, quos recta ratio disponit, vel quantum ad hominem secundum se, vel secundu quod homo est pars domesticae tamiliae, aut
ciuilis societatis; ad quos quidem bonos
mores pertinet indiuidua coniunctio maris,& foeminari sic enim fidelior amor unius a d. alterum erit, dum cognoscunt se indivisibiliter coniunctos ; erit viriq; sollicitior cura in rebus domesticis, dum se perpetuo com- mansuros in eadem rerum possessione aestimant. Subtrahuntur etiam ex hoc discordiarum origines, quas oportet accidere, si vir uxorem dimitteret,inter eum,& propinquos;fit etiam firmior inter amnes dilectio;
tolluntur etiam adulteriorum occasiones, quae darentur,si vir uxorem dimitteret, aut ' C contra. Per hoc enim daretur via facilior sollicitandi aliena matrimonia; & ita infinita sequerentur inconuenientia, si iuxta stultitiam erroneam Machometi licitum sciret repudiare uxorem. Nec perfidus Ma chometus ad hunc errorem astruendum moueri debuit, quod in veteri lege permissum fuerit repudium uxoris; Quia hoc factum est propter Iudaeoru duritiam, ut dicit Christus Mati. I p. Quia proni erant ad occisi l .
178쪽
De emori Macho m. nes uxorum, permissum est ergo minus ma: lum ad exeludendum maius malum. Et hoc de confut atione praefati erroris.
Machometus errauit grauiter concedendo tanquam licitum adulterium,S lamnicationem; Nam cum mulieribus emptis, & captiuislieitum dicit esse concub ' re. Hoc enim adulterium est. quia muli ties emit pater extupratam a filio,ac e comera filius, vel frater a patre corruptam, vel a fratre ἔ unde in c. 3 a. Alcorani inquit , C stitatem seruate nisi cum proprijs uxoribus aut sibi iubiectis, & ancillis obseruantibus. IInde namq; nulla fiet querimonia. Dicit enim Machomerus sibi a Deo fuisse iconces sum,quod ad uxores aliorum posset accedere, ut viros virtuosos, & Prophetas generaret. In quo errore sequutus videtur Nicolaitas haereticos. Error iste huius bestialis Machometi apertissime confutatur ex diuina lege,& sacro Euangelio; non enim est dicendum licitum esse, quod manifeste contra diuinum praeceptum
179쪽
est. Inter alia autem diuinae legis praece - Pta habetur,no moechaberis Exod. ΣΟ Ιtem Leuit. ao. si moechatus quis fuerit cum Ixore alterius , & adulterium perpetrauerit cuuxore proximi sui, morte moriatur, & moechus,& adulter. Itam Deuter. r. Non concupisces uxorem proximi tui. Item Thob. . dicitur, Attende tibi ab omni fornicatio-- ne,& praeter uxorem tuam non patiaris cri-imen scire. Item reprobuS error praefatus
ostenditur ex Euangelio Christi. Mati. 3. Inquit Christus Iudaeis, Audistis, quia dictu est antiquis: non mςchaberis; & ego dico vobis,quia omnis , qui viderit mulierem ad Concupiscendum eam , iam mschatus est in corde suo. Reprobatur etiam satis testimonio Apostoli,eum ait ad Ephe. s. Omnis fornicator, aut immundus, non habet partem in Regno Dei. Seeundo error 4lle inde reprobadus venit, quo niam contra legem naturae esse videtur, qδsic ostenditur. Illa quidem actio dicitur esse contra legem naturae, quae non est conueniens fini debito, siue quia non ordinatur ad ipsum per actionem agentis,sive quia de se est improportionata fini illi. Finis autem quem natura ex concubitu intendit est proles procreanda,& educanda,& ut hoc bonuqu*reretur posuit delectationenti in coitu, ut Constantinus dicit . Quicumq; ergo con cubitu i
180쪽
.ipso est,non referendo ad illum finem a na- tura: intentum, contra naturam facit. Cumi autem nomen concubinae exprimat coniun-:ctionem qua solus concubitus propter so ipsum quςritur,patet-contra lege naturessit accedere ad concubinam no coniuncta si hi matrimonio,quq cocubina vocatur.Nec
obstat si dicatur, quod aliquis quandoque AEx tali concubitu prolem quaerat, quoniam . adhuc non est conueniens ad prolis bonum in quo non solum intelligitur ipsius procreatio, per quam proles esse accipit , sed etiam educatio.& instructio per quam accipit nutrimentum, & disciplinam a parentibus , in quibus tribus parentes proli tenentur secundum Philosophum.8. Ethic. Cum autem educatio,& instructio proli a parentibus debea
tur per longum tempus, exigit lex naturae, ut pater , de mater in longum tempus com- maneant ad subueniendum csimuniter pro- Ii. Haec autem obligatio ad commanendustmina viro, matrimonium facit; patet ergo, quod merito reprobatur coitus concu- binarui dc error prςfatus Machomeli. Nec debuit mouere Machometum ad hunc erro aram,quod antiqui Patres, ut Abraham, Iacob, & David Iegantur concubinas habuis- st, quoniam illae uxores suerunt ἱ non tamen dicebantur uxores,sed concubinae, quia noncrant