장음표시 사용
91쪽
aia EL THEOLOGICus homines θ iniuste hunc ab luit, aut illum damnat,nec ut isti iniquis frena laxara eis Ofibusci verum purari sancta est, tam iusti . tia eius condemnans, quam eiusΘem salvansmisericordia, nullis penitus inquinata pr uis affectibus. Uthai. Bbu Restat verbialia dissicultas Efferre. n. tollit pradi sese audent nonnulli , clamitantes, incassum usistrae re' praedicari resipiscentii de angelii si ex His με ciuitia, duntaxat Electione salus hominis δε- pendeat. Pugnare isti cum doctrina electioianis opinantur,quod Dominus ala, is momtem peccatoris sed ut conuertatur&vivat. Ite Matth. 23. misi congregaresbos tuos, dcc edtu noluisti, dcc Verum haec dimilia dicta, neque deir destinatione loquuntur, nec eam tollunt nec deniq; in hominum arbitrio ac Potestate saliue collocanti sed intelligenda sunt de generali vocatione Euangelii, per externum verbi diuini ministerium.'imstitutasordinata. Quod nimirum,gratias Iutaris,in comune offeratur omnib. etia obstinatis ipsis, in testimoniu.Matth. et . Dein de cocionatur etia haec dicta,partim de obedientia fidei, partim&exaduerso de obstunata contumacia in vocatis:
plex stro Nam offer is aut electi , qui per Dei
merbi diuini gratiam,Verbumside recipiunt Rom. Lv.f. Et hi salutem suam operantur cum timore ac tremore, Philip 2 Πrmam facientes voca
tionemri electionem sitam Q. Pet. i. Aut uia Occurrunt reprobi , qui ψblatam gratiam
92쪽
D PRAEDESTINATIONE. aspernantur propria contumacia seipsi in condemnatione iusto Dei iudicioὰ praecipitant. 2. λ .His doctrina Euangelii est odor mortis ad mortem, a Cor. a. Aut ex utrisq; mixtum est auditoru genus quorum aliqui ad tempus recipiunt Euangeliaum,sed isti iterum deficiunt, quia non habet radice in seipsis,veru sunt π -- Matth. 13.versaI,4 vocati quidem,non autem electi Matth et o Caeteri ad tempus restactarii sunt, qualis erat Paulus Act. 9.1 sed electi tamen , qui suo tempore adhuc resipiscunt, credunt,& ad ovileChristi colligutur,adeoque ex ultimis fiunt primi sicuti vice versa, alteri, exprimis, ultimi. Sed in hisce cunctis, arbitrium humanum non affert praeiudiciaum electioni limnq.Siquidem dona De uni
Euertit haec docti ina,primoPelagianism
seu errorem istum , quod homo, in hac, lectionu/u turae deprauatione propriis viribus,gratiamo niti. Dei consequi, seiprum in Electorum cooptare numerum, voluntatis sua arbitrio, possit Itoque quod propter meritum fidei praevis E ac bonorum operum, Deus credete elegerit, non mere grati Ppter Christum seu in ip1b. Consulatur deinde hac ipsa doctrina ridi- eulum illud dogma nuper natum , de generali&omnium comuni electAne. Neque. n. omnium est fides, 2.2 Des 3.scilicet electorum Dei, . i. Et quidem si omniurn et
93쪽
8 LI E T. THEOLOGICV schio esset comunis eo ipso electio esse protinus desineret. A. Postremo,eadem opera compescituri portunus eorum clamor, qui dicut, Electosve celeratissime viuente , necessario saluarista reprobos,vel piissimos, non posse non condemnari. Siquidem neque in reprobis vlla umqua syncera pietas reperitur nec electio cum scelerib ι impoenitentia,verum cum vocatione, fideo resipiscentia, coluncta est. quo minus h c profligatam aut finalem scelerum impietatem admittat. Est vero usus huius deElectione doctringlonge maximus. ινμὲ bH Primo enim illa consolationi nostrie iri x deElictio semit, dum pelagus misericordiae Dei, erga ne miseros pecdatores hic sese aperiat, ad laude excellentis gratia eius. Simul etenim gloria Dei amplificatur&extollitur, simulque e
neri humano, certa conscientiarum affertur consolatio.
Secuiado, incomparabile huic Minuictu existit fidei robur: dum eius monstratur Ple rophoria, non in viribus humanis, verum in decreto electionis diuin immutabili,adcoque in unico fideifundamento, Christo Ie-
Tertio confirmat haec doctrina, iustifica tionem hominis gratuitam, per fide inChristum, absque legis operibus,autvllo proprio merito. 2 om.3. . F. Atque ad hunc pr Prie
94쪽
prie scopum ut paulo ante dictum' rotam de Pr destinatione doctrinam dirigit Apostolus Roman. 9.Io. H. Quoiulati re facit illud Augustini, de bono perleverantiae, cap. 'χI.PraedesFinatio praedicanda est. Fossit vera Deigratia, hoc est, quae non secundum merita nostra datur insuperabiliasunitione Eefendi. Quarib, excitantur hac commoti efacti one pii ad preces , quas propter Christum tanquam in ipso eleeti, sciunt gratas &acceptas esseDeo,kMn.I 6 9. 27. nec non ad gratiarum actionem, ad sanctaeq; vitae studium accenduntur, pro vocatione Melectione haconfirmanda, χ Seir. I. Ideo enim electi illi
sunt, ut sancti essentvi inculpati coramDeo, per charitatem, f-9 Nunc de Prouidentia Dei libero arbitrio , nonnulla sunt , siue annechenda sue intercalanda, priuiquam, ad reprobationistractationem trariseamus.
, Vatuor diuin et Prouidentiae veluti gra- dusii sacris literis patefacti sunt Q usta myμ μ rum primus est . arcani consilii ac decreti .:
in mente Dei,antequam reveletur. Vt ALLA. 8. Romana. 9. 29HO. V. H. 2. 'Genes
s O. 9.ao Alter est gubernationis sustentationis rerunt totitis uniuersi , aspectui de
sensibus nostris expositae qua alias, actio D
95쪽
3o ii BELLvs THEOLOGICVς Dei generalis dicitur, Johannis . vers. 7. Hebr. iavq. Tertius est moderationis eue tuum, in rebus particularibus vel minutissimis: in actione Dei tam specialiquam gen rati appellata, considerandae. Sic Deus dat serenitatem pluviam, nec passerculus in terram cadit, nec decidit folium ab arbore neq; capillus capitis, absq; voluntate eius,
Quartus demum gradus, est,cur Deis teria pro electis &credentibus, ratione -- deris gratiae, qua peculiariter Deus illis prospiciti ac res est verte con lationis plenis 1-ma, seorsim adactionem Dei specialem du-
Etsi Verb haec uniuersa coram Deo certa, rata Limmutabilia flant poenitere tamen ille dicituro mutar sententiam: non quod mutatio ulla in Deo ipso,aut consiliis prouidentiae eius, accidat fit enim illa secundum
eius voluntatem,in creaturis&rerum euen-r φήρη ibis, Ae non parum saepe Deus conditiPA. naliter quaedamistblapsa tamen minime ambigua inter creaturas prouidit dicet non semper illa conditio exprimatur. Sicut in exemplo Nineuitarum videre est, acta centia tentia, non pereuntium. Item in exemplo Ezechiae ex morbo lethali eluctantis it omnium maxime in exemplo Helisaei ie- sis Ioas, iussis eius,tellurem sagitta ferientis,
96쪽
DE RAE o EsTINATIONE verum non nisi ter Cui Propheta: Si quin ruies auisexu eriisses,ad internecionem Syros percussisse nunc autem teneospercuties. Et quanquam certo consilio Deus immutabiliter omnia regit ac moderatur; non ita eo tamen bciosa res est, audire conciones, precari, laborare. Nam prouidentia Dei nas etiam res cum suis effectibus, omni euentu ordinauit. Nec prouidentia tollit mandata Dei, quemadmodum nec opera legitimarum vocationum ad quae illa potius fideliter, standa quosvis extimulare debet,ut Pendant se Dei esse- M. Quango autem res malae euenautar mali In rebusi
tia Dei imputanda non est Siquidem in tam is flagitiis suis , impii, nil minus quam ad De . Ῥη μη δ
aut voluntatem elus , respiciunt sed ruunt contra voluntatem Dei in ve bo patefactam, propriis ibi linibus, contra conscientiam inseruientes quemadmoduna&lara ctorum naeui sunt non pauci Verum Deus factis etiam nix, quae propter malitiana detestatur, incte Ab bena interim obene utitur: dum videt bonae Dei voluntates. sviloqui tm .August. saepe imp - tuta mala, malorum hominum voluntate, ut in passione ac morte Christi. Vide Ench ad Laurent cap. IOI. Et ibidem ille cap. loo.ait: Neque enim 'De. omu male seri meretis si omnipotens eιiam de malo pos et cι re
Ex his vero de prouidelitiam x Iar
97쪽
11 ii 3 xxxv ΤΗllox s. avsuiter dictis, oritur quaestio delibero homi nis arbitrio;quam paucis iam expediemus.
DE LIBERO ARBITRIO.PRincipio tenendum,post lapsum Adae,in
statucommunis deprauationis humanae,
ad bonum penitus nihil homini relictum essediberi arbitrii sed propendere illud dum
Hicitum. Dominus in hunc salem necdum ἁedit ob christelligeni, dcc. Vide insuper
Deinde sciendum,licet pernatum corruptae vitiositatem,homo,propriis viribus , ad honum minime feratur arbitrarium tamen&voluntarium, non coactum, in eo pecca tum esse. Siquidem ipsa etiam voluntas deprauata est. Proinde tam ipse mala voluntas,quam actiones peruersi ,in humana cor ruptiorie,sunt ineuitabiles: nisi Deus pecu liariter hominem illuminet adiuuetq;.Deus enim hominem non vult ociosum aut trum
cum esse, sed agere. Debebat autem agere bene;sed quod secus faciat, id a Deo non est, sed ex hominis corruptione ac vitio. Tum denique propter hanc agendi ne sessitatem, actiones mal excusari haud possunt Siquidem actionem Deus vult nota
98쪽
DE PRAEDEsTINATIONE. 33 non malitiam; quae ex parte hominis inter
Sunt ergo hic distincti gradus obse uandi. Offat/ων Prim enim ante lapsum hominis, arbi πὰ b iatrium eius tam ad bonum quam ad malum με. eligendum simul dc faciendum, erat liberimmum, de prorsiis aequilibre. Secund5,post lapsiam,homo tantum propendeta Orocliuis est ad malum, Johan. I . M ,' 'μ-a3.e atth. I. p. II. Iohann.
Tertid, post restitutionem, homo quatenus fide in Christum renatus est contendit Iaspirat ad bonum: agitque Deo adiuuante Sene, Philip. 2.2.IM Sed quia carnem languinem inierim gestati id quod corp- , peccata sugera membrorum vocat Paulus Rom.7. idcirco ad malum simul pronus est: eoque sustinet nomine luctas grauissimas,
Quarto, post glorificationem, in altera illa vita, piorum voluntas &arbitrium, duntaxat&perpetub,feretur ad bonum. Erunt enim aequales angelis Dei, Matth. D.st.2O. Tenendum igitur apprime est discrimen inter hominem renatum non renatum: mm -- Hic enim totus ad malum; ille vero etiam o-- es ''pe diuina ad bonum inclinatur propter re Hfrenerationem. Est autem illa talis in ho- a
99쪽
mine electo Spiritus sancti gerati , quis
mens eius vera Dei cognitione ac fide illa . in tur: adeoque voluntas eiusdem adoboediendum Deo dirigitur&confirmatur: ut noua fiat creatura serem. i. r 333 - ΕΡ-chieLII. Johann. 3. vers 3. Ephes2 ver Io. p. .versa P. a. Oranth. ver hir. Philippo
Quapropter eatenus renati hominis arbitrium tendit ad bonum, quatenus regitur Miuuatur a Spiritu S. Nam Deus tam velle quam perficere largitur , iuxta beneplacitu. Philipp. z. Bona vis Et quanquam non renatorum quoque non enato videntur opera quaedam esse bona, propterm , honestatem Mutilitatem, quantum homo iudicare potest visunt virtutes ethicae, vel in hominib. Ethnicis;minime tamen illa,vel
diuina legis perfectioni respondent, vel in iudicio Dei consistere possiant. Si Meabssidepiacere Deo est impossibile, &quod ex enonsit, peccatum estROm. I l.
Concludimus igitur,aestim assum esse ho- minis arbitrium, aut in sese, aut respectu re-zzz generationis Derenatis iam dictum. In sese
hominu ah autem consideratum arbitrium, non ad eue-
---- tib verum ab hominis proprio iudicio&lidiclinatione metiri debemus Etsi n.Ioluntas karbitrium unicum ipso iudicio, in homi ne corrupta sunt non penitus ei tamen ad-O ' mstis erupta su14t. At euentus omnis in m ' με nu D est , qui longe aliter ad alium' que
100쪽
D PRAEDEsTINATIONE. Dque finem, omnia destinat,quam velit cogutetve homo,*4J.2.8. 0. Q d autem rena torum voluntas ut ante dictum ad eundem cum Deo, scopum collimet:id nequaquam ex natura corrupta existit, sed e supernat rati gratia Sequitur nunc de r Gne.
Vius rei tractatio , duabus maxime de caussis est si1scipienda. Primo, quia Cur δενσπιῶ salvandorum posita misericordi gratuita
electiones sequitur etiam necesIario, iusta reliquorum reiecti, condemnatio, itiadem ab aeterno decreta, iusto Dei iudicio destinata atque definita, G na.- .m b or. 6. versa cap. 9.versa . Deinde aliam insuper caussam exprimit Apostolus Rsmanor.9 vero Z.nimisum, ut ex antithesi lectionis atque rςprobationis magnificentius effulgeat gloria misericordiae Dei in electis sui sumi,inquit , volensoniandere iram, oenotamfacerepotentia uam; Amtulit multa lenitate vasa, praeparata di teritum, to nota aceret diuitiaulorias erga vasa misericordia; quapraeparauisad
nam De quo Augustinus ad Xistum:ώ si quaeperae sunt ad perditionem da nataisbitam masse, agnoscant vasa ex eadems adhonoremfacta,quidia misericordiari ηa largitast .