Cunradi Rittershusii jc. Dodecadeltos, sive In duodecim tabularum leges commentarius novus ..

발행: 1659년

분량: 252페이지

출처: archive.org

분류: 로마

111쪽

IN XII. An v. Eo Es. cfilii Am.&trina matrii missione. Einptor atriem pater fiduciarius dicebantur. Ulptav. tu princta. tit. o. ajus lib. I. In si tui. g. item per emancip. 9 usin. f. praeterea In sitiat. Quib. Mod. Ius. pol. soli'. Sta Decius de vera vendicior filii fam diximus, quae fiebat veri pretii accipiendi causa. Haec autem mancipatio erat tantum imagina ita venditio, unde Gaio quae .im similitudo vendit: on dic ut alloeat in loco:&inea non verum pretium interveniebat, sicut id omnino in omni vera veti.

ditione requiritu sed tantum unus alter intimus, quas in similitudinem pretii, ut Calusio uitur. Vnde de Iustinianus pristinam ictio;iem appellat in . , . praeterea. Non iram fiebat eo fine, ut pater vel venditi filii pretiis macci petet. sed emancipandi filii causa. Ex quo manifestum evadit, priorem illam venditionem veram pertinuisse ad utilitatem patris quia is lucrabatur pretium, ctamen insuper retinebat spem aliquando recuperandi filium a potestatem suam: hane vero lactam Sc imaginariam respexisse potius ad utilitatem filii ipsius, quippe qui per emancipationem sui juris fieret, sibiq; deinceps omnia acquire te, quae prius acquisiverat patri. Nam Sc Acquisitionis jus, quod superiori membro quarto addi velim non minimam partem patria potcstaris continet Ied de hoc agitur tit. In . Per quas personas ut acquir. Discimus autem ex eodem Cajotit. 6. Aib. I. Insilui. In illo piis eo ritu emancipationis praeter quinque testes solitum fuisse intervenire libri pendem dc Antestatum Tandemq; pro his duobus adhiberi coepisse alios duos, ut ita septem elsent testes Unde etiam fluxit numerus VII testium in testamento de quo explicatur i/i . . Ins de te . ordiu. Sed illam

emancipationem veterem immutavit mi'. in .pcn. tili. G de emanc. lib. fictione

pristina explosa, ut ait iis praeterea Inst. Quib. mo . a patr pol.soli'. Omittimus hic servitutem poenae qua etiam olim erat modus tollendi patriam potestatem si videlicet vella abens, vel habitus in potestate, servus poenae effectus ellet puta quia vel in metallum damnatus, vel bestiis subjectus esset.* purni servus. Ins quib. Od. Ius patr pol. solν. Nam hunc modum sustulit Iustin. in Nov. 21. c. 8. Illa quaestio utilior est, de moribus nostris maginim habet flectum, an Matrimonio patria potestas solvatur l. e. s filius fam uxorem duxerit, an per id sui juris efiiciatur Iure civili Iustinianeo certum est, etiam filium familias maritum se chum manere sub patii potestate. Sed moribus fere aliud est receptum, non solum in Germania, de quo testatur Schneidev vin ad j ult sed e pater: nu.8. In .

Sichardum ad i. ult. n. 9. C. de emanc. sed etiam in Gallia, de quo cum alii tum Ioan Imbertus in Enchir Iur Gasi lit C. in verbis Gai ori filii p. 9Lic Boerius Deci . 9 . Videatur P. Gregorius Tholofanuas uag.Ilir Turreri Lib. XI. c. o. n. io. Neq; solum si pater permittat silio familias ducere uxorem , solvitur iaspo testatis, verum etiamsi patiatur eum seorsim habitare, propriamq; instituere se miliam, siue proprios lare, proprium focum. Hic enim tacita intervenisse vide tu emancipatio. Vide eundem P. Gregorium Lib. I. cap. Io n, tr.

Legum Numae Pompilii refert Dionysius lib. 2. ii pater permiserit filio uxorem ducere, futuram participem bonorum sacrorum juxta leges, patri posthac uul lum iis esse vendendi filium, Allegat etiam P. Gregorius d. c. Io. n. Io. Po-

112쪽

Cit NK AD 1. MITTE RHus M O T. Postremo notandum : futile apud Graecos etiam modum tollen cli patriam Dotestatem videlicet Abdicationem, quae ipsis dicebatur Sed hanc Roma Ua leges non receperunt, ut testantur Impp. in L pa . potes .d exta pLuciani quoddam sens tum, sub titulo Abdicatu .

CAPUT ILDE IVRE ATRONORVM ET

Ationem ordinis, cur post Ius patriae potestatis in liberos, explicandum

putem de Iure patronatus; hanc reddere possum, Quic in legibus nostris passim coniungi solent Parentes&patroni ut vider est in . q. . De injus vo c. multis aliis sub eo . it. 9 ult. Ins de poen tem litig. O tot. tat . . de obsequiis parentibus 2 patronis praefandis ut nunc alia loca plurima praetermittam. Taceo ipsam nona Dais cognationem , quae est ter patrem patronum L, u Sed admonendi sumus Aliud genus ac jus patronorum elle , de quo hic diecturi sumus ex leg. XII. Tabb aliud ac diversum illud de quo est in tit. D. de Iur. patron: Nam in XII tabb. Patronus dicitur in relatione ad clientem sed intit. De jure patr. Iustiniani, aliisq; locis, patronus dici ruriatione liberti. Et prioris generis patronus sit per applicationem de qua mox Posterioris generis patromis constituitur quis per manumissionem , vel quia manumis oris est filius S e. Et rursum ab utroq; longissime distat ius patronatus Eccles ici competens scilicet et , qui fundavito dotavit aliquam EcAesam ejus velae redibus, de quo est in Can. δ quod attigi in a parte expos method ove . Videatur etiam Nov. 17.

ibiq; Cui acius item Nov. 2 i. c. 8. O inissis autem in praetentia caeteris notionabus patronorum auris patro-raatus, videat nus tantiam de ea, quae est in Lege Decemvirali cujus haec verba re feruntur P oimus Si CLIENT 1 CLIEN sve PATRON FRA DEMFAx1T, SACER LsTO. Vi eatur Servius in c. u. ad Pa Virgili su sinus innexa it tartet Balduinus ap. I. Marcilius cap. 7O Raevardus c. q. rem Hoto mannus lici

Videamus primo de Origine hujus juris clientelari , II. De ejiis

Ina, sive qualis serit obligatio anter patronum i clientem. II. Qila Pana luelit elus, qui hanc necessitudinem vio illet. IV Quandiu duraverit. Ad ori in quod attinet, non fumum c 'pit hoc ius tempore Decemviro lora, b c uibri X I. abb. scd multo est .intiquius. Nam ut ex Dionyso Halicarnas ro lib. 1 antiq. dc ex Plutarcho in Lomulo diicimus, instituitim hoc Romuli fuit,

Ecquide: n 'ng alcerrimum, chuananitatis plenisIimum ut homines plebeii ac Ie uiores ad aliquem se patrici in applicarent, 'quem Patronum sibi deligerent

113쪽

trocinio adversus vim de injiuriam potentiorum, quibus ei obnoxii eis tenuiores, consueverunt. Sicut autem quod saepe moneo aliae leges Regia in XII. Tabb

obligationis hujus capita ex eodem Dionysic iut.lrcno, uncto e ii a lib. s. Iιb. o. c. i. videre licet. Summa haec est, i illi inter 'atronum . clientem obligationem mutuam, de qua primo separatim dicendum, deinde conjuni inide utrisq;. Et quidem Patronus clienti suo haec debuit praestare Auctoritatem potentiam defensionem judiciis, interpretationem , in omnibus rebus consilium Vice ver a lens patrono debebat tum honorem Sc Oblerva .tiam, ac reverentiam : tum etiam impendia quaedam pecuniaria Narn i sorte patronus numis indigeret,ves ad filias locandas, vel ad Liberos ex captivitate redimendos, vel ad aes alienum dii olvendum, vel ad mulctam solvendam, cliens patrono pecunias pro facultatibus uiscors erre cogebatur. Haec de inguior obligatione Iam uterq utriq; hoc debebat ut neq; accusate pollet alter alteri T , neq; testimonium adversus eam dicer neq; Dimicitias cum eo suscipere atq; exercere in s urima: Inter Patronum&clientem major etiam quam inter ipsos cognatos erat necessitudo&charitas quod vel ex eo liquet quia patrono pro cliente licebat etia adverius cognatum dicere testimonium pro coguat' vero adversus clientem non iacebat. Quod ex Catonis sententia probat Gellius d. c. s. lib. Tertio, Quod ad poenam a timet Ius, qui hanc tant. nec itu irem violasset,

alterive si audem uat exuisset, ut cum Virgilio loquar. yiive fraudem frausus suis fet, utveteres dicebant, ea ex Romuli quidem lege Dionysio Halicarnali eo teste, erat, ut proditionis it et reus, sive proditoris loco haberetur, eidemque obnoxius poenae ellet quam capitalem utile proculdubio est ut discimus ecl. . proditores. D. de re milit. Neq; ex L. XII tabl, fuit levior poena Atrocia enim sunt verba, quibus Decemviri utuntur SACER EsTO. Nam homo sacer idem est, quod est execrabilis, dirisq; devotus, quem quilibet impune possit occidere, tanquam victimam publici odii, vel Orco desponsam victimam. Quippe mos erat Romanis, si quos impune occidi vellent, eorum corpora devoverent Dis o alicui maximeq; liis inferis,u. . Plutoni, cu Proserpinae ut est apud eundem Dionysum. Videatur etiam Festus de homine sacro Horatius quoq; si . t . . conjungit In testabilem de sacrum, cum xit Intolabilis o sacere . aliarto Durasse hoc iis clientelare diutissime apud Rom. non est dubium. Quin etiam latius productum colligimus ex historiis Cicerone cum non tantum singuli homines se in clientelam potentioris alicujus conserient verum et iam totae provincti vel civitates ad aliquam familiam se applicarent, cujus patro

cinio se tutarentur. Praeterea ad imitationem Veter in illorii clientium alii quo

que extiterunt sus et ii quibus relati Q Oppositi sunt advocati, qui&Rogati di

eebantur, Graecis juni m. Detalit, sulceptis Vide Theod. Marcii. c. o. ex Ambros . August. Iul. Severiano. c. 9. ortui Erat etiam tertium genus susceptorum

qui scilicet in fraudem tributi publici confugiebant ad potentiores aliquos, a qui

114쪽

CuNRAD RIT TERs IIus COMMENT.bus suscipiebantur. Sed hoc prohibetur, i. 24. C. ut nemo ad suum patr. lib. XI. rit. De patroc. Pic C. Theodo . Nov. 17. c. s. ct op Tiberii de Dium domib. cap. Deniq; aliud c quartum genus clientium susceptorum facit Cujacitis ad L 32- I. D. de C. O. 9add. L . C. ut ne no ad suum patro c. b. n. quem tamen refellit Marcilius d. c. 7O. Fefellit, inquit, co=mia illia de susceptionem alieni sibi, te quad. l. 32 accipi vult de naturali quadam adoptione filii. . Postremo&hoc notari velim esse doctissimos Viros, Iuris qua civilis, qua seu talis interpretes, ut Zalsius, Budaeus, Hannetonius, qui juraseudorum d ne cessitudinem, quod est inter seniorem vas allum, putarint esse introducta ad militudinem prisci illius Iuris clientelaris, de quo huc usq; egimus Unde vasallos clientes S Feudacii ntelas,&actiones seu datarias clien telam subinde appellant. Sed de hac re dixi in Partit Iur Feud.

CAPUT III

DE A DO PT IOVE,

Otum est ex Institutionibus, patriam potestatem duos veluti sontes habere. Primum, procreationem ex Iusti Nuptiis; secundum, Adoptationem De Adoptionibus autem in XII. Tabb aliquid sancitum fuisse, certis quidem testimoniis probari non potest, undes alii plerique XII. Tabb interpetes hoc caput omittunt. Hoto mannus tamen conjectura ductus, putat, rem tantam, in qua tot civium Rom. caput ac libertas agebatur,

non fuisse Decemviris silentio praeteritam, di a solis Iurisconsultis formularum arehitectis institutam Ideoque sic concipit Legis sium inam ut ut alterius litin sibi ab ipsius patre mancipatum H liis locum adoptaret, is vita necis in eum potesatem haberet esset hic ille liuis utis ex ipso matresfam ipsius natus, et Arrogationem tamen negat a XII. Tabb auctoribus institutam uille , ut quae populi rogatione x auctoritate indigeret. De Adoptione autem duo summa capita sunt observanda. I. Qua forma fiat. 1. Quem habeat effeci una, sive quae vis ejus. Forma proculdubio a Iurisconsultis est excogitata. Et videatur Gellius lib.s. ι ib. Vis c effectus consistit potissimum i in sacris. r. in nomines in jure suitatis Aesiui heredis. Cum autem haec partim ex institutionibus nota sint, partim ab Hotomanno , tum in Commentario Insit . tum ex lib. . Antiq. Rom. p. is peti possint, hoc caput breviter absolvens, ad alia properabo

115쪽

IN XII TABB. LEGES.

maris atque uxoris.

Vita in XII. Tabb sileriint de Itire connubioriam , potestate aratrii uxorem sicut etiam de divortiis. Quo deinceps breviter recensebo. Ac primum quidem de iis, inter quos connubia non fuerint permista. anxerunt itaque X vir , ut ne inter Patricios, plebeios connubium ellet.

De verbis prius dicam deinde de re ipsa Coi nubium est uxoris jure ducendae faculias, ut definit Vlpianus Lib. reg. t. s. Dictum a nubendo, id est, velando, unde de Nuptiae. Ab eo longe differt contubernium, quod usurpatur tantum de ervili coniunctione; quam leges conjugii, de connubii O matrimonis honorifici vocabulis dedignati unt, ut ellet tanto conspectius discrimen liberorum hominum&servilis conditionis. Hinc Paulus libr. r.sent tim9. Interser- , inquit, liberos matrimonimn contrahi non potest, contubernium potes. Similiter Constantinus Imp. L 3. C. dei ues 2 intu. nupt. Cum anct is non potes esse connubium. Nam ex btuusmodi oti tubernio servi nascuntur. Sic contubernium de coiij unctione servorum usurpatur a Paulo semel atque iterum in . q. adoptivus. f. . t em. D. derit. nupt. Similiter Vlpiano Servius definit connubium, quo istius legitimi matrimonii: quam definitionem refert P. Pithaeus in Not ad collat. Leg. M , II. C. Rom. it. . Superior autem definitio extat apud Vlp. f. m. rit. s. ubi etiam addit, connubium habere cives Romanos cum civibus Romanis, non etiam cum peregrinis, nisi concelsam sit, nempe privilegio quodam . Sic Se Seneca lib. . de Benes. promisi tibistiam in matrimonium P ea peregrinus apparuisti. Non es mihi cum extraneo connubium Alibi etiam consortium dicitur, ut in l. ra. donationum extra de Nupt ibi, Inter pares onsat personas nu a lege impediente consortium. Imo etiam in ipsa Nuptiarum de fili itione. . . D. de it Nupt. Plura videantur apud Bristi,nium derit. Nupt. Hoto manuum de cas ct inces. 11 t. Item apud Borcholium degradibtu, parte . Porro Pop. Rom. universum in plebem ct patricios, qui ct patres dicebantur, distinctum fuisse, ex Livio Cicerone di Instit. lib. I. tit. a. item exl. r. D. de O. . notius est, quam ut pliaribus hic dici debeat tractatur in . 238. pl. bs D.

deverb signiscatione quae lax huc pertinet. Est enim desumpta ex Cani libr. c. adleg. XII tabularum.

Omissa igitur vocabulorum distinctione De re potius ipsa hiariis legis videamus. Noluerunt igitur Decemviri matrimonia inter Patricio. plebeios con trahi Ratio ipso una utile videtur, Quia pare cum paribus facillime migregantur, ut est in Proverbio Contra,

116쪽

Vt est apiid Ovidium. Et in eandem sententiam extat elegantissimum Callima

chi Epigramina continens historiam ei tit modi Pittactis Mityleneus, qui fuit nil e Vll. Sapientibus Graeciae, rogatus aliquando consilium ab amico , Ualem cujceret uxorem, ostendite pueros ludentes trochum agitantes verbere quemadmodum,inquiens, istorum quilibet trochum sibi sumit convementem, Q cui a

Litando vires suas non impares sentit sic tu quoque tibi parem delige τὶν lare, ut habent verba Graeca. Deinde in Repub bene constituta distin I Useiae

convenit oratiaes, ne omnes omnia sibi sumant, seque dedere putent, ne illud eveniat, quod inter Nomadas, Cyclopas heri solitum cognovimus, uoi nemo nulla

nemini in re obtemperat. - κέ - δίς I.ho , ut est apud Euripidem

Cyilope. Quae eum ita sint, videntur mihi Decemviri non muria, nec in epic banc distinctionem ordinum Romae hac quoque ratione conservare voluisse, Interdi cendo matrimonia inter patricios ebeios. Nam de in jure Iustiniane confortium inter pares honestate personas requiritur di 2 Laa. C. de Nupt Pares autem honestatec dignitate fuisse plebeios cum patriciis nemo dixerit. Taceo quod ob disparitatem conditionis etiam prohibita fuerunt Iure civili nuptiae inter enato rem&libertam. Nam lex Papia inter senatore S libertas stare connubia non patitur,in quo Iustinianus in L penalt. liber CG Nupt. Tametsi indulgentia principis, id est, ut vulgo loquimur, ex disper fatione' permitti aliquando solebat senatori libertinam justam uxorem habere quo casu justa ei uxor esse poterat ut discimus ex Vlpiano in L i. seri tori. D. Q rit nupt qua lex sumpta est ex libr. s. ad Iuliam ct Papiam. Sicut complures Cti ad celeberemam illam L. Iul.&Papiam quae&lex Papia Poppea dicebatur, quia illa in hanc confusa Commentarios scripserant Eiusque legis plura capita fuerunt diligenter collecta atqueexposta a Iusto Lipsio in comm curarao Taciti id libr. . Annal ubi de moderanda Papia Poppea liberum pulchrum secit excursum. Sed redeo ad legem nostram cuius etsi ut dicebam fati forte sua constabat

Decemviris, tamen infelix fuit eventus, sicut Jaon est novum, ut optime cogitata

pessime cadant. Fuit enim haec lex in materiam invidiae ramultatum arrepta a plebe, quae se putabat per eam contumelia assici, dum connubio patriciorum in die na haberetur. Ideoque tandem per legem Canuleiam quae plebiscitum fuit,sbrogata est haec lex permitia plebei j patriciorum matrimonia Auctor eiu plobi sciti fuit C. Canuleius Trib. pl. qui exclamat apud Livium libr. q. pessimo exemplo publico cum summa iniuria plebis, Decemviros eam legem tulisse, Ne eonnub: una patribus cum plebe e set Videatur etiam Dionysius Halicarnasseues

extremo lib. X. Antiq. Ponti

Observetur etiam hic de hac lege judicium Theod. Marcilii cap. 8s XI Liabb. pag. 2 7. item in prooemio p. a. utile eam technis Appii Claudii De eem iii asperiam caeteris legibus instar lolii cujusdam, sicut Malius, qua semina essent dis

si di

117쪽

fidiorum inter patres ac plebem . Similiter plebei j os excludebant etiam ab auspiciis, S iure secialium, stiae tantitan in patrum potestate esse volebant.

A P. Aliaci ex ad Litrimonia pertinens ibi de triplicidi frentia

uxorum apud Romanos.

I xv Ellius libr. 1 ubi explicat de anno civili ex Q Mutio Scaevola in

dicat, suisse in XII tabb legis unam etiam de usi capione usur- patione uxorum. Similiter Macrobius libr. i. Sati in cap. 3. Quibus ex locis Hotomannus hanc legem summam colligit quae mulier, cum ut Iuris esset, annom unum apud virum matrimonti causa asses, ea mulier, intranoctium usurpatum isset, pro sucapta haberetur. Vt autem haec O melius intelligantur, istiendum apud Romanos veterestria fuisse matrimoniorum genera, sive triplicem suille iatrimonii contrahendi Orem, Farre, uita, de coemptione Primus horum modorum dicebatur confarreatro, item farret proprius erat Flaminum Dialium quibus iungebantur uxores perfuges&molam alia in quae sacris interveniebant. Et ex talibus parentibus nati dicebantur patrii, id matri ini. IL Vsu, si mulier uno anno sine usi Ἀ- ratione, id est, interruptione trinoctii,cum uno vito sua flet quamvis sine legibus. III. Oemptione, sive in manum conventione, quando per certas formulas iti- una mutuarum item abhibitis aqua igni uxor viro coniungebatur, de

mici, iter in locum filiae familias, malitus autem ipsi in locum patris, unde&lura mutua successonis consequebantur. Videatur pra tertii sic nium debit nil t. etiam I ii. In . si ili, ubi plura Servii loca hanc ad rem affert, nee Tora Art a xe Ii . . . res. Sed est Opera pretium etiam Boetu si per his verba cognoscere ex comment. Pop. Cic. Cum enim dixisset Cicero , Genus es enim uxor sitis duae formae lin. m.itrum milias h. sunt, cluae in manum convexerunt alte; aea=um, quae tantum modo uxores habentur Boetius ea explicans, Uxoris, inquit, species sunt duae una matrumfimit:. s. altera usu Sed communi eneris nomino uxores vocantur. Fit pG id alie, ut lectes isdem nominibi sis uua 'en-ttir, quibus 2 en ra, Artersimi .: non lor crat , nisi conreui se in manum. Haec aurem certa erat flectes inuptiatum Tribus enim mo is uxor habebatur farre coen mone. Sed confarreati solis Ponti cibus conreniebat cime autem inmanis in ps ira 'novem convenerant , . matres amittas vocabantur . Quaere vel minime. Coemptio ero a certosolennitatibus peragebatur, c sese in otiona 3. tiando inrt em interrogabunt ir ita an b mulier

118쪽

88 Cui RAD RiTTERI Hus. COMMENT. an vir bipaterfamilia esse vellet, ille restondebat, vere. Itaque mulier, viri conren; bat in manum, O vocabantur hae nuptiae per coemptioncm ct erat mulier materfami lias viro loco Lae. Quam solennitatem in suis institutu Ulpianus exponit. Haec Boethius. Videat hi etiam Ioan Rosinus lib. Axtiq. Rom. . Et hoc de genere Unarum, quae usu haberi dicebantur, lex XII. labb. fuit Meminit earum dein Cicero e minorat pro Flacco, ubi ait, In manum viri uxores convenire live matresfam fieri, aut usu aut coemptione Tertiam speciem confarreationem

ibi omittit, quia erat, ut supr, dictum propria Flaminum. Putant viri docti, etiam Plautum in Amphitr. arg. i. 9 A. s. c. . cum uxorcin usurariam nominat, resipexisse ad hoc genus quod mihi non videtur sed potius eam interpretor foeminam, quae usuram corporis sui praebet, nec propita alicuius est: luomodo foeminam propriam dc usurariam eleganter opponit inter se Iul. Solinus. Videatur Turnebus lib. . A Vers c. I 2. Vt autem alias bi patio significat interruptionem usucapionis l. 2. D. de usurp. 9 usucap. ita etiam in hac lege XLI. labi, uxor dicebaturi brpata, si per tres noctes, quod spatium temporis trino lium vocabant a viro suo abfuillet, vel ad parentes reversa, vel ad Tutores suos. ab his apprehensa fuisset. Atque hieerat modus solvendi illius generis matrimonii Confarreatio autem dirimebat per dissarreationem de qua videatur Festus Coemptio per emancipationem dissolvebatur ut eleganter docet Iac Raevardus c. 9. ad XII. labb. Vnum quodque enim eo modo distolvi debet secundum naturam , quo dc ligatum .l. s.

D. de R. I.

Porro multa hic Theod. Marcilius cap. o. de differentia concubinae justa uxore affert docetque, concubinam Graecis ον appellatam suisse, quasi semiuxorem seu seminupram. Imitatur enim concubina uxorem, ideoque in veteribus Inscriptioniblis viceconjunx dicitur: ut notavit doctissimus Cujacius ad Novesi. 18 p. is Idemque ad Nov. 22. ita discernit haec duo vocabula,quod uxor se ut 1 naterfamiliia dc domini, sint nomina dignitatisci Concubina sit quasi no amen voluptatis. Illud non est contemnendum quod monet idem Marcilius in I. I. in princ. D. de concubin illa vera, aut in concubinatimi daretur, legenda es interro

sative. Ideoque frustra ei Opponi a nuperis glos hilariis l. ii patro no D de divort. repud. Caetera, civiae de usta injusta uxore affert, ab ipso petere lice

119쪽

tates inter com es, ct muttia ori succe one. st attitur alia Lex ad effectum matrin onii pertinens, ita est commu- nio&societas bonorum. Ejus summa ac sententia haec fuiste memoratis, e tur Ut qua mulier viro in manum conveniret, ea Γι viro materfamilia essetireranti' ipsi tu omnium ac sacrorumsocia, suaI, et heresseret, item ut hic Pi. Duae sunt huius legis partes Una de societate bonorum inter vivos Altera de successione mutua post mortem. Ad communionem illam respexit Paulus in . r. D. de rit nupt de Gordiamis Imp. in I. . C. de crini extit hered. ubi uxor dicitur suscipi socia domus, rei humana atque divinae. Sed jure Iustinianeo de moribus, tametsi est societas quaedam inter coniuges etamen maritus uxor propria habet bona, ut dotem, parapherna,bona receptitia, is c. de quibus alibi latuis agendi locus est. Imo etiam iure nostro traditum est, siquid acquisiverit uxor constante matrimonio, id in dubio videri profectum ex bonis mariti potius hiam aliunde, vitandae nimirum turpis suspicionis causa. Ad successionem quod attanet, lus etiam postea mutatum est. Nee enim vir&uxor sibi invicem succedunt, nil cuia nulli extant cognati tot. tit. D. 2C. unde viris uxor. Hi e tractari pollet quaestio, An uxor marito debeat operari Z de qua aliabi. Videantur etiam Tractatus D de bonis constante matrimonio acquisitis

Item Tractatus P. Peckii densam conjug.

in uxorem.

Patria potestas , de qua supra dictum , maxima fuit. Si etiam potestas maritalis, de qua etiam aliquid in XII. Tabb cautum fit Te olligit, Hotomannus ex testimoniis Dionysii Halicarnasse libr. Gellii libr. io. capit. 3. Item Athenaei libr. o. cap. 13.5 Plinij

libr. a , cap. 3.

Summa legis haec suisse videtur qua mulier temetum bibisse , cum velis alieno

120쪽

alior viro probri quid fecisset , mn eam maritus ipsius causa tim opinqui m li ius co Inita, poenam tueret eam in a ulterio cepi fota et D in eam sic G e r i m a ret Tita lique fuiste capita legis De muliere ira via imbibistet hoc enim veteribus fula temet j, unde aemulentia dicit et, elas, teste Plinio: abstemiis qui temetum , id est, vinum non bibit, II l quae probrum sectilet cum alieno viro. ILL De ea , quae in adulierlo fui et

deprelicias a. De singulis breviter videamus, ubi hoc pra monti ero , ulli nanc legemptari rina Romulo latam it patet ex Dionysio Hal carna fleo . loco. Sed taliae leges Regiae in 1 tabb. sunt relatae, ita hic laetum. Acimmo quidem uutite iantur auctores, vini usum olim Romanis foeminis ignotum fuisse, non licui illa, inquam, mulieribus vinum bibere Mut deprehenderetur, an urit in aliqua bibillet, necne, ob eam rem institutum fuisse, ut osculum offerrent cognatis forte occurrentibus. Quo pertinuisse puto etiam dicta Ciceronis in . e Fepub. ex quo ea refert Nonius Marcellus I a magnam habet vim iplina verecundiae

carent temeto omnes uxores. Ratio fuit, ne in aliquod dedecus prolaberentur: Q ita ut eleganter scribit Valer Maximus Dib. I. c. I. De matrimonioZI ritu , num. Proximus a Libero patre intemperantiae gradu ad inconcessam Venerem esse consuevit.

Et ut Dionysius Halicarnalleus ait d. libr. a. tria με p g die J ε - νοίας, hoc est , briet is nitium est supri rei adulteri utrumque enim significati di . suprum erὸ seu violata pudicitia vecordiae si prini iptum. Ex quo uti mari potest, quid hodie de vinos forminis earumque pudicitia sentiendum sit: qualem a muti describit venuste Plautus Curculione, sol sce. a. Apud eundem tamen a uitilento A cf. q. sce. . insignis est locus contra eos, qui, si quid deliquerint per ebrietatem , conserre solent culpam in vinum. Cum enim Dinarchus adolescens ita dixi ilet seni Callicli Per tua obsecro genua , ut tu i huc insipienteri trium sipienter sera, mi iii ignoscas , quod animi impos vitio fecerini. Respondet ei Callicles: ou places, in murum culpam confers, quod nequit loqui. Nam in Ἱm,s fabulari posset , se in eret. Lon in in cn imbus moderari , sed vino homines f lent qua ui em probi unt Ucri timui Huproba est, aquam si bibit sive adeo . Dit

Sequitur altera pars legis De muliere, quae cum alieno tro pro Ora illo Iecit, ut Cato apud Gellium loquitur. Probrum facere hic est adulterium cum aliquo comm tere quod quidem natura turpe esse ait Vlpianus . r. probrum. D. de . S. Intelligere uteii hic debemus illud probrum sive adulterium ibi non est deprehenia tinui ei in flagranti, ut loquuntur , crimine, sive παυῖος ωerii, ut illa Ioan capit. S. Ascul. 3. cr . adultera. Nam de deprehensa erit tertium

membriam.

Pa' autem tam secundi quam primi membri haec erat, ut mulier , quae vel bibillet vinum, vel probrum admisisset, sisteretur in conventu cognatorum, tanquam in judicio quodam domestico, cui maritus aderat, D causa cognita in eam animadverteretur. Sic legimus, matronam quandam a suis coactam inedia

mori,

SEARCH

MENU NAVIGATION