Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 807페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

minuuntur , vel prorsus desinunt, nisi popularum major numeruS et amplitudo, cujus gratia cutis subjecta haud raro insigniter intumescit, acriorem fovero juvet pyrexiam; viget per tres, quinque, SeptemVo dies; marcescit demum ac dissipatur absque manifestis desquamationis Signis. 95. Quandoque remissa sub decursu febri, papulae extenuantur et decedunt, cum aliquo inquietudinis et anxietatis augmento 3 sacili tamen negotio, ni recrudescente ad vesperas febricula Sponte redeant, potuum diaphoreticorum, frictio

Si quaedam graviora oboriuntur Symplomata, a morbo primitivo, urticariae genitore, Potius, quam ab exanthemato, perso inSOnti, erunt dexivanda. 96. Urticaria apyretica, quae reiterata CrUP-tione Chronicum praesentat morbum, teSte H e-b o x d e n i o per septimanas, imo menSES EXCurrontem 13, ab urticaria acuta sola febris absentia dissert a); eandem enim offert formam, eaSdem parit molestias, Ac ab iisdem scaturit causis 3 quapropter, illam absque jure sub nomine urticationis ad propriae speciei dignitatem elevatam fuisse 33, arbitramur. - Lichon urticatu S et purpura urticans IV i ii an i i pariter Simplices urticariae anomalias et modificationes sistere videntur.

62쪽

97. Rariorem urticariae varietatem, quae tamen excepta, phymatum majori amplitudine et morbi vehementia, nil sibi proprium habet, quo a

communi exanthemate urticato disserret, Cel. Petr. Franti nomine tuber Osae describit 1). Emicant scilicet tumores palmae latitudinem habentes , Colore rubro Sed obseuro instructi, qui cum pruritu, ad animi deliquium usque intolerabili, univerSam CorporiS, Sed femorum inprimis superfi- Ciem occupant, Comite faciei rubore ac febre valida, horroribus OxSa, Sub Cujus deCursu prorumpentia exanthemata brevi in latas et fere informes Ossas in ore Scunt, per vi CeS imminuuntur, e B-neSCunt, Re denuo revertuntur, donec Septimo die omnis dispareat aegritudo.

13 Epitome de curandis Itominum morbis. L. ΙΙΙ. f. 309.

98. S erapion Senior primus inter antiquos fuit, qui seculo IX. hocce eruptionis genUS nomine A s oh a x a quod idiomate arabico elevationem indicat) descripsit, unde Latino barbari Esseram et Soram formarunt 1).- Etiamsi Sau- Vages, Sagar, B. A. Vogel, ipse que inter modernos Marcus Bambergensis compellatione ES Serae efflorescentiam propriam indicare voluerant, quae figuram et magnitudinem soliorum cujusdam plantulae, a Gallis Porcella ine, a

Bolanicis Portula Coa Olera Ceu VOCntae, Te

fert unde ipsum exanthema Porcellaine, PorZellariau Sschlag, aliis morbus porcinia S Compellabatur), et sola tuberculorum majori mole ab

63쪽

urticaria communi discrepat 3 nihilo tamen secius disserentia nequaquam adeo momentOSAE CSt, ut proprio indicetur nomine, et multo minus adhuc, ut ad dignitatem propriae speciei evehatur.

99. Quo ad formam externam exanthema, quod ab urticis nomen habet, cum morbillo insignem habet similitudinem 3 disseri vero ardente pruritu,

eruptione intra nycthemerum es eta, quin tamen Constantem in sua evolutione ob Servet regulam, atque defectu Signorum pathognomonicorum, quae morbillis, ceu morbo ContagioSo Sui generis, Com-Petunt, Suo loco adsignanda. - Cum ery Si pe- late , cujus speciem esse voluit Syden hamus, Cum S Carlatina, ad quam refertur a Sativa-g e s i o , vel cum miliaribus rubris, quae ab urti Caria nonnisi papularum magnitudine disserre perperam opinabatur Schac litius, eonfundi vix poterit, Si debita ad ejus charaeteres praemiS-sos habetur adtentio.

l00. Ulut praecipuam urticariae sedem largiatur rete Vasculorum exhalantium superficiale, Con- temporalem tamen papillarum nervearum irritationem Supponere fas est; molestissimus enim pruritus, Ceu ConStans urticariae socius, alteratam in dermate sphaerae sensitivae conditionem Satclare indicat. Essentiam morbi in simplicis con-geStionis activae statu consistere, ovincit sedes instabilis, fugax eruptionis, saepe ephemerae , Vel

64쪽

FEBRES EXANTHEMATILAE

Per vices evanescentis indoles, facilisque sine producti morbosi reliquiis solutio. 101. Exceptis rarioribus casibus urticariae primariae et idiopathicae, ab insolatione, caloro aestivo, Sudoribus profusis, ab acribus Substantiis cuti adplicitis, vol irritamento insectorum provocatae, quae fors rectius ad alias exanthematum rcferenda esSet sormaS), plerumque Symp- toma febrium gastricarum, biliosarum, intermittentium l) ct typhosarum , ipsiusque arthritidis

acutae ESSE SOlet. Non deSunt tamen exanin

malis urticati in iisdem febribus cum levamine prorupti, ac ideo pro critico Phaenomeno habiti et) cxempla. - Omnes illae vivendi rationes,

quibuS CorpuS esraeminatur, et vestitu molli nimisque calido a quovis acris adflatu defenditur, romotiori intuitu ad faciliorem urticariae Ortum

conferre omnino Poterunt.

102. Inter CausaS, urtiCariae Sympathicae producendae speciatim idoneas, reseruntur adhuc certae Substantiae, inCaute ingestae, quae, vel ob ingenium manis Ste Venenatum, vel ob incognitam quandam, Certorum hominum idiosyncrastis inimicam qualitatem, StomaChum ea ration Osrendunt, ut brevi post earundem esum Culis veluti urticis percussa adpareat, comite Pruri-

65쪽

ET EXANTHEMATA ACUTAM tu intolerabili. Huc spectant mituli 03, OSircae, taci, cancri fluviatiles sa) 3 piscium Carnes corruptae , vel muria acriori conditae, uti haluces ;fraga, aquae Selteranae 33, radix Valerianae.

quorundam Venenum, et ab eo natas papulas cutis illustrat. Brem. 1742. - B chrons, Diff. de assectio. nibus a comestis mitulis. Vide Wor I hosti opuscula. II. 1775. P. 59l. 2) Gruner, Progr. do febre urticata a cancris fluviatili-hus et Dagariae vescae fructu. Jenao 1774. 33 Jos. Franis. Praecepi. Ρrax. med. univers. P. I. VOl. ΙΙ. P. 109.

103. Uxticaria, licet summe molestum Sit malum, discrimino tamen plerumque carci. Imo illis otiam in casibus , ubi improvise reprimitur, vix unquam ominoSaS parit Sequelas, sed facili no-gotio denuo ad Superficiem revocatur. -- Quae do lethali ad cerebrum metastasi ob eSSeram ro- tropulsam in fastis medicorum adnotantur, potiuSa maligna indole morbi primitivi, quem urticaria comitabatur, derivanda videntur. γ. VESICUL ΑΕ.αὶ ECZEMA. 104. Urticariae quodammodo adfine cutis vitium Sistit eo gema ab εco, esservesco), aliis

blattexn, Hiigblas chen; phlyctaenae nimirum limpido sero turgentes, grano milii, nisi inter Se Confluant, parum majoreS, Pruritu et molesto ardore Stipatae, ad basin, praesertim dum scalptu irritantur, notabiliter inflammatae. Vesi-

66쪽

FEBRES EXANTHEMATICAE culis illis sponte dehiscentibus, vel frictione ruptis, Iolpha effluit acris , quae a contaCtu aeris in

105. Ecgema siStit eruptionem benignam, non Contagiosam, Sporadicam, plerumque idiopathicam 3 afebrilem ae mere topicam, ab irritamentis cutem immediate offendentibus provocat3m , qua propter in qualibet corporis parte Sine delectu OC- Currere poteSt. - Singulas Considerando phlycti-des, quae pauciS plerumque diebuS evaneSCunt, aliisque Iocum cedunt, ecZema acutum praebet adfectum; replicata vero in variis locis eruptione, Re SuCCESSiva Serie repullulantibus phlyctaonis haud raro per Septimanas, imo menSES EXCUr-xit. - Quae ad mucoSam oris et saucium membranam prorumpunt VeSiculae ardentes et prurientes ejusdem prorsus formae, brevi disSipantur, et vix unquam in ophthas degenerant.106. Habito respectu causarum principalium, unde proVOCata ecZemata particularitates quasdam Contrahunt, tres potiores distinguere licet varietateS , nimirum et e CZema aestivum, febrile et to XiCum.107. Frequentissimum ardente Syrio phaenomenon Osserunt vesiculae pellucidae , vel etiam albidae, sphaericana hydatulam aemulanteS, adhasin levi phlogosi cinctae, in apice humore SerΟ-SO, flavescente, aut Subturbido SCatentCS, quΩndoque duriusculis phymatibus, culicum morSibus

67쪽

l) Gruner, Antiquitates morbor. Vratisi. 1774. P. 148.

108. Emicant sudamina potissime segregatim in locis reconditis, Sudore maceratis, in pectore et extremitatibus, rarius ad faciem et manuS, nisi ex immediato apricationis irritamento pen

rum Cruciant, ad Ve SperaS Vero et maxime nOCtu,

Con eurrente lecti calore ingratissimum concitant Pruritum, ac Somnum arcent, quin tamen febriles, aliusve generis turbas producant. Irritatae Scalp- tu vix frenando vesiculae magis inturgeSCunt, et reclusum effundunt liquorem in cruSta S Coeuntem, quibus incaute avulsis interdum in ulcuscula pertinacia degenerHnt.109. EXCESSivus atmosphaerae, prae Sertim humidae, atque conclavium Calor, Brdor SoliS, Sudores copiosi vel diaphoreticis, vel corporis immodico exercitio, laboribusque campeStribus proliciti, neglecta cutis mundities, balneorum calidorum, Vel thermarum Sulfurearurn quotidianus

usus Psydralii a thermalis Petri Frankli),

bus prae aliis obnoxia observantur subjecta PIethorica, in Sudores prona, cuti teneriori et SUC-

68쪽

56 FEBRES EXANTHEMATIC ΑΕ

culenta praedita. Maxime vero incolae climatis frigidioris, dum apricas petunt regiones, B pruriente hocce adfectu molestantur per lannos bene multos , Sub quavis aestate redeunte, doneo climati pedetentim adsuefiat organiSmuS.

herausschlag), aliis nomine herpetis labialis insignitum i ii a n), sistit congeriem sermo Ta-

mosam Phlyctaenarum, limpido vel flavido soro repletarum, basi leviter inflammatae insidon tium , quae ad exiguas tantum Superficiei provincias circumScribuntur, ae praesertim ad jectus,

pinnas nasi, labia et auriculas plaudento sibi plebo

offlorescunt. Ardore potius, quam pruritu V xant, et post paucos dies Sponte disruptae in CrustaS EXSiccantur, quibus deciduis laevigatam subtus relinquunt pellem. Exanthema hocce mere topicum et accidentale, Hippocrati i)ot Herodoto Romano 2 iam notum, quando- quo sub decursu febrium catarrhalium et gastricarum evolvitur symptomaticum), vel vero s

bres ephemeras, et intermittentium, maxime tertianarum prOxysmos excipit cum morbi primitivi levamine plus minuSve manis cSto, quapropter medicis non solum, verum etiam ignarae plobi criticum habetur.

13 Prosperi AIpini, de praesagienda vita et morte. Lib. V. Cap. 8. P. 5l8. 23 Actii, Totrabibl. I. Serm. I. Cap. 129.

lat. Vesicolas, vel pustulas homisphaericas,

69쪽

ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. 57parvas, discretas , mox diaphano, mox puriformi latice Scatentes, parum elataS, Calentes, dolore, ardore, vel pruritu mordaci stipatas, oriundas olocali irritamento Substantiarum aCrium et Venenatarum, BCZemati S toxici nomine insignimus, quod aliis Uredo toxica dicitur 13. Singulas phlyctaenas rubor urens circum ambit, atque dum illae rumpuntur, lympha emanat acris, quae vicinam et subjectam Cutem inflammat, arrOdit, inque crustas coacta duras sindit, pertinacia pariendo ulcuscula, qua sub forma Willa ni oec gema impetiginosum Compellatur.

1ὶ Soli mala, di agnost. Tahelten.

12. Haecce ecgematis tertia Species, ery Sipolati phlyctaenoso summe adfinis, sunde Willanio etiam nomino eo gematis rubri occurrit), semper Sporadica, idiopathica, localis et asobriliso specificis originem trahit causis, cutem Chemico stimulo irritantibus, quas inter Calx, Sa harum, gummi ammoniacum, emplastra acria, inSectorum morsus, RhuS toxicodendron, tartarus stibiatus et hydrargyrum Ceu communioreS innotuerunt, pro quarum Causarum diversitate ipsa eruptio specificos offert characteres, ae peculiares quaSdam PDS-tulat therapiae modificationes. Plura scitu ne C

saria in capite de inflammationibus toxicis adsig

nabuntur.

113. Hic Ioui duntaxat montionem iacisse juvabit de cutis adfectu singulari, qui in vesiculis consistit albidis, livescentibus vel subnigris, circa

70쪽

Iimbum inflammatis, lenticulae aut fabae magnitudinem aequantibuS 3 quique noctis tempore ad seniora erumpit, Vel Saltem dolores noctu acerbos inducit diluculo remittentes, ac ideo veteribus Epinyctis, Seu pustula 'nocturna Nacht- blatter) vocabatur. Febrem, anxietatem, IaSSitudinem, torporem, anorexiam et pallorem Comites habet; dum liquor effluit pellucidus, quem Ve- Siculae continent, cuticula marcescit ac secedit, remanetque ulcus coloris lividi vel atri, quod post paucos dies areScit ac in SquamaS TE Solvitur, non sine cutis erosae vestigio. - Nil nisi varietas cogematis, aut pemphigi maligni esse videtur, opinante Strahio a singulari et privato miaSmate oriunda.

C. Strali, Dissi de Epinyctide. Moguntiae 1TT6. - In P. Fr an lii i Delcctu opusculor. Vol. XII.

114. Mali pariter moris phlyctaenae Sunt eue, quas Graeci ob similitudinem cum fructu Pistaciae Terebinthi T ex minthos vocarunt Hundsblat-tern Germ.) ; insident basi rubrae , purpureae, in

apicem nigrum et dolentem deSinunt gangraenae proximum. Propriam vero exanthematis Speciem non Constituunt, ad epinyctidem potius, vel pem-phigum reducendi, qui favente diathesi septica in Sphaculum tendit. h) MILIARIA.

Mo linar i, do miliarium exanthematum indole et tractatione disquisitio. Vindob. 1T64. Ga Stet Iier, Essay sur Ia 1ievre miliaire, a Paris 1775. Ait i o n i Tractat. de miliarium origine, ProgreSSu, natura et euratione. Aug. Taurinor. 1792.

SEARCH

MENU NAVIGATION