Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 807페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

81쪽

ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. 69133. Perperam igitur nonnulli auctores pem phigum pro identico exanthemate declararunt, proprium ei, si febrilibus stipatur turbis, febris

bullosae nomen impertiendo. - Mero Becidentalem, Symplomaticam, Sporadicam, specifica vel contagiosa indole prorsus destitutam adfectionem Culis QSSe, nemo praeticorum amplius dubitabit. 134. Pemphigus per Se Spectatus omni periculo caret. Illis tantum in casibus, ubi scalptu aut pravo tractamine irritatus, vel propter Septicum morbi, quem Comitatur, Characterem ad Spha celum tendit, mali ominis eSSe poterit. M ZOSTER.

135. In media trunci parte, cui diaphragmatis,

thoracem a ventre diSSepientis, respondet insertio, Praeeunte ardore et rubore phlyctaenae effloroscunt parvae, lentis aut pisi magnitudinem vix unquam Superantes, CopioSiSSimae, mox Segregatae, interstitia vacua Sat magna relinquent S, mox COH- sertae ae sere racemosae, urentes, Sero limpido aut flavescente repletae, cuti profundius inhaerenteS, TOSei S areoliS Cinetae, quae dum confluunt

cuti circumambienti erysipelaceum ac fere igneum adspectum conciliant. Ubi febris exanthemati praecedit, quod in praxi communi SSimum eSt, eruptione Circa secundam vel tertiam diem facta febriles motus illi essant, niSi, rariori Omnino

82쪽

casu , acrioris inflammationis, Vel perennis cujusdam stimuli gratia per totum exanthematis decur- Sum eXCandeSCere pergat. - Quinque, Vel Septem dierum spatio veSiculae plerumque maturationis adtingunt fastigium 3 margaritis, aut variolis

quoad figuram persimiles limpidum per plures dies

recondunt laticem, nihilo tamen minus colorem plumbeum, caerule Scentem aut violaceum osserunt,

qui a subjecto ipsis vesiculis corio irritato, Sanguinis venosi pleno ac foro sugillato, perque dia-phanum laticem translucente dependet 3 Circa Septimum diem lympha collecta libenter turbulenta a C puriformis evadit, e ruptis prolluit vesiculis,

cxSiccatur , et in parvas Coit e ScharaS, quibus deciduis nunc consolidata adparet cutis, Nun C UlCUS-cula remanent pertinacia, quae ob repetitam cru- Staium, el Squamarum regenerationem lici petio nologiam prae Sentarit vitium si).

436. En hypotyposin dormatitidis exanthematicae, quae quidem habito respectu indolis et sormae eruptionis identicum vix constituit malum, nunc enim ad ery SipelaS vesicut aro, nune ad eC-zema, vel pomphigum, nunc plane ad serpigi no- Sum herpetem inclinat, - Spectata tamen sede id sibi privum habui, quod trunci medium cinguli in Star OCCupat, unde antiqui S Zona, vel ZOSter Plinio circinus) compellabatur, nomine ab Omnibus modernis lubenter retento Germ. Gux tel).1b T. Plerumque a scrobiculo cordis juxta ulti-

83쪽

mam costam veram et hypochondrium lateris altor- utrius verSUS Columnam Vertebralem extenditur,

aliquot digitorum tranSVersorum, vel ad Summum spithaniae latitudine, medianam vero lineam a parte

antica, et spinam dorSi aVerSum Vix unquam transis

scendit, ac ideo medium ambiens hominem semicirculum format. In rarissimo illo casu, ubi totum corpus Circini more cingit, majus includere solet periculum, ossante jam Plini O. Zonam anti brachii partem superiorem veluti dimidium armillae ambientem Cel. Jos. Frank in eximio suo notavit opere si) ; ei analoga varietas ab aliis ad genua observata nomine peri S celidis insignitur. Nobis paritet idem Oxanthema in locis caeterum minus communibus intuendi occasio fuit 3 nempe in regione iliaca dextra ab osse Sacro et Ium his sparsim ad umbilicum uSque protensum, atque in humero sinistro Consertim prouumpenS. - Stratum dormatis specialius adseCtum Corium ESSU, COmprobat phlyctaenarum Sedes profundior, rubedo in earum ambitu intensa, ac interdum ignea, febris in principio serme constans, facilisque in ulcus

138. Prima hujus exanthematis vestigia apud cornelium Celsum 13, Scribonium Largum et) et Plinium 3 inveniuntur, nomine ignis Saeri, circini, ZOSteris et Zonae descripti. Seriori aevo pluribus medicis visus et delineatus

84쪽

Ha en io et Burso rio. Plurimum vero ad exactiorem cognitionem contulit Wichmannus 4), graphicus ille morborum pietor.

13 Lib. de Medicina. V. Cap. 23. 3. 4. 23 De componendis medicamentis. Lib. II. 5 Natur. Historia. Lib. XXVI. Cap. XI. 4ὶ Ideen gur Diagnostili. I. B. l. 13 - 22.159. DiverSao eruptionum SpeCieS, qua S apud Antiquos speciosis nominibus descriptas invenimuS , - uti Igni S Sacer . Celsi , Ignis S y lv e Stri S apud Hippocratem, Pruna et Ignis p exsicus Avicennae 3 Plancta nocturn BArabum, de quibus perdocte Lorryus 1) traC-tat, - perperam a nonnulliS ad Zonam referuntur ;videntur potius ad varias erysipelatis maligni sor-

40. Causae ZosteriS Sunt eaedem, quaS erysipelati aliisque exanthematibus communibuS producendis idoneas esse novimus: refrigerium videlicet repentinum excalefacto corpore, et maXime diebus aestivis incaute exceptum; retenta in Sensibilis transpirationis recrementa 3 SaburrDe VBVive, praesertim biliosae 3 stas es in SyStemate VenReportarum, fellisque Secretio perturbata; abusu SSpirituOSOrum, ciborum aerium , praeSertim animalium multo salo, vel aromate conditorUm. DySCrasia acris et naturae putrefacientis particeps, quam Bursorius defendore voluit, Ot miuSma

85쪽

specificum a Wi olim anno Conjectatum hypotheticos sistunt, nulla adhuc experientia evietos, gonae sontes. Inter quinque individua utriusque sexus gostere adsecta, quae brevi temporis intervallo in Clinico τicinensi curanda habuimus, qu

tuor morbum ab iΠCauto eXCandescentis prius corporis refrigerio Contraxerunt 3 quintum vero lautiorem insimulavit vini recentis, nondum satis fermentati usum, simulque manifesta gastricis mi signa exhibuit. 141. Cur ZOSter adsignatam Supra CorporiS PTO- vinciam occupet, et Vix unquam lineae medianae et columnae vertebraliS regionem tranSgrediatur, haud certo Constitui potest. - Multitudo vasorum exhalantium Cutis, quae pectus et axillas vestit, continuatus solus, Confrictio et CompreSSio partis per tonacas mulierum, virorumque braCCaS, inprimis vero propria indoles organorum SubStra

torum, hepatis et lienis, quibus insignis principiorum phlogisticorum copia, e Sanguine eo uber tim adfluente, extricatur, maxime Sub corporis motu vehementi et excole factione, momenta nobis

largiri viderentur adtentione non indigna, e quibus fors quondam rationem Sedis peculiaris, quam morbus praediligit, adumbrare licebit.

142. ZOster, tamquam malum sporadicum, IO- Cale, non Contagiosum, o causis minoris momenti originem ducens, quod raro ultra duas hebdomados moratur, periculi prorsus expers QSSO CONSU Cit, nisi sub circumstantiis sinistris, prava medela, Vel

86쪽

4 FEBRES EXANTHEMATICAE neglecta phlyctaenarum punctura sob acrius Iymphan ingenium) in pervicacia ulcuScula herpetica

Illud solummodo huic exanthemati proprium esse a quibusdam adseritur medicis, quod post sanatuujus symptomata, et loco jam nullaS externas notas proferente, vel levissimae tantum cicatricis, interdum lancinantes in parte prius adsecta Concitentur dolores, praesertim dum subito mutatur

atmo Sphaera.

PUSTULAE. 4b, Pustulam Semper Secundariam eSSeEXanthematum acutorum formam, e papulis aut vesiculis in suppurationem versis oriundam, jam alibi indicavimus . 9. . Ulut inter exanthemata, communia nobis dicta, nullum exstet, quod variolarum exemplo) jam ex Sua natura germen SUΡ- purationis inovitabilis foveat ; plurima tamen genera, Praecipuo phlyctaenarum , - Uti ECZematB, miliaria, epinyctis, ZOStor, dato anomaliae Ca SuPurulentum generant laticem, qui sub epidermido effusus totidem abscessulos superficialeS, Sive pustulas essormat.144. Occurrunt praeterea adhuc quaedam pu-Stulae Solitariae, per varias corporis partes disSeminatae, nullam prorsus in evolutione et docursu regulam tenentes, o psydralitis, phlyzahiis, vel papulis durioribus suppuratis ortae, quibuS PArti- Culare nomen non impertitur, nisi veterum Ec-

87쪽

ΕΤ EXANTHEMATA ACUTA. thymata, Varo S et JOnthos huc reforro placeat. - Tales in hominibus immundis, qui sordescentes tractant Substantias, in phthisicis,

pinguibus, in seminis lactantibus, in juvenibus succi plenis et castitati libantibus, vel qui salitis

et acribus abutuntur cibis, haud infrequenter o mo-xcSecre , facilique negotio, dum negliguntur, vel irritantibuS exasperantur, propagata phlogosi ad glandulas sebaceas et panniculum adiposum in furunculos abire vidimus, qui ad majorem numerum in pluribus locis emicantes verum o Xanthemus urunculosum efficiunt. THERAPIA EXANTHEMATUΜ SUMMATIM.145. Quatenus rationalis exanthematum thera pei Sis unice ab eorundem , febrisque Comitis Da

tul B, nec non B Cau Sarum producentium diversitato determinatur, a me di Co ante Omnia eruendiS,1 Orma vera externn eruptionis ad Summum Temediorum topicorum adplicationem et Selectum modificare jubet, - eatenus Omnium et Singularum SpeCierum Curam Summatim exponere placuit, Superfluas tali opere taediosasque repetitiones evitaturis ; etenim stabilitis indicationum cardinibus medela exanthematis cujuslibet absque dissicultatosiori poterit. - Parum interest, num urti Cariae, Strophuli, miliaris aut cegematis formam et nomen habeat morbus, dummodo causa efficienS, quam singulae illae species saepe saepiuS Communem habent, rite cognoscatur, v. g. ColluvieS ga StriCΘ,

88쪽

6 FEBRES EXANTHEMATICAE

nullo enim tunc ad efflorescentiae specialem figuram respectu habito Sordium evacuatio princeps exit medentis ossicium. Quantam vero ex adVerSO curae diversitatem sibi vindicat interdum exanthema ejusdem formae et nominis, V. g. miliare, Pro diverso morbi primarii charactere, Cau Saeque Ο - casionalis natura divorsa 2 - quam ob rem generaleS Saltem regulas therapeuticaS adduxisSe juvabit ; specialis enim in singulis casibus medendi

ratio sine negotio innotescet e Singulis monographiis febrium gastricarum , nerVOSazum, SeptiCa- Tum, Suo loco tradendis.146. Cura directa exanthematum febriumque exanthemati arum consistit in amotione, vel exstinctione Causae occasionalis, aut morbi primarii , cujuS essectum, aut Symploma conStituunt ipsae efflorescentiae. Haecce medendi methodus,

omni intuitu specialis, pro infinita ferme potentiarum nocivarum diversitate diversissima includit praesidia, singulis casibus adcommodanda, quibus

irritamenta meohanica removere, ChemiCAS ACTE-dines diluero, obtundere ac enervare, CaloriS vim temperare, Cutis sensilitatem minuere, munditiem colere, Saburras eliminare, dyScrasias Corrigere, vel suppreSSaS SecretioneS revoCare adnitimur.

147. Ubicunque autem causa ignota, non amo-Venda , vel jam amota permanentes reliquit oss-tus, ad curam confugimus in directam, Cujus generales regulae nonnisi e principiis nos Oge-

89쪽

niae, atque Stabilitae eSSentiae exanthematum deis promi poterunt. - Prctecipua momenta, Dact the repeuticas regunt et modificant indicationes, atque principem medentis adtentionem postulant,

sunt: 1) Exanthema, ejusque origo id iopathica, vel sumpathica. 2) Character febris comitis. 3) Specifica causae producentis et morbi natura. 4) Symp-

tomata urgentia, Sive topica fuerint, Si Ve per Consensum in aliis a cute remotis organis Concitata. 148. Exanthema idiopathicum cujusvis formae in suo primordio, decursuque regulari Sempertractamen leniter antiphlogisticum sibi vindicat, habito constanti respeetu ad SubStratum adseptum, ejusque ministeria laeSa. Ideo remedia, quae eleC-

nem principiorum in ambitu Corporis retentorum promovendo , diaphoretica paSSim dicta, tantam sibi promeruerunt laudem, juSto tamen magis exaggeratam , quum eVideritisSimis compertum sit experientiis, nimis generoSum et protractum uSum sudoriserorum, methodum videlicet a l oxi-ph RrmaCam veterum, PraeSente' efflorescentias fovere, vel etiam recentes artificiΟSe provocare. 149. Potus diluentes, refrigerantes, aciduli, decocta vel infusa Ioviter diapnoica crebro aC tepide sorbillata, uti decocta graminiS, SCOTZOnerae, bardanae, infusa florum verbasci, sambuci, tiliae, soliorum Theae cum nitri pauxillo, Cum Oxymelle, acido citrico vel tartrico, potiones laxativae e tamarandi S, Prunis, manna, salibusque mitioribus

90쪽

confectae ; abstinentia ab irritamentis; asir purum; temperies moderata et aequabilis; munditici cultus; atque diaeta adaequata dissipandis exanthematibus levioribus, Simplicibus, apyreticis, vel irritativa solum febricula comitatis plerumque sunsciunt.150. Localium remediorum adplicatio in acutis exanthematibus nonniSi raro requiritur, variatque pro gradu irritationis, ac stadiorum disserentia. Quae molestum pruritum , ardorem aut ten-Sionem Creant, uti urticaria, Sudamina, Ioniuntur balneis, lotionibus et somentis tepidis emollientibus, unctionibus e butyro recenti, aliO-que litu blando. Quo magis ad erysipelatis naturam inclinat eruptio ob altiorem inflammationis gradum , eo libentius ab humido abstinemus tractamine , Solisque fomentis Siccis, aut linteolis partes adscctas ab injuriis externis tuemur. Di m VC-rO Superato ptilogo SeOS vigore Chronicum minantur decursum, cuti priStinum robur restituere ac

vitiatam secretionem corrigere jubent, quod remediis leniter adstringentibus, SaturniniS, BCidis mineralibus dilutis, aquis chalybeatis, vel re- Solventi ius, uti hydrargyro, Olcatinis et acribus forma balnei, lotionis , opithematis aut lini menti adplicitis Obbinetur. Vesiculas nimis turgidas citcnsas, praefurtim in per apbigo et gostere acu perpungi suademus, quo facto, et educta lympha acri consolidatio partium notabiliter promO- Vetur, aC pQSthuma, haud raro taediosa, exulceratio evitatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION