장음표시 사용
71쪽
liaris Lud wigii, Corolinas mus Ploucquetii, Friesel) consistit in phlyctaenis exiguis, aCutiuSCulis, non valde pruriginosis, quae in cutis ambitu, vel etiam in membranis mucosis effloreScunt, Bi-que magnitudine et figura milii grana aequarit, uri de nominis derivatio. 116. Pro varia humoris collecti indole et colore dividi solent in crystallina, Seu Sero Sa, ubi gemmulas parvas, diaphanas, Sudoris guttulis
ex Cute emersis perquam Similes referunt, et alba, quae denuo mox purulenta, mox lacte R Rudiunt, pro uti latex reclusus magis densus vel puri, vel lacti magis accedit. Rubra denique miliaria vocari Solent, si vesiculae, oculo nudo vix distinguendae, inflammato insident colliculo, vel rubris interstinguuntur papulis, Seroso liquore nonnisi tardius replendis. Omnes vero hujuscemodi exanthematis sormae Sunt inerae varietates , nullisque notis definitis inter se possunt distingui 3 altera enim forma in alteram transit, et plures Saepe in eodem Corpore promiscue effloreSCunt.117. Num antiquis miliaria cognita fuerint, nec ne, plurimum interliteratos disceptabatur. Utut negari nequeat, ab eo tempore, quo funesta epidemia miliaris Lypsiae in puerperaS debacchata est si ab Anno 165 2 ad 1654) medi-COS majorem huic morbo adtentionem dicasse; ni-
72쪽
FEBRES EXANTHEMATICAEhilo tamen minus jam apud Hippocrat om indubitata ejusdem vestigia deprehenduntur a).Tρηχισματα κεγχρωδεα febrium aeStivarum, et ἰδρι τες κεγχροεδεες, do quibus Cous Senex in Libro secundo Epidemiorum mentionem injicit, vix ad aliud exanthematis genus, quam ad miliaria
13 We Isch. Histor. med. novum puerperarum morbum continens, qui ipsis dor Fries o I dicitur. Lips. 1655. a) Tr i II or i, Exercit. de labro miliari priscis modicis graincis haud incognita. - In ejus opusculis medicis. VOl. II. P. 526.
18. Praeviis plurimum consuetis exanthema tum majoris momenti prodromis, horripilationibuS nempe, anxietato, Suspiriis, inquietudine, ardore interno, Sensu sormicationiS, Puncturarum, aut levis pruritus in cute, vel vero CXcandeSCEnto Symplomatum febris jamjam praeexistentiS agmine, prorumpit ad jugulum, pectus, dorSum,
ad internam membrorum Superficiem, raro ad sa-ciem aSpredo quaedam miliacea, cuti anserinae similis, expulsione vix unica , sed SuccesSiva, Sub Sudore acetum vapidum redolente, quae adtentiori tantum oculo, vel solo tactu discernitur, et post triginta circiter ab exordio horas in rubicundas , hyalinas, vel albidas explicatur prominentias. Quandoque tamen absque i illis praeludiis erumpit, et absque molestiis evolvitur, ita quidem, ut insontis prorsus ac indolentis mali
PraeSentia aegrorum non minus, quam mediCorum adtentionem c frugiat. Post tros, quatuor , aut SCI'
73쪽
ΕΤ EXANTHEMATA ACUΤΑ. tem dies marcescunt phlyctaenae , quin colluetus
cssundatur latex, furfurum quo more SeCedit emortua cuticula. Per vices disparens, iterumque eL florescens exanthema interdum adsignato longiorem tenet decursum , qualem V. g. Ob SerVare Iicet , dum Scorbutum, chlorosin, hydropem CO-mitatur, quin tamen ideo chronicum dici ponsit. Miliaria ad superficies mucosas oris, saucium, Vel intestinorum progerminantia libenter in aphthas
119. Postquam acres Math. Collinium ci inter et Baldingorum lites numerosis eximii Ha en ii, aliorumque virorum observatis Compositae fuerunt, plurimi recentioris aevi medici Unamino voto Consentiunt, miliaria neutiquam pro adfectu primario, essentiali, autonomo, Sed Con- Stanter pro Secundario, Sympto muti COet accidentali osse habenda, quo Sive prae- Sente, Sive absente morbi primigenii natura et character nullam subit mutationem et disserentiam.
1 Math. Co Ilin, Epistola ad Baldingerum, qua demon
stratur; pustulas miliares male factitias et symptomati eas dici. Viennae 1765.
120. Miliaria cuilibet febri adsociari possunt, praecipue vero febribus gastricis, biliosis, pituitosis, puerperalibus et Iacteis, catarrhalibus et rheumaticis, arthritidi acutae, ac febri nervo Saetentae ; et quidem diversa sub sorma et extensio , ne emicant absque ullo stadiorum , vel characteris delectu. Subinde ipsis exanthematibus es82n-
74쪽
tialibus, variolae, scarlatinae, purpurae typhosae, vel morbillis parasitice adhaerent, unde sormae mixtae et hermaphroditae emergunt, quae a nonnullis practicis non satis distinctae et aestimatae procul dubio ad tantam, reSpeetu naturae et periculi, miliarium discrepantiam plurimum Contulerunt. - Miliaria rubra morbi Characterem inflammatorium , alba vero nervoSum ubique Significare falsum CSt. et 21. Potiores, ne dicamus unicos, miliarium fO ni es ad colluviem gastricam varii ingenii, ad sudores ubere extricatos, horumque acriorem qualitatem reducere liCet. Saburra acida, putrida, biliosa et pituitosa Suo Stimulo, per Con-Sen Sum ad Cutem propagato, nexum adeo arC- tum cum genesi miliarium agnoscere, eisque provocandis tali ratione idoneas esse comperimuS, Ut non solum, fante Stollio, febris miliaris vix unquam sine luculentis Signis Systematis gastrici prava saeCe redundantis obServetur, Verum etiam neglecta sordium eVaCUatione, ac intempestivo diaphoreticorum et stimulantium
usu eruptio artificialis cieri possit, quod reiteratae ab eximio Clinico Vindobonensi IIaenio Obser
vationes evicerunt. De Ha en, Batio medendi in Nosocomio Vindobonensi. Vol. II. Cap. 1. hi 21.
22. Creberrima miliarium adparitio cunetis illis in morbis, maxime acutis, in quibus CopiOSus elicitur Sudor, vel prava eidem Solitoque acrior
75쪽
dys crastae , vel cohibitae principiorum recrementitiorum eductioniS, quales sunt febres rheumaticae, arthriticae, lacteae, puerperaleS , putridae,
abunde evincit intimam existere relationem inter abnormem diapho reseos statum et miliarium evolutionem. Inde evenit, ut miliaria interdum sub malefico influxu aeris ferventis, humidi, ac depravati febribus aestivis, vel Cum aestate Coincidentibus solito frequentius jungantur, quapropter tunc epid emica dici solent. - Ηabito hujus originis respectu miliaria Cum hidroa aestivo insignem osserunt analogiam, discrepant tamen constanti phlyctaenarum parvitate, pruritu EXiguo vel nullo, decursu Semper brevi, febris praesentia, ac deSquamatione Cuticulae solius absque
125. Quaenam vero Sit Ii u in o x i s per spirabilis depravati miliaribus producendis paris natura, nondum innotuit, nec in omnibus aegris eadem esse videtur. Illum hydrogenis partibus abundare, nonnulli medici ex Odore acidulo - putrescente praesagiunt. Aliis
Observationibus evictum est, Succum CrotoniSViolaceum per Chartam exceptum ob laticis miliaris aerimoniam rubrum fieri ; quum autem et Sudor analogam Virtutem ostendat, miliaria nil nisi sudoris guttulas in cute retentas esse, illiSque Summam cutis pelliculam in vesiculae formam elevari SuppOSuerunt.
76쪽
424. Causam proximam exanthematis miliaris diversimodo adumbrare conati sunt medici varii. - Fer notius, Hassen resferet Hoolsor e sudoris guttulis sub epidermide rotontis, qui per latentes cutis meatus diSsipari nori potuerant, miliaria nasci crediderant; - Hamilton serosi humoris copiam et acorem incusat, eo innixus landamento, quod pallidos et debiles homines huic morbo crebrius obnoxiOS OSSe, EOTUmque Sudorem acidum Spirare observaverit. - F r i d. Η of fm annus et Gastellier in eo Conveniunt, quod acrimonias proprias a retenta transpiratione generatas insimulaverunt. Quis autem harum thooriarum hypotheticum Valorem non perspiciet 212 5. Opinio tandem Allionii, Tis soli, Molinarii, Quarinii aliorum quo medicorum,
qui miliaria e proprio miasmate Contagioso orta voluerunt, Sponte Corruit, Si ad causas morbi adcodis rentcs, ad modum Originis, ad inconstantem et proicisorinem decursum, Bd possibilem exanthematis in cujusvis generis febribus, et in quovis stadio evolutionem, et ad eruptionem haud raro sub finem morbi cum emolumento aegri contingentem paulo CuratiuS adtendimus 3 quibus adhuc accedit, quod dissusio miliarium per containtum , vel insitionem nondum habeatur comprobata. - Proprium admittendo contagium omnes aliao prophases excludi necessario deberent, rationi enim absonum seret, amphibiam ejusmodi morbi naturam, Contagiosam videlicet et non contagio-
77쪽
sam admittere velle, quatenuS exanthema, quodo specifico oritur somite, qualis Contagium esset, Semper et ubique Specificum et identicum offert characterem et formam saccidentalibus modificationibus et complicationibus exceptis , nullis aliis causis imitanda, variolae et morbilli exemplo. 126. Haud infrequens miliarium copula cum
exanthematibus contagioSis, vel cum febribus malignis, quae sub concurSu CirCumstantiarum ad versarum Subinde Virulentos extricant semites, atque neglecta in hisce distinctio inter morbum primitivum miasmaticum, vel ContagiOSum, ejusque comitem insontem praeconceptae opinionis de indole contagiosa miliarium principem culpam habuisse, plus quam VeriSimile nobis videtur. Febris igitur miliaris autonoma et sui generis non existit. PoteSt tamen eo nomine quaelihet febris miliaribus nupta insigniri, si ab inconstanti Symplomate morboS Compellare non displiceat.127. Vigebat olim prodigiosa opinio, plurimas
in praxi febres originem suam potiSSimum ex latento intus exanthemate ducere, quod natura humana quasi clanculum parturiret, vel Saltem solutionem
febrium aliter obtineri nequire, nisi sudoribus diffluant aegri, quos calida, imo servida medendi methodo, potibus calidissimis, remediis stimulantibus et alexipharmaciS, StraguliSque Onerosis extriCare non piguit. Inde majorem exanthematum , hincque etiam miliarium crebritatem, Seculo inprimis praeterito, nemo mirabitur. - Ad-
78쪽
Curatior Vero hodierno aevo morborum cognitio,
portentosi Seientis e salutis erae progressus, diligens physiologiae et Pathogeniae Cui tu S, et quae indo fluit, rationalis therapiae perfectio Suam Procul dubio contulerunt Symbolam, Ut CXanthematum natura et essentia clarius innotuerit, intcgra CXanthematologia major Cm consequentiae
et simplicitatis gradum adtigerit, et ut ipsa miliaria toties faetitia) inter rariora pertineant phaenomen p. - Eandem ob rationem pro Iixae Diti amodum miliarium monographiae, quas in diversis operibus incomprehensibili patientia compositas invenimus, ad succinctam facile reduci pos- Sunt Syn OpSin. 128. Phlyctaen ac mili formes vix unquam periculum adducunt, ac unice eo intuitu quandoque pro malo omine haberi poterunt, quod anomaliam morbi primarii indicant, ob cujus indolem malignam Sors aegri Omnino periclitatur. Quemadmodum subita miliarium evanos entia Saepe Saepius morbi in pejus ruenti S essectum, vel et causam Sistit, ideoque Semper pro CASu ancipiti haberi debet ;ita e contrario EXanthema miliare versus sinem febrium unaeum Sudoribus profusis et luculento levamine erumpi viSum eSt, quapropter Criticum habebatur, Satius tamen pro Cri Seo S comite declarandum. Ο PEMPHIGUS.
79쪽
29. Vesiculae, vel potius bullae pellucidae,
hemisphacricae vel complanatae, tensae, flaveS- Cente Sero repletae, nucis ovellanae vel ampliori extensione elatae, ad limbum leviter rubenteS, SO-litariae potius quam coagminatae; in diversis Corporis partibus dispersae, ardore potius et tension o quam pruritu molestae, illam ConStituunt eruptionis speciem, quae medicis P emphigus,
150. Praeviis plurimum rubore CirCum Scripto, tensione et ardore opidermis in uno, vel pluribus Iouis a latice seroso uberius Socreto in formam ampullac semiglobosae et turgidae adtollitur, vel etiam plures phlyctaenae minores miliares aut hidroticae confertim efflorentes in unam confluunt bullam ampliorem, quod quidem haud raro intra paveas Contingere Solet horas. - POStquam per tres, quinque , octove dies immutatae permanserunt vesicae, illis simillimae, quas Stimulus Cantharidum aut aquae bullientis provocat, dissiliunt atque mox escharis obteguntur, in quaS Conden-Sata per aeris influxum lympha, plerumque mitis, album ine plus minusve dives coit, pedetentim Se-
Cedentibus, mox vero latice resorpto corrugantur et marCeSCunt, Solutaque brevi tempore cuticula, quasi combusta, levigatam sine cicatrice relin-
80쪽
acutus audit, ut a Chronio O per Septimanas, imo menses duraturo, ae ideo inter Cachexias ro-logando distinguatur. 151. Pemphigus acutus nonnisi raro vitium cutis primarium et idiopathicum esse consuescit, ab irritamentis cuti immediate adplicitis oriundum, nunc mere topicum, nune febricula symptomatica stipatum. Talis eSSet pemphigus aestivus a
Calore et apricatione, qualem ceu rariorem hidro ac modificationem observare nobis ocCaSio fuit.
Multo crebrius exanthema bullosum aliis morbis Secundario sub oritur, et quidem chronicis aeque ac febrilibus, nullo serme ad eorundem naturam et stadia respectu habito. Prae aliis comitari solet febres gastxicas, biliosas, catharrhales et putridas, arthritidem, lithiasin, et urinarum in seniculis difficultates. Dum erysipelati vel scarlatinae Supervenit, peculiarem eis conciliat formam, pemphi-goden dictam. 132. Causa o pemphigi acuti non sunt aliae, quam illae cogematis et miliarium, a quihus vesi- Cularum amplitudine, et fors etiam mitiori qualitate seri collecti disserre videtur. Praeter acredines, dyscrasias et SudoreS Cutem irritantes, copiosioremque seri Secretionem Cientes, frequentissima origo ad primas vias haeret. Singularem tamen in organismo, et Speciatim in systemate dei malico, juxta alios etiam in uropoetico dispositionem supponere RS OSt.