De limitandis laudibus, et abusu moschi, in medela morborum, dissertatio

111쪽

carebitnus et inios o, et Opio, maiorique multo fiducia illud praebebimus, aliorum

Vere indicatorum remediorum actioni haud Contrarium. Acetum viribus suis direite, et e diametro contrariatur Viribus Opii, est- que huius antidotum, per eXperiet tiam; ergo et contrariatur viribus Moschi. Quo naso is ero o Vires aceti Maniacis sunt salut

fercte, eo magis vires horum infallibili com

sequentia illis erunt perniciosae. Imo Ve' ro post mortem adhuc monstrant Maniaci, quam parum ipsis utriusque exhibitione consulatur. Cultro anatomico subiecta eorum cadauera eXhibuerunt cerebrum siccum, friabile, vasa distenta Varicosa, atro, te naci, vel et hinc inde fluido cruore, plodium choroideum rubentem s). Quo ma- g) Ssei .gis ergo ipsis exhibentur remedianem Versiis caput Vrgentia, et inter ea mo- 17. To, . statis, eo magis Maniae causa proxima pβN IH

cre cit, morbusque in sua sede confirmatur

figiturque, ut omnem deinde congrUOrUm remediorum vim eludat, et sagacissimaeti insiperabilis reddatur. Nemo, puto, si' bi persti aderi patietur, Maniae aliam speciem, in exhausto orbatoque laudabilibus humoribus corpore, a debilitate oriundam, forte putatilia Virtute neruina et card1aca Moschi curabilem esse. Bene iam introspe-Σit FERNELIVs h),'moschum imbecille cQ- li) meth.

112쪽

IOStius inebriatur quam robustum, Ominia gravitatem capiti et temulentiam inferentia, et inter ea moschum, dissicilius feret.

f. . XII. Febres acu- Certissimum ego habeo, nemini Μ qui omnes effectus, quos necessitate corpori humano infert Moschus, ante oculos habiturus erat, in mentem Uenixe potuisse, ut eum in morbis acutis, et in- summatoriis, adhibendum statueret. Et tamen , unice sine dubio ob huius considerationis neglectum, factum es , ut egregii coeteroquin Viri, huius generis aegritudinibus, mea quidem sententia, plane non conueniens pharmacum destinarent. CoL-cloide Mela. LISON certe in epistola ad G MEL INVM '),Sζ-- Wβr. puluerem antityssum londinensem, in febri- P -qq inflammatoriis, quas iugeS comitabat 'tar singultus, ad 8. IO. 12. grana eXhibitum, effectus tantum non miraculoses edidisse

scribit. Hac commendatione motuS GME-

. . a. V LINVS catalo o morborum, quibus

dὸ specifico Opem ierat, etiam febreS InflammatoriaS, nouo ex . sino ultui iunctas inserere non dubitauit. Pulveris huius tunquinensis ixaXimam Virtutem , qua in febribus inflammatoriis pro-e 3 p. moscho deberi asserit Cl. vos ΕLς , porro , efficacissimum esse praesidium , inconuulsionibus, quat febribus acutis accindunt, prouocans ad Cel. ME AD amrmat.

Atque

113쪽

Atque certe, quod quidem non semel mira. tus sum, Vir hic eXimius, postquam in monitu suis et praeceptis medicis de febribus continuis , de febre cum eXanthematibus coniuncta, miliari, petechiali, erysipelacea, egerat, in calce huius tractationis addit: Moschi denique vires , urgentibus praesertim conuulsionibus, non semel expertus sum. Dedi

autem iteratis vicibus deuorandum bolum , ex Moschi, confectionis cardiacae quae, secundum Pharmacopoeiam londinensem , ex meris acribus calefacientibus componitur,) et cinnubaris antimonii, singulorum scrupulo dimidio confectum q). Cel. ΡiDERiΤ ), in febrium d) φpericulosis symptomatibus, singultu, tre- ρ moribus, spasmis, substittibus tendinum, deliriis, moschum profuisse notat. Sanes pensitetur, quod febris essentia consistat

in circulatione, naturali celeriore, calorem praeter turalem inducente, sanguinemque versus caput et pulmones impetuosius use

gente, quod eX his muta ionibus corpori inductis , periculosa febrium symptomata

excluduntur, nulla ratione mente concipi potest, quomodo remedium, quod, secundum propria verba larissimi PI D ERl Τ summe sevetrantissimum exisens, circulationem funguinis cito et insigni modo auget, irritat, refolisit, poten' tes sudores mouet, quod praetera cImmotum potenter ad Viscera vitalia propellit, uno

verbo, quod eosdem plane, ac ipsa flabris, ef feetiis

114쪽

fectus in corpore producit, febri sanandae

.tur, adstantibus, sit primo , masia illa CXtrahUnt, et agitant, instare febrium et inflammationum pericultam. Nonne, non cum aere inuadens, sed asilinatus et in int rioribus corporis conclusius ΜOschus, omnibus aromaticis volatilitate siperior, et mobilior, suis effluuiis nemorum suido admi tus et sanguine circulante agitatus, febre et inflammatione iam laborantes, male haberet, imo peius assiceret 8 Quid dicam de symptomatibus Z Non nisi paradoxum haberi debet, conuulsiones sebriles, quae ad convulsiones a repletione pertinent, et a motu aucto exoriuntur, remedio mollim augente, Calefaciente, rarefactionem et orgas tam 1anguini inducente, compescendas esse ΘQuis effuse cursu extra cancelloS etlagAntem equum, subditis calcaribus cohibendum esse assereret 8 Non possiim hic saris laudare 8 t7. CL s CARO EC RIVM β , quod, licet passim

de incerum .

vires Moschi nimis eXtendat, tamen ne Vese

Cons Vn bulo quidem ipsum in febrium medela, commendati erit, de vi eius ealefaciente

rkGHIL Orgashaum sanguinis producente satis conuictus. In ruborem coniicere debet nostro aevo febribus acutis et inflammatoriis eum destinantes, eius effatum: Odo iserae suo chi

115쪽

1Πmoscii atomi, ea qua pollent tenuit ate et volatialitate, eius sulphureo principio, quummaxim explicato et activo adscribenda, sanguinem , iu eruescentiam pronum, spiritis*rse magis agitant et arcendunt, immoresque in orga ametent, a quibus deinde variorum symptomatinuortus est pertimescendetus. In deliriis febrium inflammatoriarum, maXime si aspasticis motibus pendeant, Praxis Londinensis non dubitat in auxilium vocare Moschum p. 36.

Verum si Galeno auscultare VoluerimUS, Omnia odorata vehementiora, inquienti, ca-plιt laedunt, grauant, implent, et ad delirium interdum togunt h), diu haerebimus, an Anglorum methodum nostram facere eXpediat. Merito et sapienter sCHROΕCxius') taXat Riuerium, qui I. c. XI. in phrenitide ep thema, quod ex camphora moschoque aqua rosarum impraegnata constat, Vtile esse, semnum conciliando et cerebrum confirmando, Peuoto praeeunte, autumat, dicitque, Maxima hic opus bl cautione, ne febrilis qui ades calor , magis inde exacerbetur , ideoqrselemperatis remediis qui in f et, maiori cum δε- caritate medebitur. Posito tandem omni au. Et oritatis Veterum, et Modernorum praeiudicio, ratione et casta eXperientia, agendi modum in corpus docente, ducibus, con' cludemus, id remedium deliro capiti med iam adferre non posse, quod simum tentat et turbat, nisi omnis ordo rerum, in tota

116쪽

Natura invertatur, et alius esse incipiat, quam fuit antea. Refertur inter Virtutes Moschi, et lamdibus is eapropter assicitur, quod potenter sudorem moueat, et promittitur communiter, quod post largum sed'rem, omnia symptomata abfutura sint, vel saltem diminuta futura. Optarem, Ut omnes illi, qui ipsium febribus acutis laborantibus exhibere non dubitant, antea attenti legissent, vel

adhuc legerent SYDEN HAMUM, magnum illum febrium doctorem, quo titulo honorifico merito Londini, dum viveret, condecoratus est, et a grata Posteritate adhuc ubique condecoratur. Moris erat ante felix illud aeuum, quo praXin reformare incipi bat hic alter Hippocrates , secundum praecepta SYLVII, Volatilibus remediis in febr bus continuis sudores Vrgere ; Verum quunta mala haec peruersa methodus post se traxerit, quam ingentem hominum numerum ad plures msigrare coegerit, satis constat. k p. aos. Didicit per eXperientiam SYDEN HAMUS quod in omnibus morbis acutis et inflammatoriis , in quibus abigendis US. et refrigerantia primas tenebant, haec ne hilum prodessent; si aeger ad sudandum adigeretur, illum non m 'do nullum exinde commodum capere, sed potius, dum vehementius

117쪽

incalescebat, non raro phreneses, petechias, coeteraque pessimae ominis symptomata, 'sudores eXcepisse, quae non tam a malignitate, quam a sinistro regimine, oriebantur. Applicentur haec omnia velim, ad si idor ferum moschum , eXpendaturque, dum magnifice depraedicata hac vi pollet, ab eius actione non segreganda, an eapropter conueniat acutis et inflammatoriis febri- hus, an minus ii Sed progrediamur vittariusi Supponit sYDEN HAMVS, ante Omnia, Viros doctos, qui sudorum prouocationem ad tollendam febrem effagitant, eos velle sudores, qui a praeuia digestione humoris alicuius, in sanguine stabulantis, eXcernan- tur, in quo humore elabor9ndo praeparan- , doque, Ut per diaphoresin eliminetur , natura certo aliquo et determinato itempore fuerit occupata, cUm cocta, non cruda, movenda sint. Urget variis locis f), quae evpendi merentur, sudorem in prineipio et ris. No. M. statu febris motam, esse nocentissimum; declinatione morbi sedorem spontaneum

tantum motum esse salutarem; siidorem non esse unam viam, Per quam morbVS selu, , . tur; hinc in omni febre neutiquam conuenire, si idorum prouocationem, in nullo morbo , excepta peste, congruere. Qui ad haec omnia Vel leuiter aduertere animum

voluerit, siue deinde velit, siue nolit, absolute dare tenebitur, si moschus etiam aliis H respecti-

118쪽

respectibus febribus sanandis non contrarius foret , vel ob Vnam suam vehementer sudores mouendi ipsi propriam vim, quam longissime ab earum medela abesse debere, sed et ob alias sonticas iam expositas debet abesse. ' Dolerent, credo, Sydenhanaiani blanes, si ad eos rerum, inter Medicos et aegros , iii hae sublunari regione gestarum,

notitia perueniret, calidorum remediorum, dentio in artem, Lbndini adeo, introductorum ustim , contra quem Vir insignis olim omnibus viribus pugnauit, quemque aeternae obliuioni dandum sibi persuasit.

in Non sine si imma ratione WE DE Livs N), mox. mς - p moschata nimis rarefacere, in motum ciere spiritus , 'eosque inquietos reddere , dixit. Quare et confectione aikerm. - completa, 111oschum habente, non abutendum mone

in febribus, palpitatione corciis, et aliiS ca-. sibus, ubi motos componere suetus prae- stat ' Si forte Lectorum alicui wedeliana Au toritas obsbleta, non adeo curanda , et iri suflkiens videatur, licet rerum naturae eius monita apprime respondeant et inni- id Irim. L tantur, en aliam H v x Η Α MI' siummi Viri, p, Sstis filiat iam' , quae durioribus paulisper te minis veritatem' palum eloquitur. Egeratis antea de casibus, in quibus generosa quaedam cardiaca exhibenda sint, nominaue

ratque crocum, puluerem contra eruae com

positum, theriacam Anchiomachi, et mo schum γ

119쪽

Πs scivim , tum autem satis significanter ita pessi: is vero, quando turget sanguis , fu- rit febris, ardent omnia , porrigere talia , bachantis es Medici , non prudentis , qui diis

manibli s d uolset aegrotos. Utinam talia nousidi fui si Vpinum mihi nil simile in-

. nothii et l

. XIII Sed praecipue, et speciatim in febribus

malio nis et putridis, eximium fructum ad-

ferre multis creditur MoschUS. De huius Quae.. virtute alexipharmaca integrum caput con- scripsit SCHROECΚ, eX quo patet, non pau-cOS, quia Venenum cordi et spiritibus in sensiam est et deleterium, moschu S autem illi et his amicus et salutariS habetur, eun- dem malignitati aduersiim esse statuisse. Igitur a bene multis usus eius internus er era ternUS ud Venenum, pestiferum adeo, debeblandum , prophylactico et curativo scopo utilis habitus fui r. aliis interea contrarium asserentibus; Vtrorumque mentionem facit 1 SCHROE CK. QUERCET AN vs ') et anasius KiRCHER Vs V asserunt, Μο- lib. II. schum, Virtutis tantum, Qua pollet, corro borantis ratione, prodesse in peste, qua b) Scrare. nempe cor et eius spiritus, cum ii primario a virulentia impetitos, stisciram , au- 'gesi inque laetitiam , patiori pestilentiali contrariam, deduci queant. Z EI FE-H a RVS

120쪽

peste.

43 Moschata, ambrata, delicatiora in-Reg. cta spe ia. Venta, non nisi speciosos titulos alexipha macos mentiri, trochiscos etiam sublinguales plus palato, quadris aut bellariis, quam cordi in malignis tuendo inseruire, Virulentisque essiuuiis nil detrahere. Sunt autem, qui non tantum non iuuare, sed adeo nocere contendunt moschum. BARBET TE

non solum malignitatem non corrigere, sed

p. ΜVLLERVM IJ, qui moschum pestilentiaei arragis noxium, quam utilem esse credunta: DIE MERBROECK I, Molchum hoc tempo-gὶ iv m're, UirOS aeque ac muliereS , aegerrime tu- et post: eius usum se multo peius ha-h tu au-btuisse, scribit. Tanto magis itaque mirumnst, /I- recentiori aeuo ipsi im apparatui reme-: ό ό ό f diorum malignis febribus curandis seruientium , a Celebribus Viris additum fuisse.

) in spati, Eius magnus Encomtates ni ED '), illum iaci. phil. nu- laudat in putridis, contagiosis febribus, de-gβς-m et conuulsionibus 1tipatis. Couisonii audi oritate motus Cl. GMghi N; specificum antidotum notitiin, in ipsb titulo dissertationis suae inauguralis, ad febres malignas pe- si proximus, et exanthematicaS VariaS, commendauit. Eiusmodi elogiis persuasitis, puluerem tunquinensem in malignis febribus etiam commendat vos Ea ). Hos praeeuntes sectatus Cl. Pi DERIT ), obse