Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

221쪽

669. Haec Symplomata colliquativae debilitatis aQ exhaustarum virium Sunt: habitus Corporis peculiaris Summam indicans debilitatem, fere subcadaverosus diCenduS ; turgor vitalis collapsus 3 facies misera, pallida, angulosa, hippocratica oculorum vivacitas eXStineta 3 adspectus languidus, involuntarius, oculis fixis semiclausis; Sphincteris oris retractio porrectis incisoribus superioribus ue adpetentiarum ac Voluntatis plenum Silentium 3 mentis conturbatio 3 mu Sculorum Suh- paralytica flacciditas et resolutio sere universalis ;invincibilis ad motum animalem inertia ac plumbea corporis gravitas 3 irritabilitas, Sensibilitas, reproductio vegetativa multum inhibita, aut fere sublata;

Colatoriorum excretoriorum relaxatio 3 Cordis et arteriarum pulsus debilissimi, frequentissimi, summe inordinati; calor plurimum imminutus, frigentibus extremiS, Cuti sudore viscido madida humorum dissolutio 3 adfectiones Syncopales fre

6 o. Nihil autem magis roborat hujus virium pro Strationis diagno Sin, quam Summe deleterii ac repentine funesti esseCtus potentiarum vel minime debilitantium adhibitarum 3 atque denegata plane, aut Summe debilis ae ob Scura organismi reactio in Stimulos etiam sortiores. 6 1. Sub hoc organismi deplorato Statu indicatio quidem esset, deperditas vires redintegro U, re SiduaSque paueaS restaurare a C extollero, ut debitae actiones organicae provocentur. Sed

222쪽

di tacito negotium est erigere VireS OXhctu Stas, eX-stinctas incendere adhuc disicilius. Nam omnium remediorum in organismum actio Salubris pendeta debita organismi reactione, quae sub ha C Virium Conditione nonniSi exigua erit, vel plane nullδ.

6 2. Si quod adhuc datur auxilium, quod

vires liquescenteS recolligere, Summe languidasae exStinCtioni proximas provoeare et ad actiones magis energicas incitare valet, illud sane erit SO-lum in stimulis sortissimis ac summo dissi sibilibus, acriori simul et irritante principio gaudentibUS.

6 3. Therapia igitur in hoc casu deside-

sub febribus expellente, haec ipsa quondam alexi pharmaca dicta fuit. 6 4. Medicamina, quae ad hane penum Per

et quaevis alia volatilia stimulantia in simplici debilitate commendata, Sed qualitate sortiora Semper, et majori dosi exhibenda. 6 5. Hinc in hac debilitate colliquativa nona Iovi stimulo, uti in simplici debilitate ordiendum, quem nec percipiunt paralJticae vires 3 sod

223쪽

FEBRIUM IN GENERE.

aud9ci manu per graves Stimulos reSidua vis vitalis est excitanda, Simili modo, ae Candelae eX-stinctae scintillula prompto valido sumatu iterum in flammam resuscitatur. Sed plane simili modo, ne flamma vitae denuo incensa Continuato sumatufimpetuoso iterum exStinguatur, Viribus Organicis per gravem Stimulum quidquam excitatis, de Scendendum mox erit in stimulorum impetu, et aequabili fortiorum stimulorum continuationi super Sedendum. Alias inebriati decedunt aegri, et Cadavera exhalantes stimulos spargentia abunde indicant, plus de illis ingestum fuisse, 'IUam organiSmUS subigere valuit. 676. Caute itaque cum stimulis, ae debito tempore iterum recedere 3 plures ac diutius illos, qU9m Org0niSinu S digerere pote St, non adhibere ;

rum actione dirigere, officium medici gravissimum erit in hac deplorata debilitate emendanda. Quod quidem nonnisi sub diligentissima a C assidua effectuum adhibitae therapiae ob Servatione

explexi poterit. 677. Externe quoque adhibiti stimuli, internorum uotionem Simul debent adjuvare 3 tum volatiles, forma esisteris, lotionis ete. , tum RCI iprincipio tactum irritantes. Inubefacientium autem actio requiritur promptissima ue quam ipsae Cantharides tardiore Suo irritamento prae Stam Vix

224쪽

alent. PromptiuS Omnino in hune scopum agent armoracia , SpiritUS SaliS ammoniaci cauSticus, acetum radi Cale. Fortius promptiusque adhuc irritabunt in casu deSperato aqua servida Super Cutem effuSa, Stillata Super eam accenSa Cera Sigillaris, ferrum Cariden S.

678. Ex parte rogi minis it i a se toti e i

majori gradu erit subministrandum, tum tepore Iecti ac hypocauSti amoeno, tum frictionibus Calefacientibus. Balneorum tamen in hac debilitate

6 9. Quodsi omnia haec auxilia therapeutica ac diaetetica in hac debilitate febrium non juvarent, arS meliora non habet 3 quousque Saltem de- Sideratus , sed nondum inventus sal philosophorum phontasticum Solummodo erit problema al-chymistarum. Nuper laudarunt internum phoSphoxi HSum, qui quidem ventriculum, Sed minime Vires eXStiriCtas orgaDicas incendit. 63o. Universim difficile est, languente S Vi-TES erigere, exhauStas reStaurare difficillimum. Quare maXimum est ossi Cium me di Corum, muturo praeVertere omni Conamine veram debilitatem in febribUS.

225쪽

FEBRIUM IN GENERE.

CURA SIM P TOMATICA.

681. Symplomata febrium, tum Conatibus earum Salutiferis quoCUnque modo Contra-xia , tum quocunque alio modo Urgentia, aegris Nive periculo Sa, Si Ve mole Sta , mδXimam post virium moderamen adtentionem in therapia febrium indirecta merentur. Nam ubi directa earum therapia habetur, ibi CauSa ablata evanescunt etiam Symplomata febrium.

682. Methodus medendi, quae Symptomatibus hisce prospicit, ea vel lenit, vel plane

amovet, dicitur Symplomati Ca. 683. Adeo quondam fuit, et adhue inter multitos mediCOS in usu est, ut fere propria Sit Secta medicorum Symplomaticorum, qui reliota Omniin Cati Sam morbi indagatione, SoliS Symplomatibus polliative Occurrunt, doloreS V. g. leniendo, CYCretiones SubpreSSAS promovendo, nimias inhibendo etc. Neque est difficilis haec cura , imo omnibus therapiis facilior, cum saepe nihil sit facilius, quam ConStipatum Aegrum purgaro, in Somnem Sopire etC. Atque dum aegros plurimum a vexis liberare intendunt, famosi inter plebem hi medici sunt. . M

226쪽

THEB LPIA 214684. Haec etiam methodus symptomatiCa prudenter adhibita Omnem sere subrem multum lenir potest. Damn OSa autem evadit haeo Cura, Si Symplomata singula ita minuuntur, ut princeps morbus detrimentum inde habeat. Quod quidem cautum medicum de leniendis certis symptomatibus Saepe dehortatur, qui in radi Calem et ad causas directam therapiam severius tendit. 685. Gravis enim regula practica eSt, nulli symptomati febrili medelam ita instituere, ut vires aC actiones vitales inde detrimentum patiantur 3 nisi Symploma ipsum a morbosis virium reactionibus pendeat, ceu effectus a Sua Cai Sa 3 in quo Casu ipsa cura vitalis includit curam Symplomaticam. Nulli igitur symptomati febrili, utut Urgenti aut molesto, talis cura adhibenda est, quae turbaret motus sobriles, qui ad Conatus vitae Se disponentis ad crisin, aut ad ipsum actum

686. Pro uti jam quaevis febris primo in Conatibus . dein in ipsis operationibus criticis ver- Satur, ita etiam symptomata febrilia, quae ob

gravitatem aut molestiam peculiarem respeCtum deΡOSCunt, Sunt vel morbosa, vel salubria et Critio a. Priora Conatum CritiCum, ΡΟSte

riora aetum Criticum Comitantur.

687. Morbosa Symplomata nullum in febribus Ievomen ferunt, imo eo magis ORS OXRCerbant, quo plura et graviora sunt. Nonnulla horum poSsunt esse Iateralia febribus, proinde

227쪽

FEBRIUM IN GENERE. 2 i5 omni industria amovenda ; alia vero ad sebres absolute pertinent, et nonnisi ubi urgent, miti-gunda , nunquam ante CriSin penitus tollenda Sunt. Salubria Symplomata levamen aliquod , utut non deciSivum ferunt ue hinc tamen Semper promOVenda. Critica Symplomata vero febrim judicare juvant, hinc nullo modo sunt profliganda, Sed Solummodo moderanda, Si

inordinata et tumultuΟSa evadunt.

688. Haec Symplomata, in quuntum Conn- tum criticum ConStituunt, aut ConStituere juvant, atque propterea febres ad Crisin adhuc immatu-

bri , uti calor, Sitis etC. Sive essent specialia singularum febrium, Uti v g. ΡuStulo e variolosae in febri variolantium etC. arte penitUS Bmoveri neC Semper POSSUnt, nee debent, nam aCtum judieatorium, Sine quo CritiCae febres in sanitatem non terminantur, introduCunt. Sed mitigari do-bent , si nimi S impetuOSa Sunt, aC Vehementia Sua Scopum Criticum impedientia. 689. Si vero lateralia haOC Symplomata Sunt, parasitica, et ad febrim absolute non pertinentia, ad nullum plane scopum utilem faeientia, quemadmodum V. g. deliria, pervigilium etc. abroganda

69O. Ut in utroque CaSu , ex generalibus Sed .ecuris indicationibus aut mitigari, aut amo, eri

228쪽

691. Symplomata morbosa in febribus oriuntur: i) Ex rationibus dynamicis, Seu ex

virium organicarum laesione vel universali, quae madmodum frigus, Calor, vel extenSa Solum ad singula magis organa aut organismi Systemata, Viribus vitae, ut quondam modici dixerunt, deviantibus, ac ab universali aequilibrio aberrantibus, inaequaliter ad unum alterumve organum direCti S, quemHdmodum V. g. SPHS mus localis diversus, ac inde iterum Symplomata diversissima. 2) Ex ratione Organismi in Compage Sua laeSi, mox mutationibus facile adhuc corrigendi S, Si V. g. turgor organi, But Con-geStio Cum volumine aucto peccat 3 mox difficulter aut plane ΠΟΠ ampliuS reparandi S, Si v. g.

ParteS organi Cae morbo Se Separatae, aut morbo sejunctae et conCretae Sunt, Aut humorCS extraVa-Sati, aut substantia deperditas unde iterum multifaria ac numerosa SymΡtomata morboSa prosSCuntur. Et quidem non tantum primaria, ex ipsa adfectione morbosa in ipso organo Oriunda, sed et secundaria, Sive ad vi Cina organa a

692. Pro diversa iam origine sua, dum Urgent sobrilia haec symplomata, diversimode di-

229쪽

roctis auxiliis profliganda, aut saltem lenienda

Sunt. Atque igitur Cura Symplomatica vel dirigenda est in vires totius organismi, Vel in orga- Dum peCuliarius adfectum. 693. Ad virium universim laesionem emendandam , ac symptomata inde proficiscentia profliganda aut mitiganda requiritur cura vitalis Seu

dynamica, quae quidem, quod dictum, in hoc casu

Simul Symplomatica erit. Ad organa vero laesa liberanda, et amovenda symptomata inde oriunda, mox directo modo, ubi causa nota, mox et in directo, ubi causa OCCulta est, therapia Symplomatica erit dirigenda, vel in ipsum organum morbose adseC- tum, Si Symplomata Sunt idi Opathica, vel ad sontem mali, Si Symplomata mere effectiva aut et con- Sensualia Sunt. Quem in finem remedia ad justumlOCum directa, mox relaxantia, decriSpantia, deplentia, mox roborantia, incitantia, mOX revellentia CtC. Symplomaticam indicationem pro Casuum diverSitate explebunt, vel explere juvabunt. ΙnSufficiente tamen omni therapia, si vitia organica irreparabilia restituendae obstant in Columitati, atque Symplomatum Seriem Sustinent Continuo.

694. Ut jam in ordine therapeutiCO Cura Symplomatica febrium, et quidem primo morboSOrum symptomatum exponi poSSit, pro ConSiderata eorum NOSOgenia erunt dividenda in Symplomata dynamica, et Symplomata adfectionum

695. Priora sunt communia et ConSti-

230쪽

tutiva omnium febrium, quoniam Solum a virium morbosa adfectione pendent. Non vero in omni febre absolute ad Sunt, Sed tamen cuivis ad sociari possunt ΡΟ Stera Orct Ct m IDUS CommunIB, quin propterea adhuc SpeCialem Characi em brium CODStitURnt.

specialem febrilem characterem determinant , uti Status nerVOSUS , inflammationeS ete. Spe talem etiam therapiam depOScunt, Suo quamviS loco CX- ponendum. a) SYMΡΤΟΜΑ ΤΛ DYNAMICA.

munia omnium sobrium sunt illa, quae univer-Sim febrem, ceu morbum dynamicum ConStituunt 3 in Omni absolute febre adsunt, et in nulla ab- Sunt, quoniam a morboSa virium laesione unice

pendent. Ita frigus febrile, calor febrilis, sitis febrilis, lassitudo febrilis.

FRIGUS FEBRILE.

D. Viscerus de rigore in febribus. Tub. 1574. D. Ursinus de rigore se hrili. Lips. 1656. N. Visuli et Diss. de frigore sobrili. L. B. I76ο. A. Hamberger Diss. de frigore symptomatico. Jen. 1765. J. Leiden frost Diss. de sensu frigoris. Duisb. I 777. L. Gattentio 1 frigoris febrilis examen. Hei deib. 1778 C. W ei gel Diss. de horrore. LipS. 179 I.

SEARCH

MENU NAVIGATION