장음표시 사용
181쪽
scunt sic sathan etsi corpore caerear, Nam & animus pascitqr, & beatitatis inedia torquetur ac tabescit. Ulcerat prius si inia fraude ac technis primum parentem serpentis facie , verum vides in Hieroglypto a leone m.
perari: Hic est Leo de tribu Iuda : Sed Gnome, MIHI MEDELAM convenire non videtur, ncque enim medela indiguit; profecto sui qui
ipsius sunt membra indigueruire. Imo ut ad Mystam haec transferantur, e Mystae generosus animus simiae infernalis illecebras, praeitigia ς, ac tentationes, dum contemnit & superat, ipsam sternere, ac sibi victoria mcde- Iam facere, recte dici potest. Si mavis Leonem Principem esse, & Simiam adulatorem, non repugno, apte enim quadrabit Gnome Hic roglypto. Simia parasitandoehero grata est, dum gravioribus pressum negoti js, in risum gestibus coni jcit;Canis &equus utiliores quidem Patri familias, ille ut Custodiat, hic ut onera ferat aut trahat; sed citra splendorem & cum despectu; cum voluptatem herus imprudens, saepe utilitati praeserat. In aulis adulatores, gnatones, parasiti, ac huiusmodi faecis homines, aut Simiae potius dum voluptati sunt Principi, & in pretio, gravissimo morbo laborat Princeps, dc tali, ut de statu periclitetur, ni otius sibi medelam adhibeat,ac hujusmodi simias perdat. Dum febricitat leo simiae si anguine sibi me detur. Cur id non imitetur Princeps, dum salus reipuli. suae, abacta veri tate periclitatur: Ejus enim rei inopia laborant principes, ac id unum deest, nempe qui verum dicat; dum nemo ex animi sui lententia dicat κsuadeat, ac adulandi certamen sit unum amicorum lc aulicorum omnium ossicium. Si bellum gerat, adulatores contemnunt hostem ac illius successiis foetices coetant, viresque sui Principis majores, quam sint celcbrant. Hinc stulta securitas, neque prospicit futuris, neque praesenti occasione,ut hostem arceat, vel vincat utitur: Imo negligentia victoriam hosti saepe tradit. Faciat itaque sibi medelam Princeps, ac adultores, parasitos, gna tones abigat, eosque apud se retineat, qui virtutibus dc genere nobiles, veritatem colant, ac quid vere in regno geratur, fortunatum sit nec ne explicent: Sic enim tempestive admonitas occurrere malo, antequam radi
'ces agat, poterit. Si etiam majora adversa omnia principi fiant quam sint, consultum erit; ita quippe maiori diligentia,quam opus sit illis occurretur,ac imminentia mala securius depellentur. Sed aula assentationiblis. raro veritate ali cupit. Hinc fit tot rei gerendae bonas occasiones saepe amitti, nec prius reipub. vel aulae vitia corrigi, qui m Princeps ipse manum dc medelam adhibeat leonis exemplo.
Maximum in rebus humanis inter gemmas pretium habet adamas, diu non nisi regibus ditis admodum paucis cognitus: Uctores eum in AEthiopum tantum metallis inveniri existimavere, itiiter delubru Mercu rij, atque insulam Meroen. Genera ejus sex: Indici, non in auro nascentis, sed quadam crystalli cognatione. Siquidem dc ςolore translucido non differt dc laterum sexangulo levore turbinatus in mucronem, aut duabus contrarijs partibus, quo magis miremur, ut si duo turbines latissmis suis partibus jungantur: magnitudine vero cliam avellanae nuclei. Similis est huic quidem Arabicus, minor tatu ira, similiter Sc nascens. Incudibus hi deprehenduntur, ita respuentes ictum, ut ferrum utrinque
182쪽
r II S. incudeui; etiam ipsi dissiliant. Quippe duritia inenarrabilis est, simulque ignium victrix natura & nunquam incalescens. Unde & nomen indomi
ta vis Graeca interpretatione accepit. Unum ex ijs vocant cenchron,quod
est milii magnitudine. Alterum Macedonicum in Philippico auro reper- rum: & hic est cucumeris semini par. Post hos Cyprius vocatur,in Cypro repςrtuS, Vergens in aereum colorem, sed in medicina efficacissimus. Post hunc est siderites serrei splendoris, pondere ante caeteros, sed natura dissimilis. Nam& ictibus frangitur, & alio adamante perforari potest: quod& Cyprio evenit: breviterq; ut degeneres, nominis tantum authoritatem habent. Hactenus Plinius de adamante, ex quo colligere licet nostro aevo Vix veros illos, qui dc igni, & ferto resistunt adamantes haberi. Omnes enim malleo facillime franguntur, ut pulvis celandis alijs gemmis usui sit: Igne etiam in cineres nostrates non difficulter rediguntur. Mysta Indicum, qui ferrum dc ignem ferti exhibet , ut generosi animi sui fortitudinem &constantiam indicet, qua res adversas absque noxa & incommodo ferre, potest.
Haec Hierographia intellectu difficilis. non est: Conspicitur enim
navis vento agitata in alto mari,ac non procul a scopulis, quos navis praesectus, ut evitet, circa gubernaculum vigilat, numinisque auxilium implorat, absque cujus ope raro huiusmodi pericula vitantur. Navis Mystae personam refert, qui multa pericula, dc adversa perpessus, numinis ope indiguit, numinisque beneficio adjutus, tandem omnia superavit, &ad magna evectus est. Prudentes illi, qui dum adversis premuntur, numinis auxilium implorant: raro enim fallit quin adjuvet, orate, inquit Christus & dabitur vobis. Tanta enim est patris coelestis benignitas, ut roganti nihil deneget,&plerunque petitis majora tribuat. Principem hunc praeter multorum opinionem ad summa pervenisse numinis voluntate, ejusque prius postulata ope, nemini dubium esse, Symbolo ac eventu id attestantibus, debet.
Imperantis est Symbolum: Sed quid imperat 3 Lusorios obeliscos in tabula positos caedi vult, ut vincatur. Obeliscis proculdubio Mysta inimicos, vel obstacula illa, quae ne ad scopum sibi propositum pervenire
possit, impediunt, significat. Hos caedi, hoc est, e medio auferri vult. Magnanimi est, neque furtim, neque clanculum adversarios suos adoriri. sed aperto Marte: Hoc modo si vincatur, laus manet apud victorem, ac victi aequiori animo infortunium ferunt, victorique fidelius parent. Prudentis citam est, omnia ea, quae conatibus obstant amovere, ut facilius desiderata dc optata obtineri possint, medicorum exemplo: Qui dum aliquem ad pristinum valetudinis statum reducere cupiunt: primum ea, quae natura impediunt, quis minus medicamelo adiuta morbii depellere posset, auferunt, ac tum demum morbo auferendo, dc depellendo,pharmaca adhibent, remotis enim impedimentis, facile natura morbis medetur, medicamenta in actum redigit, illorumq; ope adjuta morbum vincit.
184쪽
Magna pila ventosa, aut vento plenus coriaceus globus, qui in altum percuti a certantibus 1hlet, adiunctis brachialibus, quibus in alti in pellitur, hic exhibetur. Pila haec id habet ut quia levissima est, ventoque constricto tumida, duraque, dum percutitur a duriori corpore, satis altὶ elevetur. Illius instar Mysta se ab invidis, ac fortunae telis percussum , non deprimi, sed magis clevari asserit: idque omnibus viris sortibus magnoque animo praeditis commune cit, adversis enim non franguntur& corruunt, sed firmiores redduntur, magisque elevantur, id cst, maiorcs dignitates, melioremque sortunam consequuntur. Cui istius Principis vita nota cst, scit, quid ab inimicis perpessu , quibusque postea honoribus, a nectus fuerit ; sed hujus loci non est ista recensere.
Describtintur iterum pilae ventosae, adjecta syrineta & folle, quibus ventus pilis inflari solet, addito Symbolo Hispanico, TODO ES V iENTO. id est, totum ventus est. Hac Hierographia Princeps ad summa dum maxime inimici eum opprimere studerent) evectus; mundanum omnem honorem & potentiam vanam, pilaeque ventosae instar inanem esse, nihilque praeter ostentationem quandam habere, ostendere voluit. Egregia letofecto similitudo : Nam ut pila haec magna & dura,ae in altum percussa, multis admirationi est: examinata vero, inanis, levis, ac vent tantum repleta de praehenditur, risumque movet: ita res quae multis permagnae, ut honores summi, & dignitates, videntur, si penitius inspiciantur, re perpendantur, vanitate plenissimae, & neque corpori, neque ani mae utiles, sed potius illorum carnificinae depraehenduntur. Quantam enim servitutem corpori inducant dignitates; dum curam adipiscendarum divitiarum, sine quibus servari non possunt, poscunt, & curam curandae valetudinis, libertatemque faciendi, vel ruri, vel domi quod ve- Iis , vel quibus delecteris impediunt, cuivis notum est. Dignitate enim tanquam aurea cathena, homo perpetuo ligatur, facultateque vivendi ut velit privatur, ac dignitatis honorumque mancipium fit. Animae saluti honores raro utiles sunt, quod superbiendi, ac vitiorum multorum praebeant occasioues; quibus si maculetur anima, neque mundetur, aeternis poenis cruciatur. Recte itaque Mysta mundana haec omnia, quantumvis magna & sublimia videantur, vanissima, ventoque similia esse agnoscit. Is enim pilas, magnas dc turgidas, durasque facit, attamen nihilo ira proximus est, ut emissus, neque conspici, neque com-
Vt nemo visu praeditus, ortum Solem, ae illius lucem inficiari po Qest, ita vir probus di pius, ea quae vera sunt, negare neque debet, neque potest,
185쪽
potest: Ueritas enim solis instar est: quam hae Hierographia Mysta se profiteri Solis imagine, & Symbolo ostendit: Sol enim illius est Hieroglyphicon: quia solus, & unus est, ut veritas: duplicia namque &multiplicia veritati contraria, & mendacia sunt. Veritatis cultor imprimis T. Pomponius eques Romunus fuit, qui mendacium nee ipse dicebat, nec pati poterat, quapropter omneS ei res suas, amici curandas certatim dabant: consiliumque ab eo de republica, deque rebus magnis petebant. Vt itaque veritatis laus & utilitas Ilia gnat, ita mendacij vituperium ingens, cui & id accedit, ut qui eo delectatur,vir pro-hus esse non possit, qui execratur bonus sit teste Coivico:
emendacium odis, qui τὰ eri frugi Ssipit.
Mendacium etiam raro prodeste, saepius obesse solet. Nam men. daces id lucrantur, ut cum vera dicunt, ijs non credatur, & si commercia exerceant, nunquam emergere, & rem facere possint: Nemo enim mendaci fidit. Fide autem amissa, &elusa, quia ex alienis accreditis bonis decerpendi fructus tollitur occasio, omnes facultates, ac fundamentum divitiarum, vitaeque sustentandae ratio corruunt; ut mercatoribus & principibus, qui alieno aere plerunque mercari, & bella gerere debent, notum est.
Αrcus extensus cum sagitta in coelos destinata, in Hieroglypto conspicitur, quae si emittatur, iit figura ostendit, sursum 1enur, k ad astra tendit. Huius exemplo Mysta & se, & quemvis ad astra ire, id est, extremum beatitudinis scopum adire posse, significar. Vt autem in arcu vis requiritur, quo iaculum seu sagitta emittitur, & sagitta sic concinnari debet, ut facile sursum ferri possit, Ita etiam animus h minis, vim, studium & diligentiam requirit; ut ad sublimia & divina pellatur, ac summi boni compos fiat. Ipse deniq; animus ita com .positus esse debet, ut a caeteris adjutus, coelestia facile assequatur. Regnum enim Coelorum, ut inquit Hierographus, vim patitur, & violenti rapiunt illud: Quae autem ista sint, arcus, & sagittae forma ostendit. Imprimis enim basi, & fundamento opus est, cui sagitta inniti. tur , videlicet chorda & arcus: Deinde vis humana, quae arcum & chordam ita extendat, & diducat, ut spes sit, scopum propositum attingi polle, requiritur: ac postremo sagittam alis & mucrone instruetam este oporter, ut facile optatum scopum feriat. Ut vero ista desiderantur, si quis sagittam in sublime emittere velit; ita istorum exemplo, tria, si animus coelestia petere velit, videlicet fides, spes, & charitas sunt necessaria: Fides enim fundamentum salutis est, ac arcu & sagitta designatur. Spes ipsorum extensione. Charitas vero alis, & ma. erone ipsius sagittae, quae animum hominis levem, dc penetrantem facit, ut facile coelestia adire, dc assequi possit,
186쪽
P RAE S E N T O. Duabus istis eandelis ardentibus non est dubium quin haec Princli pissa &se,&maruum notare voluerit,ac serpente, qui candelabru utrumq; complectitur prudentiam, qua inter conjuges vinculum conjugii regitur,at qae conservatur. Id dum fit, fides ab utroque servatur, ac coniugi, foe-licitas &amor, ignis & flammae instar lucet, ut quilibet conjugum, solus quidem sit, non tamen videatur, ut Symbolum ait, SOLA NON SOLA REPRAESENTO, pple, lumen : Quemadmodum enim
duarum candelarum lux ita confunditur, & unitur, ut etsi uniuscujusque eandelae sola sit: tamen non appareat, sed una lux tantum , ita in conjugio, cuilibet conjugum solus, si persona, non solus, si animus, qui in ali rius coniugis corpore vivit, spectetur, est. Uoluit itaque haec Principissa ostendere, se non solum propter conjugalem amorem, vivere beneficio mariti, sed etiam maritum ita animo siro inhaerere, ut absens, semper praesens sit, atque hoc modo se nunquam solam esse,
Vt animalibus nihil Sole est amabilius, non solum propter eat rem, quo fovet cuncta, sed propter lucem, qua omnia conspicua suis coloribus illustrat, & exornat: absque luce enim color nullus est, nullaque rerum in hoc orbe pulchritudo: ita probae matrifamilias nihil amabili uxviro suo, a quo fovetur, defenditur & Ornatum Mulieris enim decus &ornamentum vir est,ac omnis viri dignitas, cu illa propter conjugale vim culum communicatur: Quo fortassis haec Peincipissa respexit: nisi illam censeamus Symbolo voluisse, NIL aeterno illo & invisibili sole esse Α MABILIVS: hae enim ratione Hierographice interpretabimur sculpturam dc Mnε: Cum nihil eo Sole possit esse amabilius, a quo creati sumus. euius beneficio animam adepti sumus, Vivim ut, intelligimus, ac aeternae beatitubinis capaces sumus: Quis enim id, a quo omnia bona&aeternaeosequitur,& quod omni pulchro, pulchrius,aconis pulchritudinis pares, di principium est,non amet. Postremo si Sole veritatem designate volu rit Principissa, eleganter Solis, qui unus est, ut veritas, figura usa est Veritate autem, quae Deus ipse est, NIL esse Α ΜΑ-BILIVS, euilibet notum est. Proinde la de djgni, qui eam obsereant,
188쪽
AEthnam montem in Sicilia, & plectam in Issandia perpetuos
evomere ignes sulphureos, ac vata omnia exurere, cuivis notum est. Vt autem nulli imbres, nullaeque pluviae ignes istos extinguere possunt: ita Mysta ostendere voluit, hac Hierographia se etiam igne uri,qui tali ac vulgari auxilio non tollitur. Existimo autem flammas amoris intelligere, quae medullas exurunt, hominemque interdum ad inlaniam, vel tabem redigunt, ac id habent, ut quo magis tegantur, magis ardeant, Ovidio teste:
Exemphim vehementis amoris narrat Valerius Max Seleuci nempe regis filium Antiochum novercae Stratonices amore correptum ad extremum decubuisse, & moribundum jam, Erisistrati medici prudentia, amorem erga Stratonicem deprehensum milla: quod cum illa ingrederetur cubiculum, tubore perfunderetur, & cum egrederetur, iterum pallesceret, ac anhelitus, & pulsus fieret mutatio: ac propterea a patre concessa Stratonice filium fuisse valetudini restitutum. Fortassis Princeps conjugis suae amore se ita flagrare, nullaque alia re, quam ipsius copia, & praesentia, flammas amoris extingui posse, ostendere voluit.
Respondet hac Hierographia uxor marito, ac ut ille priori Hi rographia absque uxore vivere non polis, ita nec se absque marito vitam ullam habere, ostendiae Resert enim arbor Principissam, &Sol maritum: ut enim arbor virere & vivere, nisi a Solis radiis illustretur, & ω-veatur. non potest : ita nec illa, nisi indies viri praesentia fruatur: Haec enim conjugalis amoris verum fulcimentum, & pabulum est, sine quo lugent, dc tabescunt veri amantes. Conjugalis amoris exemplum praecaeteris praebuit Hispiciatea, Mithridatae regis Ponti uxor: Mariti enim causa, praecipuum formae suae decorem in habitum virilem convertit: Tonsis enim capillis, equo, &armis se assuefecit, qqo facilicis laboribus, & periculis mariti interesset. Qvinetiam victum a C. Pompeio, per eiseratas gentes fugientem, animo pariter, re corpore infatigabili seqituta est: Cujus tanta fides a sectarum, & difficilium rerum Mithridatae, maximum solatium, & jucundissimum lenimentum fuit tesse Val. Maximo.
Vt equi rhedam praeter modum oneratam, tralure non possunt,& prae nimio pondere procedere ultcrius impediuntur: ita principes viri bernaculia rerum praesecti, si mulyitudine umotiorum obruantur,
189쪽
18Σ. di impares tantae moli regendae sint, nisi Iconsiliarijs, & adiutoribus juventurὶ rerum processas intercipitur, quiescit, & sistitur, pacisque
tempore, bonus reipublicae status paulatim rabescit, ac extinguitur, bellique tempore occasiones rerum bene gerendarum amittuntur. Fortassis hanc Hierographiam eo tempore, cum Dux Albanus Belgii praefectus, ac rerum Belgicarum status periculosissimus esset, Princeps iste edidit. Tunc enim hic Dux nullum publicum munus suscepit. Nam rerum gerendarum magnitudine deterritus, ac metuens ne prae nimio ponderi succumberet, privatam vitam sapienter egit, ac solus & unus fere sano illo consilio ex antiquis Belgarum familijs superstes remansit, reliquis omnibus bellis, ac alijs calamitatibus ea tinctis. Dum bello intestino laborat patria nihil prudentius quiete. Quia cujuscunque defendes causam, alteri injuriam facere videberis, ac in rei publicae, cujus & tu membrum, cum illis, quos oppugnas es, tanquam in propria rues viscera. Vir bonus in bello civili, neutri parti adhaeret,
quia utriusque causa & bona& mala sit, ac proinde dubiam causam defendere viri boni non sit ossicium.
Vere immobilis est pyramis seu obeliscus, etsi alas addideris, ut in Hierographia. Obeliscus 1 pyramide non differt figura, sed structa. ra, quod ex uno lapide obeliscus, pyramis ex pluribus constructa sit. utraque constantiam design*t, quam Principes plerunque profitentur: Nihil enim elegantius Principis constantia, ut nihil turpius levitate.
Constantia circa res arduas, dc adversias versatur, quibus cedere viro constanti non licet, sed contra stare 6c obsistere: Inde enim nomen habet constantia. Qui hac virtute praeditus est, nullo malo opprimi plane potest. Nam pressa latitat quidem aliquamdiu virtus, ut ignis sub cineribus: verum non extinguitur, sed dimotis impedimentis, recentique accedente rerum gerendarum occasione, iterum luculentius, ut ignis remotis cineribus, refulget, assurgit, dc emicat: Vcrum discrimen faciendum inter constantiam, & pertinaciam: Illa cnim virtus, haee vitium est. Constantia in rebus laudabilibus, & quae virtutis ali quid continent, pertinacia in rebus malis, aut viiijs exercetur.
De uxore loquitur Sol, id est maritus Princeps, qui se Solis figura denotat: Est enim uxori vir Solis instar, cum ab illo illustretur, re ornetur, ut a Sole inferiora haec omnia. Inquit autem Symbolum : SIC MUTOR AD ILLAM. Sed quaenam quaeso mutatio Solem subit cum semper uniusmodi, eadem luce, eadem pulchritudine, eodemque motu appareat 3 Mutatur sane non sibi, sed nobis, dum Luna inter nostrum, & illius corpus interponitur; tum cnim Ecclipsin patitur, & figura orbicularis, in lunarem mutatur; id in conjunctione Lunae & Solis, aliis non fit. Voluit itaq; Mysia indicare, se amore conjugali ita teneri, ut suus amplius non sit; dumque praepntia & co
190쪽
pia eonjugis suae fruitur, ita mutari, ut vita animoque suo in ipsius cor pus transsato, eeclipsin patiatur, pristinamque formam non retineat: vulgare enim est, amantes in aliorum corpore animum, non in suo habere. Id ut in solutis conjugio, vituperio aegnum: ita in coniugibus summopere laudandum est.
Vt Luna lucem 1 Solς habet, eiusque beneficio illustratur, nobi Dque conspicua sit: ita uxor, & materfamilias, a viri consortio, illiusque dignitatibus ornatur,& illustratur. Hoc beneficium se a viro habere haec Ptinet pissa agnoscit Symbolo METUIS O RN A RI, sibi enim gratulatur, quod illius societate, & dignitate, tanquam solaribus radijs ornetur, de illustretur, Mulieris si quidem ornamentumvir est, quis impro bus& frugi non sit: vitium omne cu muliere communicat, illamq, suis viiijs quasi infamem reddit: ut e contra virtutibus ill strem, si illis ipsa careat. Celebretur itaque haec Principissa, quae se viri incomijs