장음표시 사용
151쪽
longinqua titubat.. Refelluntur I Hoc posito, Mars, Iupiter dc Saturnus deberent magis scintillare qu&tra Venus, quia magis distant: atqui non magis scintillant; ergo, &c. Denique haec ratio omnino non satisfacit, nam amplius quaeri potest cur visus noster ad longinqua titubet; hoc autem non explicatur ab Aristotele, nec a
Cardano.Quidam causem scintillationis repetunt
motu vaporum irrequieto qui inter oculum & astra interjiciuntur: nam aliquando sydera vaporem vincunt, aliquanta non vincunt, ide ue aliquando motum d
biliorem in oculo, aliquandδ fortioremessiciant, ideoque sydera scintillant: hinc major est scintillatio sederum prope horisontem quam in aliqua altitudine supra
horisontem , quia prope horisontem maior est vaporum copia , ideoque major luminis inaequalitas.
Hi Philosephi tanquam principium Ce tum sipponunt scintillare sedera quandδmotus luminis in oculo modo sortior est, modo debilior.
152쪽
Praetereὲ fatemur motum vaporum posse variare scintillationem , sed primam causam scintillationis negamus esse hunc vaporum motum : alioquin Luna, Mars, Iupiter & Saturnus scintillarent. Deinde per illos Vapores non exPlicatur cur sydera coelo frigido & sereno magis scintillent. Sit ergo
Scintillationis causa est sensibilis inaequalitas
Haec inaequalitas accidit quM partes lucidi corporis orbiculari motu & concitatissimo agitatae sic concutiant vicinas paries peripicui corporis per quod lumen. diffunditur ut vicissim repercutiantur, atque ubi hujusinodi reciprocatio sensilis est , inde oritur scintillatio : nam eatenus scintillatio deprehenditur in sederibus, quatenus risu percipitur vibrationum lucis quaedam interruptio ; micat scilicet stellae radius, feritque oculos validius & statim quasi obtusa acie languet: hoc autem e plicatur per motum reciprocum quo par tes insenules lucidi corporis vicinas partes corporis diaphani percutiunt, & repercutiuntur : ergo haia est scintillationis
153쪽
Et certe hoc posito motu reciproco, explicantur observationes omnes quae ad scintillationem pertinent. Iφ. Luna, Mars, Iupiter, Saturnus &sedera, quae nebulosa dicuntur, non scintillant, quia luna propion est ut sit sensibilis inaequalitas. Σ'. Alia remotiora sunt, ut percussionum & repercussionum vices seu recipro cationes possint esse sensiles. 3'. Corpora lucidissima non scintillant nili eminus posita, quia tunc percussio num & repercussionum vices non sunt
sensiles nisi in magna distantia. o. Sydera magis scintillant in hori- sonte quam altius evecta supra horisontem ; quia apparentes diametri stellarum
augentur Propter Vaporum refractiones.
Denique sydera quaedam prolixius vel brevius , quaedam acutius, alia tardius celeriusve scintillant, quod diversimodἡ
lumen emittant pro diversa partium Conformatione ; quod quidem contingit in sonoris, quae pro Varia partium con G matione acutos vel graves sonos emittunt, dc diversimodὸ undulatos.
Astronomi, ut ordinem ponerent inter fixas, distribuerunt eas in varias consteli
154쪽
riones; c stellatio vero est fixarum congeries : ex illis constellationibus aliae sunt septentrionales , aliae meridiovales , aliae sunt zodiaci quae sunt duodecim ; aries ,
taurus,&C. unaquaeque 3 O gradus occupat. . Distribuerimi etiam eas ratione magnitudinis : quaedam sunt primae, quaedam secundae, ad numerum leptenm tum, qui complectitur stellas nebulosas. Inter stellas numerari debent sol & via lactea. Sit itaque D A S O L E. De Motu diurno & annuo selis actum est, atque constistit utrumque refundi d bere in motum diurnum terrae circa pro- αἰ-i centrum & motum annuum circa
Sol excitat lumen & calorem. Quomodo excitet, en dissicultas. Cartesius putavit solem esse ingentem acervum materiae Qbtilioris quae fluxit ad centrum, dum globuli attritione facti sunt minores : unde si sol non habet mo tum transsationis, motum habet vertiginis , ita ut solis singulae partes moveantur circa centrum commune, quo motu
vim faciunt ut recedant a centro; ideo que premunt circumstantes globulos &materiam inter globulos 2btilem: qua
155쪽
rue s msua poscianis. Iressione recta & imperturbata explicat
1men esse a sole : imo ex reflexionibus& 1efractionibus radiorum nasci debet motus expansivus & perturbatus , ide
Haec ingeniosὸ & meo quidem judi-eio verὸ dicuntur. Quanquam Rece itior subtilissimus tamen & calorem haberi posse fine sole existimavit, etiamsi centrum s et Vacuum, si nimirum globuli circulariter agitati vim faciant ut recedant a centro
Adhuc ingeniose, & inde explicari potest quomodδ in genesi lux producta fuit ante .lem ; sed non debet Med negari existentia solis, tum quia impx luminis resertur ad corpus, tum quia ex maeulis selaribus evidentius patebit solem
Ex his semitur quδd sol fit verus ignis
nostro purior, cujus parto omnes sint igneae de subtilissimae, clim in igne nostro sint partes crassiores, sulphureae, nitrois, bituminose, &c., De Maculis solaribus. Observantur maculae in sese, quas Astronomi dixere solares. Quidam voluerunt eas non adhaerere corpori solari, sed esse in ipso aree circumstante solare corpus.
156쪽
Inepte : Nam si forent in aere, non in ipso sole, viderentur eodem tempore ab Astronomis distantibus per longa locorum intervalla respondere variis solis partibus: atqui videntur respondere iisdem, ergo&C. λ'. Eamdem insistunt viam & aequabili
sis AEncularem sularium Natura.
'Atrum colorem prae se ferunt macula solares e, alue sunt magis vel minus subnigrae: quae sinit magis atrae diutius m manent ; una visa est anno 1677. per tres revolutiones, aliquando frequentius cernuntur, aliquand5 rarius. idam voluerunt eas non esse nisi eras s vapores, quos coeli calor altius evehit; sea immerito, nam vapores illi ad solem usque non veniunt: POTris maculae de quibus loquimur eorpori stilari adhaerescunt.
Non desunt qui velint eas esse pabuli solaris reliquias, & quasi cineres superinstites ex hoc pabulo, sed verba sunt ista Melius Cartesus docuit esse particulas striatas, quae per polos secundum lineas axi parallelas fluunt a vicinis vorticibus
ad centrum : quae quidem particulae non possunt uitia progredi, abreptae motu Vertiginis qui est in istari corpore; ut spuma
157쪽
supernatat liquori effervescenti ad ignem, sic illae particulae seli supernatant usquedum a materia subtilissima dissolvantur
aliae exsurgant maculae ex aliarum particularum affluxu : ergo sunt in ipsis copiis generationes & corruptiones.
Proprietates praecipuae sunt lumen ejus , calor, moles, distantia a terra & eclipsis. De lumine & calore dicetur ubi de igne. Sol est longe major luna, imo ipsa terra: distantia a terra maxima est; utrumque colligitur, tum ex eclipsi, tum ex paralaxi., Paralaxis stab. I 4. ng. 1.) est differentia veri dx apparentis loci: haec autem eo
minor est qub astrum sublimius est. Si sit terra A, locus spectatori si I, luna sit B, sol sit C ; qui existeret in centro A , t nam & Alem cerneret seb stella D tanquam in vero loco: at vero si spectetur in I, cernetur luna si1b stella F & depres sior qu m revera sit. At sol videtur sub stella E, proinde minor est paralaris selis quam sit parat axis lunae, quia minor est arcus D E quam arcus D F; ideo magis distat sol quam luna. Eclipsis venit ex ipterpositione corporis opaci Elem inter & lunam, qua fit ut radiis solaribus fraudemur. f. 3. t. I A.
158쪽
Plustica particularis. IAIV. g. sit sel intrὲ partes A & B, luna intra partes C & D, erit eclipsis integra in s le iis qui habitant partes terrae E ; quae
quidem eclipsis intra pauca momenta integra non erit, quia cum luna celerrimemGVeatur, citius nobis aperiet aliquam solis partem.
Eclipsis erit secundum mediam selis parpem iis qui habitant partem terrae G, nulla autem erit iis qui habitant partes I. Ubi observare licet lunam facere non posse ut universa terra simul & secundum omnes suas partes radiis solaribus fraudetur , quia luna minor est sole & terra. Minorem esse terra constat; sit enim terra selem inter & lunam, fiet umbra desinens in conum : ergo umbra minor ipsa terra; luna tamen diutius tota erit in umbra terrae. Sit sol Α, fig. 4. tab. I 4.) terra B, luna C.
Cum corpus opacum B ejusdem est magnitudinis cum lucido A, umbra quae esta corpore opaco aequaliter ubique lata est. Si corpus opacum sit majus lucido, umbra augebitur secundum latitudinem.
Denique si corpus opacum B minus sit lucido A, umbra decrescit & desinit in
Ex eclipsi & paralaxi solis moles ejus tanta est, ut ipsius diameter sit centies major diametro terrae, superficies ejus
159쪽
x L Phmica particularis. decies millies major sit superficie terrae, M lidum sit millies mille majuS.
. Coelo taeno, conspicitur pars quaedam subalba in longunt porrecta. de albicans atque bisulca ; hunc tramitem,quem nostri rustici dicunt te chemin de S. Dcques, Videre Veteres, & ex illis aliqui docuerunt
hanc viam non esse nisi partem coeli de forem quae posset radios reflectere : at exdo inventum est telescopium deprehenim fuit ab Astronomis, quod ne iuspiacari quidem poterant Veteres, nitaria Iaharae viam esse stellarum congeriem i
numerabilem ; nec illa sententia a vero videri debet abhorrens, tum quia plures stellie sebobscurae formamur ex coacer tastellarum multitudine, v. g. subobscura stella quae cernitur in capite orionis, sitelescopio observetur, stellas plures tam distinctὸ essere ut numerari possint, tum quia stellae lucidissimae ex multis minoribus stellis coalescunt, v. g. stella prima arietis: alia quae est ad caput castoris, nec- non alia quae superior est in fronte scorpii, ex lucidissimis stellulis conflantur. Ergo aliae coeli partes subalbae non sunt ilia dellarum congerim.
160쪽
Phsua parricularis. 1 sDκ P t-N ET I S. Planetae I Ptolemaicis numerantur se' rem; Saturnus, IitInter, Mars, Sol, Ve- mus , Mercurius, & Luna: sed ex illo n. mero solem expungunt Copernicani, tum quia sol non est sydus errans, ita est imis motus in Centro vorticis: tum quia nomine planetae intelligunt corpus opacum& asperum: porro ex dictis set non est
tale Corpus. Quanquam non imminuunt planetarum nume*m: nam terra ab ipsis reponitur inter planetas, res dantque motum stalis tum diurnum, tum annuum, in ipsam
. Imo augetur ab ipse hic numerus, do-Cent enim quatuor utellites Iovis & qui que Saturni esse totidem planetas, qui se habent ad Iovem & Saturnum, ut luna se habet ad terram.
Saturnus longius a nobis distat: colore plumbeus est, & ipsius tristis color : inde homines trista & melancholici dicuntur ab Astronomis Saturno subjacere: inde plumbum C mistis Salumus dicitur, ideoque sal extractus plumbo dicitur