장음표시 사용
91쪽
ridifica particularis. videbitur occidens & descripsis Je arcum G F E, & tamen ipse homo translatus
fuit a puncto D ad punctum B : quod
si intra sex alias horas transferatur a pun-
sto B ad punctum C, Zenith erit G, Nadir Ipse sol, horison F H : erit ergo media nox, solque videbitur descripsisse arcum H G F E. Denique si homo puncto C ad punctum D redeat intra sex alias horas, sol iterum videbitur oriens; lac proinde descripsisse arcum E H G F abortu in occasum.
ecundi in . Sol videtur moveri ab o casu in ortum spatio 36s dierum atque Iiorarum ferme sex, ita ut respondens signis septentrionalibus videatur minor, proindeque plures videatur revolutiones ldiurnas emcere in parte septentrionali, quam cum respondet signis meridionali
Explicatur. Terra ipsa moveatur ab Occatu in ortum , sol videbitur illo motu cieri; quod quidem ut pateat, sit orbita terrae A B C D: sit firmamentum E FG H, in quo describantur Ιχ signa Zo- idiaci, hac conditione ut sol sit in puncto Ι circuli quo fiat excentricus, vel in altero foco ellipsis: unde ducetur recta E G. Quo posito, II Patet quomodo, terra mota ab loccasu in ortum, sol pariter videatur
92쪽
P0 sica particularis. Is moveri: nam sit terra in A media inter solem & libram, sol videbitur r spor dere arieti: terra a libra per storpionem, sagittarium, veniat ad capricornum in puncto B, sol videbitur properasse ab ariete per taurum & geminos ad cancrum . eadem Veniat a capricorno per amplioram & pisces ad arietem in puncto C , sol videbitur raptus a cancro per leonei . & virginem ad libram : pergat terra ab ariete per taurum & geminos ad can- videbitur motus libra per scorpionem & sagittarium ad Capricornum : denique terra moveatur a cancro si leonem & virgivem ad libramm puncto A, set videbitur translatus a capricorno per amphoram & pisces ad arietem; sicque motu annuo describet apparenter Zodiacum. Σ'. Patet quomodo sol debeat videri major restondens signis meridionalibus minor vero respondens septentrionalibus emmvero cum terra describit arcum A' B C , set respψndet signis septentrionalibus : quando vero describit arcum C DA, rei pondet sol meridionalibus: porro remotior est a terra, cum describitur a cus A B C; ergo set videri debet minor, cum respondet signis septentrior ra. libus: propior autem est tertae cum describitur arcus C D A, ergo sol videri
93쪽
6 Phfica particularis. debet major cum respondet meridionalibus. Denique plures videtur sol conficere revolutiones diurnas in parte septentrionali ; pauciores vero in meridionali; nam arcus ABC major est, & arcus C DA minor est: porro cum terra describit arcum ABC, sol videtur esse in parte septentrionali ; clim describit arcum CD A, sol videtur esse in meridionali: ergo plures videtur conficere revolutiones diurnas in parte septentrionali, quam in me-xidionali. Tertium. Dierum & noctium inaequalitates respectu eorum qui 1 linea digrediuntur, nec-non tempestatu icissitudines, Feris, aestatis, autumni mayemis.
Explicatur mira subtilitate ex diurno M annuo terrae motu, it ut ex sphaeris artificialibusCopernicanis illud oculis con- fiet; scilicet ita moveatur terra, ut inquavis orbitae parte axem suum semper teneat sibi parallelum, ut videre est in terra posita in partibus A B C D; certe terra ita disponetur in A , ut radius a sole v niat perpendiculariter ad aequatorem I , a, & poli: tum arcticus S , tum antar- sticus M , eodem modo se habebunt ad solem ; inde quia sol respondet arieti, erit aequinoctium vernum: terra eadem ita dishonetur in B, ut radius a sble veniat perpendiculariter ad tropicum terrestrem
94쪽
Pbstica particulam. 7 Cancri 3 , - , & polus arcticus erit magis
inclinarus versus solem, qu)m antareticus ; atque adeo sole respondente cancro,
exit solstitium aestivum : terra ita disponetur in C, ut radius a sele perpendiculariter veniat ad aequatorem terrestrem ,& poli tum archicus, tum antarcticus iterum eodem modo se habebunt ad solem; inde quia sel respondet librae, sit aequinoctium autumnale: denique terra ita disponetur in D ut radius a sole veniat perpendiculariter ad tropicuria terrestrem Capricorni s , 6, & polus antarchicus erit magis inclinatus versus selem quam a chicus; atque adeo, sole respondente capricorno , erit solstitium hybernum. Dices: eaedem stellae verticales videntur respondere eidem regioni tectae & esse ejuseem magnitudinis: atqui si te a sic in orbita gyret, eaedem stellae verticales non debent apparere nec debent videri ejusdem esse magnitudinis ; scilicet axis terrestris productiis ad firmamentum diversas firmamenti partes attingit, puta Κ & L : eadem regio aliquando propior , remotior est aliquando ab eadem stella :
Dist. min. Eaedem stellae verticales non debent apparere, nec debent videri ejuDdem esse magnitudinis, si orbita terrae
habeat irationem sensibilem cum distantia
95쪽
firmamenti a terra, C. s non habeat ratio- arem sensibilem N. Porro quemadmodum Ptolemaici docent stellas verticales easdem apparere homini posito in diversis locis terrae, quia terra se habet instar puncti 'ad firmamentam propter nimiam distantiam , ita Copernicani volunt easdem stel- las verticales apparere eidem regioni terraepostae in diversis orbitae partibus ; quia non mJdb terra , sed etiam orbita terrae nullam habet rationem sensibilcm cum distantia firmamenti a terra ; igitur quod . . a Ptolemaicis asseritur de terrά, illiud idem a Copernicanis asseritur de circulo quem tena describit; ut autem illud asseratur, sussicit quod distantia fixarum a terra m jor definiatur 4 Copernico quam a Pt lemaeo ; nihil vero obstat quominus d
finiavir major ; imb in Cartesiano lystemate se definiri debet : nempe in hac hypothesi stellae fixae sent totidem soles,
qui cccupant centra totidem majorum ν Vorticum : porro in nostro vortice longe major est Regio a Saturno ad extremi-' tatem vorticis, quam ab eodcm Saturno
ad solem : hinc si erigeretur cylindrus supra orbitam terrestrem, qui pertingeret ad firmamentum , ejus extremitas fieret insensilis, id est, in apicem insensilem videretur desinere; sic posti inter arbores recto & longo ordine positas, quae no-
96쪽
Ph sica particularis. γ' bis sunt propiores conspicimus distantes;
quae vero . remotissimae sunt, contiguae apparent, . . ita ut, cum accedimus, Videantur veluti a se invicem recedere.
Instabis : major est distantia terrae posita in signo cancri a terra posita in signo capricorni, quam sit distantia regionis temperatae septentrionalis a regione temperata meridionali; atqui tamen licet terra non habeat rationem sensibilem cum distantia firmamenti, non sent eaedem stellae verticales duabus illis regionibus :ergo lὰλ orbita terrestris nullam haberet rationem sensibilem cum distantia fi mamenti , tamen non debent esse eaedem stellae verticales eidem regioni terrae, modo positae in signo cancri, modo positae in signo capricomi. Dist. min. Lic9 terra non habeat rationem sensibilem cum distantia firmamenti , non sunt eaedem stellae verticales
duabus illis regionibus, quia radii vise ales sunt divergentes, C. & radii visuales sunt paralleli, N.
Itaque tum in systemate Ptolemaico tum in Copernicano, non sunt eaedem steli verticales respectia regionis temperatae septentrionalis & respectu temperatae meridionalis : scilicet radii visuales, secundum quos conspicitur firmamentum, sunt' divergentes : tuncque quo major est di-
97쪽
8ΟPbfica particularis. stantia, eo magis dissitae sunt partes ad
quas tendunt e attamen sunt eaedem stellae verticales respectu ejusdem regionis terrie,
sive terra posita sit in signo cancri, sive in signo capricorni, sive alibi: quia .- mirum radii visuales, secundum quos firmamentum conspicitur, sunt inter se paralleli , ut videre est; tunc enim cylindrus erectus sua ra orbitam terrae ad firmamentum desineret in apicem insensilem.
dissimus fixarum ab occasu in ortum, quo
juxta Ptolemaeum fixa per annos. I OO Videtur uno gradu promoveri Versus Ortum,
juxta Tychonem per annos Io, ita ut revolutio integra perfici debeat per annos Iulianos 218o6 : cui phoenomeno additur variatio obliquitatis eclipticae. Nonnulli e Copernicanis variationem hanc negant & irregularitatem negant; sed ipsam rejiciunt vel in incuriam o servatorum, vel in fallaciam reflaisti num, quae ab antiquis Astronomis negle- penitus fuerunt: at hoc responsum gratis datum videtur aliis. Quapropter sic explicatur. Terra nonia accurate parallelismum axis servat dum movetur circa lem, quin axis aliquatenus vacillet; unde poli variis firmamenti
partibus respondent & ad ipsum producti
describerent per annos ioo ab ortu in
98쪽
occasum unum fere gradum circuli, cujus polus esset ipsius eclipticae polus : quo posito , intersectiones eclipticae & aequatoris seu puncta aequinoctialia, ab orta
in occasiim pariter transferuntur: hinc motuS praeceuionis aequinoctiorum juxta Copernicum : ex motu vero reali hujusce praecessionis sequitur apparens motus fixarum ab occasu in ortum : tunc enim ejus dem stellae distantia a punctis aequinoctialibus videri debet mutata Versus ortum.
Sit terra A B C D : stab. 7. fg. a.) sit axis E F ad firmamentum productus: sit aequator G H, in cujus extremitate H sit fixa, quae proinde est sine longitudine: quippe longitudo fixarum est earum distantia ab intersectionibus eclipticae &aequatoris : sit ecliptica E G F H, quae secetur ab aequatore in puncto H: certὰ si axis terrae ita vacillet, ut linea E Fmutetur in lineam I Κ, aequator G Hmutabitur in lineam L M: ergo Versus occasum extremitas Id progressa est secundum arcum H M aequalem arcui E Irergo fixa H immota, videri debet proingressa versus ortum secundum arcum M H. Iam vero quia haec vacillatio regularis non est, ut optime intelligitur ex eo quod in fluido rotetur vortex terrestris, ideo motus ille apparens fixarum non est regularis, ideo modo Ioo anni, modo
99쪽
7o postulantur S c. ideo pariter variari debet declinatio eclipticae apparentis, si nimirum, vacillante terra, axis ejus modo magis, modo miniis inclinetur in eclipticae ' plano.Quintum. Mercurius & Venus conspiciuntur modo sole superiores , modo inferiores , . imo easdem .sernie phases patiuntur , quas luna patitur : quod quidem in Mercurio vix deprehenditur, quia radiis solaribus fere semper immersus est, sed clare conspicitur in Venere, Explicatur mira facilitate a Copernica- . nis , dlim supponunt ' Venerem & Mercurium moveri circa solem in orbitis spitalibus : sit enim terra A , tab. 7. fg. 3.)ὐt ejus orbita B C D : sit sol B , sit or-hita Veneris G F M Ι L : certe Venus dis. cedens a puncto G versus F debet maxima apparere, quia paulatim versus orientem digrediens a sele partem suam inferiorem fere integram & sol1 & terrae Obvertit: at posita versus M ad solem accedens falcata conspici debet, . paulatim que imminuitur, quia pars illustrata paulatim a nobis avertitur; sic pariter crescens videtur, clam descendit a puncto I versus L in occasum , paulatimque augetur, quia pars illustrata paulatim nobis obvertitur. Hinc patet Mercurium & Venerem
100쪽
Phmica particularis. 83 conspici non posse distantes a sole nisi
secundum semidiametrum circulorum quos circa solem describunt. Sextum. Mercurius videtur moveri circa solem per menses quatuor ab occasii
Explicatur. Quia terra simul fertur eodem.motu per annum ; ideo Mercurius licet orbitam suam descripserit tribus mens bus , non videtur suam rotationem
ab luisse, nisi elapsis; unde ab una
conjunctione ad aliam conjunissionem se integra revolutio & praeterea tertiam o bitae partem emeritur. Sit sol veluti incentro: Mercurius sit in F , terra in A , conjunctus erit: dum per meinsem seretur in F in G, terra transbit ex A in B : stab. 7. fg. 4.) per alterum mensem Mercurius gyret a G in H, terra veniet ex B in C : redeat Mercurius ex H ad F, en integra revolutio facta in rei veritate ; sed conspicua non est, quia cum terra per tres mens es pariter transierit ex A in D , Mercurius nondum. est conjun-ehus : unde; per mensem raptus ex F in Gterra exb lxanslata in E , fit tunc conjunctus, adeoque revolutio facta viderur. Septimum. Venus videtur moveri circa selem ab occasu in ortum per menses