장음표시 사용
131쪽
daverint popularium plausibus, cum ne Romae quidem in simili causa temperatum fuerit a Senatoribus. Remorabatur tamen, quid enim dissimulem l parumper sustium poena. Neque enim oblituueram verborum Callistrati, quae supra allatis proxime praecedunt: n omnes fustibus caedi solent, sed hi dumtaxat, qui liberi sunt, et quidem tenuiores homines, honestiores et ero fustibus non subiiciuntur. Sed contra videbantur, quae αμεσας de Iuvenibus subsequuntur, non absque veri specie, quasi exceptionis loco a ICto adiecta accipi posse, nimirum, ut tum tamen vel honestiores, quales procul dubio Iuvenes isti, fustibus subiici possint, si se turbulenter sive adclamationibus sive sibilis popularium immiscuerint, et consorti P auctoritate turbarum novarumque ferum faces se gesserint. Sciebam nempe, non omnes Curiales, sed Principales nominatim, h. e. primos Curiae ac Seniores, sive illi πενταπρωτcυν . sive δε καπρίμπυ, sive quo alio nomine venirent,
idque tum demum, si deooti et nihil debentes essent, hue hab soa Theodosio λ) privilegium, ut nihil corporalium molestiarum
paterentur. Non ignorabam praeterea, hos ipsos Principales relDecuriones sex audio autem Iuniores, ad Seniorum seu Principalium disserentiam), ob varias causas, iuxta pristinam consuetudia . nem a iudicibus ordinariis h. e. provinciarum Praesidibus) plumbularum adeo ictibus subisci potuisse, ut rursum Theodosii Imp. -) verbis utar. Haec ego per insomniam. Tandem in mediis laboribus sessus obdormivi, deinde expergefactus, sed male, et quod in diversa tractis contingere solet, proprio iudicio impar,
omnem causam ad Te deserendam existimavi, ut Tua censura obfirmato, in quam nam partem inclinarem , iusto libramento constaret.
Atque haec quidem hactenus de Iuvenibus Callistrati. Nuno vel periculo Patientiae I uae, eum evigilanti, nisi animus, valeant
tamen ne vigeant articuli, de popularium voce, ut Ictum prorsus absolvam, verbum adhuc addam.
Retulerunt Peter Bur mannua δ) et Guil. PauW
opiniones Doctorum, quorum alii vulgari sensu intelligunt ineolaseivitatum, alii eum Culacio notissimas in re ludicra laetiones.
Est et tertia aeque probabilis sententia Lipsit, qui popularia ac eipit pro aedilibus, in quibus plebs consederit, quibusque Eque-
132쪽
stria opponuntur in theatris et Orehestra, ut adeo non nisi infiitiin plebis eapita suspicetur. Quae coniectura si eui placeat, id tantum monendum habeo, in illis Ioeis Veterum, in quibus ista
verborum oppositio non verbo tenus expressa est, popularium
vocem, large aure vocabulo, eque8trita quoque eomprehendere, adeoqire inter consessores, non imam solum Plebem, sed etiam Equites. Id, a nescio quo docto homine demonstratum, meminime olim legere. Quare, qui Lipsium aequi velit, is rectius popuIarium acetamationes, tum ad Plebem, quam ad Equites porriget. Λtque Ex hae observatione forsan explieudus est Iuvenalis Tuus ), quem nondum satis excussisse interpretes videntur, plane autem inepte eepit Seholiastes, verbis: Aequales habitus illic, similesque uidebis
Videt ieet duo extulit poeta, tria intellexit, per Orchestram Senatores et Decuriones, per Populum caeteram Plebem Equitesque, sive quatuordecim et popularia stricto sensu. Atque ita demum, quod Voluit, omnium ordinum aequales habebis habitus. Quid igituri an, uis, Equites plebis particulat ita est, et novi Te non serio negare. Ε meis Gallim produco qui exponit: Pleba est ceteri cives sine Senatoribus, et Iustinianum δ)r Plebis appellatione, sine Patriciis et Senatoribus, ceteri eives signi cantur. Illud autem plane scio a Te mihi obieetum non iri, iuvenaleni de municipali theatro loqui, in quo neque Equestria fuerint, neque Equites. Nam et praesto Tibi erit e Vate Tuo municipalis Eques, et ex aliis Scriptoribus antiquis ingens, negotiationis causa, ex Urbe in muniet piis, eoloniis, vi eis Equitum numerus, deni pue in ipsis adeo municipiis, communis patriae
simiis, Equester ordo, quemadmodum Senatores, progi eurionibus. Rem denique conficiet Iectus Τibi non semel Pollionis ε) not bilis loeus; Ludis, quos Gadibus fecit, Herennium Gallum
histrionem, summo ludorum die, annullo aureo donatum atque inde Equitem factum, sed munieipalem, non Romanum, quod non potuit,) in XIV sessum deduxit. tot enim fecerat ordine8 equestris loci. imo, ordinis equestris Iocos, si quid intelligo. Sed
haee in transeursu, nee ut Te doceam de Iuvenale Tuo, sed ut scias luculentissimum hune poetam nondum ita a me dimissum Sat. III. vs. m. - 23 L. 238. D. de Vera. Sign. - M I. LInst. de L N. G. et C. - M ap. Cicer. ac Div. X, 32. A
133쪽
esse, etsi ad alia vel invitus trahar, quin si ieet enim bis dieero desiderio gravissimo et eupiditate acerrim me teneri latear, eum, antequam ad alios discedam, Tuis curia emaculatum denuo legendI. Sed tempus est, ad alia veniam, a Te laesita, de quibus eoncisum habebis responsum; non dieo quam ob eausam: mox enim erit intelligas. Quaeris: Archineaniscua an fuerit inteae Officia Domus Augustae De quo quid Tibi reseribam, plane nuhabeo. Tantum enim abest, illam dignitatem usquam nisi per Te legerim, ut nee ante fando audierim. Quare, quem Ioema Archineanisci hi In upublica habuerint, qui di eam' quodsi, ut Tute gentire videris, inter aulae ministros fuerunt, divinare sane Iieebit, propositos fuisse Paedagogiorum aulicorum. Certe Pu dagogiorum, quae praesto essent in triclinio apud privatos homines, Ictus meminit, meminere et Ammianus et Tertullianus et passim lapides, de quibus, post Gutherium et Iae. Gothoste dum δ), alii dicere oecuparunt. Hine ad similia omela in Domo Augusta post Theodosium medagogiani, sub comite castrensi eonstituti ε). Iidem et Pueri Caesaria dieti, eorumque
magistri Paedagogi. Apud Gudium lapis hue saeit:
.... AGOGUS ........ VERORVM ....
et Hier apud Muratorium ε): D. M.
CAES. N. V. A. LX. Quos paedagogos et puerorum primicerios Graeca voce Archinean laesa dietos fuisse, nihil impedire videtur, nimirum eadem ratione, qua apud Alexandrinos primores quinque Decurionum, cum universim Decuriones γεροντας appellarent,) vocatos fuisse
134쪽
DE IGURMEUA APUD CALLIATRATUM.
γέροιτας Iegimus , . Quodsi sermo, non tam de Palatina, quam
reliqua sagata militia foret, in eam opinionem venire quis posset, ut Arehineant os praefuisse tironibus existimaret, quos Iuniorum nomen tulisse, supra me dicere memini. Sed nimium iam est inanium coniecturarum, et satius habeo iudicium I uum exspectare, quam diutius in simpulo natare. Quare ut tandem desinam patientiam Tuam fatigare, ad tertium quaesitum: quinam sint in antiquo iuris Vocabulario, euius auctorem non ultra saeculum XV.
assurgere, alibi ostendam, qui Gliardi vocenturi uno tantum verbo respondebo. Ait: Goliardi, i. bufones, ioculatorea Memsunt. Rem enim patefecit Cangius, ostenditque Glossographum
sua mutuatum esse e statutorum Ecclesiao Cadurcensis verbis:
Item praecipimus quod Clerici non sint Ioculatores, Goliardi, seu m nea caedi t). Nomen ipsum deducunt a parasito quodam, eui Golias nomen, quem auo tempore vixisse narrat Silvester Giraldus, saeculi Xll. auctor: quod an Verum, non disquiro. Hoe eertius, ab hia Goliardia esse Gallorum vocem galliard, et Italorum gagliar, lieet alii aliunde derivarint. Quae voeabulaeum Waeliterus noster a Germanico geli dedueat, videndum, annon etiam Goliardua ille ait noster Getthart. Denique qui apud Glossographum oecurrunt ioculatores, a toeis dieti, non alii profecto sunt, quam quos Galli postea longis ura dixerunt. Sed sentio me extra oleas vagare. Quare, ne in libellum exereseant hae litterae, tandem finio, i nee addo nisi solemne illud, muItia usurpatum, paueis expensum, VALE. Ii in L. 57. D. Deeur. - 2 In GIOM. med. Latin. v. Iiardi.
135쪽
Ad Gollium Oxcursuum Tria S. MDCCCXXVII.
Ex omni seriptorum veterum numero nemo unus ad nostram aetatem transmissus est, qui, si rerum spectes varietatem, Cum A. Gellio, Noctiunt Atti earum auetore, comparari iure posse videatur; quid φ quod ea varietas, coniuneta cum orationis elegantia rerumque trRetandarum peritia, tanta est, ut qui eum non
primoribus, quod dicunt, labris attigerit, sed pransus paratusque ad eum accesserit, Iovem lapidem sponte iuraverit, vix quemquum tam fastidiosum fore, tamque delieatum et morosum, quin inspecto eo ad Iegendum allietatur, allectus autem mordaciter retinentur. Neque etiam me mihi plus sumsisse arbitror, quam defendere possim, si dixero, eum libellum quodammodo ita de industria compositum fuisse, ut posteris quasi imaginem quandam speetenique praestaret earum scientiarum, quas Graeci ἐγ- λοπαιδεεις
nomine comprehendebant, b. e. earum omnium literarum disciplinarumque speeimina, quarum eognitiove, quo tempore Gellius scribebat, earere posse non visus est,.quieunque ad rempublicam Meedere vellet, urbanique hominia personam inter aequales austinere. Quae cogitatio effecit, ut, quem ab ineunte aetate in delietis habuissem, eum vir factus atque adeo iam senex, talem semper existimaverim, qui inter paucos aptissimus esset, qui vel in Aeadem ita tractaretur, neque a philo ogia tantum grammaticisque, verum etiam sive . a iuriseonsultis, sive a medicis, et philosophis ac mathematicis, quarum scientiarum omnium illo si perseetum seminarium non reliquerit, semina tamen multiplieia disperserit. Igitur consilio in rem verso, , quem scriptorem a plerisque, qui
antiquis Iiteris initiari cupiunt, neglectum viderem, pubIicis scholis illustrandum mihi sumsi, non integrum, qui enim po uissem,
qui dudum intellexeram in tanta rerum propositarum varietate iusto commentario vix aurieturam eruditionem Sealigeri casaubo- ni vel sed delectu saeto eorum capitum, quae ad iuris acientiam, in qua me aliquatenus versatum intelligebam, spectare videbantur, aut ad priscas Romanorum memorias, quas Antiquitates solemus appellare, quarumque notitiam a Icto abesse non debero et voce olim magistra didiceram, et postea experimentis multis comis pertus eram. Νeque eventus spem destituit. Nam et ipse ex ea commentatione publica multoties a curis severioribus animum
relaxavi, et iuvenibus diseendi cupidis non inutiliter operam nos Diqiti eo Cooste
136쪽
navasse testimonio multorum non inviti aceepimus. Quare, cum, quod felix faustumque ait, redirent eelebranda Νatali. prinei pia optimi, euius in tanto fastigio virtutes nemo mortalium eat, quin auspiciat, nemo ei vium, quin, tanquam eommunis patri familias, peetoribus gerat, '
Praeterea et supplex aris imponat honorem, et Numina magna vocet, 'mihi veso, dieamne fatali quadam rerum nostrarum nee essitate, an mea opportunitate collegarum consensu praeludendi imponer tur provincia, non inutiliter me facturum existimavi, urgente inprimis otio, si ex his quae hoe Ipso semestri spatio eoram et memoriter in geholia publieis praeeepissem, nonnihil eolligerem seriptoque mundarem, quod et audientibus memoriam traditorum vineiret, aliis autem adoleaeentibus, quid in iis praestare soleam ostenderet. Quodsi praeterea praeter spem alios quoque foranaetus suerim lectores, eosque hae seriptione eompulerim ad consilia eapienda de nova Gellit editione, in qua et totum ita emendetur eiusque illustratio ad eum modum adiuvetur, quem ipsa antiquarum literarum praeaena eonditio et sagitat et praestare potest: tum vero vel ego ipse huius opellae perieulique laeti levia' talem non accusabo iniquus eensor. Multa enim in utroque genero superesse, quae vel post carrionis, Stephani, Oiselii, Gonori xumque labores ad Gellium utiliter eonferri possint, quotidiano usu expertus sum; neque ea opinio desedit valdeque deminuta est nuperrima editione, quae, vereor, ut multum auxerit sive famam auctoris, sive Iectorum emolumenta.
LO GELLII N. A. x , Da LL. et mors triumphorum. DUIieem olim da Ventidio maeo fuisse famam, indeque dissidium veterum acriptorum explieandum. Apud Appianum lectio vulgaria defensa. In Valerio emendatio admissa. Nova sectis in Gallio ostensa. L. Ampelis error detectus. Dionia versis reprehensa.
qui do legibus ad populum pIebemve in Comitiis Iatis per ripa runt, inter illas triumphalium quoque mentionem laeere stoliu
137쪽
i AD GELLI LM EXCURAUUM TRIAS. unt, in universum, nominatim alii ), Inter quos missum alii aliis plures numero in scenam produxerunt. Re autem dili- sentius . considerata, dicendum omnino videtur, reapse duarum duntaxat triumphalium legum certam memoriam ad nostra tempora pervenisse, quarum utriusque fundus sit unus Valerius Maximus δ). Atque is quidem antiquiorem, quae quo lata ait tempore incertum eat, cavisse refert, ns quia triumpharet, nisi qui quinque millia hostium una acis cecidisset, alteram vero, quae illi adiumento esset, sanxisse, qui imperator aut hostiumst ocisor*m in proelio, aut amissorum ciuium falsum numerum literis. genatui referre ausus fuerit, is uιi poenae evera nae δει, vorstregus imperatorem, cum primum Urbem introisse Avud. v estorea urbanos iurare, de utroque numero vera Sen
tui aeriintum fuisae. Ipsam autem hane Iegem tribunitiam ad A. c. sis ι ε) pertinere, ipsius Valerii testimonio constat, perhiabentia a tores ei legi fuisse L. Marium et M. Catonem, tribunos plebei. Iam vero unus ille M. Cato, qui tribunus pl. suisse legitur, ille est., qui teste Plutare ho auperiore anno tribunatum
petierat, quo melius Ieteli', seditioso homini, qui ambitioso
tum eam dignitatem appetebat, ipse resisteret, quod idem non uno lum Iuvius in illa pro Murena, et altera pro P. Sextio or tione confriuat. Catonia autem collegae, L. Marii ,.tanta est nominis obscuritas, ut ad tempus evineendum nihil essetat, ipsique adeo Pighio si), eaeteroquin inprimi a diligenti annalium
auctori, exciderit, tribunos anni tibi reeensenti. Suspieari tamen I Veluti Hachius et G sint herus in mae. μν. - 2 veluti Μanutius Antiq. Rom. libro de LL. Venet. Ilibet sq. p. xxv r. II
eoman. opp. T. Irr. p. 2 3. s Ed. Lugd. a. I 600 sq. Ρeri Eon. Animadu. historie. cap. VI ut Sigonium, Panvinium aliosque mittam. qui de triumphis universim aeripserunti - Lib. I . cap. VIII sq.
6 Νam quod ap. Glandor pium in Onomast. p. 5 6. annus editur si, id sola tyeographi culpa accidisse videtur. Non possum autem
Glandorpii mentionem facere, quin votum hoc concipiam, uti post lol elerum Ieripturum editiones, quibus quotidie obruimur, nulla tamen vel ininima dote instructas, tundem exsurgat vir aliquis doctus, qtit elus Onomastico em dando et supplendo manus iniiciat. Est enim opus per se utilissimum, iam caro raroque obveniens, et quo vix carere potest, qui in rebri antiquis versari vult. Eius autem exemplum, manu magni Reinesii notatum, extat in bibliotheca Zietensi
et in nostra. academica ind. a graphum manu Ernestii. - 1 in Catone Mimue, c. 20 sq. --, B Annal. T. Ili. p. 330.
138쪽
posse videmur eundem esse L. Marium, quem subseripsisse in II.
Scaurum Aseonius t) testatur, et quem Dion δ) reseri, bello, Allobrogi eo, quod incidit in A. V. C. 693, ditionem Allobrogicam
vastasse. Ab his igitur tribunis latam legem Maternum censero video, qui expresso nomine P ore i am appellaverit, quasi soIuseam M. Porcius Cato tulerit, eum tamen, quod eam coniuncto consilio Marii collegae rogaverit, ad similitudinem Sextiae Lieiniae aliarumque, Potius Maria Porcia dicenda sit. Quidquid vero horum sit, praeter binas illas leges, nulla alia certo indicio demonstrari potest. Muare, quod ad reliquas triumphorum conditationes attinet, quas passim legimus, quarumque praecipuae hae sunt: ut triumphus neve petatur, neve decernatur nisi a Senatu: utque eum non petat, nisi qui Dictator, aut Consul, aut Praetor siet: neve, nisi qui suis auspiciis exercitum duxerit ut ue in sua provincia hostem fuderit: utque ne decernatur, n i proaucto imperio Romano, non pro recuperatis quae Olim Pop. Rom. fuissent: nere quis renis triumphum Urbem introeate denique, ut duces proceresque hostium pedes vincti ante currum triumphalem ducantur, atque, ubi in forum venerit imperator, in carcerem
obducantur ibique strangulentur et eas, inquam, similesque triumphorum conditiones, non tam ex certis legibus ortas fuisse existia mandum est, quam ex more ac consuetudine Senatus paulatim invaluisse, quo ipso illud quos pie, perspicuum sit, qui potuerit accidere, ut toties ab istis regulis discederetur. Longe enim facilius quae diuturna licet consuetudine pro iure observari solita sunt, tacita voluntate mutoque Pacto atque adeo contrario more obliterantur, quam ea, quae deliberato consilio et viva populi voce eonstituta sunt, publiea et contraria voce abrogantur. Huius autem inconstantiae in deserendis triumphis, cum alia multa apud Livium caeterosque historicos veteres exempla leguntur, tum ex
taut in historia illa de Ventidio Basso, tot ceIebrata auetoribus, ideo fortasse, quod nihil tantopere hominum animos adficere so- Iet, eosque in sui spem propriam erigere, quam exempla eorum, qui ab infimo fortunae gradu, praeter opinionem omnem, quasi quodam temporum ludibrio, in summum tandem honorum humanaeque felicitatis fastigium enisi sunt. Eam autem historiolam, I, Argum. or. pro M. Scauro. - M Lib. xxXVII. e. 48. - DRδmiselle Alterthumeri B. III. S. 696. .
139쪽
quamquam alit multi tetigerunt, nemo tamen explieatius diligentiusque perae ipsit A. Gellio, a quo discimus Ventidium Bassum, Pieentem genere, et humili loco natum, As Io a Pompeio Sis
bone bello foetali eapto, eoque mox triumphante, ante currum imperatoris puerum ainu matris vectum fuisse. Quibus ex verbia statim illud consequimur, eontra avitum morem hune Strabonem triumphasse. Quamquam enim et Consul bellum gesserat, et auia auspieiis, inque sua provincia, eon secerat tamen nihilum auctis
imperii Rom. finibus, Pieeno Aseuloque riam diu ditioni a Romanae, neque hostem debellaverat, aed socios, ni ex ipsis reipubIicae viseeribus triumphum fatalem duxisse merito videri posset. Reete in eam rem Florus t), Meiale, inquit, betam vocetur Ileet,' ut extenuemus invidiam: si verum tamen volumus, civi Iahalium fuit'. Sed et illud alienum deprehendimus, inter triumphi
ornatanta eon rei, non Aseulanos duees, sed muliereulam humilem, eamque non pedibus ineedentem, sed curru Tretam atque filium in sinu tenentem puerum, Puerum, inquam, h. e. insantem, quod et Plinius 3 aperte prodit, nec fere potuit aliter,
si in sinu matris iacuit. Igitur eum apud Valerium alio loeo Ventidium aetate pulerem in triumpho oculis populi subiectum fuisse Iegatur, non dubitarunt viri doeti, aut impuherem, aut puerum ibi ab auctoris manu olim suisse. Poterant tamen, et est omnino in omni hae de Ventidio historia tanta vetustarum memoriarum obseuritas, tantus scriptorum dissensus, ut si quia ampliare in ea quoque re velit, is iniuria id fecisse vix diei possit. Quem enim puerum et ignobili loco apud Picentes ortum diae iis verbis tradiderunt et Gellius et Plinius, eundem aeque aperte
Ventidium nee imberbem facit, sed bene barbatum, neque in ginumatris veetum, sed ex more vinetum procedentem. Quod quidem antiquorum expressum dissidium et diversimode eireum lata fabula iam ipsorum quorundam priseorum seriptorum animum advertisse videtur. Eo enim refero, quod Plinius commemorat, suisse qui 3 Epist. III, I 8. - 2ὶ man ML VII, 63. - 33 Iib. VI. c.
140쪽
Ventidium bis in triumphum duetum existisarint, Masurium stuet rem aeeuti, Quae ratio diserimen illud tollendi, si verum fateri
Velimus, ni illi quidem maxime omnium anceps atque ambigua ess. videtur. Nam et sine exemplo est quemquam plus una Vice iutriumphum aetum fuisse, et cauaga nulla apparet, quare id extra orbitam Basso Meiderit, neo de Picenis habemus plus semel triumphasse aut eundem, aut alium imperatorem. Igitur alia exeogitanda est ratio ad diserimen illud sive illustrandum, alvendeo tollendum, neque puto me a vero valde remotum esse, quando eum in Personarum confusione reperisse mihi videor. Quem enim ad modum apud ipsos Romanos iam antiqui tua proditae fuerunt eiusdem Prorsus nominis, gentea tamen plurea diversae, quarum aliae plebeiae, nobiles aliae, quaedam imaginibua gestiaque mal , Tum celebratissimae, quaedam eontra ignobiles, obseurae, Rique, ut Νοster ait, paene despieatissimae: ita idem in eaeteris Italiae partibus, inque municipiis coloniisque obtinuisse et per ae est aeredibile et facile ostendi posset, si aut res ipsa egeret testimoniis aut otium Ioeusve id pateretur. Quare suspicor apud Picentea similiter et nobilem et ignobilem gentem Ventidiam extitisse, ex hac quidem Ventidium Bassum, ex illa Ventidium alium quidem, euius cognomen lateat, aed qui inter proeerea Aseulanos, et eum Basso eaptus, vinetua idem quoque in triumpho traductus fuerit, ex quo deinde eius memoria oblitera sit. Quod autem una cum
illo nobili Ventidio, de quo Dion, ignobilis quoque Bassua eiusque mater eandem triumphi ignominiam erudelitatemque passi fuerunt, id faeile causam invenit in similitudine gentilitii nominia, fortasse etiam in eo, quod Ventidia ista in obsidione Ascula famam sibi quandam peperisset. Quum vero procadente tempora Bassus varia laetaretur sortuna, Pontifex fieret et consul, atque adeo tandem et triumphator, nihil profecto fuit proclivius, quam ut a rerum ignaris eum eo confunderetur Ventidio, qui, Ascul norum dux, una eum illo triumphum Strabonis auxerat, ipso sors Basso non multum obIoquente, quippe eui ambitionis studio satius erat paupertinam natalium eonditionem peplo illustrioris gentis
obtegi. Quibus quidem admissis, illud quoque eonsequemur, ut probabilius de loco aliquo Appiani, eui nostra memoria capitis discrimen laetum est, disputare possimus. Is Appianua I3 de bellis eisilia. I. I.