장음표시 사용
121쪽
nominis utrius 1; ordinis viri, quasi cuiuslibet uxore violatapta iras pependere,cii in Caesaris filiam, & Ncronis violassent coniugem. Iulia relegata in insulam, patria q; Z parentum subducta oculis quam tamen comitata mater Scribonia, voluntat is exilii permansit comes. Haec ille, cui Seneca quoque consciuiens, Diuus alti, Augustus filiam intra pudicitiae nasic dictum impudicam relegauit, de flagitia principalis domus in publicum emisit,admissos grega tun adulteros,pererratam nocturnis coin es sationibus ciuitatem. Fertur x illud inexplebilis Iulia: libidinis argumentum, quod numquam nisi plena naue vectorem se tollere diceret m , eaq; ratione etiam in infinitis adulteriis similes marito liberos procreare. Sed de domesticis Augusti malis satis, qui eam qua in ipse tulerat legem,in liberis cxercere coactus cssi Legis Iuliae poenam intra relegationem stetisse confirmat, quod Tacitus refert ', Vstiliam, quae Titidio Labeoni nupserat,adulterij conuictam in infulam Seriphum abditam csse. Huius etiam poenae aliud exemplum Plinius in Epistillis' suppeditat: Sequenti dic ait dita Hi Galitia adulteri; rea: nupta haec Tribuno militum honorcs petituro in suam,& mariti dignitatem Centutionis amore maculauerat. Maritus legato Coni utar ille Caesari 1cripserat. Caelar excussis probationibus Centarioncm exauctorauit , atq; etiam relegauit. Circa milites porro quos ab omni libidine puros seruari castrorum discis' ma pollulat, legis Iuliae poenam plerique Imperatorcs cxcessiere. Macrinuenim Capitolinus scribit milites quoidam, qui hospitis sui ancillam corrupi sic arguebantur, duobuS mirae magnitudinis bobus,quos iii bito apcriri iusserat, in lusisse,capuibus, ut secum colloqui possent xertis. Quamquam & ille pro innata crudelitate adulteri) rcos semper vitios simul iunctis corporibus thccndit se dicatur. Aurelianum quoque Flauius Vopiscus refert militem, qui adulterium cum hospitis uxore comi lcrat, ita puniuisse, Ut duarum arborum capita inflecteret, quae ad pedes militis deligata subito dimit teret, ut scii sus ille utrinque penderet. Militem plane adulterii ex hac lcge cqndemnatum ipsa sentcntia sacramcnto
ignomiDia: causa loluit. P. Sed nec inter milites postea recipi uia tur qui adulteri, damnati luci in t q. In ceteris secundum ' - . Pg;
122쪽
legis Iuliae costitutione exiiij poena seruabatur, vivere a Beato Augustino scriptu sit, Adulteria Romae morte punitano to i Asuisse antiquitus: Nam de ipsi Romani antiqui in stupro detectasVestales sacerdotes vivas etiamdcfodicbant. Adulicras' ' hautem seminas quamuis alicua damnatione, nulla tamen morte plectebant. Primus Constanti in ranulis mora adulterii crimen vindicandum constituit . Vndepcispicia unacstia. ,----.a Triboniano additam esse eam parcnthelim,quae in AIc xandri rescripto i lcgitur : Qui autem adulteris damnatam si, iquocumque modo capitalem euaserit poenam sciens duxe C,
rit uxorem,&c.Capitalem autem poenam Iustinianus in ma- sculis probat,mulicrem vero verberibus caelam in monasterium detrudi prς cipit, data potcstate marito intra bicianium, si hoc existimauerit eam inde reuocandi, quo transacto, aut viro praemortuo,eam raso capite, monastico habitu amiciri, εc illic omni vitae tempore mancre vitabet. Verum eniimucro bis .
quod ad legis i ullae poenam attinet, dubitari poterit, Si rc legatione svucst certissimum terminaretur, cur tandciri Ro- .manis tam grauis ac seuera visa sit, quam S deprecatus in Apuleiae Variliae condemnatio te Tiberius dicitur : δc Iuuc-π C r se natis amaram,atq; ipsi Marti Vcnctaque timendam repcllax Etenim relegatione, quς libertatem ciuitatemq; conscruat , xi ivix mitior alia poena huic sceleri infligi potuit. ΙEgo existimo:
non propter relegationem modo, Verta metiam propter alias adiunctas poenas legem I ullam atrocem existinatam. Nam dc ea lege damnatae mulieres aliis iure nubendi, dc testimonis dicend hius amittebant:quod lege cautum fuisse infra docebimus. Hoc amplius, matronali veste deposita togam induere cogebantur, quo a matronis dissecrnerentur. Quem- o, admodum ex uenale, Martiali,aliisq; auctoribus alias docui Quae res non leuem notam in publico versantibus inur
bat. Erat d hoc pergraue, quod in ipsis rebus venereis deprehcnsos,caedere quibusdam personis lex permittcbat, A cedebat, quod adulterii conuicta mulier dotis parte multabat r. Quemadmodum Horatius his significata tot sis
123쪽
Drsiliat mulier,miseranis conficia clamet, Conubio haec metua doti, d prensa'. est omet mi
Quod Sc ante l. Iuli alia seruatum Valer. Maxim. quoddam, I Matij iudicium reserens indicat h. Eni mucro adulteris iam in o a. nat4: do, non publicabatur. Hoc enim quinque tantum legi-boici,ai. bu, sancitum Vlpianus scribit e, maiestatis, I ullae vis publicae, parricidia, venescii, de de sicariis. Scd ex ea causa tamquam . , - , , di isdii causim mulier prxstitisset, cx dote marito retet ioco
se e. o. s. cedebatur d, quemadmodum ti alio quolibet modo matri- D, d δ' monium uxoris culpa tollitum cssct. Hic illud non in como de quaeretur., quae fuerit ante legem Iuliam adulteriis constituta poena. Nullam vero certam statutam fuisse inuenio, sed maiorum more impudicarum mulierum coercitionem propinquis ac necessariis mandatam qui in eas pro arbitrio sta Car.3 s. tuerent. Hoc Suetonius in Tiberio ostendit e Matronas inquit, prostratae pudicitiae,quibus accusator publicus deesset, ut propinqui more maiorum de comuni sentetia coerceret, auctor fuit. Idem dc Tacitus libro secundo Adulterij grauiorem poenam deprecatus,vi exemplo maiorum a propinquis sitis vltra ducentesimum lapidem rc mouerentur, suasit. Hoc tha i Α- autem ex Romuli legibus duxisse suspicor,quibus ut Dionya
Atque eodem modo patriς porcstatis ius moribus receptum esse a nostris dicitur g, quod tamen ex Romuli legibus deascenditi, Extat sane a Limo scriptusi, Fabium Gurgilcm ali
qμ s quot matronas stupri damnatas pecunia multasse. Posteah ues a is etiam Romanorum corruptis moribus in adulterio depre-bb i. hens aesturpi ignominiae labe adficiebant, quae peccauerant eodem plectebantur modo, quae poena a Theodosio meritos abrogata est,ut Socrat. lib. v. hist. Eccles. cap. xvi H. Sc ex eo Cassiodorus lib. ix. hist. tripari. fol. xx mi. Seuerius in Vestalibus virginibus crimen hoc vindicabatur, qu e virginitalcmquam illibatam in constitutos at nos seruare eas oportue rat stupro violassentamore iam maci Numae, aut, quod alij. existunant, a Tarquinii temporibus tradito, ut vivari itra
urbem in Campo scelerato defoderentur, quemadmodum
124쪽
Nilie,tnisl Sc Plutarch. y scribunt. Suetonius in Domitia h tib io,. Incesta Vestalium virginum a patre uo quoquo dc fratre
neglecta, varic ac seuere coercuit , priora capitali supplicio. LV posteriora more veteri. Nam cum Occllatis sororibus,item Varonillae liberum mortis permisisset arbitrium, corruptoresque earum relegasset, mox Corneliam virginem maxi- mam absolutam olim, dehinc longo interuallo repctitam,
atque conuictam, defodi imperauit, stupratorcsq; virgis in Comitio ad necem caedi. in Chronicis quoq; Eusebii Maximam virginum Vestalium stupri conuictam vivam defossam esse traditur. Sic de Liuius Oppiam Minutiam Opimiamq; vestales vitias sub terram ad portam Collinam scelerato cam- ipo desos as narrat R. Et ho C antiqui moris supplicium plenis, ιι osme a Plutarcho Q Zonaraque P describitur: quibus additus Q.
Patri dat lex ius occidendi adulterum cum filia deprehen
sum. Dc patre autem solo loquitur,& ideo nemo alius ex parentibus idem rure faciet . Nec cnim dura ac seuera lex in- et terpretatione adiuuanda, vel ultra propriam verborum signi ficationem producenda est . Alioquin patris appellatio iu--D Asta interpretatione ad auum porrigetur . Hoc etiam lex exi- git ut pater in potest te habeat. Itaq; si patcr filiussam .st, ius ,reb. si P. occidendi non habebit. In sua enim potestate filiam habere
non videtur, qui ipse suae potestatis non sit'. Si contingctaci . hut neque auus, quia Verbis legis deficitur: neque Pater, quia L Aliis. in pol cstate vivo auo non habet, occidere possint . Suiscit i μautem patri in potestate habere eo tempore, quo occidit, non quo in matrimonium colloca tr. Fingς enim in potesta , h. iatem postea redactam, mortuo scilic clauo,cuius in potestate , i .pis nuptiarum tempore erat. Ceterum naturalis sit an adoptiuus pater non distinguitur, cum Vtrique ius hoc competere lex voluerit R. Item nihil reseri, cuius conditionis statuiue sit is
125쪽
qui in adulterio a patre deprehenditur. Ita enim lex loquitur λ , .Adulterum quemlibi: . Quamobrem quod apud VI. planum bi, tur, rem 'um ah te licet ori Here, in marim:. D. istit. to solo procedit. i ater enim adulterum omnem iure occio det Ait ergo A magistratum Sed de hoc dc liberabimus. Ver- . .f oatiuidem permittunt . Hic& illa quaestio existit an madulterio deprcheniam praegnantem filiam pater iure occidat, L . . qu e apud Quintilianum in Declamatios elle agitatur. Cuca D cum autem plus iuris habet in hac parte pater, quam maritus, . i. dia quem iniuria haec propius contingit Z Illa ratio redditure, M. quod plerumque paterna pictas pro liberis consilium capit:
D u mariti vero x calor Sc impetus ficile uiciatis fuit reuenandidus. Animaduertitonia lex iasii is, maturiorique coiilio ad caedem accessur una patrem, qui liberis cx animo bene velit, illos': sibi saluos ac superstites votis omnibus exoptet. Nu- quam paterni affectus in tantum vincuntur Odio, ut non aliqua resideat in his de filiorum salute sollicitudo. I taque nihil
pericli est, necis ius patri dare, quem priesumptum cst non temere occisuram qui vix in animum inducere possit,ut si i-ituram ipsam vincat, patremq; sese esse obliviscatur. Contra maritum ira percitum, multo uaconsultius ac facilius occisa i. rum lex cogitauit: quod, praestringente mentis aciem iusto dolore, adhibere in consilium rationem non possit. itaque hunc pronum ad caedes mariti seruorem velu ti m iecto fraeno cohibendum censuit. Plane non quilibet patres ius occidendi habent, sed hi demum, qui iure patris accusare possunt. Ignominiosi itaque ac famosi idem ius non habent . Quod
ait lex , Cum in 1ilia adulterum deprebendit , planum facit ita demuni hanc potestatem patri competere, si in ipsis rebus veneros,in ipsaque turpitudine deprehendat de ut in Dra- . conis dc Solonis legibus scri uum crat g, cis ἔργα, id est,ut Lu-h in Gn-- cia. interpretaturh oc is , Plurimu Vero reseri, quo loco pater adulterum deprchend. it. Dat enim lex occidendi potestatem cum, quem domi sua , generiue suidc prehenderit. Quare non ubicumquc pater ps lienes rit, ibi occidcre poterit, sed domi suae dumtaxat, vel generisul. Maiorem cnim iniuriam putauit legislator, quod in do- iniim patris aut mariti aula tuerit filia adulteram. In duceret .
126쪽
rum , dc in hac ipsi lege capite decimo sexto. Quare siue t L, s δὴ c. in propria pater habitet, siue in conducta vel gratis, iliae hos
pitio receptus,&ibi adulterum deprehendat, ex lege occi-m, is i
dct h, Idem erit probandum Sc li in villa vel hortis habitet. Sed si pater alibi habitet, habeat autem dc aliam domuim, in Pob i.a
qua non habitet, depreheniam illic filiam, ubi non habitat,
occidere non poterit o. Ius autem occidendi patri conce- ditur domi sua , licet ibi filia non habitet p. Nam factam in- M. . iuriam patri lex spectat, cuius domo ad libidi nem filia abuta
titur. Non tantum autem occidere adulterum,uerum multo tit . F. ius
magis contumelia assicere pator potest'. Na cui quo d plus est licet utiq; licet de quod minus cit . Quod tamen in con-- ctrouersiam aliquado vocatUm csse, quasi telo tantum necare lex permixtat, Quintilianus significat in Elementis L nume- .. rans ' ο τον. cum id quod alio modo fieri licet, alio dicitur itati. si esse factum . Hinc est,inquit, adu iter loris caesus,vel fame ne catus. Postremo ita iure adulterum pater occidet, si x incOtinenti filiam occidat: quod sic accipiendum erit, ut ne occiso hodie adultero reseruet, Apolita dic filiam Occidat,vel ii contra i. Quintiliam in Declamatio. us ex cum occidere mi uia . hi adulterum cum adultera permittit, manifeste illud osten- dit non posse eos diuersis temporibus occidi : Sc si adultero ij, suppliciu mittatur, cita impunitatem alteri dandam. Debet itaque prope uno icta de impetu pater utrumque Occidere, de aequali ira aduersus utrumquc sumpta , propterea iquod lex parcna in eos, qui deprehensi sunt, indignationem 'exigit, Sc sevcritatem requirit Quod ii dum in adultero ocicupatus est filia profugcrit, A interpositis horis eam pater persecutus apprehenderit, incontinenti videbitur occidisse. Quo pertinet δ: ille Quintiliam in Instit. Orat. locus y: Sed Iuna causa plures h cre quaestioncs , A iudicationes, ut ego arbitror potest ut inco, qui cum adultera; deprςhensat noccidisset Adulterum qui tum cili gerat, postea in foro occidit caulixe nar adulter fuit. Quaestiones, 'c iudicationes: an illo ic pore,an illo loco licuerit occidere. Ide alias *: Non '' Vnum nocen em seruabas, quia an te adultero dimisib, adul
127쪽
teram occidere non licebat. Hoc enim argumentum lex sa-cit quae prohibet adulteram sine adultero occidere. Eiusdem generis alias dubitationes Sulpicius Victor in Iustitutionib' Orator. ad M. Sylonem perstringit. Et huic legi similis lex a Seneca in Declamationibus fingitur: Adulterum cum adultera qui deprehenderit, dum virumque corpus interficiat, i ae fraude sit. Nihil autem intercit,prius adulterum , an a-1 ...i o dulceram pa ex occidat,d xkm utrumque occidat. Na si alterutiandi , . dumtaxat occiderit, lege Cornelia de sicariis reus erit Qubdsi adultero occiso filiam vulneret, verbis quidem legis non liberatur, sed rescripto Marci de Commodi ei impunitas co- ceditur,quasi fato magis, quam voluntate eius seruata filia videatur, quae grauibus sibi vulneribus post adulteri mortem infixis superuixerit. Summa corum,quae diximus,haeccst,patrem ita demum adulteros qualestuque iure occidere,si & filiam in potestate habeat adulterosq;in ipsa turpitudine domi sui, generiue sui deprehendat,& utrumq; in continenti occidat.
Marito non quemlibet adulterum occidere lex Iulia permittit, Vt patri, ne perturbatus dolore incolas ultb ad caedemscratur. Viles igitur tantum famosasq; pcrsonas veluti lcnon es, histrioncs mimos,pantomimos, de omnes propter prae-b I. fison. mium in scaenalia artis ludicra , pronuntiandiue causa prodeuntes, ei occidere permittit. b Item publico iudicio dam- natos, quo videlicci cuilibet ex populo experiri licet, nisi si m. M. D. cui lege aliqua accusandi non sit potcstas e Na tu inter insames habenturd, PlanE calumniae praeuaricationisue nomine D. de viis in causa publici iudicit damnati,publico iudicio damnati cs-T . se non videntur . Quaquam infamia hos pr tor notet cNec ,se iis . enim de his criminibus aliqua publicorum iudiciorum lege
cautum est g. Excipit lex integrum restitutos : quod de ea na. - . restitutionc accipi oportet,quam prissceps vel senatus indulserit. Haec enim rcstitutio mi amia eximit h. Quo itur aulctra, L U si patro Hum ex corum numero, quos deprchen sys in effice- priuaru i.. re maritus potest, libcrtus in adulterio suae uxoris deprehen- αι' derit,an impune occidat. Et durum est cam libcrto potestatas tom dari,ut ei manus asserat, cui ne ii vitam quidem pro eo
128쪽
profundat cumulate gratiam rettulisse videatur. Nam cuius notior, atque famae multo magis vitae parcere debeti Marito etiam liberto, ocidere lex permittit, qui vel in patroni uxore vel in patrona tua, aut in eius, ctilus libertus patris aiatina de miris filii, fili ve fuerit,adulterio deprehensi lint. Sed an illos quoque qui ita, aureorum anulorum impetrauerint,maritus ex lege occidet3 Dubitationcm facit, quod sat pro ingenuis in habent uix. Quo i unde nam profectum sit, quando hic te lo b i. n. cus offcrt, paulo altius repete dum cst. Vetere S, quemadmodum Macrob. ex Ateio Capito. referti, non ornatus, sed s- ij. R gnandi causa secum anulum circumscrcbant. Vnde ncc plus habere quam unum licebat, nec cuiquam nisi libero. Ius e-mm anulorum famuli non habcbant. Et erant primo in usu anuli ferrei m post augescente luxu, cum ex auro facti euciat, illi libertis relim hi ingenuis' nec omnibus quidem, sed qui ri M. ex Senatorio vel Equestri ordine esset, attributi sunt. Plini'. φin Epist. o de Pallante Claudii liberto, cui praetoria orna- ta is , rniciata a Senatu delata erant, Mitto, ait, quod consent non ς MU . exhortandum modo verum etiam compellendum ad usum aurcorum anulorum. E rat enim contra maiestatem Senatus si ferreis praetorius uteretur. Atque impetrarc ius hoc aureos anulos pc standi a prim i pc non modici beneficii loco liberti solebat ip quod apertius a Dione quam a quoquam alio ex
, ομως ω' N με M ως im εε ri Q. ν η πις α πόλε . Di αν ιππεο- Ἀ-ις δεδεντ . Sic rinsonitio Musae li-bcrto, a quo conseruatus erat . ius aureorum anulorum ab Augusto datum idcm ipse auctor rescri . idem & a Galba ivm ex libertis charissimo collatum Plutarchus icri bit. Hoc s mcasa. autem iure impetrato liberti Omnia ingeramitatis munia consequebantur quo alioquin non donati, si ingenuorum iura vlurpassent. legis Viscelliae poenis tenebantur x. Ceterian ex x Iustiniani Novella omnibus, qui ad libertatem perducuntur cisis auraureorum anulorum ius absque principali concellione competit v. Verum enim uero, ut cx diuerticulo tandem in viam
129쪽
redeam qui ius aureorum anulorum impetraucrunt ima - i item Quoad vivunt in neu uitatis, non etiam statum habent.
b.-lhes, Vivunt quas tangen ut, moriuntur ut liberti y. Nam inco: ueti si i qm successione sua patronis iura seruantur. Itaque & lege Iulia V de adulteriis, tuenda matrimonia pro libertis eos haberia ' ' placuit, poenaeque libertinorum subiici x. Quin etiam si donalia' a s nailia occisus csse dicatur, de iis perinde atque dec Misitania teris, quos Vivus manu miserit,quaestio habebitur . Ned nec blb WVi , tutela liberorum patroni excusantur b, quamquam quoad extraneorum tutelas attinet, pro ingenu s habeanturς. Et e l. emn ex omnino saluo patronorum iure eadem horum quae cetero-2,. rum ingenuorum causa est.Denique nec a Senatoriis nuptiis di. i. D. lege Iulia de maritandis ordinibus repelluntur d. Aliud pos: ci ro ce his dic edia esse, natalibus restituti lint, cxtra omne
dubitationem est. Nam hi perinde ingenui fiunt, atq; si nullam medio tempore maculam seruitutis susti tulissent e. Lex etiam tertios occidendi marito ius tribuit. Neque distinguemus propria sint, an alieni. ideoq; alienum seruuin in adulterio deprehensum Occidens legis Aquiliae adi: Oncm maritus non timebit. Cui consequens in heredem . vel pronDi rem, qui in hoc facinore deprehensum 1 ruum occiderint, nec exr L . s. r. ltipulatu i nec ex testamento teneri t. Extra has pei sinas le- 'it' ' ge comprehensas si quenquam alium maritus occiderit, cae-gidi id re dis reus erit. Nec uxorem igitur sine caedis crimine occidet. Quaquam liumanitatis intuitu ab Antonino Pio primum ii,
hQm, D. deinde a Marco, dc Commodo postremo ab Alexandro toti ri scriptiim lit, marito, qui uxorem in adulterio deprchensrm
no ,- occid crit, non utiquet lcgis Corneliae de sicariis poenam . quaesis, is . hodie ultimum supplicium test, irrogandam esse: sed hone-itiori loco postum ad tempus relegandum, humiliorcm in aes exilium perpetu iam dandum. Datum est hoc mariti dolori, quem difficile cile in repentino motu temperare prudentis Σίν... o. sin i imperatores cogitarunt. Sccundum hoc interpretan - - . duin erit, quod apud Vlpian. legitur: . Si maritu maduiri lan refensam h xorem occidat, quia gnoscitur et, non tant m mitriti, is in a. ia sidetiam uxori cruos par uberari, i iustum dolorem exequenti ro- nimo non r stiterunt. Non enim ci in totum ignoscitur, sed eo
quo diximus temperamento, poena mollitur. Ceterum, quos
130쪽
quos marito occidere licet, utique dc verberibus caedere, vel qualibet corporis parte mutilare, aliisque quas dolor suggesserit, poenis, male multare licebit Quibus,quo iure, quaque iniuria deprehensos omnes adulteros subiacere Iuue'. -
nalis indicat Π: -Fier, ait, adulter Pubucim, pisas metuet,quascumque marιti E xistere irati , nec erit felicior asero M artu,ut in i rqueos numquam incidat. exigit autemi Interdum ille dolor plus, quam lex et a doloric sesu,necat hicferrosecat ille cruentu Verberabim quosdam mucchos,s' mundis intret.
Quod etia plerisque adulteriis accidisse Hora*ius testatur m .
Hicse praeci tem, inquit, recto dedit,ille Vellas S. .. sata.d mortem caesiim, figiens hic decivit acrem
P raedonum in turbam. At hic pro corpore nummos , Nunc pervinxerunt calones' quinetiam illud Aecidit, ut quidam toler, caudamq isticem . et Demeteret ferro. I ure omnes,Galba negabat.
Est de eodem argumetolestiuus Martialis iocus, in eum qui adultero narcs aosciderat, quod ut inepte factum ridct P: tau H, i ibi,ait, persuasit nares absci de emo sei Pam. 81. Nil hacpeccatum estparte marite tibi. Stulte quid estθω nil hic tua perdidit et xor, c um sit alua tibi mentula Deipsobi. Quod autem Horatius de testibus de cauda salaci ait,id confirmat etiam Plautus apud quem parasitus quidam, Facio, inquit, id quod moechi non solent, salua vasa domum reporto. atque illud est quod inquit Terentius in Eunucho de quodam adultero deprehenso, Minatur, inquit,id quod moechus solet. Quod quidem de amputatione viritium,ex Plauto &Horatio accipere malo quam de eo quod vulgo notarut 'quidam non inelegantes alioqui interpretes ex Scnoliaste A ristophanis qui huiusmodi deprehensorum moechorum
suisse poenam notat,ut insperso cinere calido nates eis depilarent, immitterciatque in sedem raptianos. tam . , inquit, in Nubibus, τους αλωφs Me cvi, rata oris, ρατυ δως λαμ βά.