장음표시 사용
281쪽
a61 THEOLOGIA Iento comburendi , non supponitur ad illud auxilio antecedente indigere quo absente repugnaret divin1s attributis ipsum se igne lento comburere , nec supponitur ad aliquid contrarium praemotione physica ex natura sua eficaci prae- determinatus Nulla ergo similitudo. Objieiit idem aut hor. Praemotio phy sca ad actum quemlibet , ut amorem Dei, libertatem non destruit , si eam stare Cum potentia vera ad non actum perspicuum sit. Atque res ita est Nam haec praemotio physica quantumvis sit efficax, nihil nisi actum scilicet amorem Dei eL. ficit ; & proinde stat cum potentia vera ad non actum , non amorem Dei, si actus Cum potentia ad non actum nullatenus repugnet. Atqui planum est omnibusque
obvium nullatenus actum cum pDtentia ad non actum repugnare. Actus quidem di non actus secum opponuntur , ut mO- veri & quiescere , amare & non amare. Uerum actus & potentia ad non actum
ut moveri & posse quiescere , amare dc pose non amare ; haec nequaquam sese excludunt. Quod luce meridiana clarius est. Ergo, &c.
Argumentum illud jam dissolvimus
ubi responsiones, maxime quintam,a Tli mistis afferri solitas impugnavimus. Actus quidem qui ex essicientia antecedente eL
282쪽
sentialiter non sequitur , potentiam ad non actum non excludit. Verum non idem est de actu , quem causa antecedens essentialiter efficit ; maxime cumactum contrarium existere , divinis attributis repugnat. Res autem sic se habet supposita praemotione physica. Ergo &c. Uerbo dicam: si Deus auxilium suppeditaret ejus simile quod beatis in Coelo
largitur, certe delirueretur libertas, quamvis auxilium illud ad actum dumtaxat concederetur. Ergo , &c. Tertium argumentum. Praemotio phy-sca , ut authori placet , ipsa est gratia actualis essicax. Quod fallum esse probat Mallebranchius. Nam , inquit, gratia qua libet actualis, ita movet & extat , ut liberum arbitrium dissentire possit si velit. Si movet atque e ccitat; ergo sentitur. Praemotio autem phystica sentiri non potest , cum sit ipsa Dei voluntas
animo nostro extrinseca. χφ. Si liberum arbitrium a Deo motum & excitatum
dissentire possit, si velit. Ergo gratiae cuilibet actuali etiam collatae liberum hominis arbitrium resistere non est absurdum : quod tamen author apertis ver- his prometur. Verum Theologorum est coetera ejus generiS argumenta urgere.
283쪽
164 THEOLO IADe Concursu fimultanes. Concursum immediatum & simultaneum ad omnes & singulas spirituum
creatorum actiones necessarium esse opia nantur Molina, Suares, Vasques coeterique ejusdem scholae Philosophi, a Molina , cujus sententiam in quibusdam ca- sitibusmutatam tuentur, Molin istae dicti. mo Suares aperte docet Metaphys disput. 22. sech. I. Tam certum esse Deum infuere immedia te ac per se in Omnem a tionem creacura , ut id nega re erroneum sit
. Quae assertio falsa mihi videtur. Quid enim ξ Philosophus qui conte
deret nullum a Deo suppeditari co cursum immediatum sive praevium , sive simultaneum , quo cum voluntate humana actiones moraliter malas efiiceret, is a Suaresio damnaretur ut haereticus nollem eso hanc Opinionem tam facile haereseos insimulari. Nam I '.Concilia ex pressis verbis asserunt malas hominum ac, riones a Deo quidem permitti , nequaquam vero estici. 2'. Deus pro sua sanc titate summaque ratione peccatum d
restatur , Hohibet, aeternisque punit suppliciis. Qui ergo fieri posset , ut suo in res omnes dominio , velut coeca fati necessitate adstringeretur ad actionem essiciendam
284쪽
ciendam cum qua formale peccati necessarid conjunctum est Quia Tho
mime quidam , & cum illis Philosophi
non pauci nec ignobiles, certum esse arbitrantur nullum ad peccata concursum immediatum a Deo suppeditari. Nec unquam licitum fuit haereseos macula eos ad infamiam assicere. Tandem quia s erarum paginarum textus, in quibus dicitur Deum omnia opera nostra operatum esse , de bonis operibus solis 1ntes ligendos non esse, nulla ratione firma deismon straretur. Quo circa nedum haeretica
mihi videatur haec doctrina . eam libeniar crediderim fidei , rationique magis
consentaneam. Atque de his satis. Paucis exponam Molinae sententiam de concursu ad actus naturales quae ab omnibus etiam hodiernis Molinistis respuitur. Itaque Molina de concordia quaest. I . Docet concursum Dei esse influxum non in causam secundam, sed cum causa secunda in illius actionem dc effectum; quia concursus non movet , nec determinat humanam voluntatem ad agendum, sed est decretum seu volitio divina qua Deus vult actus omnes liberos ad quos voluntas creata sese ipsa determinabit , cum illa essicere. Concursus autem ille propter creaturae dependentiam omnino n
285쪽
Lσς THEOLOGIA cessarius est, ut in actum ipsa possit erumpere. 2'. Generalis est, ad umnes actio nes oblatus , S de se iussisterens atque indeterminatus ad hanc vel aliam ac
rionem producendam. Determinatur auistem a voluntate humana , ut in amo
rem potius , quam in odium influat, &c. 3'. Hinc Deus non est author peccati formaliter sumpti t, cum ejus concursus a Creatura ad peccatum , quod non ipse intendit . determinetur. Imo, inquit Molina , peccati etiam materialiter sumpti Deus author censendus non est, quil non vult actionem
malam , nisi quatenus est actio ; sub qua r tione potest esse sanctissima.
Primum. Concursus Dei simultaneus etiam in actu primo , ut aiunt, Gectatus indifferens esse non potest nec inde termi
Nam vel eo sensu indifferens diceretur atque indeterminatus , quod Deus ignorans quid humana voluntas actura esset, vellet cum ipsa eumdem actum efficere quisquis ille foret ; - vel eo sensu quod vellet dumtaxat eumdem actum , efficere quatenus est actus generatim spe latus , non verb quatenus est talis actus , amor aut odium, M. Atqui neutro sensu
286쪽
HAT PRA concursus divinus indifferens esse potest atque indeterminatus. Non primo sensu : quid enim Deo indignum magis quam eum exhibere similem hominis , qui propter in tellectus sui limites praevia approbaxione ratum haberet quidquid iter ejus nomine secturus esset. Deus est omniscius , humanamque voluntatem, ut loquitor Molina , supercomprehendit ; idebque non potest, quid ipsa actura sit , ignorare. Non etiam secundo sensa concursus est indifferens. Deus enim concluso suo vult cum humana voluntate pumdem actum efficere quem ipsa productura est; & proinde actum qui exitatentiam est habiturus. Atqui actus genera um spectatus ut actus numquam supponi potest existentiam habiturus, cum ad
summum mera sit mentis nostrae abstractio. Imo ut ex iis patet, quae in Onto-
Iogia de generibus disputat sunt , non nisi erronea mentis fiditone in affectionibus animi nostri distingui possunt ge--s & ditarentia genori superadita ut Ex his duobus species constituatur. Ergo.
etera nunc praetermitto argumenta .
mox proponenda . cum aliorum Molinis. taxuin opiniones impuguabuntM.
287쪽
Recentiorum Molini sarum opiniones. Qui concursum immediatum ad om-Mes entium creatorum liberas affectiones Mecessarium esse asserunt, eumque smdlmegaut ex natura sua eficacem , vel qui stientiae futurorum conditionatorum rasum divinis in decretis admittunt ; hi omnes Morinistae ex eo nominantur quod eorum opinio non multum a Molinae sententia discrepet. Apud eos autem haec certa sunt & confessa. Primum, si concursus ex parte Dei spectatur, quem vocant concursum in actu primo , eum aliud nihil esse nisi decretum seu volitionem qua Deus vult liberam creatae voluntatis affectionem sim di cum ipsa esticere : quod , ut jam dixi , perspicuum est; cum Deus extra se aliquid emcere , aliud nihil sit nisi Deum ejusdem rei sive modalis , sive substantialis existentiam velle. Secundum . si Dei concursus ex parte spiritus creati consideratur. seu quatenus actualem humanae voluntatis assectionem cum eadem essicit, quom appellanx concursum in actia secundo . Eum negant aliquid esse medium irator dg retum divinum . & actualem volu ratis nostrae modificationum quam Producit. Quo sensu dicunt concursum in secundo dc ex parte creaturae see
288쪽
Α T o It Α L s cratum aliud nihil esse nisi creatae volun ratis affectionem quatenus a Deo essicia
Jam recentiorum Molinistarum sententia omnino duplex est. Prima eoru est , qui cum Suare so sentiunt concur sum esse voluntatem qua Deus jam co- gnoscens omnes actus qui sunt in creatas
Voluntatis potestate , eos simul cum ipsae vult essicero . subintellecta conditione si creata, voluntas ad eosdem se determi net, & in eos influat. oeus, inquit Sua res Metaph. disp. in .sect. .is Ex vi illius MVoluntatis qua vult, qua statuit prasieroem concursum causae liberae, non omnino ab M solute statuit, ut causa libera illum ac - tum exerceat, neque simpliciter illumis actum e sse , sed quasi subintellecta conis ditione vult illum actum esse , quan- ω tum est ex se, & ex partoe illius co Μ cursus quem: praebere statuit , & act,, illum ex vi talis voluntatis applicat po-M tentiam suam , si tamen eaulae secundae M se a voluntas creara ad illum etiam GM determinet , dc in illum influat; sem M per enim potest in illum nota influetaeis pro sita libertate m. Hactenus Suares I R. Itaque docent concursum esse v sitionem Dei conditionatam se non a solutam , esus proinde essicientiam su pensam esIe ex quadam conditione , quae
289쪽
1 o r sit E o x O G I A conditio est ipsa creatae voluntatis ad suum actum deferminatio. Quare creata volu ras Deum non determinat ad praebendum concursum, sed eum jam paratum, jam oblatum applicat ad talem actum potius, quam ad alterum ; non quod concursus ille sit indifferens sicque indeterminatus,
ut tam unum quam alterum causae secundae actum efficere valeat , idemque sit pro variis affectionibus ; sed quod creata
Voluntas concursu ad talem actum oblato utatur, altero ad alterum actum similiter
Parato non uratur. Contendunt concursum propter e
ris creati a Deo dependentiam necessa 11um esse; quae dependentia cum sit. e sentialis, hinc fit ut sine concursu neque AEgat creata voluntas, neque agere possit. Ex quos sequi putant concursum offerri
non modo ad actum quem creata voluntas elicit, sed etiam ad alios quos elicere potest. Alioquin alii actus non essent in ejus potestate cum deesset aliquid ad
agendum omnino necessarium. Ita Sua res. 3'. Asserunt illaesam manere causae secundae libertatem. Quia concursus volun- intem creatam non movet, non impellir, non ad agendum determinat, neque ei
cit ut ipsale determinet, sed ipsa concur suad omnes actus oblato pro arbitrio suo ad hunc vel illum actum ita utitur, ue
290쪽
NATOR A L L 2 reo posto pendeat ab ipsa non agere. At que ob eam causam etiam si Deus ad ac tionem malam concurrae, tamὸn peccati author non est cum neque peccatum intendat . nec eligat, sed ereata voluntas Concursum ad varios actus perindε oblaeum ad malum potius, quam ad bonum applicet, sicque ipsi peccatum' quod vult bonis operibus praeponat. Quo ni ut ipsi non Deo tribuendum sit peccatum. Hujus autem sententiae veritatem hoc
ratiocinio probato soliti sunt. Ea sententia admittenda est , qua sua dominio Dei , suaque humanae libertati jura servantur. Atqui I . stat supremum Dei dominium ; cum spiritus creatus sic Deo pendeat ut sine Dei auxilio nullum possit actum elicere. 2'. Illaesa manet libertas. Clim voluntas creata concursum ad singulos actus oblatum possit pro nutu ad actum illum potius, quam alterum sua determinatione applicare , imo nullatenus agere. Ergo &c. Secunda sententia eorum est, qui co cursum arbitrantur esse voluntatem Dei absolutam & ex natur sua esticacem ut
actus creatae voluntatis existat. Cum au
tem hanc ipsam ob causam putent Th mistica praedeterminatione libertatem hi manam destrui ; ideo dicunt non posse quidem voluntatem ereatam agerct pro