장음표시 사용
291쪽
2 1 THEOLOGIA nutu vel non agere posito semel concursu sed posse pro nutu habere vel non habere concursum, & quidem ad talem vel alterum actum. Quare Deus ut ipsis placet, ab ente creato determinatur ad concursum largiendum. Verum quid illud sit, quo Deus ad dandum concursum de te minatur , ut explicent, mira est inter eos dissensio. Alii en1m volunt Deum ad concurre dum determinari ab aliquo- conditionate futuro, quod praescivit : discrepat etiam
inter illos quid sit illud conditionale futurum : alii namque dicunt illud esse posisibile , alii vero impossibile. Qui putant illud conditionale futurum esse possibile,
contendunt Deum ad concurrendum determinari , quia praevidit fore, ut creata Voluntas amorem eX. gr. potius , quam
odium eliceret, si Deus ad hunc amoris actum ei concursum praeberet. Qui sentiunt illud conditionale futurum esse impossibile, dicunt Denm deteris minari , quia praevidit quid creata voluntas ageret, si Dei concursu non indigeret. Atque haec est famosa sententia sub nomine scientiae mediae vulgo coSnita , quae docet Deum in condendis suis decretis scientia futurorum conditionatorum uti, quae scientia vulgo a Molinistis appellatur scientia media. Suares quidem ejus-
292쪽
NATURALIS. 273dem scientiae ustim adhibet, cum naturam explicat gratiae essicacis. Contendit tamen gratiam non esse ex natura sua
essicacem, sed dumtaxat quia Deus prae videt hominem habita ratione suae indo lis , ingenii, propensionum ei consensurum , si gratia donaretur. Alii arbitrantur Deum ad concurren dum determinari ab aliquo & actuali de
existente; hique tria in voluntate creata sedulo distinguenda esse asserunt, I v. Ω- cultatem, 2 q. affectionem actualent , ut amorem, vel odium , 3'. determinationem & actionem qua voluntas constituitur agens , ut amorem suum essiciat. . Quae quidem actio appellatur influxus v luntatis in amorem, egressio actus voluntate , ut loquitur Bellarminus. Jam vero docent Deum ad concurrendum moveri per ipsam voluntatis determinationem vel actionem qua amorem suum eia sicit. Hinc asserunt voluntatem creatam esse
liberam, quia pendet ab ipsa habere vel
non habere concursum , quia Deum ad concursum largiendum determinat ; eademque ratione Deus non est author pe cati , ad quod concurrit. Argumenta contra priorem sententiam.
Primum. In illa sententia nullum esset
293쪽
divinum iuris , ut aiunt, dominium, que Deus valeat crearam voluntatem ad quem actum ipse voluerit, flectere sicque peccatorem ad virutis cultum Constertere. Nam in ea sententia ratio cur creatλvoluntas unum actum potius, quam alterum eliciat, ex ipsa sola petitur , nota ex concursu , qui cum indifferens sit, ad omnes & singulos actus similiter oblatus, non amorem potius quam odium , nota Bonum magis quam malum essicit; sed a voluntate creata ad hanc poties, quam alteram assectionem pro nutu applicatuζ. Ergo Deus non posset, quamcumque actionem vellet, a creatura obtinere. Secundum. Deus non esset bonorum operum authos. Negant enim Sua resiani Deum este peccati authorem : atqui boni operis non masis quam peccati author esset ; cum ad utrumque perindὸ concur sum suum offerret, nee magis unum quam aliud efficeret. Ergo si sibi consentanei esse velint Molinistae, Deus non esset bo-
Tertium. In illa sententia Deus reruni humanarum procurationem non habore e magis quam in sententia Durandi. Nani Dei providentia , quatenus ad praesernem hominum vitam spectaee, est quaedam rerum humanarum administratio, earumdem ad certos quosdam fines direcito
294쪽
NATURALI L a squa Deus vel ipsa mala non permittit, nisi ut ex illis bona eruat. Atqui res h imanae hominumque affectiones , etiam bonae non magis quam in Durandi sententia ad certos quosdam sines Dei nuia mine dirigerentur. Deus enim volunta tem creatam nunquam moveret aut deo terminaret , sed ipsa concursu ad actus omnes oblato ad hanc potius quam alteram actionem pro nuru uteretur i, sic o
ipsa concursum dirigeret potius quam concursu dirigeretur. Verbo dicam , Deus quidem haberet dominium causae , usaiunt, quo singulas hominum affectiones ita cum hominibus efficeret, ut sine Dea
concursu creata voluntas agere non posset, eas verb nullatenus regeret, mad
raretur, dirigeret, in quo Dei provideristia consistit. Ergo &c. Quartnm. In illa sententia Deus ab
enre creato non determinaretur ad lamgiendum concursum, sed ipse cognoscens singulas actiones sivh bonas, sue malas, quae sunt in creaturae potestate , ex suo beneplacito sese ipse osterret ad talem malam actionem cum creatura essiciendam , s ipsa velit eamdem elicere. A qui absurdum est Deum ex suo benepla esto sese offerre ad illud cum creaturaeficiendum , quod cum Dei sanctitate repugnat , quod ipse detestatur, proh
295쪽
et g T AT oto Grabet, & a quo poenarum aeternarum comminatione homines deterret; nec supremum Dei dominium potest eum ad actionem quam odio necessario prosequitur, efficiendam adstringere nisi dominium illud exhibeatur velut coeca quaedam ineluctabilis fati necessitas. Ergo
Et vero Deum a creatura non determ
natum, sed ex suo beneplacito sese offerroe ad actionem malam cum creatura efficiendam , si ipsa velit ; idem omnino est remota omni subtilitate disputandi , ac fi diceretur Deum velle peccati autho- rem esse, si creatura velit. Quemadmodum si quis ex suo beneplacito auxilium ad scelus patrandum alteri offerret ; is ab omnibus judicaretur velle sceleris author existere; si alter velit. Quare Deus
concursum ad actiones malas non offer t. Νec dicere juvat Deum ad materiale dumtaxat peccati concurrere non vero ad formale, cum mera privatio sit rectitudinis debitae. Hanc enim rationem superius refutarimus. Quintum. Suppositis praemotionibus moralibus a Deo concessis , Quibus humana infirmitas adjuvetur ratione demoniatrari non potest concursum Dei ad acti Nes naturales etiam bonas necessarium esse. Quod ut ostendatur, suppono m
296쪽
tum a Deo corpori B impreiIutri esse vini quanadam motricem necesiarib activam,& causam essicientem motus corpori C, in quod corpus B incurrit, communicati. In hac suppositione quam veram multi. propugnaverunt Philosophi, certe ratione demonstrari non posset concursum Dei necessiarium esse, ut vis motrix corporis A motum essiciat in corpore C, quod per- Cutit , cum ejus generis concursus omnino foret inutilis. Atqui non minus inutilis est concursus ad affectionem creatae voluntatis essiciendam. Non minus, enim creata voluntas est potentia vere activa ratione suarum affectionum, quam PQ
tentia motrix ratione motus communicandi unumque id inter eas differt, quod Voluntas sit potentia activa libere agens
Vis autem motrix potentia activa necessario agens. Ergo ratione demonstrari non potest concursum ad naturales hominum actiones etiam bonas necessarium
Quod quidem ratiocinium sic verti potest. Demonstrari non potest dominium Dei necessario postulare quod est inutile, atqui
supposita praemotione morali humanam infirmitatem adjuvante , concursus ad a tiones hominum naturales etiam bonas,
omnino inutilis est; cum homines secuti
297쪽
a s Τ Π Eoto or Arate verε activa polleant. Ergo dcc. Adde quod saliEm non fatis intelligatur quid sit voluntas Dei, ut animus nota ter volitionem talem habeat, fi velit ipse eamdem habere. Proinde quasi volitio
quaedam, vel determinatio, vel actio quae esset vera modificatio , prae existere deberet , ut animus alteram volitionem eliceret : quod est ridiculum. Sextum. Vel tales actus esse in potes. fate creatae voluntatis antε cognosceret Deus , quam decerneret, quam offerret ad singulos concursum 3 vel antε non cognosceret : fi non ante cognosceret ;ergo concursum indifferentem offerret atque indeterminarum , & quidem adsensum Molinae , quem refutavimus. Non enim offerre potest concursum ad talem vel talem actam , si talem actum non videat in creaturae potestate. Si tales actus in creaturas potestate Deus an- videat, quam ad illos concursum OL
ferat ; profecto simul praevidet quem praeeaeteris aestam creata voluntas eligeret, si eoncursum eius generis ex natura sua noneficacem haberet. Ergo frustra conca sum ad alios actus nun*r m extiturovofferret, cum jam animus praevideretur suam exercuisse libertatem. Septimum argumentum. Non concise
298쪽
tur, qui fiat ut concursus ad amas omnes oblatus quosdam potius quam alios efficiat, atque in eos influat : per quidontiri concursus in actu secundo, ut aiunt, determinaretur Non per ipsam entis cre ei volitionem ; quod enim conetursum ita actu secundo determinat , ipsi praevium saltem concipi debet. Sed volitio entis creati nec esse concursui praevia, nec ipsi praevia concipi potest ; cum concarsus utpote ejus causa , eadem volitione prior esse debeat. Non etiam determinatur comeursus in actia secundo per ipsam dete minationem , vel actionem entis creati qua consti tuitur agens , suamque voliti nem efficiens. Ad hoc enim requireretur,nt haec determinario , vel 1nelinatio , ve, actio qust voluntas creata constituitur agens, esset realis modificatio media inter voluntatem & volitionem quam voluntas
elicit. Atqui id falsum est, ut saepε dixi ,
alioquin admitteretur progressus in infinitum ; imb fi veram illud esset y exist
rei in voluntate ereata vera modificatio
qua concursus in actu secundo determi- Inretiar, vel applicareetur , quae proindδωm esset concursui sic spectato praevia, με concutis in actu secundo existeret: quod abs dum putant Molinistae. Unum id clarε concipitur, scilichi voluntatem creatam lx parte sui eadem ratione agere κ
299쪽
18o THEOLOGIA totamque suam volitionem essicere, ac si nullus esset concursus. Quo posito con-- cursus videtur inutilis. . Atque jam satis de argumentis contra priorem sententiam proponendis, quorum multa secundam Molinistarum se tentiam impugnant , ut attendenti pa
ASumenta contra secundam Molinissarum sententiam. Primum argumentum. Illa sententia humanam libertatem destruit. Nam cum concursus sit voluntas Dei ex natura suae
esticax, homo non est liber fatentibus Molinistis, nisi quia ab ipso pendet con
cursum pro tali vel altera actione haberct vel non habere ; Deum autem ad la giendum, concursum determinat, ut quibusdam placer, per actionem futuram ex hypotesi quod concursum haberet, Vel ,, ut aliis videtur , per actionem futuram ex hypotesi quod concursu non indigeret Atqui I P. Deus non potest ad largiendum concursum pro tali potius quam alutera actione, determinari, quia praevidet hanc potius quam alteram actionem esse. futuram ex hypotesi quod homo concursum haberet. Si enim homo concursum pro alia adhione paratum haberet , harualia actio non minus esset futura cum sur
300쪽
N.AT,U, R A L χ s. Ponatur concursus dex natura sua estica
Σ'. Deus ad largiendum concursum determinari non potest, quia praevidet hanc prae altera actionem esse futuram, ex hypotesi quod homo concursu non indigeret. Nam, ut ratiocinatur Gonetus, Deus
dici non potest explorare , nec pro ider quid futurum esset, si homo estet a Deo independens, si homo esset Deus. Atqui si homo divino concursu non indigeret , hoc ipso fatentibus Molinistis osset a Deo independens, ipse Deus esset : quo nihil
absurdius. Ergo &c- 'Et vero homo non esset liber, nisi su poneretur aliquid absurdum & impossitate. Ergo reipsa . non esset liberi: Secundum. Si valeat haec sententia, pinterit gratia necessitans cum humana libertate conciliari. Nam qui gratiam necessitantem admittunt, dicere poterunt ejus generis gratiam non dari. nisi ad actus
quos Deus praevidit futuros, ex hypote siquod per Adami peccatum libertas horiminis non fuisset destructa ; nec ad agendum gratia medicinali necessitante indi
geret et certe adsequata est paritas. Sublato enὶm scientiae conditionatorum usu, corrucursus utpote voluntas Dei absoluta , ex natura sua essicax hominem vera necessi tale ad agendum adstringeret. Ergo