- 아카이브

Metaphysica ad usum scholae accommodata; authore Antonio Seguy ... Tomus primus secundus

발행: 1758년

분량: 516페이지

출처: archive.org

분류: 철학

471쪽

HUMANA

4'. Ido mens in se , suasque affectiones reste chens ideas extensionis rerumque sensibilium efficere posset , quia sic ideam

ianitatis & pluralitatis compararet, sicque posset res multas extra se positas, variaque ratione dispositas concipere. Atqui non sic extensionis, corporum δc figurarum ideas effingere posset. Quamvis enim multas unitates etiam extra se postas conciperet , non tamen intelligeret utrum de quomodo ejus numeri partes uniri secum possent, ut quantitatem continuam potiusquam discretam efformarent. Imo pleraque Philosophorum pars contendit ex uniatatibus seu entibus simplicibus extensionem nunquam concre1cere posse. Ergo

Obj. Vel rerum sensibilium ideae a mente nostra efficiuntur, vel a Deo : atquia Deo non efficiuntur. Quaedam enὶm sunt ideae obscoenae, quas certe a Deo recipere non possiimus. Ergo &c.

Nego min. & probationis ans. Neque enὶm in ideis malum esse potest vel peccatum , sed solum ubi iis libere adhaeremus, quod apud omnes perspicuum est. Ergo &c. Dices. Deus ad malum non sollicitat: atqui ad malum sollicitaret, si praedictas ideas in nobis efficeret. Ergo EDc. d. min. Deus enim eadem objecta cog-

472쪽

DE MEN Tanoscit. Ergo praedicis ideae per seipsag

non sunt ad peccatum sollicitationes.

PROPOSITIO II.

Ideas reflexione mentis acquisitas ab ipsa mente inci probabilius esse videtur. Prob. Constat mentem nostram reflexione A meditatione posse 10. ideas quaiadam vellit decomponere ; hinc ideae abia tractae, χο . ideas multas in unam colligere , & velut componere, hinc ideae Complexae , ex multis compositae ; hincentia finita jam cognita per cogitationem multiplicamus hinc alias nobis figuras effingimus , hinc entia nullibi existentia, saepe ut aiunt, chimaerica nobis exhibemus. 3o. Ratiociniis , variisque cognitionum jam habitarum comparationibus novas rerum proprietates, noVasque relationes detegere. Verbo dicam, constat mentem posse meditatione, & in suas ideas coeterasque modificationes reflexione multas sibi dare cognitiones quas antea non habebat. Atqui ideas illas reflexione acquisitas mens essicit. Etenim praeter voluntatis desiderium quo mens ad considerandas rerum jam cognitarum repraesentationes, .coeterasque suas affectiones adjungitur, ejusque attentio sustinetur, in ipsa perceptionum efformatione

473쪽

ΗUMANA.

quamdam mentis actionem sentimus ,

quamdam operationem δc velut contensionem. Ergo &c. a Q. Experimur ex mentis reflexione, ex comparationibus a mente institutis quemdam rerum antea ignotarum velut intuitum , novam quamdam repraesentationem in animo prodire , quae ab ipsa mente proficiscitur, ejusque debetur conatibus. Ergo in hac idearum efformatione mentem ipsam agere eXperimur.39. Conscii sumus nos agere , quando variorum obj ectorum repraesentationes , Cceterasque mentis affectiones alias cum aliis pro nutu conferimus : quae quidem Comparationes in eo consistunt, quod mens ab una repr*isutatione in aliam ,

ab una sensatione 'in aliam inspiciat. Quocirca mens agit sic inspiciendo , ab ipsa pendet inspicere , suumque obtutum in his affectionibus figere. Atqui mentis obtutus est idea. Ergo mens ideas quandam essicit. Dices. Mens nostras non potest ideam novam sibi dare magis, quam pictor hominis ignoti vultum accurate pingere et

atque pictor id praestare non potest ; ergo

nec animus.

N. maj. Ratio discriminis est, quod pictor nihil prius sentiat vel cognoscat quod eum aci talem cognitionem dedu-

474쪽

436 DE MENTE

cere Valeat. Contra vero mens praedicta-runa cognitionum velut semina prae se fert, easque aequivalenter continet. Nam I v.

Cum suarum aflectionum ideas efforipat, jam suas affectiones sentit, eoque sensa alias ab aliis accurate secernit. Atqui certe sensus hic intimus cognitionis semen est , quod eam aequivalenter continet.

Quid enim jam impedire posset, quominus id quod sensu tam docte secernit, sibi repraesentaret. χR. Cum ideam trianguli vel rei cujuslibet abstractatri essingit, jam id omne cognoscit, quod postea sibi repraesentat. Etenim prius triangula singularia perspexit; quorum ad differentias accidentales non attendit, sicqu suam sibi dat ideam;

quae jam cognita quidem repraesentat, sed non omnia. 3'. Cum ex ideis mentis & auri unicam montis aurei ideam componit; jam aurum cognoscebat, montisque figuram , quam attendendo ab idea auri non excludi facile perspicit. Ergo &C. Dices. Multas ideas etiam reflexione acquisitas mens invita voluntate patitur. Ergo eas non essicit. I Q. N. conseq. Ex eo namque dumtaxat sequitur ideas illas a voluntate non

essici, sed ab intellectu. Quod sic expliacari potest. Quoties mens ad objectorum repraesentationem

475쪽

U A N A. ' Myr epraesentationem considerandam adjici tur, novas quasdam ex illis comparatio . nibus ideas estiogit. Verum saepe fit, ut invita voluntate mens sic applicetur. Nam invita voluntate sensus quosdam intimos vehementiores sive gratos sive molestos experitur. His autem sensibust mens applicatur ad considerandas objec-

torum repra lentaciones. Erῖo I pSa etIam voluntate invita mens quasdam ideas efficere tenetur.

a'. Quamvis ideas, quas mens invita patitur, ipsa non essiceret ; non ideo neganda esset ad coeteras omnes ideas mentis activitas. Nam ideae, quas invita patitur , non ex reflexione mentis nascuntur; clim tam cito in mente prodeant, ut us advertentiam omnem atque opera rionem praecedere intelligantur. In aliis vero acquirendis, sic incumbit, sic tempus, conatus, & operam adhibet, ut eam agentem , operantem meritb con- Eudamus. Ergo &c.

Obj. cum Mallebranchio. Animus creare non potest atqui crearet, si quasdam ideas essiceret. Ideae quippε sunt entia positiva , quae mens e nihilo

educeret. Ergo dcc. I'. Retorqueo argumentum: Animus creare non potest ; atque crearet, si voluntatis actus essiceret: cum actus illi tam m. V. . . v.

476쪽

int entia positiva, quam ideae. Ergo umlantas non est activa. 2o. N. mi. Ideae non sunt res substantiales : atqui creatio est rei substantialis productio. Ergo &c. Dixi probabilius esse ideas reflexione acquisitas a mente nostra estici ; posset enim ea de re dubium aliquod exurgere ;rum quia non Penitus dignoscitur, num in acquirendis illis perceptionibus actio

quam sentimus sit actus voluntatis attentionem nostram sustinentis potius, quam ipsa perceptionum effectio : aum quia inter Iomnum, vel delirium multae nobis incogitantibus & invitis efformanturi deae complexae. Tum quia positis duabus praemissis idea conclusionis sic velut sponte sua sese nobis offert, ut in nobis Potius, quam a nobis effici videatur trum quia mentis contensio quam expe-ximur , fortasse aliud nihil est, nisi sensatio quaedam orta ex tensione fibrillaxum cerebri quae ad mentis attentionem necessaria judicatur, ex eo quod hi omnes , quorum morbo infirmatum est ce-xebrum , attenrionem nullam praebere , vel sustinere queunt. Verum haec dubia, ex iis quae dixianius, non dissicile tolluntur. Quaeres utrum mens nostra se , suasquantactiones tantummodo lanxiat, an Ver

477쪽

HUMANA

Assirmant cum Mallebranchio nobile quidam Philosophi, sicque arbitrantur nullam sive mentis si ve diversarum ejus affectionum perceptionem, ideamque cla ram in nobis inesse. Carthesius vero, Lockius coeterique cum illis Philosophi

contendunt mentem nostram tam clare , imo clarius, quam corpora nobis innotescere.

Io. Quamdam & quidem certissimam affectionum nostrarum cognitionem in nobis inesse, confessa res est. Sic en1m affectiones mentis conscientiam sui generant , ut hoc intimo sensu alim ab alii, accurate distinguantur, secernantur. Quid autem potiori jure cognitio nuncupabi . tur , quam id cujus ope mentis affectiones aliae ab aliis distinguuntur, secernuntur λ cum praecipuum ipsarum idearum munus sit, ut res diverse non confundantur, sed aliae ab aliis dignoscantur. Fatendum e iam ejus generis cog nitionem non esse ideam seu perceptionem , quamvis illae voces apud pleroiaque Philosophos, maxime Lockium, pro

miscue sumantur.

Nam idea seu perceptio quaedam est affectionum mentis species a sensationibus colorum , saporum , odorum &c, judiciis , amoribus, coeterisque modificationibus diversa. Variarum autEm affecου

478쪽

co DE M E N T s 'tiomam sensiis intimus seu conscientia Laon est species quaedam modificationis ab

illis diversa vel etiam distincta. Quippε

diversae mentis affectiones conscientiam sui generant immediate per seipsas, non vero per sensum quemdam intimum, qui sit nova modificatio ab illis distincta, Seveluti media inter amorem ex. gr. dc ani Maum i alioquin progressias in infinitum admittendus esset. Ergo sensus intimus licet quaedam sit cognitionis species, tamen non est idea leu perceptio qualis habetur . cum triangulum perspicitur. Ue ho dicam , omnes mentis affectiones sensim sui faciunt, non tamen omnes sunt ideae seu percoptiones. Praeterea perceptio ipsa conscientiam sui generat. Ergo dic. His praemissis,

PROPOSITIO.

' Mens suarum affectionum ideam seu perceptionem halet. Probatur lv. Nam mens quasdam ideas incit. Atqui si perceptiones quasdam Scideas essicit maxime suarum affectionum. Etenim cum eas jam sensu intimo distinguat, aliasquς ab aliis secernat; quid deesse potest, quid moras objicere , quomi nus id sibi repraesentet, quo diveris affec-xione. c stituuntur, atque a sese inviceim

479쪽

st u U A u Ita 4σsgigerunt. Omnes enim Ρhilosophi m rito jure semper arbitratri sunt mentereuposse id objectum sibi repraesentare , d. quo sufficienter moneretur , atqui certe nihil accuratilis vividiusque mentem dctsais affectionibus monere plotest , quandi

earumdem sensus intimus. Ergo eas asse rionest sibi accurate repraesentare potest. Et vero claram potentiae activae idearn, qua mens donatur, non aliunde melius acquirir, quam ex reflexione in actus suae

voluntatis. Atqui hanc ideam sibi noti effingit nisi propter actionis suae conscien stam, nisi quia sentit se agere , eoquGsensu actionem a passione dignoscit atqu2 secernito Elgo similiter ex sensu in rim, suarum affectionum ideam efformare po

Σ'. Assectiones mentis alias ab aliis dignoscimus reminiscendo, cum jam in animo non existunt. Arqui tunc eas pecialam conscientiam sensumque intimum non dignoscimus. Erenim sensu in sui in

timum generare non possunt, cum nora , existunt. Ergo &α.

3. q. Restectendo in jectorum percertiones , earumdem rerum novas proprie rates, variasque relationes. cIaroe cognotae imus. Atqui noWarum proprietatum Screlationum ideas claras nunquam acqui

reremus, nisi ex sensu intimo percentio

480쪽

clara estaceretur. Earum enim relationum& proprietatum ideas claras non acquiri mus, nisi quia repraesentationes objectorum sensum sui faciunt , eosque sensus intimos secum invicem conferimus. Ergo

Obj. i'. Admittendus non est idearum progressias in infinitum : atqui si mentis affectiones per ideam, non per solum e rum sensum intimum secernerentur, ad mittendus esset idearum progressus in infinitum : nam ut ipsie duarum affectionum. ideae a se invicem dignoscerentur, agnoscendae forent earum idearum ideae secum dae , per quas secernerentur , quae ideae secundae per tertias ideas dignoscerentur,scque in infinitum. Ergo &c. Nego min. Non enim dicimus assectio nes mentis per solam ideam a se invicem secerni. I v. Per sensum intimum sempera se invicem dignoscuntur; 2'. per id eam non secernuntur , nisi cum reflectendo in hunc sensum intimum earum ideas acquirimus. Quapropter cum in omnes & singulas mentis afrectiones non reflectamus, Omnium & singularum affectionum ideas non acquirimus ; sicque non semper eas per ideam secernimus. πnon admittendum esse tum in infinitum. Obj. 2'. cum Mallebr. Idea clara eanx quinus patet progressum idea-

SEARCH

MENU NAVIGATION