장음표시 사용
91쪽
I8α. THEOLOGIA par trumque expers; quod non ex multis
sibi succedentibus , fugacibus existentiis confletur, sed ex unica existentia, quae inter necessitatem suam semper eadem:Verat. Ex eo autem quod homo quilibet vel mundus unicae huic existentiae roti correspondeat, nemo sanus concluserit mundum aeternum esse. Ergo &c. Itaque. N. min. ad cujus probationem n. maj. Si enim aeterna duratio successiva extri
Deum possibilis, vel tempus imaginarium
in menturam communem durationis enistium quorumlibet assiimatur ; ut homo vel mundus existat aeternus , eum coextiarere omnibus illius mensurae communis paItibus necesse est. Atqui etiamsi mun- dus unicae Dei existentiae toti, quae tora est divina aeternitas, correspondear; non tamen omnibus praedictae communis memsurae partibus coexistit, ut paret. Ergo . non est aeternus; etiamsi toti divinae aete . nitati correspondear. , Verbo dicam, mundus non semper toti Dei aeternitari correspondet, ut loquuntur omnes , & perspicuum est. Ergo aeter, nus non est. Observandum autem est ins hac usitata loquendi ratione, ideo vo-: Lem sempὸr usurpari, quod fixam animo
a Tetineamus communem quamdam mensuram durationis omnium ent1um , Vel
92쪽
psius Dei. Quod responsionem nostram illustrat simul & confirmat.
Eadem ratione solvitur argumentum quo dicitur saecula omnia in unicum instans coitura, cum toti divinae aeternitata Corresponderent. ' ' Dices cum Dagoumerio. Si aeternitas non esset successiva , nihil ratione aeternitatis esset revera praeteritum, aut futurum : arqui absurdum est, inquit, quod in aeternitate nihil sit . praeteritum , nihil futurum ; quod vere Deus creet mundum quem creavit in principio; quod Christus verε judicet vivos & mortuos, quos UC tarus est judicare. Imo przescientia in Deo nulla esset aut praedestinatio. Nam praescientia & praedestinatio sunt de fu- ruris , non forent alitem futura. Ergoedie. in
Sunt Philosophi quidam & Theologi
rebus obscutis & mysteriis assitefacti , a que in illis adeo delectati, ut ame9tiypyLreria loqui, ii qua sese dederit occasio. Quare talentur nihil esse respectu Dei praeteritum vel futurum, sed 1ollim reia pectu nostri', cum res omnes continge res coram Deo immobili labantur, sibia que succedant, ration. quarum Deus sit, quod est centrum ratione circumferentia cujus punctis omnibus correspondet cetiamsi ipsum unicum sit. Adducta semel
93쪽
ea centri comparatione , i rem omninbperspicuam esse arbitrantur, quae tamen, ut observat Dagoumerius, a nemine in telligitur. Alia igixur asserenda responsio, . quae sane dissicilis non est. Dist. maj. Nihil ratione aeternitatis prae teritum esset vel futurum divinae dura' tioni intrinsecum , conc. maj. Nihil ratione aeternitatis praeteritum .esset vel futurum divinae durationi extrinsecum , n.
Equidem nihil durationi divinae intrim secum esse potest futurum vel praeteritum. Etenim durationi divinae intrinsecum nihil est ni si ipsa Dei existentia , cum duntatio divina ut existentia Dei perseverans. Atqui existentia Dei nulla praeterita dici potest vel futura ; est en1m necessaria. Ergo nihil intrinsecum divinae durationi
Praeteritum est vel futurum. Quod certὸ non impedit, quominus. Tes Deo extrinsecae reipsa praeteritae sint
vel futurae. Illud enim est etiam respecta Dei praeteritum quod Deo existente desiit existere, illud verb futurum quod Deo
existente nondum existit, sed extiturum est. Res autεm multae Deo extrinsecae tales sunt. Imb vox illa noniam quam non possiimus non usurpare, clim de futuris Iermonem habemus, apertE satis ostendit.
a nobis adhiberi mensuram quamdam
94쪽
M A T II π A vns. / Re communem sive Dei, sive entium conis Eingentium; eamque rem etiam respecta
Dei futuram dici, quae nonnis post Deum illius mensurae communis partibus coex-
De libertate atque immutatillitate Dei. , Libertas est potentia' agendi vel non agendi pro nutu. Actos aut m Dei, alii objectum habent Deo intrinsecum, sciliacte Deum ipsum; ut cognitio qua' Deus seipse intuetur, ut amor quo Deus seipse diligit. l His in actibus quibus necessariis Deus perficituri, eumdem liberum non
esse , iconfessa res est. Hinc ue ut aiunt, Deus non est liber. ad intra. i L i - Sunt alii actus quorum objectum Deo extrinsecum est ι ut:res contingentes inater illas quaedam reperiuntur'circa quas Deus liber non est, ex. gr. circa virtuatis amorem , odiumque peccari. r. Quaeritur an Deus libet stadaes contingentes, mundum V. gr. in creandum de conservandum, Vel , ut aiunt, utrum Deus ad extra liber existat. .
- Deus in operibus extrinseris Aber est. - ό Demonstratur. Libertas ad agendum
exitu se ab omnibus intelligitur perfectio
95쪽
tate destitutum esse. Ergo dcc. Dist. ans. Deus nunc liber non est libertate imPerfecta , c. ans. Libertate quae nullam 1mperfectionem includat, n. ans.& conseq. Deus quidEm non potest decreta semEl lata revocare , quod inconia tantiam & levitatem vel ignorantiam argueret. Tamen gaudet etiamnum, libertate , cujus aeternum approbat exercitium.
Deus est immutabilis. Probatur. Immutabilis est, qui nec ratione existentiae, nec ratione perfectionum , nec ratione consiliorum mutari potest. Atqui I 'i Deus' ratione existentiae mutari non potest. Ejus enim existentia ita necessaria est, uti sine eontradictione,
ne fingi quidεm possit non existens. ΣV. Nec ratione perfectionum. Qui enim ex narura sua summe perfectus est, is non potest ratione perfectionum m tari, ut modo magis perfectus sit, modb minus perfectus ; naoch perfectionem haheat optimam , modb vera perfectione
careat : atqui Deus ex natura sua summεIwrfectus existit. Ergo &e. 3 q. Neo ratione consitorum. Nim qui
kneque cutissilia nova inite potest , nec jam
96쪽
N A T IIR ALI s. 8'suscepta revqcare 3 is ratione consilio-xum mutari non quir. Atqui Deus neque consilia nova inire potest, nec jam susccepta revocare. His enim mutationibus obnoxii sum homines vel ob levitatem solam vel impotentiam, vel ignorantiam 3 vel quia nova sese offerunt agendi motuva, vel quod decreta jam & cogitata non Valent exequi, atque ad exitum filicem perducere : atqui a Deo exulant imperfectiones omnes; summh intelligens est , summe sapiens, atque omnipotens. Ergo
Obj. I '. Deus ereare incipit, novosque hominum animos quotidie efficit.
Ergo intrinsecus mutatur. - . Dist. ans. Deus creare incipit per volitionem, ab aeterno existentem , cone. majoPer volitionem novam ab aeterno non existentem, o. maj. Nam si decretum illud de consilium ab aeterno non ext1tinet,
Deus haesisset circa agenda indeterminatus. Atqui indeterminatio quaelibet vel haesitatio summae Dei perfectioni repugnata nota enim haesitatur nisi propter ignorantiam agendorum vel impotentiam. Erin
97쪽
A. THEOLOGIA duratio ex multis partibus, id est existentiis multis constetur; sufficit unica exi tentia quae semper eadem perseveret. Ergo & in hoc secundo casu duratio dici potest altera major per relationem ad aliquid extrinsecum , non vero per multitudinem partium , realemque sui ipsius extensionem. Quare duratio Dei non ideo quantitas est, quia altera duratione major dicitur. ' l .se, Instabis. Illa duratio est succemva in qua sunt instantia priora & posteriora rat qui in duratione Dei reperiuntur inta' tantia priora & posteriora. Deus eram
extitit ante mundum, existit cum mundo , & post mundum extiturus est. Ergo instantia priora & posteriora in duratione Dei reperiuntur. N. min. ad probationem dist. conseq. In duratione divina sunt instantia priora& posteriora per relationem ad aliquid extrinsecum ; conc. conseq. Absolute, &cum duratio divina in se sola confideratur ; n. conseq. Si Deum & mundum comparemus cum duratione imaginaria quae
Ma mensuram communem durationis cu-jussib et assumitur, tum percipimus Deum . prius ejusmodi mensurae partibus corre Dpondisse quam mundum , ipsisque post
mundum esse coextiturum. Ideoque petrolationem ad illud extrinsecum fingimus
98쪽
in Deo instantia priora & posteriora. Verum si duratio clivina absoluth & in se sola consideretur, nihil concipimus ipli intrinsecum quod prius sit vel posterius.
Ad hoc enim requireretur, ut essent ex intentiae Dei aliae aliis priores & posteriores. Atqui multae esse non possunt exis-etentiae Uei aliae aliis posteriores , cum existentia Dei utpote necessaria semper eadem perseveret ; clim insuper existensia Dei non sit aliquid positivum ejus essentiae superadditum. Ergo &c. Instabis. Atqui datur instans prius &posterius etiam durationi divinae intrinsecum ei scilicet instans quo Deus tulit decretum de condendo mundo, de in tans quo mundum creavit, sunt instantia diversa certe durationi divinae intrinseca, curri anth mundum conditum alia nulla esset duratio nisi divina. Nam si Deus tulerit decretum de condendo mundo, his verbis expressum, volo ut mundus exiLhat pro tali momento ; instans quo detretum illud tulit, & instans quo mundum e nihilo eduxit, sunt momenta diversa durationi divinae intrinseca. Atqui Deus tulit decretum de condendo mundo his verbis expressum , volo ut mundus existat pro tali momento. Vel enim sic expressum fuit illud decretum , vel his verbis , Volo ut mundus existat. Atqui
99쪽
go Tullo LOGIA non dixit Deus simpliciter, volo ut mur dus existat : si enim res ita se haberet , mundus statim & ab aeterno extitisset. E go decretum de condendo mundo his verbis expressium fuit, volo ut mundus existat pro tali momento. Proindequo
. subsumptum, ad cujus probationem n. maj. Ut enim animadvprtit Baylus actistam objectionem respondens , Deus viadit possibilem ab aeterno durationem se .cessivam ex entibus contingentibus sibi succedentibus compositam, quae initio fine carerer. Atque id lassicit, ut de- Cretum de condendo mundo tulerit his verbis expressum , volo sit mundus exi eat pro tali momento illius nempe dura-etionis successivae extra Deum possibilis , non vero pro tali momento durationis d
Dices. Si aeterna Dei duratio instantia multa non complecteretur , ipsa esset tota simul , esset unicum instans. Quo certe absurdius nihil excogitari potest.
Resp. IV. Jam observatum est aeternam Dei durationem non accurate dici totam simul, etiamsi successiva non sit. χ'. Dicenda etiam non est unicum instans ; quip- apud omnes receptum est , ut instantis
nomen significet aliquid adeo fugax , ut
100쪽
NATu RA s. fissam effugerit, cum illud apprehendere Conaris. . 3'. Si instantis unius nomine intelligitur unica existentia, quod ex Astis intelligendum est; Dist. ans. AEterna Dei duratio essed unicum instans , semper idem permanens
Conc. ans. AEterna Dei duratio esset uni cum instans fugax , n. ans. Instans unicum est existentia unica. Arqui Deus aerernum durat, per unicam existentiam 3 quae sem- per eadem permanet , utpote quae necessaria sit. Quod nedum ridi eusum sit; imo absurdum esset infinitas in Deo fa-gaces existentias fingere. Ergo ε c. i Obj. Mundus non est aeternus e a qui & mundus, & quilibet homo aeter- nus esset, si' aeterna Dei duratio esset indivisibilis & partium expers. Naui illuA est aeternum quod serernitati toti respo ' det. Atqui' & mundus , & quilibet homo toti responderet aeternitati, si aeterna Dei. duratio esset indivisibilis & partium expers. Ut enim mundus non toti aeternitati responderet, requireretur ut in ea 'partes essent quibus coexisteret, & alia r quibus non coexisteret. Ergo &c. Respondeo difficultatem illam totam, esse in verbis, in re vero nullam : quod ostendere facile est, si verborum loco res - ipsae substituantur. Nam eo sensu aeterna