Logica utens, sivè Disputationes scholasticae, super universam materiam dialecticam clarâ brevitate & magnâ claritate concinnatae, ... Authore P. Woltero Schopen, ..

181쪽

Instabis: haec propositio: PEtrus eurrit e significat vel aequivalet huic: Petrus currit aliquo tempore, sed idem est dicere currere aliquo tempore, & currere tempore indeterminato, ergo adhuc currit tempore indeterminato, ergo si unico puncto currat semper erit vera. Respondeo Negando

Minorem, & Major potest distingui: ut

supra: currit aliquo tempore praescindendo an determinato, vel indeterminato : C . Uno horum N. nunquid enim iterum sine propositiones distinctae illae tres, Petrus cum

rit aliquo tempore, Petrus currat aliquo tempore determinato , Petrus currit aliquo tempore

inde erminato, ubi vides primam praesci dere, & talis in casu nostro iret, per quod plura solvo, &puto Adversarios hoc nep re non posse. Idem est, si arguunt, vel significat Copulative vel disjunctive ὁ dico , inquam, etiam abstrahi. Obijcies II. ubi mutatur objectum, etiam mutatur propositio ; sed quando

Petrus currit, & non currit, mutatur obiectum, ergo&c. Respondetur Distinguendo Majorem: ubi mutatur objectum

materiale, mutatur etiam dcc. N. ubi Q

male. C. sed illud hic manet. Instabis: mutatur cursis Petri, sed ille est objectum formale, ergo&C. Responrdeo Distinguendo Minorem: cursus Petri

182쪽

um is in quatenus existens a parte rei. N. quatenus in sipecie relucens: C. sed N. ConsequentiamJ quia talis propositio non est intuit, ra; id est de obiecto ut existente, hoc est, ut existentia sit ratio motiva; sed est actus abstractivus, id est, ex certis conjecturis

iudicat Cursum esse conneXum CumPetro,

ita ut cursus reluceat in specie impressa, de qua in lib. de anima ac ubi de visione be ta. Vel dic propositio mutatur quoadsiabstantiam: N. quoad accidentia: C. Instabis : si maneret eadem propositio quoad silbstantiam, sequeretur, quod Veridi revelata fieret falsa, hoc non, ergo C. Probatur sequela; haec v. g. Chrisus nascis tur, B. Virgo concipiet cte. Reiondeo: hoc utique sequi, iam enim est-Uirgo conciaret , saturabitur opprobriis ; Christus enim lstmel passus, non morietur ampliuS, intel-nge de revelatis speCificative sumptis. Si Micant erg6 omnes propositiones Logicae,

quas veras defendimus, possent falsilicari. Negatur Consequentia, tum quia plurimae aunt in materia neCessaria, tum si quae comtingens per aCcidens misceretur. ad rem

non esset.

183쪽

QUAESTIO III.

An ex propositionibus contradictoriis de

futu eomingenti una fit determinau vera, alte falsa

DIco: Ex propolitionibus contradictoriis

de futuro contingenti, ante praekien tiam Dei, nulla est determinate vera, vesselsa; nec post pro scientiam Dei loquem do philosophice, licet theologice , post

illam una sit determinate vera. Coll. CXSco. in s. d. &c. in qua coiiclusione iunt tres partes: Prima'quod nulla sit de terminate vera ante praescientiam futurorum in Deo, &ita Scotistae contra varios LXtraneos; Altera pars qubd nec post praescientiam philosephice loquendo: patronum habet Calbarinum, Aureolum, Ves-lium , quos P. Hermann omninb hic conafuse procedens vel non legit, vel obiter; caeterum est contra omnes modernos sere, quia hanc subtilem explicationem non au-oiVerunt , vel non penetrarunt. Tertia pars qudd theologice sit una determinate Vera: aliudnon significat, quam qubdDeus sciat quid determinate ex iis sit futurum , uti cum Christianis contra Ethnicos teneo in primo Senten. ubi de modo quo hoc fiat. ' . Probatur prima pars et propositiones

184쪽

contradictoriae de suturo contingenti

sunt, V. g Petrus cras curaret, Petrus cras nou

eurret, sed ex his ante praescientiam DEI nulla est determinate Vera, Vel falsa, erg6Sc. Probatur Minor: per praesicientiam Dei, intelligitur actus intellectus divini,

quo, praesiuppositiS certis decretis, cognoscit futura, sied ante talem actum nulla est determinate Vera, Erg6. Probatur Minor;. ante talia deCreta, quae huiC actui praeponuntur , Vel illum concomitantur ex dicendis, nullus est praedestinatus vel reprobatus ; Ergo nullus essectus contingens, V. g. cursiUS determinate futurus. Confirmabitur a potiori eX sequentibus.

Probatur secunda, & principalis pars eposita praescienta Dei, Deus scit an Petrus V. g. peCCabit vel non peccabit, hoc est in mente Dei vel Theologico, una est dete minate vera, & oppositum inquit Moris nus a Sixto IV. damnatum esse; Tamen

Philosophice loquendo: sic arguo: positi

praescientia Dei effectus suturi contingentes dependent a causa libera indeterminata utrumque facere potente, Ergo nullus est determinate futurus, Ergo nunquam

propositio de tali effectu est determi thvera Philosbphice. Respondent Distinguendo Consequens primum sic secundum: quoad nos C. in se

185쪽

4M et o - . ' N. hoc est, nos quidem non scimus, quid exi alterutro fiet, unum tamen determinato erit. Contra: nec in se determinate essectus est laturus, vel propositio Vera, quia essectus potest fieri & non fieri, Ergo nec

est futurus determinate, nec non futurus, determinate. Respondent: non est determinate fui rus neCessario, & determinatione de possibilia C. infallibiliter, & determinatione de inesse

N. hoc est, potest quidem fieri & non fieri, erit tamen illud infallibiliter quod Deus praevidit. Contra: jam dixi quod Theologice una sit vera, hinc nihil hic de mente Dei misicendum est, sed de essectu in se loquendum, sic arguo: non est necessario fuisturuS, nec determinatione de to ili, Ergo' non est determinate vera philolmphiCe,n quidem determinatisne is inesse , hae enim aliud non importat quam Deum scire,quid fiet. Confirmatur et essectus futurus po-

test considerari dupliCiter , Vel quatenus praevisus a Deo , vel praecise respiciendo causas ordinarias, quas hic liberas 'voc mus ; de primo modo non disputo, de mcundo patet, qubd causa libera possit indi, ferenter utrumque, dc praestientia hanc indisserentiam non tollit, Eri etiam posmpraescientia specificative respectu Causae ' liberae praestiae, nec est futurus determinato

186쪽

s quam plures loqui de hoc Complexo, qu M. Inus dependet effectus a causia libera &l Dei mente, illi quidem bene dicunt esse des terminate sititurum, sed ex nescientia hin

ius subtilis distinctionis.

Obijcies I. contra primam partem ante praesCientiam Dei hae propositiones: Petrus peccabit: nonpeccabit: sint contradictoriae, Ergo una vera altera falsa. Respondeo DL stinguendo Consiequens: determinate. Mindeterminate. C alias nec disterrent a materia necessaria v. g. homo es, non esanimal. Nec dicas priores esse tantum veraS quoad se. Contra: etiam multae in materia n cessaria siunt ignotae nobiS. Instabis: ante praescientiam una est d, terminate vera, altera falsa, Ergo,&c. Prohatur Antecedens : haec est falsaret, vel eccabit, quia ante Voluntatem Dei quae includitur in praescientia, nulla cre tura aliquid potest facere contingenter, Ergo haec est falsa: Bet rus eurret. Respondeo: si sic siuinatur praescientia siuppositum esse falsium, quod sit contingenS,tunc enim

necessarium est Petrus non curret et, Videtur

autem intelligi,postquam Deus generaliter statuit dare potentiam, & in illo priori, a tequam singulatim decrerit, prout nos concipimus Theologiae loco.

187쪽

Instabis: etiam possita generali volunt, te est una determinate Vera. Probatur As sumptum: cuisus Petri certd fiet, vel non fiet, Ergo,&c. Respondeo Distinguendo probationem assumpti: disjunctive. C. d terminate. N. imo hoc patet, quod sit futurus cursius indisserenter & nequidem a

causa extrinseca determinatus.

Instabis: hae propositiones determinatesgnificant, Ergb es sunt determinate verse ; videnter enim synonima. Respondeor tales toto coelo errare; nam & haeci determinate significat 'tins est lapis , dico Ergo determinatὸ signifieare, opponi: vim terminatὸ significare, quae sunt generica ad veritatem ac falsitatem; deinde veritas est superius ad veritatem & falsitatem; idem de falsitate est. Obi; Cies II. contra alteram partem: haec sententia est censurata a Sixto IV. V rum est determinate : Messas veniet, EGO, &c. Respondeo Sixtum voluisse Theologice unam esse Veram, altera jam est V ra quia Venit, non autem quando erat defuturo, Vel quatenuS praeterita.

Instabis : talis propositio Philo2phico

' considerata est determinate vera vel falsa. Probatur Assumptum: talis propositio in ', si est Conformis obsecto determinate fituro , Ero vera. Respondeo et negando suin

188쪽

mppositum quod objectum sit determin te futurum, nisi loquaris dependenter astientia Dei & determinate. Instabis : praescindendo a scientia Dei, dummodo hic specificative praecesserit, adtiis est conformis objecto determinato

tuturo, Ergo,&C. Probatur Antecedens: niC atauS: Antichristus erit, non erit, dicit utrumque determinate, quod aliquando de prae sienti erit, Ergb, &c. Respondeo Ne- Endo Antecedens cum probatione: dicit noc enim duntaxat sit, indisserentia. Instabis: hodie vera est propositio: Scrio, Ergo erat heri Verum, cras scribam: Pronatur Consiequentia,' hesterna enim erat talis de futuro,qualis hodierna de praesenti. Re ondeoNegando Consequentiam,pro bationem distinguo: eXCepta determinatione. C. hac inclusa. N. nam Philosiophiconeri potentia omninb erat indisserens, at nodie seipsiam determinavit. Si dicas, Eino propositiones de contingenti non erunt unquam Verie, negatur Consequentia,siemper illarum alterutra est vera, sied ante determinationem Dei nulla Theologice an-

Instabis: licet quoad nos non sint dete

minate Verae, tamen certum est, quod posita semel praescientia Dei, etiam abstrahendo

189쪽

inhendo ab illa. unum fiet ex duobus dete minate. Respondeo, ut saepe dixi respectu creaturae quodcunque fiet contingenter, libere, sub disjunctione ; respectu Dei veroaC Prophetarum, quibus Deus reVelat, i viros esse effectus determinate, ac etiam Commensurari propositiones. haec ex librisdu interpretatione sum interpretatuS.

TAIs quoque praemittenda est lectio eo-- undem, quae in Logica Docente vel Alphabeto de Syllogismo docui; atque ita de ipsbmet objecto attributioniS experimenta sormae fieri posse monstrabitur, pro quo sit.

MAssensis Maemissarum nee stet

tellectum ad conclusionem pDIco: assensus praemissarum non necessitat intellectum ad conclusionem, ne que necessitate exercitii, neque universialiter necessitate speCificationis. est contra qua lures ex modernis, vel pro utraque necessitate, vel pro illa saltem , quae specificationis dicitur stantes. Sensius est, num quando intellectus fecit duas honas praemissas, easque ut tales approbavit, num in . quam,

190쪽

quam, tali casu possit ab exercitio cones & an possit contrariam, vel saltem disparatam inferre ΘProbatur conClusio primb, quod scilicet

non necessitetur Intellectus quoad exe

Citium : potest: aliquis facere has priemiGras, omnis homo. est animal, sed 'trus est homor tamen cogitare immediate post, quod Resipondent: potest hoC ore proferre. Q mente. N. Contra: experior in me has

Cogitati mes: in Daris debet esse mavor unia versalis asemativa, minor particularis, term nus medius m maiori loco subsecti, in minori lo-

praedicati, Ergo impraemissaesunt bona; omnis somo est animal, sed Petrus est homo ἡ jam sonat non necess&tatur ad faciendam conelusionem, siquis Conclusionem non apprehendat. C. si illam

apprehendat N S inquit, tolli suppos

tum, quod tale est, an dum quis praemisias fecit, iudicavit esse bonas; Conclusionem apprehendaud est, advertat inde siequibananquam, possid tunc abstinere Z Contra et imprimis falsium est, quod conclusio dic tur apprehendi, bene demini conssequentis, deinde illud siuppositum est tale pros Cunda parte, quantum ad hoc, quod con