Josephi Matani De juramento calumniæ tractatus

51쪽

nem manus nihil aliud intelligittar quam Juramentum , quod Deus ipse hoc quasi signo humano more loquendo praestat, velut ostendit Henricus A insvvorth s a When , en ejus verba, i list up mν hanae, Which is a signe in Suvestring os . sb So the Greehe here explainetb it , i milifift v m hand an to bea 'en , anisovem

re υ ηυ right hahid , nimirum cum mamnum elevarent , quod signum Juramenti

erat. Dextera manus caelum Versus esse

rebatur in illis tantum Dramentis, quae quis sponte suscepit, uti memoriae prodidit Robertus Sandersonius se ). Vetustissimo huic, sanctissimoque ritui adhaerentes Judaei elatis ad caelum manibus jurarunt . Itaque dum ita manias ad caelum tollebant existimabant Deum praesentem agnoscere , &veritatis testem , ac periurii vindicem aris

cessere sd) . Hinc Deus ipse Juramenti

52쪽

verba ab hoc ritu mutuatur Hunc r, tum sive ex Hebraeorum imitatione ,, sive quodam naturae ductu quasi Deum intuentes pleraeque Gentes observarunt. Qua

propter Virgilius b ) Latinum, Aeneam

subi ris. hoc modo manibus: invicem juranistes inducens hae canit

se prior P easu se itur sic deinde Latinum Suspiciens. caeum ,. tenditque ad II era demram.

Gentiles urantes: uno , eodemque ritu.usi fuerunt, ut videre est in Celeberrimo; num mo , quemaexhibet Spaniremius ), .in quo inspiciuntur Diocletianus Imperator ejus collega Maximianus: sinistri universum reris rarum orbem tenentes , dextera: vero, ejusque prioribus digitis, elatis . concordiam sibi invicem, jurantes .

XVll. Obi majorem iurisiurandi reIigionem in templo , & ad aram, I, interdum illud ab Ethnicis; praestabatur . Hujus rei laculentum adest exemplum, in Plaut i dente se)GR. Tange aram Veneris . L A

53쪽

Tango. GR. per Venerem hane jurandum

jubebo. Quondam jurantes aram manu contigisse ostendit celeberrima sententia Periclis , quem cum amicus rogaret , ut prore , causaque ejus salsum pejeraret, respondit : Oportet me commodare amicis , sed que ad aras, ne scilicet amici causa pe-jGem , vel inhonesti quid agam, quo Numinis auctoritatem violem , cmendam a . Ita Hannibal se patris voluntate, ac imperio ad aram adductum , eamque tangentem Iureiurando confirmat , nunquam

in amicitia cum Romanis futurum b ). Ipsi

quoque Graeci in emittendis Juramentis addebant ritum tangendi aram Sacram. Cum quidam iesimonium publice dix et, ut mor Graecorum est, jurandi causa au aras accedere ait Tullius sc). Huc quoque virgilius allust canense, arra , mediosique ignes , O numina testor

XVlli. Nunc relictis Ethnicorum Jura

54쪽

mentiti aliquid de Juramento Christiano rum delibandum est . Christifideles tacto altare Jusjurandum praestitisse auctor est Chrysostomus sa), qui in jurandi tem

ritatem invehens ait: αὶ, ὁ τηο is M

es, sudes facram mensam togere , quam nec omnibus Sacerdoirbur tangere 'licet, ct e jurarre ρ Priscum esse jurandi ritum tactis Evangeliis, vel altare, vel Sanctorum Reliquiis tradunt Ecclesiae Patres , quos

inter recensendi Chrysostomus b) , Gregorius Magnus ), alii que apud Gratia , num sae ) : In primitiva Ecclesia per altaria, Evangelium, Reliquias Martyrum se ) J

55쪽

3 si de Martini iuravit sa) . Apud S. Petrum

Damianum Wido Archiepiscopus ad S. altare juravit, vi Ar Iphus manu super SEvangeliuna posita hoc juramentum praestitit: Sic me Deus udjuvet, se ista S. Evangelia . inerum etiam suum . tare fecit ta- 'is Evaingeliis, 'uemadmodum apud nos in more positum est : Immo saepe macta qualibet pagina coram Notario iurare nos di-ςimus. Toto caelo aberrant alli, qui docent jurandi hunc altum tactis Evangeliis is umesse ab Iustiniatios aram illius originem pinsius debemus Iudaeis, qui, ut testat Ir R.

David b ), per legem jurabant , videlicet cum homo dicit: -erit sc , vel sic. Fagius observat apud Onhelum e ) Ju

daeos Mostris hisce temporibus , cum Dramentum praestant, librum Legis manibus attingere d , di unum hoc dusjurandum

56쪽

prae caeteris in pretis habere . Vnde &nos ad Evanginoriam Codicem manum inistendimus quod Harmenopulus I a J vertit

stro Jusjurandum tactis Eva n gestoriam libris est praestandum b ), ac moirente fila me puto e) in templo. Quod quidem locum non habet in Testhim jureiurando Hi namque extra templum jurant , tactis tamen Evangeliis. Verum ab hac iurandi consuetudine eximuntur Sacerdotes , qui propositis quidem , sed non tactis Evangeliis , manu vero pectori apposita, iurant d) domi, intra privatos parietes non jam in foro, & propalam , ut Novella Juustiniani constitutione se)sancitum est.' IXIX. Profane Gentili. jurare coiiuieverant, ut Socrates per hircum, canem, umserem , & Demosthenes per terram , isntes, fluvios, latices, quod sanctissimum Im ramentum fuisse Graecorum veteres credu

57쪽

dere , ut videre est apud plutarchum invita Demosthenis. Magnum apud Aegyp- tios, & solemne fuit Juramentum per Osirin, qui maximus illorum habebatur Deus, veluti ostendit eruditissimus Seldenus sa). Tanto siquidem illum cultu , & honore decorarunt , ut Juramentum per Osirin b factum violare nefas esse ducerent. Athenienses per Isidem jurabant, & The- hani per Osiridem in nubibus existentem e): Scythae vero per ventrem, & aciis nacem , per spatham ; eompertum quippe est ex Scriptoribus sae)eos acinacem ut Deum Martem coluisse; illi enim qI dium non solum, ut Martis insigne sum. rno in honore habuerunt, sed etiam simpliciter ut Martem venerati sunt e ). Acinaci quoque honorem exhibuerunt Quadi ,

quovit De Diis Θris. Vid. Hias plerius de Diis Gem

manis . Marsham. Cam chronte. Herman. Wi us

58쪽

quorum principes, atque optimates eductis mucronibus, quos pro Numinibus co-Iere consueverant, Juramento se permansuros in fide spoponderunt a ). Saxones foedera sua, & sponsiones super arma confirmarunt b ). Turcae etiam per acinacem,& gladium jurarunt se ). Hinc & veteribus maximum omnium fuit hoc Juramentum Ventum, & acinacem , hoc est Medorum lingua gladium, attestari , per hunc quidem interitum , vel salutem; in illo enim humanae salutis praesidia constituebant,

per Ventum aurem animam , videlicet viis tam interpretati sunt, quod nempe tamdiu vivamus, quamdiu halitum , & auram v

ratem haurimus d) . Non solum per

caepe , & allia , verum etiam per c put Regis Aegyptii jurare consueverant e . Gentes pene omnes per caput jura

59쪽

mni ), quod quidem Iuramentum sanctis smum , & inviolabile habitum fuit , quia

caput praecipua est humani corporis. pars, ubi nimirum rationis seclam praestantes. ph, lasophi statuerunt. Animadvertendum hic obiter est usitatam Te Hrmulam capite an puere apud Deos, ac potissimum Jovem ja,

rantem; quoniam nutu , dc commatione cais

pit non levis firmiras dictus accedere videret ur b). Ii a etiam postJul Caesaris caedem Senatus, Populusque Romanus.omnes iura rodecreverat per ea ut, per salutem ,& se

tunam illius Imperatoris c , postea vero

oppressa a Caesaribus republica mos invaluit per eorum Genium jurandi velat ostendit Caligula Imperator , qui cum lavistinas ob causas morte. plurimos quoti die affecisset dicere consueverat, ut scribit Suetonius, se illis poenas infligere, propterea quod numquam per suum Genium jurassent e) . Veruntamen non modo per

60쪽

salutem principum, sed& per suam quandoque, vel filiorum salutem olim jurabant

) : Ita primaevi etiam Christi fidelis ju

rare non dubitarunt per falutem , aut ιπ- columitatem Caesaris b ) : In Veteri quoque Testamento ad hunc fere modum per fals-tem Pharaonis jurari coiis visse deprehen

ditur c Persae per Mithram jurabant; sanctissimum quippe Jusjurandum hoc illis

erat --wθραν, ut docet Brissonius d) . Observandum autem est quod per Mithram intelligatur Sol; Mithri enim , vel Mithra in Persica lingua Dynastam , &Dominum significat se j. Prodeat nunc in scenam imposior post homines natoς maXimus Mahometes f), qui suam detestabilem doctrinam congessit in peculiari lib