Aloysii Antonii Verneii ... De re physica ad usum Lusitanorum adolescentium libri decem. Tomus primus tertius

발행: 1769년

분량: 258페이지

출처: archive.org

분류: 철학

61쪽

Lx aER P Rr Mus. 3s istum . Qui vero illis addebant notitiam Geometriae Arithmeticae rastronomiae , dc uticae , quod quadrisium Mathematicuη appellarunt, prodigii instar in saecularibus litteris habebantur. Nihil itaque de Philosophia , praeter

ahctuam, Q uxorias, addiscebant Dialiniciun dico garrulam, conteruissem,intra xi ac xu saeculo homi- aiunt ingeni penitus dupravavit, vero etiam nimis mubetos errores in Theologia progenuit , de quibus alias Sed nihil magis evincit, quam exigua, cierme nubIa fuerit in tanta aeculorum stris Physica institutho, quam

Iibri de Physicis disciplinis, quos ea incula pepererunt. Exstant in tymologie Isidori Hispalensis, qui vii Saeculo claruit, libri quidam, de medicina , de Homine, de Animalibus , de Mundo , de Terra , de Lapathus , T Metallis: quibus addi debet liber singularis de Natura Rerum in quibus tamen omnibus nihil aliud , quam nomina rerum, d eorum explanationes leves quidem & jejunae, interdum ex Veteribus , inWrdum e trivio desumtae , konrunt. In

libro autem , em marii in eadem repetit is amplificat , quae in libris de Ah nata, Terra dixerat erues ti , Hygini , Nigidii , Qvarronis , 3 Ambrosii infimatiorem Augustini in sumo sententias aliquas adoptat scite ille quidem, ut iis temporibus, sed non ea eruditione , ac delino, quem nobis Braulius persuadere cupii . i Ea enim fuit illorum ae lorum disciplina,

varia esstione memoriam onerare , atque e superiorum ,

doetorum scriptis stagmenta, sententias desumere, Pt rumque nullo judicio. Similis huic Aldhelmi, qui exeunte eo saeculo floruit, est liber de Natura Insensibilium,is de Philosophorum lue plinis. Similis QMda , qui viii Saeculo ineunt magna

planduit opinione doctrinae . Edidit is libros dae Naturare , de Omna et minis, s suae, de onitruis, eadem ratione lucubratoc primum vero illum ad Isidori rati σα nem ream , friistis Clarisivinorum mos erat immersi Augustini no esse, vincunt Beneia Aa ri pN-

sin vera emendauiora ed/dount. 1 Dubi redundans diversarum artium elegantia 3 ubi quinis cumque fere sciri debentur , restracta collegit ri Brat,inui.

Praelati ad Opera Isidori, Mum de tymologico.

62쪽

DERIPHYs I anem conscriptum, ne dicam sere totum ex eo depromtum.

In quo illud animadversionem habet , Bedam ipsum do. Ienter dicere , t haud injuria timere se , ne pro ago haberetur , quod librum de Tonitruis scribere ingressus G tantaque animi contentione excussitionem eum suam

exere, sicut ut appareat, a ceteros, qui id citant, Aeum maxime ob Physicas perstrutationes inmagis not tionem incurrim , quo duo stimimus argumenta, quae illius inculi ruditatem plane demonstrant . Alterum estinateries libri, quae nulla sitim ratione, sed inanibus miecturis tota definitur e percenset enim , quot occisiones hominum, Qqualium portendat fulgur , cum ab oriente coruscat , rursum cum ab occidente , tum cum a deri. die is Septemtriones postremo quid significet , cum singulis hebdomadae diebus tonitru stntitur . In quo quis non putam astrologiam Apotele is leam videat Alterum est, quod Beda frequenter repetat , ejusmodi praedictionem exsuluit m in sitatione Philo sera m ei des tam quous declarat, hujusbiodi conmuras sibi pro interiori Physica suis. . Et tamen qui talibus detinebantur, monsti xum similes o quasi a malo daemone adflati, illis feci,

lis habebantur Nec inmerito sibi , suoque libro Bada timebat ab imdoetis Physicae praeceptionis inii quam severe in eos, qui

Physica delee'tabantur, animadverterent , satis demonstrat calamitas Uiroilii Abbatis e Benediet in familia , qui paullo post ivit Episcopus Salisburgensium . Hic enim cum D ram globosam , antipodas esse asseruisset , in aequalium suo. Tum reprehensiones incurrit qui inaudita Dialectica inde ducebant , inisci a Vita lis novum simium uolen , ac

Lunam, novo ue homines, pro quisus Christis mortem non obit': μ. Et quamquam Mailius sitis animum suum aperiret;

tamen

is perici logum opusculum, certe obtrectaror .r, invidorumque M. Moralitas , atque blasphemiis patens, qui ni fortasse ia/οIL, eo , quod absit , spiritu , aut in qua agicae excogitatio , artu adflatum ... haec fecisse , excogitasse , adferant , . . .

63쪽

LI aERPRIΜvs. 37 tamen tanta invidia os tum hominem onerarunt , ut ad Pontificismax tribunal Virgilii nomen detulerint , quasi

reum violatae religionis . I Pontim rem Bontiaci I, minotino archiepit m commist. a quo Virgiliusne Fideirum communione privatiis fuerit, incertum est quam. Mammabillonius desendat, ingratiam cum Bonitieri r

diisse, fortast tota re accuratius examinuta ea latum ruit opinio Saeculi viri. varii. o. verum etiam xti, immo & post inveteravit , ut qui in Physicis praeter saeculi morem si perent , in magnas reprehensiones inciderent nec hominum dignitati, nec virtuti pa ceret inscitia, , quae ex ea nascitur , invidentiari adeo ut fine, Saeculi ipsemet Silvester II. Ont Nax. qui an te Gerberius Philosophus nominabatur, quod in Iechanicis excelluisset, Waliquot machinas Hydraulicas, Aeson micas fabricasset, quae caeteri nec viderant , nec complecti

poterant: pro Necromantiae prostam ab aequalibus, supparibus habitus sierit. 3 Ex quo quam pudenda imstitia Physicarum rerum in occidente regnaverit, ficiis imtellis piliest. Haec certe tam mira fuit, etiam apud cub issimos quoslue , ut Ambardus epistopus Lugdunensis qui viiii. saeculo, idque raro exemplo , aliquid in Physi-ςis remus intellium , librum do Grinine Tonitruis

lavariae ducem ire jubet, partes suas Bonifacio com=nenis, dat is ibidem . Adde Baronitin ad ann.-c Mah min. nium Annalium Benedict. Tom.II. n.1 .' Lib.23.

64쪽

s ibere eoactus fuerit , ut ineptam superstitionem temporum illorum ob eiusnodi phaenomeni argumentis A Phy scis QTheologicis refutaret , populosque, quid illud

set , doceret. Neque tamen putetis illos , qui per ea mini Geometriae', Astronomiae operam dedistent , heroo aliquos fuisse; st pro inculi more in iisdem artibus e eelluri . Qui si nostris eummathematicis conserantur, vix primismathematicae rudimentis tincti videbuntur ex quibus tamen unus , Quem alter paullo limatius ceteris seripsere. i Quare quidquid in occidente sex illis inculis ad Physicam spectare silomphi judicarunt , quadrivri mathematici ambitu finiebatur, atque sub nomine Geometriae , praesertim ero Apronomiae , tradebatur . a mnae quidem Astra via nihil aliud erat , quam levis quaedam praediratio, seu notitia astronomue Historicae itinique astrologiae M telesinaticae, quae ex Astrorum situ phaenomenis quae dam futura praedicebat. Nec nisi Getherium invenimusaeculo, qui Geometriae, Astronomiae paullo oriuiti ri aliquid de Mechanicis addiderit, pro ratione temporum illorum satis mirabile, nostris vero omnino vulgare Nec aliam phycam vel Historieam4 vel Rationalem apud Occidentales nis in hac temporum periodo aliquis requirat. II. Sed a T. g. In Saecula Flaccus Albinus,seu Alminus . . N o Fris. I. Joannes Cumsanus Novaimensis , Fraim Sta

vestina tantum stariderunt , ei scriptorem ut in ea in hiis rarius ex Graeci comerterunt in Latinum sermonem: ut Nano, Campanus , Rod spirus, II mannus, Adeurdus. et Locupletis fir est Ioannes Sarisberrensis , qui Lmit imolinante Saculo XII. tia aetate tamen non modo Trivium , σQuadrivium illud in Icholis eryonabat, sed jam ahquid Aria

soleticum auaerebatur . , Neque enim , inquit, doctore vehantis in apreimissis /his, arat quaestionibus sDBendis , r qu, hus aut arro tilvii omnium sermonum , aut quadrivii lex totius naturae secreta exponebat. mologici .I. c. 1 a. Disitire by o le

65쪽

Lrs ER P RrΜvs. 39II. sed ne in oriente aliquid melius in Physicis emenitarunt, aut praestiterunt Philosbphiae cultores immo

nec id tentare potuerunt , penitus deletis duabus celeberrimis Rholis, Atheniensi, WAlexandrini ad quas tamquam ad Philosophiae mercaturam quicumque erant Phil 1bphiae studiosi, e omnibus Imperii provinciis confluere m. lebant Nam cum vi saeculo Iustinianus res Gentilibus philosophis, qui Athenis docebant, non modo stipendium ademerit , sed publicis scholis interdixerit; si illud quidquid erat Physica reliquum, quod in theniensi schola ab Eclecticis tradebatur, penitus evanuit. Deinde

eum eouenti Saeculo et aaraoni , Alamindria capta, Mu- sesam illud insene doctissimorum hominum disse riniciatique Bibliothecim quingentorum milium voluminum, tan in studio a Ptolemaeis, Pergamenis regibus axcollecto. rum igne consumserint omnino doctores, libri interciderunt adeo, ut ne vestigia quidem veteris Philos

phiae remanserint. 3 Quare nec viri nec moti saeculo apud Graeeos Philosophiae honos habitus est di immo vero

litterae sere omnes exstinctae iacuerunt. Et quamquam inisclinante VIIII. , maxime autem Saeculo . Opera Constanti

ni Prophyrogennetae imperatoris , doeti hominis, Philos phiae studium quodammodo instauratum fuerit tamen ni

mine solantina continebat, ausa fuit Augusti temporibus Per samen bibliotheci, bis centum mille is vinum, quae arcui Antonius , Triumpis reipublicae eonstitum 4 eopatrae suae

dono dedit . Plistarct in Antonio p. m. 9 3. Viali Ora is

L. VI. s.

A farajius Arias in Hist. Dynast. IX. pag. II 6. 3 temporibus dis Philosophiae dare operan cupi his , in Porph rii , Siniplicii, Themistis, mrbum uer ptis sitim e libant suam , alios scriptores non alebant. Hi et ero scri me nec Platonici, nec Aristotelici erant, sed clectiei, erius Heu, Syneretistic, sentes Putonicam, Ari

66쪽

M DE RE PHYa IC hil eos praeter tristum illud in quadi restina addidicisse , tum ex Historicis libris, tum ex Philolbphicis illius arvi cognia tum habemus. i Quare in Logicis libris Aristotelis Graecorum aliquos versatos fuisse legimus, a in muscis vix Iegimus nisi excipere velimus Nichaelem sellum uni

um, qui 'ergente ad Mininisti saeculo quaaecumque Phy-scae, mathematicae lumen accendit, 3 oc visos in novi lii μοι mos, o lassos lucubravit quem

amen vix, qui imit rentur, inventi sunt. Historiam autem Naturae penitus neglexerunt. Nam qui Anatomiam tetigerunt, e Galeno ad verbum uini runt, nihil omnino addiderunt: ne illa quidem, quae Ga

lanus posuerat, examinare curarunt. Qui vero ad Gemiam accesserunt, nihil aliud sibi proposuerunt, quam metalla mutare in aurum , ut paullo antiquiores tentarant, de quiabus supra iam diximus . Propterea ex hujusmodi hemia nec Physicae disciplinae , nec Medicae arti opis aliquidis tui adferri. In Rronomia vero Uni omnino effecerunt, nec nisi vulgaria unus Walter tetigit , quantum sat fuit,

in Syadrimo circulum in re iniri, vel de amam dispoiarent . Etiam Μichael sellus senior , qui vitii saeculo reliquis' ingenio. Meniditione amesertur , quidquid in hoc genere scripsit, vel ex Platone, vel ex Aristotele mi

si is cientias Arithmeticam , Musicam , pronomiam se , metriana, omnisn principem Philasphiam , quaejem lon--go travore ob incuriam, T inscitiam Impreatorumporterant, siua natastri. Constantinus imper. instauramit . . . . tu δε- , Dum es, ut exiguo eurporis decursu, barbarie profligata urer Constantinopoliso denuo liticiis florerra. Cedrenus in Annalibus ad hune Imperatorem Gaenam aruiem ilia esset

tu mathem scientiis, Aritim etica, Musca Geometria, β Doctrina omnicitia, ubi de A ο -- α it. Et his quidem inter ceteras Graecos, seruti iversena Lima minores, ν

a Constat ex interpretationibus Dialeeticae Aristotelicineonditis a Michaeis sello, Michael Ephesis , Niceta inride, Magentino , Gqragii, alii ue. 3 Consule umim etiam in Oratione in Mirae I UM- lini Patriarchae.

67쪽

Lia ac Rr Mos. riuatus est ut tamen res suminis labiis delibas mittentus, nihil pro rei dignitate disputarit, nullum argumentum exhauserit, multum etiam flagitii admiserit . Ex quo apparet, eos non multo melius, quam occidentales , de ph sca vel Historica, vel atronali meritos 1 e . I III. Ipsi Saraceni homines , seu Arabes , qui a IIII. Sae- eulo tanto studio Philomphiae operam dederunt, ut Omnia. aio ab scholis nostris ad Arabicas sapientia sedem transt Iisse videretur non melius quam Graeci, de Physica, riti fuere t immo si verum aperte dicendum est , tam male de ea meriti fuere , ut veterum Graecorum opiniones suis interpretationibus, ct commentis penitus depravarint. Nam cum non nisi Aristotelem, eumque caeca obedientia sequerentur; uterentur autem non libris Graecis Aristotelis, quos illi Graece indocti percipere non poterant sta Arabicis versionsdus , iisque iere omnibus non e Graeco, seae Syriaco,in Hebraico desumtis , quae mapis magisque a vera Aristotelis sententia recedebant adeo Philusiophi sententias nobis distortas reliquerunt, ut frustra Aristotelis physicam in eorum libris requiras . Huc accessat, quod L gica , metaphysica unice capti, non nisi Physicam generatim persecuti sunt id est ad inros viii corum, de

1 Graecos , qui hac periodo merum, non secus ac Latinoti mero exseriptores pilatores verior m fuisse, certum omnino es. Atque quema iodum Musio inneta, is quo a te disinis, qui ad Saeculum inque vir pervenit, ex Orsebasi μη ma desum tu ita qui postea floruere scriptis, ut ora Nilui, qui de structura Humani corporis scr/ ut Nonui,

gummox Saeculi ponunt ut pellus junior Simeon , qui x I. pauci ahi; .ido etiani uarium cstforte hie ad xii. pretinet , ut non male ex eis silo inferisti inquam , mnes non mo.lo ascias Gahno, sed a posterioribus iliis, Oribasio, Aetio Alexandra , Paullo e placita sua omnia desumunt rne nrs Medicinam aliquam , aut Chri urgiam adtingunt Physicam , aut historiam Naturae non item Verbo arcam, Dones

Gram, qui post Galenum aliquid se Anatomicum, te Medicum iteri consimiairarunt, ex eodem iam si reo mini:

68쪽

et D ER1PHYsro Ais Generatione, de Geo, de Anima , animum adiunxerunt de reliquis vero Physcae partibua , veluti Minudita , cete risque , vix aut ne vix quidem distetruerunt. Cumque generalibus notionibus Logicis, Metaphysicis plus aequo detestarentur; aliquid adiungerent de Theologia illa entab Alaxandrina , inepta sane fanatica , quae nova entia , cua nomina , novasque dicendi brmulas tascuras, intricatas commini Ic batur nihil aliud in Physica praestiterunt, qua in inane quaestiones de vocabulis sine ullo fine suscipere is disputare . Iure ut dicere possimus, eorum Physicam omnem a Logica, Metaphy. iicii sua vi differre nec aliud talem Physicam videri,

quam mera Verba

Plane id demonstrant innumerabilium sere Arabum Phrsea ripta , quae ad hos usque pervenerunt , quorum alii alios pecudum inore secuti sunt, eamdemque philoi, phandi viam scriptis tuis repraesintarunt. a mihi tamen duo sufficiunt Arabes gravissimi, qui exeunte saecula xii. tannam nominis celebritatem habuerunt, quantam paucialita Thophail, cujus exstat Latina conversio a Focoscio ficta hoc titulo infimus Autorida . 3 eiusque auditor Averroesius qui duo tam bene Pitylica dogmata, quae apud Arabes obtinebant , exponunt , ut nihil ultra pos sit requiri. Ex quibus, quid de Arabum meritis in Physica dicendum sit, nullo negotio judicari poteti Sunt enim omnes Peripatetici, non vero .mper sentu, sed interdum Alexandrina interpretatioue maxime dum metaphysim

reperunt.

a C Utile reuoluum Antonium in Bibliothera is p. V teri T. II. O mutvreum Biblioth. Orientali p. aim ps

tinma conmersus est. Ilaxandrinam hila sophiam ex Orientali, seu GaIdalea, Aegyptiaca othagor ca Platonica eun Aristotelica, Storca conjuncta, ut ex alir oriental un supersition bus compositam fmve , diximus in Apparatu nostro P,L c. 9. n.8. s. ubi de clecticis sermonem fecimus. Disitias by Coosse

69쪽

Lrsa PRIΜvs. 43c Theologicum argumentum exponunt. Quamquam Merinroesius aliquando latis feliciter Aristotelis mentem in hy- scis adsecutus est eique tam tenaciter adhaesit, ut nec abstaeirit erroribus desilidendis se prohibete potuerit, etiam cum diti iidio Mullamnaedam relirionis, piam profiteb tur. 1xEt in de oraretis physica . Nec acutius in historia Natuirin Arabes philomphidere potuerunt, a cum nihil in Amma n historia ultra Aristotelem se progredi posse iudiearent , nihil in re --haria ultra Dioscoridem quos tamen tam male interri tati sunt, vel, ut verius dicam, tam turpiter corruperunt, ut qui Graecos illos in Arabum libris reperire conetur , vix agnoscat nec eos sine lacrimis videre queat instar Deiph bi, lacero erudeliter ora, ora manusque anthas. 3 Ueruntamen tantum illi sibi placuere in hoc caeco obsequio, quod Graecorum decretis, maxime Aristotelis , tribuebant , facile

ut sibi persuaderent , magnam doetrinae ingenii lavi dem in hae servitute politam esse , ut a Graecorum sentem

iis, veris, visis, ne hilum quidem recederent, nihil uru

Hottingerum Biblioth. orient loco cit. 3 mantun et ero Graecos fer plores de perideri,int in is es, ve interpolar ni, quam vale neru=ν eorumdem sem, fum expresserunt, fatri constat ex multu iliis Galani volumia, nil us , quae ex Arabito fermone traducta adfrmantur; Grois e non exstantia. Et hae qu/dem in cujusque oneris aucto, rumi, qui in eorum manus pervenerunt , in Iunt /centia, is pro lubitu qui quis imistaris , lectis, te detractis. Freindius, istoria medicinae P. H. pag. 3. edit. Ven taeo 3s. --:, mi mimu iniri ut is ora m em

, parti s re Mimnicat o tamqua=n in Disseretis reae nis, magis fidi, quam in alio minis seri me, habeant-; -- ita frequenter in ejus sensu inter Meta alueinati sunt, urviae Dioscorrdem aratostamrus A. ibi pag. 9 . Consula Luae Acum Hoeptim de Caussis Corruptionis inrtium L. V. P. I 67. qui Ara m errores in eonum tendis Graecis mequitur em m-

er Ierna Mutium apud Finicium ibi Graecae Vol.

70쪽

- εκη PHYsro A. teri inmererint . 1 QMd quam damnosuri sierit disti Plinis omnibiis, maxime Physicis, qvi non nisi varia, ac diuturna periclitatione expolimitur , nemini haud obscorum est

Anatomiam autem non dedita opera, sed praetereuntes tetigerunt, idque ex sententia Galeni, ut cetera r nullum illi incrementuna pepererunt. a In Chemia o D ietiaca , in qua ad insaniam usque multi fuere , non elicius quam Graecos, aut Latinos, laborasse, nec ampliores thesauros consecutos fuisses tum eorum lucubrationes tuae su-Persunta tum paupertas, atque auri fames, qua hemici

illi , qui aliis praesidiis destituti fient , laborabant opemtissime nos docent. Unum est , quod illis debemus , :hmimiae applicatio ad Medicinam, quam ipsi primi tentarunt, magna inne cum malaim utilitate . o sed, ut ingenue, atque aperte rem totam exponam , viam tantum nobis

. i , , ceteris phioseph. Naturalis partitas omnia plane, e Graecis jontitis a serint. Etiam Averroes, celebris lis commentator, .... qui tot tantosque in Aristotelon serosis composuit, nihi quidquam illius Philosaph Atyrmae a jecit, , , sed, ut interpres , aliun dumtaxa in eo loci ve Ius ex- , plicavit. , Freindius ibid.

a Nescio qua de carausa a cadoreum fectione eum uadam

Bibliothecam Anatomicam. . Vui certum, Grai uortiam apud eos fuisse eontemptam, ρ

rationes ue eas, quae manu fieri deberent, servi rehctas fuisse remquo creat, II fuit morantia mirisaeorum, ut refert, crdolet idem Arias Rhaetes ad Mansbrem L. VII. c. I. Inimo Aven a omnes operatione , quae poscerent , ut genitati in ρμcerentin , rem ahominatrone di nan putaL. Ex quo de peraria Saracenorum in Chirurgicis V Anatomicis Dduare posumus.

Excessit tamen inter eos Albucassem, quem μου postea Due ad oti Saeculum ex imere em --t.

SEARCH

MENU NAVIGATION