장음표시 사용
91쪽
sensitique ulcerrimam disciplinam a veteribus ineptiis expumare ex M animo singulas Philosephiae partes ii quasi iactu emendare sibi proposuerunt: ilia in Physicaiystemata cogitarunt, quae non modo unumquodque Pirae nomenon probabili ratione explicarent, sta adversariorum argumentationibus occurrerent sine labore. Nempe cum hi Philosophi viderent , Peripateticos non iam rationibus Philosophicis , sed Politicis strategematis pugnare 3 atque ad Regum potentiam confugere, quo milius adversarios
quoique Iabelaetarent, quasi male de republica inci ligione sentientes, silere cogerent; a callide cogitarunt, nihil se melius lacere pota, ad Aristotelis tyrannidem labe laetandam , Peripateticorumque vim vi repellendam . quam perspicue ostendere, quam noxia errata in Artitote iis libris Physicis, &metaphysicis laterent atque iis clamriora , Golidior systemata substituere Hinc obnus in maxime assendus, uterque Gallus,
viri doctissimi, Qveteris Philosophiae peritissimi , non solum Aristotelis errores editis libris notarunt, axst etiam Democriti systema quamquam alius alio modo Lilli odi
possierunt ostendentes, quo modo ex eorpusculis seu Minanis alia Walia figura praeditis, fiagula res corporea ei ci possent . artesius itidem in ipse Gallus, tametsi ex corpusculis stem suum composuit, tamen aliam sibi pro-Pria in explicandi viam excogitavit. 3 Obiit diem suum Cartesius anno ioiocata Mendus vero quinque Post Mis
si ride quae t putavimus in Apparatu noltro P. I. L.Ι .c. I Q Ide in Philomphi a Naturali adversus rii Oteticos Gen' 16ai. Hic vero libro scripto Exercitationum Para doxicariim adversus Aristoteleos Libri VII in quibus praecipua totius Peripateticae doctrinae fundamenta excutiun tur, piniones vero aut novae, aut ex vetustioribus obs
aera stabiliuntur Gruria poli 16a
92쪽
ε6 RE PHYsICAU1 haec uterque cogitaverat is ii publicum emisi is rat, undique Peripatetici coliatis signis in utrumque hialomphum impetum secer i , eosque viris , equisque e stingere, exterminare, de iere conati sunt. Praesertim, et in artesium tela sua omia iacueriint Primum protestantes in Bel o deinde in villiis P in aliis prori elis, nostri . Principio argumentationibus pugnatum est :quae cum nihil proficerenici nec Recentiores philosophos impedirent,quominus , novis habitis dele stibus, me multas legiones virorum brtissimorum Peripateticis opponerent;
ventum est ad arma semidoctorum . pervicacium, nempe ad convicia, calumnias. Accularunt artesia nossent i, Pelagianwin , Athesmi , Sceptui i , aliorumque errorum tantumque secerunt, ut Gallorum regis auetorietate cautum fuerit, ne Cartesiana philosophia in quibus. dam Galliae Academiis adolescentibus traderetur . I
At cum Recentior physiologia perspicuitate is utilitate sua se commendaret lectoribus, propterea quia elegantissimorum experimentorum ope opinionesis multas, ac mirabiles connrmabat cis ad si castra permisti homines doctos, praesertim post Cartesii, GaMndi obitum, ut adorariorum conatibus ne ullo negotio occurrerent , eosque non semel adducerent ad filentium. Praesertim veri, Ginendiani, qui callidius cogitabant temporibus sermvis sciebant, Peripateticorum tela selicius evitarunt nec modo experimentorum praesidio se muniverunt , sed etiam firmissimis argumentis consecerunt,ma flendi Philosophiam cum Catholicis decretis amico Bedere conjugi . a Quod ipsum multis hinc atque illinc commissis proelis, non sine gravibus vulneribus, magna dicteriorum copia , ut adsolet, consectum est Quamquam vero Cartesianorum 'Mas endianorum labores haud infeliciter illis cederent tamen tanta invidia Ueteres physici Recentiores physicos cumularant , ut nissigravior auctoritas adflictis , ac paene prostratis nostrorum rebus succurreret , me nulla Bret , ut novi isti Philosophim
93쪽
iii illis provincii sis scholis, ubi Peripatetica dominabatur, impune philosopharentur . I Divino tamen beneficio evenit, ut Reges, . viri Priacos in auxilium Eriperisne talis physicae venirent. Ac primum Leopoldus Cardinalis , Ferdinandi Lmagni Ducis Etruriae frater, anno civiocLVII. Aod
i μω superiora semis tanto in bonore fuit Aristotela a d
oliqua gentes, ut qui , eo rejecti, diui Istema Wiu explana re Abi proponerent, aut id facere cogerentum e Aristotelemiaprario marte, sed ex in diis a redi us inani, si primum ostendebant, quam pranicis errores in illius libris rarent ιν fecit .igonus lasendus , ceteri. Immo etsi in Gali/is ona eo ramas raeferTent plerique tamen assendus vix edri Exeris citationum volumine secundo contra Logicam Peripateticam, mare pauli per coactus Iuli atque alieno exemplo cautius more doctus, non Phasicam, T Metapb cam ut Hi propo- Derat palam atque consulto refutare , sed 'atraemate consierat, atque ea ire ratione confutatiovem ni ita Masti vero in D ita e minis hi vhaerentur , extincto Telem , Huicis,arum πο, panem in emere paene sepulti, rari fuere . Adeo ut Claudiui Rerum iactus, cui mandria fuerat ni iniuria
PFi, x Minois Aristotelem inire minaei; in sui Circulis Pisanis de veteri Peripatetica philos hi , editis trivium
Utini an i6 3 - dein Parmin 166i in quibus tibi os omneν cur hi telis examinata positurus in D omine pote trucam inpietatem, qua, si quis alius, acute internisit ut invidiam declinaret, tutius uteret , Diariistica forma r intricata
usus, steri dei partes Aristotelias, alteri partes Ionicorunt, aest=ui Anaxagorae qua ipse eruimrlιores putat, si corrI-gantur addatur Deus corpuscularum conditor , C mo Ἀ-ror. Facile ut in tantis amfagibus lectores plurim/ veram pli ut mentem non adsequantur . Nec id solum feci: orthodoxe sntire, etiam atque raram rofessus es . Consiste eumdem in Proo mi Circuli I. II. III. T iis locis.
94쪽
Angloriun privatam Academiam aio civavcxxxxv instituta fuerat a Theodoro avia , minine Germano, quodammodo dissipata erat coegit,
Londinum transtulit anno io ID Lxiii. Gegibus confidisnavit , quae Rura Societas Londinens dicitur . 1 Tum Ludovicus XIIII. Societatem a Nersenno Parisiis institutam , qua apud Ont mortium, QTheve notum conciones habere blita fui flet , suasore clarissimo COIberto , legibus adstrinxit, au'toritate sua roboravit anno i DIOCLxvI. quae ipsa est Regia Scientiarim Academ a Parisiensis sa Quorum exemplo commotu Leopolitus I. imPerator, S iple Academi Curratoium Naturae, anno CIPI CLII a Baulchio conditam, in. fietatoria auctoritate constabili' canno CIDIOCLxxxvri .. 3)n quibus condendis hoc sibi Reges , ac Principes propotuerunt, ut Naturae investigatio aris, di firmis principiis inniteretur, ex quibus ad hinninum communitatem ali. quod emolumentum manare pocti quod frustra a Perip xetica illa esset sperandum. Regum igitur auetoritate defensi , atque muniti phulosophi Iuniores , nulli amplius dubitarunt, Aristotelis auctoritate postposita, atura Phaenomen suismet oculis i
vestigare, suoque judici porpendere reis peric
rien ger edita Horentiae ann. 1667. Iol postea vero a mechem Hoe io Latine eon ema amplificata Lugduni Batav.I73 I. 4. i Thoma S aalmist. Societatis Regia Scient Britannicae Anglice erita mutini 166s. Gallice reddis otio 1667.
tiar. Paris. 1698 auctior anno 1 or. Hae Aca emia iterumnosis lex Ru temperrea fuit - 1699. remota parte Philo sua , prae a m Academiam constituit e tum aucta erit, i, eonstituto minori numero eademicorum. Lociarationes edi δε- Ient Me t. Histoire de P Academi Royale de Sciences de
3 Mehaetis Bernardi alantini ist. Litteraria Madmaniae Naturae Curiosorum . Giessae PO9. 4.
95쪽
Lia Est PRIMOs. εν 1 in singulis Physicae partibus accuratissime secerunt L 1 phaenomena ex perspicuis Mathematicae principiis adeo inlut rarunt , ut qui talium Physicorum labores a medio superiore aeculo ad finem usque consideret, cum et
ribus milibus comparet, Recentiores Mos aliquid in Phy- se timuit vidisse , reliquos caecutivisse, ingenue meri non dubitet Venim cum Experimentales ipsi etsi ex principiis postis rem argumentarentur, tamen ex hypothesi libere ex ista philos harentur plerarinque taliaque principia reciperent, E 3 quin
mus in Dauia . Alteram Brixiae , nonrinatam Academia Philexotica Naturae, rartis r quae anno I 686. aliquot scripta visa pultavit alteram hysico-Criticam Sem anno I 69 I. cujus lacuseationes aliquae remanent in Iliso inscripto Gallariadi Minerva, Venetiis ectito, de quo infra semet erit. 1 Ab eo tempore, quo cadenrrae Regiae institutae D unt,
physica Historica quod ad omnes em sanrtes inerethali fera diligentia tractata est. Innumerae umoratione ab Animalibus,
de Stirpibus , de ossilibus , erit mi a miris insisti, , .umrasissimisque , in quia r qui uti formari e tomenita tuis de res, qui De etiam minuti mi dem
suci a perspicuitate traditin est . Astronomia item qua titaniaxima fieri Misit accuratio exculta es t ut et Him ceteris mathematicae istae Hrtes aerii μοι miis opitulari possunt.
Et am Anatomici ea mera innumera sedula secantes Banc partem Muralis phalosophiae insigniter cupiermunt τι rumque partium fum, quantum a nobis ntelligi , e consequi
potes , argumentis non contemnenis probastin maxime posteaquam Ha=τeius anno I 628. Ianguinis motum omnem, eucirculationem magnam oculi rejecit , quae Medicinam sera omnem inmutat est.
96쪽
quae probatione indigebant ii huic malo oeeurrendum es se statuit saacus Newtonus An lus , qui edito libro
inseripio hi πω Narur Hii Principia Mathemauis anno Physicos docuit , praetermissis hypoth sibus , non nisi ex principiis certis,' omnibus perspicuis, ut summathematica , philosopharici tum principia illκ mathematici, quae usim in Physica habent, collegit, eaquerem, atque ordine demonstravit . Cuius specimen paullo post in Optica ba dedit, in qua mirabilia lucis Menoni
na clara' firma ratione perscrutaturi, nihil ut possit -- plius accedere. Quae philo2phandi ratio tanto cum plaui excepta fuit ab inlustrioribus Philosophis, omnino ut in Newtoni astra etiam eo vivente gravissimi Philomphi Aneli Batavi, Galli Itali, pol mortem vero nobiliores
omnes Academiae QScholae transierint. 3 Quanto Peripateticorum malo id evenerit , haud peta se intelligi potest . Qui cum viderent Regum praesidio ac favore aditum sibi praecludi ad Experimentalem physicam vellicandam, in invidiam adducendam ; ad Carteis si singulares opiniones inpugnandas spicula converterunt et tantumque artificiis suis secerunt , ut Cartesianae philos
Phiae progressus , etiam post conditas cademias Regias, Principum iussione in Galliis per aliquod tempus retard retur, ut iacimus silo At ahasyidnam in f eis nee rint Cori sui , iusi'--Mmque secta res, restinis in Apparatu nestro P Ι.L.III. e. . usi is utraque Misim feci M. God idem de in ' icii , qui ex utraque si in profecti sunt , -MmMi
97쪽
Lia ER P Rr Mus 'et At cum iidem Peripatetici paullo post animadverterent, politiores Physicos , postpositis liticulis Metaphysicis , de rejecto systemate Cartesiano , ex quo pleraeque omnes na-stebantur , in polienda Physica , idque Newtoniana methodo versari nec jam pro Cartesii, aut aflendi , aut alius Philosbphi placitis, sed pro vera utilior Physica decertarea talemque disputandi viam magnis itineribus in Anglia, Gallia, Germania diffundiis propagari coepisse a subito mutata voluntate ad Cartesianum systema animum
adjecerunt, idque Newtonianis in clecticis quibusque' in Belgio, d in Galliis opposuerunt . Sic magna Waniarni,' virium contentione alii cum aliis decertantes , ad
finem usque superioris saeculi perventum est in quo M. centio philosbphandi ratio, praesertim in Physicis rebus, tot proeliis exercitata, tot seriptis inlustrata, tam bene meest , tamdem de Peripatetica illa veteri apud cultiores nationes justum triumphum egit si
Quod si rem omnem sine ulla partium studio con derare expendere voluerimus , perspicue intelligemus , ad emendationem Physicae , maxime in tam ardenti Peria
pateticorum dogmatum amore , plus contulisse Systematiacos, vpotheticos , praelertim Cartesianos, Ga 1iendi nos, quam Experimentales . Nam tametsi vera philintipham di ratio in Pitysicis rebus sit illa Galilaei , maκstne ut a summo Physico Isaac Newtono correeta exposita est a tamen si totum negotium Galilaei ratione tant modo lixitaretur, vix aut ne vix quidem post plura dic
- in in Ethica idem omnasius, aliique. eruam haene disiplinae non nisi Saeculo xviii. nec niuis vi in amnis ofectionem suam M piann ibutainaei, ad praesunt , ae omnis Gisice, num risita auium a W- exponi Tmlustrari coeperunt.
98쪽
να DRRA PHYsr CApervenire posset . Nam cum Peripatetici philostph variis atque gravissimis morbis fatigarentur , qui progressum sanioris Physicae retardab.in vero etiam omnino imp diebant singulis singula remedia dextere adhibere omnino necesse scit qua: nos tironum gratia breViter percur
I. Peripatetici existimabant, Aristotelis lucubrationibust ingenii, Philosophiae spatia circumscribiti adeo ut in
nulla Philomphiae parte aliquid excogitari posset , quod Stagiritae philompho non fuerit plane perceptum . Opo tui ergo hujusmodi litvnines blandis Q idoneis renaediis . tam pestilenti morbo ad sanitatem revocare, aliquid tempori praejudicatis sententiis largiendo inlapropter quaedan ex Aristotele in singulis partivus desumere Recenetioribus philomphis necesse fuit , ut probarent Peripate cis , sibi jam non cum Aristotele esse negotium , sed cum malis Stagiritae interpretibus posseque Aristotelem Recem ttonim hypothesibus haud oborto colo conciliari. 1
i Id fecesunt in Loetea iustor Artis cogitandi , qui ρω rima inutilia ex Aristotelica III sie retinui , quo facilius
placere Peripateticis suo etiam Iisanus Rufus, Clauber
accommodata . io 8. Ei nostra fouis homo incenti. Tosia mometur , Philippinus uterque: sis postremui , ut phri sphia, Gassendi Hispanis hominisin se initiorem faceret, Aristotelis visebaritate sententia suas, quoad misit, defendit insis Compendio Philosbphico Valentiae edito anno IIII. v Ium. s. in . Exi senianis per GuihInius Lam de Principiis rerum, Par M. 68 a. a. Et tantum non omnes , qui .e Curtesium, pel Gagendum fecuti sunt , quo Derhus moi Mai declinarenι, sensimque in Scholas altum D mu arrent.
99쪽
Lrsa RPRr Μου s. 73 Peripatetici vocibus, ac notionibus generatarus, hypothesibus mere possibilibus, nulla ratione physicam fimiatis, adsisti, nihil tam abstrusumis involutum in Physica reputabant , quod non ex illis notionibus , idque finiti negotio, se explicare posse sibi persuaderent . po tui ergo iis artesianorum, assendiano vn hypotheses
de principiis rerum , comptiores illas quidem verruntamen libere confistas, opponere, quibus abstrusissima quaeque naturae phaenomena Macile. perspicue, ut sibi videbam tum, explanabant quo facilius eripateticis humanioribus palpum obtruderent, inlecebris novitatis ducerent quo vellent severioribus vero, ob similitudinem Philol haliadi , non adeo displicerent.
3. Peripatetici sibi persuadebant , systema formarum δε- μι--n, i uinis, cum ostrina divinitus tradita, praesertim de Eucharistia,' Gratia, adeo esἡ conium Hum, ut alterum ab altero separari uno modo posH. mio tam penitus illis erat infixum, ut contrariam stimetentiam non modo filsitatis Merroris, sed etiam heter 'ἐoxiae accusere nec doctissimi quique dubitarint. 1)- tuit
eodem consito tentaret vir doctus I. Christophorus tu mitis rea fessor Alto nuc, in Physica Conciliatrices, Norimbergae 687. in a. ut Cartemna rasoteti conertiaret . Gi tamen evenis fisci animosior factus , ut erat Mathematicarum rerum valde
peritur, larumque Eclectice philo matur in alio opere inseriapto , Physica lectiva . Nomimbergae 697 volum. 3. in .
Genaro pust. Dogmatica Adversus tomos redivivas. Franc scus Patine Dialogi contra tomistas . Seraphinus Picina ui de Imputato Scholasticis studio e ni in ristotelem, ceterique immo T Iii Seholastie muris is inoante annis. Si a in tanta riterarum, losophiae luce,
mira profecto rei es. Viae insta Appendicem ad Iab. VII.
100쪽
pio illo quidem, inopportuno tamen, liberareri atque eaenistoria Ecclesiae, ex ratione natura Perspicuum Licere , dogmata illa Catholica nihil cum syllematibus Philossiph rum habere communera tamque firma remanere, admissis systemate Peripatetico, quam systemate Recentiorum qu rum systematum neutrum ab Ecclesia pro dogmate fidei propositum fuit. I me defuere etiam non modo ex Pr testantibus, ahsed etiam ex nostris , 3 qui, ut omnem Aria
mine naturae innotescunt, cum scripturas consensi, ab eaque apparente dissensu . Iem 1667. 4. 1 Id praeter ceteror maestiterunt inrue Maugnamus in Philosophia Sacra Ioannes Saguensius in tomismo D
monstrato ' in Systemate Gratia Sc. terque de unimo- rana sodalitio . C mirus Tolosanus, Bernarinus 'Ani ef, uterque Calpuccinus. DumanteI,' osci, terque liti pinus . ea vinium diligent am superavit Fortunatus a r/xra anc/sanus, ei a Dissertatione Physico-Theologica de Qualitatibus Corporum sensilibus. Rixiae anno 7 Ο terum fecundis curis ibidem anno 7 9 ubi Ferram olvection hus modeste fame , sed luculanter occurΥit.
a Praesertim ristoph. Wiuitatus de Consensi Scripti sacrae cum veritate Philo Cartesianae . ramex i6ss. σῶν Theologia Pacifica . u - - 16 s. Itemque Ger Musa nisi Dissertimin Philosoplura E, J. mer e Ca resus murioni, sive evidens Alcitis conciliatio philoi phia Cartesii cum historia creationis primo capite en
idos permost tradita . Lemavri 1669. II.
3 Ludoricus de ea ora Medum Porsensis Cosmopoeia Dirina, sive fabricamundi explicata, ubi Crete