Syntagma Romani Juris AC Patrii

41쪽

3o ontag Rom. Jum, ac Lib. II. Tit.Lnem etiam fieri potuisse. Uerum Iego non . video. cur Civitatibus etiam institutis per divisionem originarie acquiri nequeat. Ut enim praeteream, quod prodit memoriae Tacitus , a Germanis universis per vicos agros occupari solitos, eosque imter se mox pro dignatione partitos de morib. Germ. 26. nil sane hodienum impedir, quominus

per divisionem acquisitio fiat . si plures rem nublius invaserint potiundi causa, eaque inter ipsos mox dividatur. Vide Hettium ad Fufindorf. de

jur. Natur. oe Gent. 4. o. 2. Utcumque id erit, prosecto occupatio, si non solus, certe celeberrimus est originarius acquirendi modus. Porro per O cupationem ea tantum acquirimus, quae in nega ν a , quam vocant , communione manserunt ;Proinde tantum ad αδεσποτα, seu res nullius ν Σωtendi poterit, ea scilicet , quae nondum a quinpiam sint occupata , viaeve semel occupata proderelictis a domino fuerint habita , Qvatctimque ita sint assecta, seu mobiles, seu res soli fuerint, statim occupanti cedent ; ita tamen ,, ut si iure praecipuo a privatis occupatio uat, rerum occinpatarum statim ipsi privati dominium nancistin, tur; sin a populo per universiar έ quod ajunt, quid occupetur, dominium ipsa Respublica ad Lscatur: quo quidem casu res occupatae a summa potestate legem accipienti, & per findus, si ita placuerit, mox dividentur. Quaecumque autem OC-cupatio suerit, sine occupandi animo, & ipsa corporali apprehensione constare nequit. Curti enim justus occupationis titulus sit iisa communio, &jus omnium in res nullius, si Occupatio sola voluntate conssteret , praesto statim essent excenti alii, qui rem occupatam se praeoccupasse QOnteri-

42쪽

De acquiri reri domin. 31derent. Quapropter juris Gentium simplicitati

convenit, ut res quidem mobiles occupentur manibus, aut certe instrumentis a res vero soli saltem pedibus contingantur. Sat absurde igitur apud Plutarchum quaest. Graec. 3o. Andrius illa contendebat , Acanthum urbem se popularibus suis occupasse videri, quod emissum a se jaculum portae urbis infixum esset. XU. Iam vero oecupatio plurifariam fieri potis est: species ejus sunt venario , occupatio bellica,

ct inventior venationis vero vocabula aucupium etiam , & pistario continetur . . ιXVI. Principio igitur cum animalia, quae Cae Io , terra, marique libere vagantur , in primaeva communione sint, eadem capientium fieri Iuris Consultj recte pronuntiarunt I. I. A. I. f. de ac

quiri rer. dom. Bestiarum tamen non unum est

genus: aliae sunt enim ferae, quae scilicet in M.turali libertate versentur, necdum a quopiam sunt cupatae: aliae cicuratae, quae jam captae scilicet, ac praeter ipsarum naturam subjectae dominio mamsuefactae videntur; aliae ei res , seu mansuetae,

quia sub domino natae. Igitur bestiarum hic se. ritas non ex ferocia, sed ex libertate, vel domi. nio aestimatur. Cujusmodi quaeque sint, ex con suetudine potius, quam ex prolixis Triboniani de finitionibus dijudicandum existimo. Cum igitur bestiae cicures, & mansuefactae etiam , quousque custodia continentur, ad alim praecipuo Iure pertineant , feras tantum per venationem Iuriscomyulti acquiri posse censuerunt d. I. I. , a. F. Macquir. rer. iam. Proinde cum in piscina pisces,& in vivario serae a vivarii, vel piscinae domino possideri jam viderentur, jure occupationis erandi

43쪽

mini concesserunt l. 3. h. 4. de acquir. p . Si id impedimento non esset , nihil interesse putarunt sive in proprio, sive in alieno praedio ve nator feras cepisse diceretur. Hinc , laqueo in alieno lando posito, si eo aper ita irretitus es

set, ut se colluctando expedire non posset, venatorem licet absentem pro apri domino habendum

existimarunt , eumque actione in factum ipsum agri dominum, si solvisset aprum , recte pulsare

statuerunt l. ss. β. de acquin rem dom. Tantum injuriarum adversus venatorem fundi dominum που

Ete acturum existimarunt, qui, prohibente domi, no, alienum iundum ingre1liis esset L 13. β. de injur. . ἰXUII. At vero ferarum occupationem ex regulis supra propositis dimetiendam existimarupt, easique non vulneratione , sed ipsa apprehensrone umnatoribus acquiri statuerunt Iurisconsulti, ut contra Trebatii sententiam pluribus placuisse scribit Cajus in t s. f. I. st . de acquir. reri d9m. PrO- inde amore potius, quam jure, a Meleagro At, antam admissam dixeris in partem gloriae a se occisi apri Caledonii apud Ovid. metamorpb. 8. vers. ψ27. Sed apud nos, ceterasque fere, quae regnantur, Gentes, a principiis Romani juris tantum non omnino descitum. Sane in Regno Neapolitano seu ex Friderici I. constitutione et . fud. 56. Dii ex vetustissima praescriptione, piscatio, Vena tioque ad Principis regalia pertinet; proinde sine codicillis Regiis nemini venari licet . Neque vero id injurium videri debet. Licet enim ex jure N surae libera sit cuique, venatio, est tamen ex jure permus , quod vocant, cui addere , vel detra here Majestatis jure .Princeps non prohibetur, at-

44쪽

De acquiri rer. domin. 33que ipsum etiam dominium naturaliter acquirendum antevertere vi principatus Grol. de juribeli. O pac.2.2. s. & Pusendors de iur. Natur. Ο

Gent. 4. 6. 3. oe s u. Uerum idem juris baroni non erit , nisi aut illud praescriptione quaesierit,

aut venationem in studum acceperit de Franch. deris. II 8. XVIII. Occupatione bellica quoque res hostium acquiruntur ex jure Gentium : ejus enim juris intuitu pro rebus nullius habentur ι. I. g. I. f. de acquiri vel amitt. post . Id tamen non inde manat, quod res hostium revera nullius videri debeant, aut hostes dominio rerum suarum excidant sed quia furente bello , omni scedere inter hostes abrupto, tamquam in jure primaevo, liberae invicem pateat occupationi locus. Cum enim ut supra praevertimus, aut jus civile, aut foedera inter Gentes inita nobis dominium tueantur, nulla cum injuria hostes res hostium occupabunt, quos neque jus Civitatis, neque foedus ullum abalieno manus abstinere jubet. Quin jure Gentium non tantum rebus hostium belli tempore recte po- timur , sed & ea, quae a nobis hostibus sunt erepta, a veteribus dominis vindicari mequeunt , si ante hostes ea possederint, bello tamen amiserint. Eo lane jure a Romanis retentam Syriam Appianus tradit in Mil. Mithridatic. nec Antiocho Pio redditam , ei pridem a Tigrane Romanorum hoste

praereptam .

XIX. At illud disceptatum video, cuinam cedant res bello captae, ipsisne militibus , an vero Reipublicae, cujus auspiciis bellum geritur . Ea

quidem in re, ne prolixas aliorum ambageS eX- scribam, controversam dirimere cum Grotio pla- Tom.IL C cet

45쪽

34 S tagm.Rom Juris, ac Patr.Lib.LI. Tit.Lcet de iur. beu. π pac. g. 6. Io. o sequ. Cum eo enim non absurde distinxeris inter publicos belliathiis , qui imperatoris jussu exercentur , ac privatos , qui injussu ducis a militibus compendii sui gratia, aut virtutis ergo suscipiuntur. Ubi res ho. stium captae fuerint in actu privato, eorum fiunt, qui eas privato ministerio ceperint. Sane & j in re civili, si quid hostium exorto bello apud nos deprehendatur, nostrum fieri scribit Celsus in LI. h. I. β. de acquir. reri dom. Contra vero quae

capiuntur in actu publico, & ducis jussu suscepto, non militibus ea quidem , sed Reipublicae sunt addicenda. Hinc cum res soli occupari non si leant, nisi in publico belli adhu , agrum ex hoste captum publicandum esse scribit Pomponius in I. ro. F. de capi. oe posit.

XX. Ad occupationem etiam inventio pertinet . Per eam acquirimus , quae vel sua natura

nullius sunt , quaeue dominus , abdicato sponte dominio , pro derelictis haberi voluit. Pro derm licto enim nihil habebitur, nisi dominus ita sum rit affectus, ut illud in rebus suis porro censeri nolit 46. b. t. Proinde quae ignorantibus excidunt, inventoris haud erunt , furtique se obligabunt , qui ea dominis ultro non restituerint β.uit. eod. Quin ne ἐυρετρον quidem recte poterit ab inventore peti, licet possit honeste accipi I. g. k.ρε de iura. Quapropter licet nulla spes affulgeat

amissa reciperandi, donec vel solo desiderio rem persequimur, pro derelicta non erit. Hinc Sc Ουes lupo ereptae nostrae pergunt esse l. 8. ult. F. fam. ere c. & merces levandae navis, vel nausea

gii vitandi causa ejectae pro derelictis haud erunt, si usquam inveniantur l. 8. F. ad leg. Rhod. Quod

46쪽

De rer. dimis oe ear. assu. dom. 3s ad reliquias naufragii tamen, lege Rhodia Romae receptissima olim eas ad fiscum pertinuisse recte conjicere videtur Salmasus de moae usuris. eoque jure a publicanis Cycladas habitantibus Eudaemo. nis bona direpta fuille crediderim ι. - β. eod. Verum crudelissimum sortasse visum Antonino Primcipi humanissimo, ultra naufragium saevire quempiam, eorumque spoliis ditescere Principem, quibus pepercisset iratum mare. Proinde mox idem Antoninus , non Constantinus , ut ibidem videtur evicisse Salmasus, de luctuosis naufragorum reliquiis compendium fiscum sectari vetuit ibi. C. de naufr. Fridericus II. Antonini aemulus, cum in Occidente rursus invaluisset, ut naves, & bona nata. fragorum ad litus ejecta fisco certo post tempore addicerentur eam certe consuetudinem in Regno Neapolitano receptam, si intra triduum do. minus non supervenisset , testatur glossographus ad constitui. rapinas. de surrip. aliqv. de nam frag. in Fridericus inquam pientissimus Imperatoreum morem aboleri jussit primum in toto occidente Uit. de satur. consuet. contri liberi. Eccles. dein in Regno Neapolitano quoque, extrema satinecessitate eis indicta , qui bona naufragorum

inVaderent. Damnatorum vero bona non fisco quidem, sed heredibus deserri cavit; verum heredes ipsos in quadruplum teneri jussit d. consein rapinas. de surrip. aliqv. de naust. Apud nos igitur res quidem naufragorum ad fiscum pertinent, si dominus omnino non superveniat consit. δελ- nae. de officisecret. At vero res inventas locorumbajulis deserti jussit Gulielmus I. nisi furti inventor obstingi vellet. Eas intra annum nisi vim dicasset dominus , fisco generatim addici voluit

47쪽

36 0ntagm.Rom uris, ac Patr.Lib.II. t. Leonstit. pecuniam. de pecvn. inveni. in reb. alim. XXI. Thesaurus etiam jure Gentium inventoricedit. Thesaurus vero est latens pecunia, cujus βο- minus ignoratur. Proinde si quis pecuniam custodiae causa sub terra condiderit , qui eam amOU rit , ut servus apud Plautum in autular. Euclionis

olla subrepta , surti obligatur L 3 i. β. i. f. dracquir. rem dom. Iam vero sub senioribus Primcipibus thesaurus olim sine discrimine totus pertinebat ad fiscum , ut ostendit Iacobus Gothinfredus ad L I. C. Theodos de thesaur. Verum Hadrianus thesaurorum inventores sortunae mune

re omnino defraudari noluit , edictoque cavit , ut, si quis in suo thesauruin invenisset, eum totum sibi haberet; si in alieno, eum cum soli domino partiretur; si in loco publico , locisve religiosis repertus esse diceretur, dimidium inventori,

dimidi lim fisco jussit addici. Quod si malis artibus

inventus esset , a fisco totum vindicari voluit Spartian. in vit. Hadri 18. Facile definieris igitur , quo jure thesaurum acquiri voluerit Hadrianus, neque antinomiam expaveris inter β. 39. Ax. 3c L31. d. de acquin rer . dom. Ejus enim dimidio flandi dominus accessionis jure potitur: occupationis jure dimidium alterum inventori cedit. Ius utrumque concurrit , si in suo dominus amico Hercule thesaurum inveniat: et igitur Occupationis , Sc accessionis jure totus adjudicabitur. XXII. Iam vero per constitutionem Friderici I. 2sevd.s6. ab Hadriani edie o descitum in Occidente non fuit. Ibi enim thesauri dimidium ad fiscum pertinere jubetur, si in Caesaris, aut religioso loco thesaurus repertus esse dicaturi. Proinde post ipsum Fridericum aenobarbum in Regno Neapolitano,. idem

48쪽

De acquir. reri domin. 37 idem iuris obtinuit. Gulielmus Ι. tandem res omnes inventas , ac thesauros ipsos sine loci discrimine adsticum pertinere voluit consein pecunia. de pecvn. ix ent. . constit. dohanum de oss.fecr. Rursus tamen Carolus II. Hadriani edictum servari jussit. cap. quia non decet. de thesauri Verum ea lex in Regno non diu stetit. Ex vetustissima enim praescriptione thesauros apud nos fiscus hodie sibi vindicat. Occasionem fortasse praescriptioni dedit Constantini constitutio in ι. i. C. Theod. de thesauri Ibi enim cautum, ut thesauri dimidium inventori cederet, si is rem fisco desse ret . Cum igitur inventores contra Constantini mentem toti thesauro inhiarent , nec in partem fiscum admitterent, suamet fraude toto thesauro multari coeperunt et eadem poena ad innoxios paulatim extensa: ita tandem praescriptioni locus.. XXIII. Hactenus de acquirendi modis , quos simpliciter originarios appellari diximus. Unicus acquirendi modus originarius fecundum quid

est accessio , eaque rei jam nostrae incremem tum acquirimus . . Rei vero jam nostrae incrementum oritur vel naturae beneficio di, vel arte &industria nostra , vel , adjumento naturae simul Sc artis , Hinc accessionis apud doctores orta

divisio in naturalem , industrialem , & missam. Ad naturalem accessionem retulere Iurisconsubii faeturam , infulam in flumine natam , & a Dυionem , seu latens incrementum illud, quod

munere fluviorum praedio nostro paulatim .accedit. Ad accessionem industrialem pertinet adiunctio , specificatio , eommissio e ad mistam . denique plantatio , satio, fructuumque perceptio . De sim gulis pro instituto videndum.

49쪽

3 8 S tagm. Rom furis, ac Parr.Lib.ΙLTit.LXXIV. Quod igitur ad naturalem accessionem, cum principio Stoicorum ascito Iurisconsulti proenunciassent, partem potius viscerum maternorum, quam animal foetum esse l. r. 6. I. de ventri in prijure naturalis accessionis domino matris addixere partum L 6. F. de acquiri reri dom. Rursus cum

ex principiis Romani juris numinis alveus quod ad usum quidem publicus esset , ejusdem vero

proprietas ad eos pertinere videretur, qui prope ripas haberent agros Vinn. ad β. . de rem Δυis insulas etiam in flumine natas eorum esse censuere Iuri consulti , qui praedia contermina flumini posside rent; modo ne insulae ad alterutram ripam acce. derent . Id enim fi fieret, eas illis adjudicandas existimarunt, ad quorum agros divergere videren tur 22. h. t. Cum tamen apud nos hodie ob Fridetici Riobarbi constitutionem Dud. 2.36. flumina navigabilia, & ex quibus navigabilia fiunt, regalibus accenseantur, haud absurde statuas, eam Iurisprudentiam in Regno admittendam haud esse. Denique quod per alluvionem beneficio fluminum agro nostro paulatim accrescit , nostrum esse Iin risconsulti putarunt. Alias si ejusmodi incremen. tum restituendum fuisset, neutiquam dignosci posse videbatur, quatenus vicinis abrasum , & cui re. stituendum soret f. eto. h. t. Secus de avulsione tamen edixere Iurisconsulti, qua fluminis impetu pars alieni agri nostro palam adjicitur. Agrum enim avulsum a domino vindicari posse credide.

runt, modo cum alieno agro nondum coaluisset

2I. b. r. . I. s. g. 3f. de rei vinae XXV. Iam vero non omnibus promiscue agrigius erat alluvionis: nam pro agrorum diversitate

alias ipsis possestaribus, alias ipsi Reipublicae co

50쪽

De acquiri reri domin. 39debat alluvionis emolumentum. Scilicet quoad intelligi potest ex auctoribus de limitib. o finium regundor. agri vel limitati erant, vel arcifinit: his quidam jus erat alluvionis , neutiquam vero illis. Porro limitati dicebantur agri non solum , quod certo modo definirentur, ut perperam plerisque visum, sed & quia per eos jus eundi promiscuum esset. Hinc vias, seu limites quoquoversus habebant, decumanos maximos scilicet, camdines maximos, actuarios, subruncιυos. Quouiam igitur his limitibus agri circumscribebantur, jus eis alluvionis esse non poterat ι. I 6. f. de acquir. reridom. Ιidem limites cum publici censerentur , in flumine eis contermino natas insulas non contermini possessioris. sed primo occupantium esse recte statuit Ulpianus in I. r. h. o. F. de flum. Cons. Cuj, Cium obsiem. a. q. Ager arctfinius ita dictus ex Varrone apud Iulium Frontinum is libri de liminagri ab arcendis hostibus. Hi enim agri, ubi capti forent ex hostibus, veteranis dividebantur, ut & hoestibus arcendis, & subigendis agris, consectis sibpendiis, utiles se praeberent. Hos quidem agrOS nuulo certo modo definitos tradit Frontinuς, sed soLsis, montibus, fluminibus, aquarumque divergiis . circumscriptos: eis igitur jus erat alluvionis , ne ex Veteranorum damno Respublica compendium sectari videretur. Eosdem ego agros limitaneos dictos existimem: hi enim & in limitibus hostium erant, & a veteranis tantum possideri poterant l. I. C. Theod. de rere. limit. Ιidem & occupato. νii dicebantur, quod prout agri modum occupasset miles, septisve inclusisset certa spatia, ea jure praecipuo sibi haberet II. C Theod. de rei mind.

Ab his agris haud absimiles , quos adsumptus, aut