Institutionum iuris canonici breuiarium a Iosepho Carpano ... in gratiam Romanæ iuuentutis elucubratum eidemque pariter directum anno christiano 1691. Additis fastis legalibus Romanæ academiæ Intrecciatorum

발행: 1692년

분량: 344페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

eomputandum a die praesentationis,& a 'titiae elacionis,mtγ' sentite, nisi legitima fuerit causa ; quo casu non currit tempus, ut gloss. hie ; alioquin amittit Ius quaesitum sibi per electionern ipso iure , quamuis ad cauthelam tutius esset ferre sententiam declaratoriam, ut notatur in c.commissa, de Aection. iv 6.

S. Eadem Gonstitutione

. Electus autem post consensum praestitum debet intra duos menses petere confirmationem a Superiore, nisi fuerit legitime impeditus. Confirmare autem Λbbates , & Priores sibi subiectos non exemptos ad Episcopum spectate. si Abisum de Hectia 6. & confirmare Episcopum pertinet ad Archiepiscopum, α Λtchiepi, scopum ad Primatem , vel Patriarcham G bome si I. dein i, nec potest Vicarius confirmare , nisi in constitutione Vicariatus spocialiter hoc exprimatur , sicut nec potest ieι committi consecra tio, nisi ipse Vicarius sit Episcopus. Potest tamen dari Vicario potestas committendi consecrationein Episcopo . Rebuff. ubissν. in forma Vicariasus. Exempli autem de ni venire ad Sedem Apostolicam. Abb. in c. I. ne Pinat. vis. Das; quamuis dicant aliqui , quod etiam Abbates exempti sint consentandi per suos S periores immediatos. Colligitur ex c. cum o c. cum dilectus , O d. c. bona, de ele L ,

Quod si electus non sit adhuc confirmatus , non potest res E clesiae administrare, etiam sub praetextu Procurationis, vel oeco- uomatus. Quod atapliatur etiam in aliis benesiciis , quia administrans ante confirmationem dicitur intrnius, de redditur inhabilis ad idem beneficium , etiam sequuta confirmatione . Ampli tur etiam in temporalibus , ut recipere censum, colligere stuctus &c. sed limitatur, quando confirmatio esset petenda a Papa, di electiis esset valde remotus c. nihil de eum Electus vero a Papa, di potest se ingerere,& habet ea , quae sunt Iurisdictionis . Abri in c. ιransmissam , de elem nu. 3. Vbi dicit hanc esse commune

. S. Confirmatus debet a sede Apostolica petere litteras confirma

42쪽

rionis suae tenorem continentes. Sed poterunt etiam ipsi eligen- . tes petere , ut colligitur ex G dudum it a. de elea. Istas antem litteras debet ostendere eis, ad quos ea res pertinet, quia ista est quaedam qualitas extrinseca, quae non praesumitnr nisi probetnrcsfrid , ubi gloss. de elemon. in s. Et ideo tonsuratus si est no. natus ad Beneficia, debet insinuare litteras suae tonsurationis. Rebussi in e. postulassis, de eleris. excomm. n. Is I. Amplia idem procedere, ut exhibeantiar litterae consecrationis, vel in Abbati his litterae benedictionis. Potest autem peti confirmatio etiam per procuratorem , si electus iusto impedimento non possit venire ad sedem Apostolicam , qui proeurator debet esse lassicienter instructus c. cupientes de Aect. in 6. & si causa est grauis . non te. netur constituere procuratorem e ruerelam, deumcuras. de interim non cadit a iure suo ad rem in Huamuis da eiecit in 6.

S. Is autem Confirmatici non conceditur nisi cum causae cognitione . Eteonfirmaturus de multis inquirere debet, utrum bono zelo, vel malo fuerint moti eligentes.' Idem demeritis, seu sufficientia electi, ae de studiis eligentium ,& electionis processu e. eum nobis, de elect. de hac omnia debet diligenter discutere glossin v. m. ida, o ibi Arebid. Io: Mo. ct alii de elect. in o. alias peccat mortaliter. confirmans indignum. : ' si vero electus non fuerit confirmatus,incidit in infamiam facti quia homines opinantur,quod eY culpa electi electio non habuerit oectum. Sed in veritate si non confirmatur ob processum male fabricatum , non incurrit in infamiam c. super eo, de electo

Si vota eligentium in duas se diuiserint partes, praeserendus estis, qui iudicio confirmatoris dignior est. Quod si aequaliter suo rint digni, est locus gratificationi. Et dignior est qui aptior est . ad munus, cui praeficiendus est . Gonet. δερ. 8. regis Cane. gloss. q. nin. IO3. Idem dicitur de Institutione', si patroni sint discordes, de unus unum, alius alium praesentaverit.

Ei s vacante

Si concurrat postulatus cum electo, praeferendus est electus, na

43쪽

pollulantium numerus esset duplo maior, H diximus : Si vero postulantes ignorariter indignum postulauerint, & numerus ipsorum sit duplo maior, nec postulatio , nec electio valet . Si vero scienter, postulatio non tenet, sed eleiato , licet eligentium numerus sit duplo minor. ' .

ι l . . . . . .

Qusdisi aliquis est contradictor, debet citari. nominatim is

opponendum contra confirmationem faciendam de tali &e. Et si nemo appaleat, debet fieri citatio per publicum edi vin in s ribus Ecclesiae, in qua facta est elestio, ut si quis velit opponere contra futuram confirmationem , compareat in tali loco . coram tali superiore , tali die hora ad dicendum causam, quare confirmatio super tali erecto sequi non debeat, etiam cum peremptorio termino &c.' Quando autem eontradictor est certus , ipsum non afficit citatio per edictum, sed debet nominati qeitari , ut Iura diximus , S. Sciant tamen . i

Opponens autem si deficiat in probatione, non potest eunt. poenitere , imo punitur tanquam calumniator ad rex. in L I.6 ad S. C. Turpit. Et per triennium a beneficiis Ecclesiasticis est, sis . pensus, in quibus si propria auctoritate se immiscuerit, caret eis ipso iurς c. s. s. m. de elea in nisi manifestissimis probation, hus docuerit, se vitio calumniae carere, ut si probaret se iust' errore ductum fuisse, v notatur in l. transigere C. de oransact. .

g. De illo

Saseipiens ordines a Schisinaticis scienter, etiam si abiuraue- . rit stlaisma, non potest eligi, nec cum eo dispensari. Limitatura quando ignoranter susceperit, ut glossi hic. Cum eo autem, qui . abiurauit schisma, nec suscepit ordines a schismaticis, vel susceo. Pit ignoranter , potest dispensari, & electio est confirmanda. Sed an Episcopus possie in hoc dispensare Et videtur quod sic, per rex. in can. vi constitueretur 3 o. dist. Sed glossi viti in c. a. de schisemat. in D. tenet contrarium, nempe quod solus Papa dispensae cum eo, qui scienter suscepit ordines a schismatico dc hoc tenet etiam Abb. in c. quia diligentia de eis I. Sed Dec. ibi tenet quod in diis

44쪽

T I T. X. 33

Indistincte Episeopus dispensae , quia Papand sibi eon reseruauit Tenenda tamen videtur sententia glossae scilicet quod si scienter suscepit , solus Papa dispensat: si vero ex ignorantia, nisi fuerit crassa-supina, etiam Episcopus dispensare poterla , ut in simili dicitur in c. I. a. de ordinati ab Episc. & etiam tenet Sylvester in inb. schisauiticus num 3.

s. uitar

Notandum est quod per electionem e trahitur spirituale eos iugium cum Ecclesia, per confirmationem ratificatur, & confirmatus exercet ea , quae sunt Iurisdictionis, non autem ea , quae sunt Ordinis: di per Consecrationem conlammatur, quia cratus exercet etiam ea , quae ordinis sine; α ide' sequituq

De Consecratisne

Consecratio debet fieri intra tres menses post electionenia , nisi legitimum fiterie impedimentum; di hodid per Cone. Trid. sesue a 3. a. de re' . aispositum est, quod etiam Catabinales , qui Episcopatum habent, si minus Consecrationis intra tres menses non susceperint, ad fructuum perceptoruna restituti mnem teneantur r& si infra totidem menses id facere neglexerint. Ecclesijs ipse inre sine priuati. Et in stis. 7. eq. p. de reformati di situr quod prorogationes vltra sex measta coacessae nulli sinat

9. Ordinationi

In Consecratione debent Interesse Episcopi ad minus tres; MMeus enim Iacobus Apostolus , ut dicitur in textu late ordinatus a Petro , Ioanna, & altero Iacobo, prout habetur in Constitutionibu cistolisis Clementis lib. 3. cap. eto. o lib. g. cap. 2. Sed quaeritur . si Iacobus iam erat Episcopus ex eo quia crat Apostolus , quomodo postea init ordinatus pRespondet Glossi in eam se. 66. dist. quinque modis. Primo quod Apostoli erant simpIices Sacerdotes , sed poterant ordinareia Episcopum, sicuti Moyses consecrauit Aaron. Secundo 'sidd auica

45쪽

antea Apostoli erant consecrati ii sibilaci ι ea v billici'. Tertio quod ipsam non ordinauerunt: sed tantiumnodo inre duxerunt formam conseamdi . Quarto quod non in Epist pum , sed Archiepisco consecrauerunt. Quato quod ipium non ordinauerunt , sed intronuauerunt ad administrationem, . Primae tres responsiones videntur meliores. l . S. Euocaxati Ad consectationm faciendam debet Metropolitanus conuoccare suos Suffraganeos, di si aliqura conuenire non possis, debet sui praesentiam incere per epistolam. Est autem aduertendum Consecratio mienda extra Romanam Curiam debet fieri in Ecclesia, ad quam promoti fiterint, ii saltem ia . prouincia, si commiud fieri potest Conc. Trid.IE 13. cap. a. de refom.

Quod si Metropolitanus iusta causa In peditus non possit ipse consecrare aliquem ex suis suffraganeis, poterit alicui ex Coepiseevis suis vices suas dem dare; & rvid dieitur ex Coviscopis , quia non habentibus dignitatem Episcopalem Consecratis demamriri non potest .

- , S. Illud quasitam . . . . - . . .

Si in Prouincia non sint Episcopi Comprouinciari, quos possit Μetropolitanus conuocare, tunc debet conuocare isto. pos vicinae Prouinciae, qui si conuenire nollent, possunt cogi a Metropolitano, vel a Papa . Vel si unus tantum Episcopus iaΡProuincia sit superstes, iste poterit cogere vicinioris Prouinciae Episcopos per tex. in μά. m. 6 .di'. in quo ponitur quid sit agen- .um ex Conta Sardinasi in casu proposito. Gisgregatis Consecratio debet fieri die DomInico hora tertia lucis, quiα hac hora Spiritus sanctus descendit, ut habetur in Aps. cap. I. didicitur incam nocte de confren im I. Modus vero is Confestatione seruaadus ponitur hic inua.

46쪽

FΑcta Consecratione Archiepiscopus, de Patriarcha debent petere Pallium , quod plenitudinem potestatas designat, sin quo non possunt consecrare Episcopos. Est autem Pallium vestimentum rotundum ad modum torquis, albi, seu pallidi coloris, di habet quatuor Cruces nigras. Prima est ante pectus. secunda super brachio dextero. Tertia super brachio sinistro . Qitaria retro ad collum. Quae Cruees significant mortificationem vitio. rum, prout esse debet in Praelato, ut inquit Abb. in nunde auct.

Pallium sic definitur in textu Est Metropolitanorum insigne ornamentum , quod sumitur de corpore idest de Aleari 3 S. Petri, pastoralis officii plenitudinem designans e Mificasti, ubi notatur, de elect. Petitur autem a Papa in Consistorio , & petitiones pro palliandis solent fieri ab Advocatis Consistorialibus , praesente

apso palliando, vel eius procuratore. Quamuis autem in textu dicatur, Metro vitanorum, eam en eo utuntur etiam Primates, &-Patriarchae. In Curia vero nemo potest uti Pallio, nec deferro Crucem ante se, nisi Papa.

S. cuias receptis. Si quis voluerit aliquid palliando obiicere, debet prius iurara docalumnia, & inscribere se ad poenam talionis, idin ad parem

poenam , seu ad poenam extraordinariam, quod intra duos mem es obiecta probabit; alioquin procedetur ad traditiquem pallii,

di ipse punietur ..

S. Sed eo .i Archiepiscopi non possunt uti Pallio nisi certis diebus, & in..ter Missarum solamnia, di in sua Prouincia tantum , nisi id habeant ex priuilegio, vel nisi permittat Archiepiscopus alterius Provinciae, vel nisi id habeat ex consuetudine, quae sit legitime Praescripta e. ex tuarum, o de Oct. o Ua pall. Cum autem Pallum non egrediatur personam, cui concota , non poterit

47쪽

L I B. I.

alteri commodari ad utendum, sed solum ad videndum . Abdirn e. ad hoc eod. tu. & cum eo sepeliendus erit. Sed si ad aliun Archiepiscopatum transferatur, debet nouum Pallium habere vern e. bona si a. in D. ubi glosi. de postulas. Praelati & mortuus debet sepeliri cum ambobus Palli s, prout tenent communiter DD. in

c. ad hoc .

De Vita, . Honestate Praetitisum

SAtis dictum est de modo ereandi Episcopos, videndum nune

est de ipsorum , & ceterorum Clericorum vita , & conue satione a licet enim haec rubri fit inscripta , de vita , ct Mnestate Praatorum, nihilominus etiam de ceteris Clericis intelligitur; unde in Decretali ponitur tita generalior, de visa, o bonoais

alis autem debeatis vita,& honestas Praelatorum, habeo tur in pluribus locis Cone. Trid. vi s . s.cap. a. de reformsess a de res . per plura capita. Et ut paucis complectamur omnias Ttalatus debet esse sine crimine . non conuersans cum impiis , in corrigendo seueram Iessitatem adhibere debet, non tolerans ma Ios , orationi vacans, hospitalis , sobrius , pudicus , oon Iucri cu pidus, habitu decenti incedens tam in Ecclesia, quam extra silebet esse peritus litterarum,& negotiorum , non tamen negotia tor , di hodie acquisita per Clericum ex illieita negotiatione appli cantur Camerae Apostolicae tanquam spolia, ut in eoiistitos. Pij. IV. Nauarta in traia. de θοι. cieris. S. 7. num. q. c ' s.

Praeterea Epistopus debet praedicare Euangelium suis subditis, & si est impeditus, debet hoc facere per alios, de debet com pellere Archipresbyteros, de Plebanos , ut ipsi quoque praedicentici sermonis facilitate vitia reprehendant, & ad ianos mores horrentur. Et si id ipIi non fecerint, poterit Episcopus subtrahere illis fructus beneficiorum, de aliis eoa assignare, qui id agant, quous que illi ossicium suum impleant. Quod si sint Ecclesiae nullius Dieecesis, & Abbates, stili Superiores earum fuerint negligen tes, poterit Episcopus intra cuius Dioecesim est Ecclesia, vel MO nasterium, compellere eos tanquam Delegatus Sedis Apostolicae Couc. Aly . de refo . cap.2. Non debee autem Episcopus permit ἐςrς, ut priaicent hi Regulares, qui su9t extra clausuram, vel

48쪽

qui ab obedientia suorum Superiorum recesserunt Demum Epileopus curare debet, ut omnes Clerici per se, non per substitutos diuina expleant ossicia, di Episeopoeelebran ii , aut alia Pontificalia exerceati assistant , & inserviant , atque in morum de more psallendo Dei nomen reuerenter, distincte , aedeuote laudent, ut vestitu decenti viantur, & super hoc est Cen. si io ν s. sisti ininti, per quam statuit, ut Clerici, etiam i minoribus ordinibus constituti, & Clericali charactere insigniti& illi, qui beneficia, vel pensiones obtinent , etiam coniugati, quamuis exempti, tonsuram, de habitum Clericalem, scilicet vestes talares, & similes militiae suae conuenientes deferant, & in futurum eis tantum beneficia conserantur, & inobedientibus poenam amissionis beneficiorum imponit, & eorum beneficia taminquam vacantia impetrari posse , de peasiones ex se extinctas esse declarat , de ita iudicari mandae . sic etiam curare debet Episcopus , ut Cleriei ab illicitis ven

tionibus , aucupi;s, choreis , tabernis, lusibusque abstineant, atqueet morum integritate polleant, ut merito Ecclesiae Senatus diei possint, Conc.IU a dere' cap. I a. Qualis autem debeat esse familia Praelatorum, & eorum su-ipellex , ponitur pluribns in locis eiusdem Concilii , ut supra

D. O io Archidiaconi

DIctum est de Episcopis. vertam quia post Episcopum primum locum obtinet Archidiaconus, merito sequitur prae

sens tit.

Sed quaeritur, quare si ordo Presbyteratus est prior, de di gidor Diaconatu , non ponatur primo loco de Cincio Ακh, presbystri, de deinde de ossicio Archidiaeoni t Respondent communiter DD. qnod licet Archidiaconus sit inferior in ordine, est tamen maior in dignitate, quia Arehidi conus exercet Iurisdietionem fori contentiosi, δe Archipresbyter solum Iurisdictionem fori poenitentialis, quae dieitur Iurisdictio vo luntaria. Maior autem absoluta loquendo est Iurisdictio comtentiosa, quam voluntaria . Contentiosa est quae exercetur inter Partes cqntradiceat et voluntaria later partea volentes. In hoq

49쪽

tamen sunt seruandae consuetudines Melesiarum; unde si In' aliqua Eeclesia est consuetudo, ut Archipresbyter praeferatur , ille praeserri debet. Abb. in c. I. de σα A rpresbyt.' Archidiaconus vero dicitur primus Diaconus; unde debet esse in Diaconatas ordiu constitutus c. I. demati . . Est autem Archidiaconus Iudex ordinarius, faciens diuersum Tribunal a Tribunali Episcopi: & constitutus ess Vicarius Episcopi a lege datus, ad illa munera exequenda, quae propter m ores occupationes non potest Episcopus exercere. Et eius ossicium est audire iurgia,& controuersias clericorum, & illas terminato, etiam imponendo poenas . Et propterea appellatur oculus Episcopi Glos L in e. D. de Clerici aegroti eam LM--.u I. o u a. dist. 93. quia per enm videt,&corrigit Episcopus vitia sitorum subinditorum. Desumptum est hoc nomen, oculi, a Babiloniis, quorum Satrapae oculi Regis nuncupabantur, ut refert Philostratus in vita Apollond. - . Archidiaconus autem debet deferre ad Epniscopum ardua; sic causae matrimoniales non possunt per Archidiaconunt terminari,

quia solus Episcopus id p Mest . Ita statuit Conci Trid. As a

vi resinat, cap. 2 .

ARchipresbuter est Vicarius Pistopi constitutus a lege ad

ea, quae tiant voluntariae Iurisdictionis, ut diximus. Dicitur autem Archipresbyter primus Presbyter, cuius munus est subleuare Episcopum circa spiritualia. Due autem sunt Archipresbyterorum species; quidam enim sunt urbani, de quida

exteria

Vrbani sunt qui in urbe, idest in ipsa Ecclesia cathedrali res, dent, lableuando onus Episcopi, ut ossicium i incohando, idea solemnet celebrando , idest Missam solamnem sufestiuitatibus . lemnioribus: Item benedicendo populo Gliam Episcopo ,st, licet in Matutinis , quando legi, debent Lectisnes. Gloss. . Et in ceteris prouidendo , quae pertinent ad sacerdotale ministerium et non tamen possunt exercere ea , quae pertinent ad Episcopum aquatenus Episcopus est, ut consecrare, ordinare, conficere Chris

50쪽

. Exteti sunt, qui circa singulas Plebes constituti sunt, diuina ministrantes, di Sacrameraa; de praeimit aliis Presbyteris illius Elabis, quos niniere debent , ut sua impleant ossicia , alioquia denunciare Episcopo;& licet suis Plebibus praesint,sicut Epilaopiis Draeest Matrici Ecclesiae, nihil tamen contra decretum sui Praesu. lixondinare possunt,&ardua Episcopo deserre debeat, ut si quae viderint corrigenda dic, . Dicitur autem quod sicut Archiiliaconus debet esse tu Diaeo. natus ordine constitutus, ua Archipresbyter debet esse in Pres. teratus, aut talis aetatis, ut insta annum possit promoueri, de promoueatur , alidicia beneficium amittit c. I. de viati ct quai. od procisit etiam in omnibus, qui habent Ecclesiam Patrochialem. Rebussi in Da nam bene . uti de inis promoti infra am. ubi minit plures ampliationes, & limitationes. Episcopus vero quando eligitur , des tasse saltem in Subdiaconatu. Archipresbyter vero, Abbas , Decanus, & Praepositus debent esse Presbyterid. e. I. In alijs sumit prima tonsura; unde quilibet poterit hiare beneficia , etiam pertinalem residentiam requirentia, id etiam curam animariim babentia, si habeat primam tonsuras , dummodo sit in ea aetata, ut possitis r. annum promoueri ad ordinem .adnexum illi benescio . Idem Re Κιω-d sex isti M tallas.

Isum est de Vicariis praelatorum constitutis a lege, faciem V tibus diuersiim Tribunal a Pr latis, arae vidend- d

Vicariis,'irus striati sibi met constituunt, qui saetant idem Tri- hunal cum ii iac quamuis de Iure ciuili nemo possit facere sibi Vicarium , is in urb. me niat. Iudici lici haberi lae. sereatον. Iicte hodie consuetudo aliter is habeat tamen de Iure Canonico permissum est, ut possint faceresibi Vicarios, quia maior est o ..eupatio Ecclesiasticorum, nempe ia regimine animarum scis. sunt etiam Parochi in necessitate constituere sibi Vicarium. Vndet Vicatiorum plures sunt species. ' Primo enim alii sunt Vicari j, quos Praelati sibimet constiatuunt, qui sunt amouibiles. Et istorum alii sunt urbani, alii exoteri . seu foranei. Vicarius urbanus est Vicarias generalis rem

dens

SEARCH

MENU NAVIGATION