장음표시 사용
651쪽
de Pure Imp. circa Sacra. 63 7
copos obtinuit. ' Quum is humanis valedixerat . non filios tantum ducatu exuit Otho magnus, sed dc jus sacrorum sibi rursus arrogavit, Praesulibus in hac provincia constitutis. At pejor Arnulpho malo, ' immo acerrimus scelerum vindex, & vitae melioris assertor. Henricus Bojorum Dux, Patriarcham Aquilejensem mox castrari, dc Archiepiscopum Salisburgensem excaecari praecepit, haud levi juris a fratre circa sacra recuperati argumento. - Jam vero quis nescit, hujus parentem Henricum, priusquam Rex fieret, liberae potesaiis in Saxonia & Thuringi a Duccm appellatum p cui ipse Conradus Imp. neminem in regno aequiparem se scire assi mavit. ' Nec minorem in sacris ausioritatem sui arrogarunt ceterarum provinciarum fortissimi Duces . Gisil r-tus in Lotharingia. Everhardus in Francia, in Suevia Buris Chardus, Princeps clero perinvisus, ec Monachis inprimis; qui cum Phocas magis & Ludovicos Pios, quam Fridericos dc Ludovicos Bavaros optabant, tyrannice eum rexisse
a Verba Statuum rivariae auctore Liuiprando I. a. c. T. Herunt ista: AEquum Iustumque nobis vicietur , ut quod praedecessores tui non habuere , tibi concedatur scilicet Patenus totius BHOaria Pontifices tuae subjacea ηι ditioni ; uaeque si potesaris, aeno defuncto , alterum ordin re. Idem Rex appellatur in Chron. Cosin. Prag. a. 937. etiam WitDChindus Corri I. Anm. apud Mei m. s. I. p. Π.rmum ei tribuit a Cum propter alia, tum quia par Regibus jus habebat in suo ducatur Gue ut Iustinus l. I. c. 7. ait: es non regiam vitam , proximam tamen Majesati regiae degebat.b Quia privilegium illud scili Arnulpho datum , Dit r. p. 3a9. t
336. in Lei it. ιοm. i. iuncto Cl. Gundi gii Henr. Auc. p. 93.c Stilo monachorum. Flepidanus in Annalibus au A. 9I3. Optimum daeem Basearioram vocat; & causim ejus egit Brivineius p. II. l. a.
d Dilmarus restitutus lat. 339. Tempore intonis III. alius Henricus, Bavariae dux, Gode ardum, tunc Pressterum, Abbatem Coen bis Althaens praeponere voluit ; cat ille per biennium jusa satis excusatione restitit - - Sed tandem idem regimex. juxta Ducis decreιum,
652쪽
culparunt; Regale Sacerdotium esse Novi Testamenti, non Ducale, causali. ' Arnoldo equidem privilegium conces.sum esse videtur; at ceteri Duces . quemadmodum totum illud jus ordinandi sacra Imperio tribuebant, ita sin si, prorata territoriorum, Hus participes esse voluerunt. Vasa odo rem, quo primum sunt imbuta, diu retinent; & illi similiter . quam semel, deficientibus Carolinis . animo conceperant , potentiam constantissime urserunt, & a quibusdam etiam Episcopis regales honores mature impetrarunt. Egeminplo sit Hermannus Billingus, Saxoniae Dux, cui Albertus. Archilpiscopus Magdeburgensis, regium in modum obviam procellit,.ab Othone M. id propter multatus. Alii qua Ecclesiarum Advocati jus legendi Episcopos sibi sumserunt: uemadmodum Theodoricus, Mosellanorum DuX, mortuoratre Alberone, filium suum adhuc impuberem, dato Adjutore , Ecclesiae Metensi Episcopum obtrusit. ' Alii aliis causis: ut ex his saeculi decimi oc undecimi exemplis, a.
tis constare putem, Dominos regionum, si non omnes. salistem potentiores, jam ante Hildebrandum natum , justissimo titulo, ex Caesarum munificentia, vel conniventia, potest tem acrorum obtinuisse. Sequutis temporibus non minus opportuna magnis hisce
succcibus fuit Henrici IV. pueritia, rcgni &. sacerdotii discordia; interregnum longissimum , dc quivis alii transitus rorum. Vae illi regno, cujus Rex puer est i Didicit hoc damno suo Gallia : in Germania vero quantum Henrico imis
. De Giselberto, Epistopos & Abbates constituente, Hugo Flavini
Censis Chron. Vird. p. I. pag. Ia4. De Burchardo Heribertum Aupiae praepositum pellente, & Luithardum instituente, Hermann. Contracius σου A. yaa. p. 38a. Di tmarus pag. 332. ita inibit: Audioi tamen uouis nullos pastores) sub Ducam , quod plus doleo, sub Comitum ρο- restate, magnamsustinere calumniam dcc. Add. Ill. Lude g. in conrad. I. c. s. Cl. Hahnii mur. Muc. e. . dc His. Germ. . I.pog. 3I, 3Σ.h Diimar. tib. II. Hi t. pag. 37: Sigebertus A. Ioo9.junct. Chisset. 1n Alsat. vindic. e. 2. Diuili od by Coos e
653쪽
de Pure Imp. eirea Sacra. 63 3
herbi & male educato, de Imperatoria auctoritate decessit ,
tantum ornamenti Curiae Romanae dc Principibus accrevit.' Pontifex, quod totum retinere non poterat, mira calliditate, cum Statibus communicabat, Senatus potentiam augendo . suae consulturus. Quin utrique. & Imperatores& Pontifices, in acerrimis istis de investitura contentionibus, ut fieri solet, multa donarunt, multa Confirmarunt, uo sibi conciliarent amicos. Henricus Leo , Saxonum &avarorum Dux, sicut inter omnes Imperii Proceres sae. Culo XII. potentia eminebat, sic & investituram cum a
nexis proprio sibi jure vindicavit. Renitentem habuit omnem clerum ; sed ipse Fridericus Barbarossa , strenuus
ille jbris Majestatici Sospitator, privilegio indulsit . ut in
terra S lavorum tres Episcopos, hi denburgensem. Magn politanum ac Racesburgensem constituere, eosque per virgam investire posset. φ Idem Leo Aldenburgensem Episcopatum transtulit Lubecam , sua auctoritate : Geroldum Episcopum nominavit, homagium sibi praestari voluit ; aliaque insignia juris circa sacra edidit documenta. Contra Pontiis sex Summus, Eugenius IV. Adolphum, Ducem Cliviensem, non modo cum omnibus Ecclesiis. Capitulis, mois
steriis , Archiepiscopi Coloniensis, & Monasteriensis Episcopi jurisdictione spirituali liberavit; sed & hanc in ipuam ejusque filium *Jonannem transtulit. - 1id multa Z Quia Principes jure hereditario. & majestatu aemula illa Sup
rioritate territoriali nitebantur, jam seculo XIII. vel x Iv. tritum vulgi sermone invaluit proverbium : Duces cae C M m m m mites a Singuli , quod Mi animur suggessisset , facere impuae poterant.
stribit Lambert. Schamab. ad A. I 63.b Tiberii exempla, Sueton. c. 29. e Diploma Friclerici produxit Madmia de vetusare Datum Bruns Ap xi I p. Ia I. Diploma Leonis. V. Cl Mehmerus de Iar. Goles. Prol. lib. I tu. 3I. S. 3s. Disputationes inter Leonem & Episcopo,
narrat Helmoldus I. Chron. SIav. c. 62. & II. e. 9.
654쪽
miles esse Papas in suis terris, & aliud non dissimile : αμjus es regio . ejus es religio. h Paucissimi eorum Concordata
Nicolai V. contumeliola, & vi extorta, calculo suo prob rant. φ Territoriorum Ecclesiae pleraeque a Dominis fund tae erant. dotatae, aut beneficiis, Advocatiis, & tutelis ornatae. - Ncc inepte plurimi in suo itam sibi, immo plus licere existimarunt. quam Imperatori in Imperio languem te. ς Ducum & Comitum nubes mihi in promtu esset, qui diu ante Re formationem , collapsam Ecclesiae, & m nachorum disciplinam reformarunt ; Practatos dc Abbates nominarunt ; fjus precum primariarum sibi vindicarunt, sse seque, ut paucis omnia complectar, Fulei defensio6s cs' Protectores exhibere conati sunt: h sed provexit orationem meam benignitas Vestra jam longius; ideoque tempus est, ad juris hu)us firmamenta & modum veniamus. sarta tecta manserat hactenus, ad saeculum usque xv rPontificis & Episcoporum circa doctrinam potestas: de m ribus
a De Ducibus Saxoniae id testatur Strych. δε jur. Papal. Prisc. Evane. e. I. f. Io. de Ducibus Cliviensibus Foliman. dejure in re e. e. f. 31. de Comitibus Hollandiae, ex Philippo Leidis , simile quid attulit Grat. de Au . Reip. Bat. c. S. . De cujus ortu Sarpius sis. Concit. Trid. I. Londorp. e. rv. a T. pMνI. p. a Q. Pusend. de Reb. Suec. I. xv I x. S. Ios. Praeter rem id cennos dum damnat Mev. ad Ius Lub. qu. pr ι. 3. n. 22. nisi propter ab
e vox plurimoram, quae extat in tractatibus apud Lemnitium Cod. . pl. p. I. u. I t. ipsis C cordatis chest, apud Schilterum post IV.
De Bavariae Ducibus id ostendit Meibomius, ad Tassilonis diploma
t. III. p. I96. de aliis Magerus c. 9. d. Adv. arm. n. ει 3.
. Eyben diseo singularem de hoc axiomate scripsit 's Cons. Me m. Chron. Berg. r. ILI. p. 3 7. Baech. de reformas. MonaW. apud Leibnit. t. II. p. 93o. & de Saxoniae Principibus nuper professa opera Dn. Reinhaesus, in mediια. de jure Princ. Sax. Vid. Q. Gribneri ι. I. p. 18 I. seqq.h Ita enim vocantur in R. I. a. is 1 . f. 18. , a9. & tales esse jubenatur in R. I. a. I sa. . g. I. Isa6. f. . id quod vel unice lassicit ad iustitiam reformationis. V. Schili. de c. a. S. a. Diuitiam by GO le
655쪽
de Pure Impet circa Sacra. 6 I
ribus tantum corruptis, ec abusu jurisdictionis Ecclesiasticae,
querelae erant motae ; ipsis sacris seic immiscere religio videbatur. Nunc autem Hieromonarchia ad eum impudentiae excreverat gradum, ut indies magis magisque servilem humanarum constitutionum larcinam persentiscerent Potestates civiles . ideoque larvam caerimoniarum, immo Medusae Gorgonis caput, magno Theologorum & populi assensu, execrarentur. Leo X. sponte sua ad sacram tirannidem pronus, Puccii Cardinalis impulsu , nundinationes indulgentiarum , per omnem Germaniam, tum in Magdalenae ibroris,
tum in Moguntini AEp. usus instituebat. Pastor ille vitio creatus suis Annatis, suis Palliis, immensis isto vilis lanaeprctio, Christi ovile deglubebat ; ipsos ue Principes hoc pacto suis tributis & proventibus spoliabat. am o
durata horum fuerit patientia, vel ex unius Friderici Sapientis cunctatione patet; qui utut Luthero impense favebat, nunquam tamen accessu & alloquio eum dignatus est. νSicut liberi parentum morosorum obligatione se non statim exsolvunt; oc civium gloriosissimum ossicium est, bonos Imperatores voto eX petere , qualescunque tolerare: sic ecabusuum emendationem a Papa dc Caesare, tanquam Eccle- Rectoribus & Advocatis, sine scismate exposcebant. Sciebant Protestantes, quam exitiosae sint mutationes in diuinis r moveri haud posse sacram illam ancoram, ut non simul fluctuet Rei,p. tota navis. Solliciti hacpropter erant, servare unitatem spiritus , in vinculo pacis; unam omnibus optabant fidem, unum baptisma, unam ad normam verbi divini compositam vocem : sed quia flammis totam urbem
late haurientibus, ab ipso incendii auctore hamos atque dolabras frustra expinari videbant, ad Concilium liberum, in
. Meidan . lib. xIII. Thum. I. I. Strauch. dig. exοι. v. Quanto rectius Tiberius restripsit: Bom pUOris esse , tondere pecus, uondet e-
656쪽
sinibus Germaniae habendum, uno ore provocabatur.
Hac spe rursus decollante. Principes pauci, quippe boni, Hermannus Archiepiscopus Coloniensis ; Iohannes Q,nstans, Saxoniae Elector ; soachimus Il. Brandenburgicus ; Ernestus, Dux Luneburgensis ; Philippus, Hassiae Land gravius; Iohannes . Dux Clivi ensis. aliique Principes & Civitates liberae apertius Reformationem instituerunt. h Tandem foedus S mal caldi cum . Mauritio Saxone interveniente , post tot
inducias, erupit in bellum; principio triste, exitu gloriosum ; secuta enim Pasiavit fax Milios , quae in Comitiis Rugultanis deinde est confirmata, aurisdictionem Pontificis Ecclesiasticam in Ordinum, Augustanae confessioni addictorum, territoriis suspendit, ipsisque jurium , honorum, larium& templorum possessionem perpetua lege- firmavit. φSic verum comperit esse sedes Latina, quod Bernardus Eugenio quondam praedixerat: utrumque gladium haberes voles . utrumque perdes. Sed gladii Germanorum, ex vaticinio Prophetae, 'nondum contusi sunt in ligones; necis dum lanceae in falccs conversae. Lupus aliquandiu pacem
colebat cum agno, leopardus cum licedo recubabat. Quem admodum autem serarum impctus, diu retentus & infrenatus, vehementior esse consuevit ; sic turbidi Dillingcnses &Societas Jesu , quam nec Oriens nec Occidens satiaverit, fractis legum repagulis, per nobilissimum regnum calumniari, furcre, ac bacchari coeperunt; ipsique Protestantes, Vatinianis Theologorum odiis inter se divisi, majoris operae esse, Parta tueri, quam acquirere experiebantur. L Notae sunt
Lampreu s ad Philippum Sydnaeum ep. 6o. λ Is 77. scribebat: Ge
657쪽
de Pure Imp. eirca Sacra. 6 3 sunt Cochlaei , Raemondi, Pallavicini, Varillasii, Maim.
burgii, aliorumque adversariorum criminationes: Principes coeli praetextu captasse terras : privatos specioso libertatis nomine abusos esse, ut disciplina antiqua , votisque monasticis luti, genio liberius indulgere postem. Sed male habebat istos, ea illuxisse tempora, quibus segnitia odio, superstitio execrationi fuit. Non destructauint in terris Protestantium collegia sacra; sed repurgata: non abolita fuerunt lcmpla. lcd avitis sacris restituta : in diviniores usus reditus ecclesiastici conversi sunt; non dilapidati, nec ad Cameram retari; quae pura puta calumnia est ; turpis animi impotentis. sibique metuentis scelus. 'Monachorum & monialium pars claustra deseruerunt, quod ex Servatoris effato , spadones coacti hoc verbum non capiebant Videbant illi in hac veritatis luce, Coenobia suam. perstitionum scholas . dc Murciae Deae sacella esse ; in quibus nil recti, nihil sinceri; omnia aut pravo de divinis lensu , aut luxu & ignavia foedabantur. i Illud vero luctuosum valde nostratibus accidit; quod coelitus evocati , & jamjam ei dura servitute manumissi , aestu Theologorum , in duas iverunt sectas, quae per foris 'mulam Concordiae mox ' prorsus separatae sunt, allas Evangelicorum, aliis Reformatorum adoptantibus nomen Sic enim causa communis , mutuis jurgiis εc convitiis, - & maxi- , M m m m 3 mam
auia paeata esses , visi eam sua ambisiana arrogantia turbarena Theologi, inprimis Romani. . . SILidan. lib. vi II. Sechend. H. L. praelos. & i. III. g. n. s. 6. Schumfl. disp. 43. f. a 2. Iesec lemens VII. temporalitatem. ut voeant , Episcopatus Trajectini, in Carolum V. ejusque heredes transiitam, confirmavit, ratione minus valida, quam vide, in ejus bulla apud Lei nit. p. II cossicis dipum. u. I. V. 2 6.
carrentia e diverso odia premebant, Iilniferis &c. Idem lib. v I r. Hist. Augustanos Romanis quanto sententiae diversos, tanto sudiisproniorer, ait fuisse. Diuitigod by Corale
658쪽
mam quidem partem propter ea, quae vel ad pietatem faciunt nihil , vel fundamentum salutis haud attingunt, scisi, ruptaque, insidiis patuit Romanorum. Ex hoc disiidio rur. sus ita cornua creverunt, ad sacra restaurata penitus oppria menda , aut saltem ad lassiaminandum Reformationis pro gressum. Quod si de religione tantum lis fuisset, fortasse parvoluntas, aut certe pugna non tanta: nunc de regione, de
mortalium jure . de praediis & opibus agebatur. Ipsis pietas
impiae ambitionis fiebat instrumentum ; avaritia ceteraeque cupiditates honesto sacrorum mantello vclabantur. Jam olim de Germanis gentilibus, dixit Petilius Cerealis: ' Libertastis speciosa nomina praetexuntur. Nec qui uam risenum serviistium o domnationem sibi concupivit, ut non eadem isa vocabula ussurparet. Idem profecto dicturus , si in tempora illa incidisset Christiana. Eucharistia . quae pacis ec caritatis symbolum esse debebat, in pomum Eridos. vah pudor i &aissensionis tesseram commutabatur. Qui Luthero strictius adhaerebant , Zuinglii dc Calvini asseclas a communione Augustanae Consessionis volebant exclusos; spolii eos passim reos agentes , dc fructum Pacis Religiosae fratribus & sociis bellorum negantes injuste. Utrique re Reservatum Ecclesiasticum , & canones Concilii Tridentini, & omnem jurindictionem Papalem, maxima sacrae libertatis repagula , junctim, ore & scriptis impugnabant: unde omnium contra omnes nata est dissidentia, mater simultatum & odiorum . .
quae aliquantisper cineri doloso supposita ; tandem post Uni nis ic Lirae factiones, post motus Bohemicos & Frideries . proscriptionem, post Ferdinandi II. Edictum restitui rium, in bellum tricennale, tristem illam omnium malorum
Nunquam Germaniae .sea desuerunt damna, sed nunquam majora sensit, quam hisce annis triginta. Idem enim patriae , pacis pertaesae, & pietatem in ritibus quaerenti, quod olim
659쪽
de Pure Imp. circa Sacra. 6 solim Rei p. Iudaicae accidit ; quum alibi Roboam dc Ierob
am ;Juda & Israel; Hierosolyma & Samaria esset. Totum quippe corpus aegrotabat, ec cor totum languebat: a planta pedis, usque ad verticem , nulla in eo integritas, sed vulnus vibex, dc plaga saniosa, quae nec colligata erat, neque emollita unguento. Non gens tantum vicina Contra geri. tem, sed pater contra filium, Christianus contra Christianum, gladiatorio more, in Campo Germanico , in curia, intra domesticos parietes . velut in arena, armati strierunt. Jam olim Romani laetos bello Germanos, quique intra annos quatuordecim tectum non subiissent, mirati sunt; ' hoc a tem bellum duplo longius fuit protractum, quia sacrum, quia civile. Quod si omnium gentium evolvantur annales, tam acre & diuturnum pro religione non occurrit. Sed quemadmodum, apud fratres dc cognatos in sensos, eadem sunt incitamenta irarum . quae apud concordes vincula caritatis: sic multis compertum est experimentis, acria civium esse odia ; acriora diversarum religionum ; acerrima inter Chri. stianos. Horum professio, cum molliendis & foederii
a Caelar l. I. d. B G. e. 36. Seneca v I. Nat. quaest. c. 7. avidam belligentem; Tacitus ad arma natos dixit Iv. His . i5.2' 6 .b omni tempore gentes pro religione & caerimoniis bella gesserunt. Cambysis insaniam, qua ritus AEgyptiorum ludibrio habuit, perstrinxit Herodotus sis. III. c. 33. De Gallis tacem pro Fontoo C. f. Cameringenies pro religionibus suis 4ella suscipians, sae contra omniam retiagiones. In AEgypto inter Cynopolitas & Oxyrynchitas suo aevo , ex cultus disparitate, bellum connatum esse, memorat Plutarchus de Uide ta iride e. 18. Dissi lium inter Tentyritas & Ombitas, ridet Juvenalis Sat. xv. De Odio Perserum 8e Turcarum, propter religionem, Camerari I. Hor. subf. c Ia. In causas odiorum inci iiivit Pallorius Η ' Polos. lib. vi. in fin. & Pulandore r. ἀν . de Rebns gos. Philipse Recte Hobbefius c. I. de Cive f. s. Non mois , inquit, contra contender' sed , hoc ipsam, non consentire odiosam es. Nam usu consentire aliis cui in re aliqua, es eum erroris tacite accusare, sicut in valde muniis dissentire, idem atque eum tro sulto halere. ι-hia Tacitus M. Ann. 4 . odio humani generis coniicti seun
660쪽
dis animis valere deberet; sive humanae imbecillitatis vitio, sive Judaeorum imitatione, dissent icntis impatiens, ec acerbissima odiorum materia facta est. ' Saepius olim , gentilis Relgio peperit sceleroga atque impia factae ''nunc autem parum erat vastari agros, oppida diripi, Regni opes exhauriri; nihil sanctum dc inviolatum mansit; templa partim diruta, sartim inflammata, sacrilegia in triumphis fercbantur. R igioni prostratae victrix insultabat impietas, quia propter religionem. religionis erant obliti. Summa ad haec inopia. fames& pestis; domi parricidae, soras latrones; obvii quivis, sine ullo sexus, ordinis aut aetatis discrimine, trucidabantur. Caesaris & Pompdi bellum civile millia trecenta conissumsit; sed lusus illud dc jocus. prae hoc Germanico , sive occisorum numerum ineas, sive calamitatum atrocitatem spectes. Huc igitur adeste, quotquot nunc iterum, pacatis rebus, Bellonae sanguineum quatiris flagellum ι qui privatim degeneres , in publicum pernitiosi. nil nisi per discordias na-betis : adeste dc inefrabiles miserias, quae bellum civile Comitantur, penitius mecum contemplamini: dc confestim agnoscctis. pacem unam mille triumphis esse potiorem, immo E finibus naturae procul ejiciendum, quem illa civium multorum strages delectat. Omne bellum per se calamitosum est, nullum vero infelicius civili: misera in eo sunt tomnia. sed ipsa victoria nihil est miserius, utpote non existerno , sed domestico cruore parta. Non dicam, tricen-. nate Obstinationem meram iis a git Plin. x. ep. 97. & Marcus Antonin. I x I. S. 3. Arrianus Galilarus describit , tanquam homines, qui prae insania& consuetudine mortem non reformident ι. iv ad Epict. c. 7. Ammianus Marcellinus lib. xxi I. c. s. natus infestas hominibus besias, ut suus Ibi ferales plerique Chrsianor m. Ampl. Bynkershoek a Judaeis hoc odium hostile derivat, quem adiisse non poenitebit dig. a. de caltu redit. Peregr.