장음표시 사용
191쪽
aqHUOea , est quaedam specier fecunda intentionis, aequaliter participatu ab his , eiet illis a qui oeis. Haec Complutenses.
magis expendi : ex quo constabit manifestissime haec doctrina: nam subiecta respicientia aliquam formam, no possunt prout
sic magis, aut minus extendi, quam ipsa forma: ergo si forma est una in specie infima, subiecta illius ut explicant esse talia, erunt unum in specie infima. Si autem forma fuerit Vna generice aliam subiecta illius, ut talia, erunt
Vnum generice. Consequentia constat, antecedens aute probatur quoad primam partem: quia subiecta respicientia aliquam sormam secundum quod illam respiciunt, non se
extendunt ad alias formas I alias non considerarentur,ut respiciunt talem
formami sed ut respiciunt illam, & alias: ergo subiecta respicientia aliquam formam, no possunt prout sc, magis extendi, quam
ipsa forma. Quoad secundam partem est etiaim maianisestum : quia Vt respiciunt illam formam , Omnes conveniunt in respiciendo illam secundum rationem, se dum quam respiciunt, ut constat exterminis: ergo non minus se extendunt in respicien iado formam , quam ipsa forma, ut ab illis taliter respicibilis, seu respecta. Insuper potestquoad viraque partem breviter, ocefficaciter suaderi antecedens : nam subiectum res piciens aliquam formam.& forma respecta se ad invicem commensurantUr,
ita ut in subiecto repugnet capacitas ad recipiendam formam, si in forma non est capacitas, Ut a tali subiecto recipiatur. Et similiter repugnat formam habere receptibilitatem, seu capacitatem, Ut a tali subiecto recipiatur, si in subiecto non est capacitas ad illam recipiendam: ergo subiecta respicientia aliquam formam,non possunt prout sic, magis, nec minus eXtendi, quam ipsa
192쪽
forma. Et haec mei ratici dendo ab hoc, quod cog- proportionabiliter appli- noscantur scientifice, aut cata militat inter subie- probabiliter , sunt unumctum denominationis, & univoce unitate generi- formam denominantem: ca. Hic discursus patet& inter potentiam, aut manifeste ex dictis. Insiu- habitum, & obiecta for- per praedicta praedicamen malia illorum, ut intuenti ta coveniunt in hoc,quod constabit. Quae doctrina est respici a Metaphysica; remanet etiam probata. siquidem sunt propria il-Opust. I. num. 23. lius obiecta, Vt communi 76 His ergo suppo- 'ter docent Thomistae, & Nomissastis , suadetur assertio, Metaphisici extra Scho-- quoad omnes partes, in lam D. Thom , Ut testatur siet. Primis quoad praedicame- N. Blasius a Conceptione N.Blasi Ita: nam praedicameta sunt in sua Metaph. disp. I. q. a. cognoscibilia praescinden- s. I .num. I 6.sed Metaphy-do ab hoc, quod cognos- sica est una unitate speci- cantur scientifice,aut pro- fica atoma,& infima: ergobabiliter : ergo prout sic, praedicamenta in ratione dicunt ordinem ad facul- obiecti Metaphysicae contate cognoscitivam, praesi Veniunt Vnivoce Vnitate,
cindendo ab hoc, quod sit specifica,atoma,& infima. scientia,vel opinio: sed fa- Et eisdem ratio- cultas cognoscitiva praes nibus suadetur, Deum, αcindendo ab hoc, quod sit creaturas convenire Vni- scientia, vel opinio est ra- voce, generice, & specifitio generica habitus cog- ce in ratione obiecti. Nam noscitivi: ergo praedica- Deus, & creaturae con eis meta prout sic, respiciunt niunt in hoc quod est cog- aliquam lacultatem, quae nosci, vel esse cognoscibi- est una Vnivoce unitate les, praescindendo ab hoc. generica: ergo ipsa praedi- quod cognoscantur per camenta in ratione obie- intellectum, aut Metaphi'
i cognoscibilis, praescin- sicam: ergo prout sic, di
193쪽
cunt respici ab aliqua ra- sica est una scientia in spe-tione virtutis cognoscitivae praescindendo ab hoc, quod sit intellectus, aut Metaphysica : ergo sicut ratio virtutis cognoscitivae praescindens ab intellectu , & Metaphysica . est ratio uni voca generi-cei ita ratio cognoscibilis praescindedo ab hoc,quod cognoscatur per intelle- Metaphisicam est
ratio generica,& quae coinveniunt in tali ratione, ut Deus,& creaturae, conVenient uni voce generi ce.
Insuper, nam Theologia, ct Plutosophia coveniunt uni voce generice in ratione scienti pergo obiectum Theologiae, & obiectum Philosophiae conveniunt Uni voce generi ce in ratione obiecti scientiae : sed Deus est obiectum Theologiae, & ens creatum, id est, ens mobile, est obiectum Philosophiae : ergo
Deus,& ens creatum con-Veniunt uni voce generice
in ratione obiecti scientiq. god autem conveniant uni voce specifice insime, probatur. Nam Metaphio
cie infima, ut docent ex D. Thom. Opusc.42.cap. I. S.ram.
28. in Resumpta, & num. a 6. dixerant esse communem doctrinam Thomistarum: ergo obiectum illius, ut tale , est unum in specie infima : ergo illa, quae conVeniunt in ratione obiecti Metaphisicae, coveniunt Vni voce in aliqua ratione specifica infima in esse obiecti : sed Deus, & creaturae con e niunt in ratione obiecti
Metaphisicae; siquide perintinent simpliciter ad illius obiectum : ergo Deus, &
voce specifice infime in ratione obiecti: & conse quenter in hac ratione solo numero differunt. Nec refert, si contra hanc tam fundatam doctrinam,& hic num. 73. probatam,& opusc. I. cap. . num. 2 3. Optime explicatam, obiicias, sequi eadem inconvenientia ex huiusmodi uni vocatione
194쪽
creaturas, ac sequuntur ex cui &quaelibet alia crea- uni vocatione absoluta, ocin esse entis, Sc naturae: stareque easdem rationes: ergo vel utrobique concedenda ; vel utrobique neganda est. Sequela probatur: Nam ideo nequit dari ratio Vni voca , Vel conceptus praecisus,in esse entis, & naturae respectu Dei, & creaturarum, quia sequeretur primo , quod natura, & estentia Dei Componeretur ex illa ratione superiori, & ex propria disserentia: & consequenter natura, & essentia Dei non esset simplicis. sima; sed composita, quod
repugnat illius summae, &infinitar perfectioni. Secundo sequeretur, Deum non esse purissimu actum, sed admistum potentialitate; siquidem constaret ex potentia,& actu, id est, ex illa ratione superiori contrahi bili,& ex propria
disserentia contractiva. Tertio sequeretur, essentiam Dei non esse infinitam; siquidem clauderetur terminis essentiae, scilicet,
genere, & disserentia, situra. Quarto sequeretur. creaturam,&Deum aequaliter participare aliquam rationem realem: sed hoc omnino implicat ; siquidem , vel illa ratio realis est infinita, & sic nequit
convenire creaturae. Vel est finita , consequenterque repugnat,ut Deo conveniat. Vel praescindit ab Vtroque, dc hoc etiam est implicatorium: tum quia in Deo non datur vera, de realis formalitas, seu ratio, quae non sit determinate infinita. Tum, quia in creatura nulla est ratio, aut formalitas vera, &realis. quae non sit dete minate finita, & limitata. utpote quid creatum:Haec omnia aperte militant in praedicta univocatione res
aliquo reali: ergo,&c. Non inquam refert: siquidem ex tali uni- vocatione respectiva nullum sequitur inco veniens. Non primum, secundum,& tertium, quia Deus secundum suam simplicissimam, purissimam, actua-
195쪽
lissimam, ct infinitam estentiam, & naturam obij citur intellectui, Ic voluntati, & cuilibet habitui, qui ad ipsum terminetur. Quod si finito modo Deuinfinitum,purissimum,simplicissimum, & actualissimum attingant, non est, quia Deus, aut eius essentia, deponat, aut privetur sua perfectissima infinitate, simplicitate, actualitate, & puritate; & re vera induat copositionem, potentialitatem, & finitudinem hoc enim est omnino implicatorium, sicut est, quod Deus non sit Deus. Provenit quidem hic modus finitus, quo finito modo potentiae creatae, &habitus attingunt ipsum Deum, ex ipsa limitatione,& finitudine praedictavum potentiarum,& habi-
tuum non Valentium infinito modo illum cognoscere,& amare. Vnde modus attingendi Deum in qualibet potentia, aut habitu commensuratur cum
sua maiori, vel minori limitatione, & virtute, &
ratio sub qua Deum attingunt est finita,qua constituitur formaliter obiecto in ratione obiecti formalis, ut dictum est opust. I.
cap. s. num. 2 3. Quapropter talis ratio extrinsece
se habet ex parte Dei 3 siquidem Deus nequit in se
recipere intrinsece aliqua rationem finitam. Et hoc modo denominatur Deus. aut eius essentia eo nost-bilis ab intellectu; ct amabilis a voluntate, occ. sicut proportionabiliter quando actu cognoscitur ab
intellectu, aut amatur a Voluntate, denominatur extrinsece eognitus , automatus ; siquidem visio,
cognitio, aut amor non recipiuntur intrinsece in
causatum. Haec enim ominnia extrinsece se habent respectu Dei: & ideo non immutat eius essentiam, dc naturam ; supponitur tamen Vt ratio qua in ipso Deo, eiusque essentia, de
natura, non repugnantia. seu capacitas, Vt a creatu
196쪽
amari, quae fundatur in illius veritate, aut entitate,& bonitate infinita , purissima, simplicissima, dc actualissima, experteque totius compositionis, po- tentialitatis, limitationis, aut impersectionis:& ideo Don. om ab omnibus Doctoribus φεν uno ore dicitur absolute, Deum contineri sub obiecto intellectus, voluntatis, Metaphisicae,&c. Tamen si univocatio esset insesse naturae, & secundum rationes intrinsecas sequerentur re Vera omnia inconvenientia supra relata in obiectione, Ut per se patet. Unde nec sequitur quartum incoVeniens; squidem iam diximus, rationem uni vocam in esse obiecti potentiae creatae,
aut habitus esse quidem finitam ; sed in Deo est
quid extrinsecum, & eX-trinseca denominatio proveniens a predictis facultatibus creatis potentibus illum attingere: & hac ratione Deus dicitur attin-eibilis ab illis, seu illa umm,quia ipsi: possunt
amare; non autem quia Deus habeat intrinsece aliquam realem rationem exigentem possitive , dc dicentem respectum verum fundamentalem ad
fundetur aliqua realis relatio ad illas. Quae doctrina fundatur in AristoteL Arimns. Thom. quos concordia d. o ter sequuntur Doctores , 'ut referunt, & sequuntur C. ut nostri Complut. in logica disp. 14.quaest. g. 3. siquiudem abstruunt, relationes tertii generis, id est mensurae, sic mensurabilis non esse mutuas. Et rationem
assignat S.Thomas s.Me taphis lect. 17. quia liceteX parte mensurabilis, id est, scientiae, vel potentiae sit aliqua ratio realis fundandi; secus vero eX parte mensurae, seu obiecti, quia
solum est quid rationis: sed quia ratio qua obiecti solet obiectum absolute appellari, intelligendum
est, non nuda, sed ut red plicative connotat pote tiam, vel habitum: quae connotatio adhuc non est
197쪽
male intrinsecum. Et hoc modo terminat, eXtrinsece actuat potentiam; quamvis re vera modus
specialis, quo V.g. habitus tendit in obiectum est rattio ob qua illius. 8 Quantum ad ens rationis, & ens reale, id ipsum ex eadem doctrina ostenditur: nam Logica,& Philosophia coveniunt
univoce generice in ratione scientiae: ergo illarum obiecta conveniunt univoce generice in ratione obiecti scientiae : sed obiectum Logicae est enstationis, & obiectum Philosophiae est ens reale, nempe ens mobile,ut communiter docentThomislacum D.Thoma: ergo ens rationis, & ens reale comveniunt univoce generice in ratione obiecti scientiq.Insuper intellectus hominis, V.g. est Vnus in specie infima : sed ens reale,& rationis conveniunt in ratione obiecti intelle μ' ius ; siquidem obiectum illius est ens in tota sua latitudine, ut compraehendit, tam ens reale creatum, & increatum, quamens rationis ; nam si ens rationis non esset cognoscibile ab intellectu simpliciter, no posset dari scientia de illo: sed hoc est falsum; siquidem ut diximus Logica est scientia, cuius obiectum est ens rationis:
ergo ens rationis, & ens reale conveniunt univoce
in specie infima in ratione obiecti intellectus. Vide
79 Quod autem Deus.&creaturae: omnia praedicamenta: & ens reale, i rationis conveniant uni Voce, tam generice,quam
specifice in ratione subiecti, seu capacitatis ad aliquam formam, probaturοῦ nam omnia praedicta possunt denominari a secunda intentione rationis sed secunda intentio rationis est ratio generica formae: ergo subiecta denominabilia a tali forma con V niunt generice in ratione subiecti denominabilis. Insuper omnia praedicta possunt denominari a secun da intelione termini, V. g. categoremaxici singularis
198쪽
determInati: sed huiusmo- tudinis, quae In sententiadi secunda intentio est valde probabili est una in na in specie infima ato- specie infima, etiam si in-ma: ergo &subiecta ut ta- veniatur in subiectis di lia. Quod quidem argu- Versae speciei, aut diverso-
mentum respectu praedi- rum praedicamentorum in camentorum,& entium esse rei, aut in esse naturae.
rationis, est manifestius , Ex quibus poteritis in di- siquidem omnia possunt Versis materiis plura, denominari genera,& ali- non levia solvere argume- qua ex praecontentis sub ta. Vide Opust. I. num. 2 3. illis possunt denominari & attente in hoc capite. species, &c. quae secundae num. 77. Vt proportiona- intentiones sunt species biliter possitis obiectio- infimae. Insuper hoc ipsum nes diluere. argumentum potest fieri 8O . Equisoea secun- in alijs subiectis respective dum quod compraehendit ad formas reales,quas pos- tam' aequivoca rigorosa. sunt recipere, Vel a quibus quam rigorosa analoga
possunt denominari , Ut dicuntur, suorum nomen homo, dc equus, licet in es commune : ratio verseste entis differant specifi- substantia, nom ni accomo Ce s atamen in ratione sub- data, diuersa. Quare iniecti albedinis, sunt unum hac acceptione convenire in specie infima, sicut & aquiooeὸ eum alio, est,quὸd ipsa albedo, quae in illis nomen sit utrique eommu- potest recipi: & qualitas, ne, n rationesigniscata .& substantia, & actio, & disserant, praescindendo ab passio,&c. conveniunt ge- hoc quod differant simplinerice in ratione subiecti ter, VEt secundum quid. relationis realis; sicut ipsa Equisoea rigorosa, o pro
relatio realis est ratio ge- pria, dieuntur, quorum no-netica: & conveniunt in men es eommune, ratio υε- specie infima in ratione νὸsubstantiae, nomini aeeo-
subiecti relationis simili- modata, es omnino diuersaἰ
199쪽
Quare Illa duuntur aequi- homo, & equus inration3ooeὸ, propriὸ, ct rigo οιὸ animalis: quia ratio ani- eonvenire, qua babent idem malis secti dum se, est eius- nomen, ct d erunt omninὰ dem rationis in utroque in με signi ata ρε idui, disserentiae tamen, quibus ut canis latrabilis, mari- ad illos contrahitur sunt nus, & coelestis in ratione in aequales, sed re vera canis; siquidem nomen ca- apud Logicos ista analo- LE Mnis est illis commune: & ga sunt simpliciter univo
cum hoc nomen imposi- ca. AnaIoga Lutea die a uintum sit ad significandas tu ,quorum nomen est eomo differentias horum com- muneri ratio verosubflantia
positorum, quae differen- secundum illud nomen, estiae se totis differunt, ut simplieiter diuersa; ct δε- mamilla. communiter docent Tho- eundum quid eadem. Ista mi . apud nostros Com- dividuntur in analoga at- plut .in logic.disp. 7.quaest. tributionis, seu propor- in Resumpta, sequitur tionis, & in analoga pro- quod in re stignificata in portionalitatis. Analoga
nullo conveniant. attributionis,su proportio i81 Analoga, in com nis dicun ur, quorum no 'muni Ioquendo, dicuntur, men est eommune; ratio Deis quo iam nomen es commu- νὸsubsatiae seundum illudne, ratio vero substantiae, nomen Ut eadem seandum nomini accomodata, partim tεrminum, diuersaseeun os eadem, O partim diue - dum babitudines ad illarer.
D. Ista analoga dividun- Ut sanum respectu anim tur in Physica,&Logica. iis, Urinae,& medicinae: Analoga P si ea dicuntur, Analoga proportionalitatis
quorum nomιn est commu- dicuntur, quorum nomen egne; ratio ver ubstant δε- eommune i ratio υero subeundum illud nomen est om- flantiae feeundiam illud nominὸ eadem, in aequaliter ta- men es similis fecundum naen participata, id est, ex pμορο tionem, id est, pνο-
parte dissesentiarum. Yt portionabuit M. Vnde tunc
200쪽
eluo, V.g. dicentur conve- extrinseca, Videlicet, quani re analogice cum alio provenit aforma, Vel termi-
aliqua ex his analogiis, no, alterisubiecto intrinsire quando adsint requisita conveniente , Ut paries di exigita in tali analogia, citur Visus a visione, quae id est, in definitione ta- intrinsice recipitur in vilium analogorum,seu ana- dente. Unde etiam in du- lagatorum iuxta applica- plici differentia dicenturtiones hic iam tradditas. i denominatiua , nempe ἐn-82 De nominatiua dι- t inseca, ct extrinsea: dccuntur, qua ab alio, ides, dupliciter potest aliquid ab aliqua forma nominis . dici denominatiue, intrinsi appellation/m habent, sis eὸ Videlicet,'exlpinμὸ:di ινιntia casu, id es, dim- tamen in communi modo C. .vorarunt eadentia vocis. Vt al- loquendi diei talo donomi-bum ab albedine , quae est natiuὸ, est, diei tale extrin- radix denominationis al- sce,VElfecundum quid, vel bi, & significat eamdem improprie. rem, ac album, licet dissi rant in modo significandi, CAPUT XII. quae sunt conditiones necessariae: quare illa dicen- De a*s distinctionibus
tur convenire denoreinati-oὸ, quae in praedictis def- 83 TIgesima quinta finitionis conditionibus V distinctio est
conveniunt. Denominatio uniuersalite , V.g. conce-
est duplex, alia intrinsees, do, particulariter, nego. quae MilicEt,provenit ὰβ - Uιrimari aliquid uniuersa ma int inbeea, ut denomi- liter est, Primo, gricte, scisinatio albi ab albedine: vel licet, quando de omnibus a termino intrinsice ter- milibus in natu a, vel in minante, ut denominatio modo, aut in statu, dcc. ve subsistentis a subsistentia, rifieatur. Secundo, accipi- aut personς a personalita- tur urge, pro eodem, ac