Via scientiarum duobus opusculis absoluta. Alterum de vniversis regulis, et principijs rectè argumentandi, in qualibet materia rationes efformandi. Alterum de principiis, et regulis ab argumentis se rectè defendendi. ... Authore P.F. Francisco a Sanc

발행: 1686년

분량: 285페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

Patres duabus instini ijs. Prima erat. quod respectu eiusdem actionis non pontest dari duplex causa principalis particularis,&in hoc casu Deuε etiam esset particularis, & principalis causa propter specialem communicationem elevationis, quae esset virtus ad producendam visionem secundum illum excessum. Cui respondent

num. p. hoc non obstare his verbis: Quia Di bene notarunt κostri Complatiantib.de gen. dio. 9. nae m. 36ί non est Inconveniens. πιο na, ct eadem actio pro se inniat a duplici agente particulari, dMmmodo attingant .ssam sub dupliei rasione ἐα- ιιν Ioab a Gnata,quamυis

utraque sontineator intra Iineam rationum eorresponsentium agensibus particulaνibas. Et ideo primus actus voluntatis Angeliea praeesit a Deo, vi 2 eausa parti Iari, ob idque talis actus non potuit esse pecca 'mi nostis : ct idemmet pro ediit a Ooluntate Angeliea, νι ὰ eausa etiam proxima,

gula suis causa Oitalis ipsius, quamvis a neo praeesserit, ut se habet ad insta

proprietMis .oluntatis Am geliea ; ab Angelo vero vi fait actus vitalis p pria

voluntatis. Vnde eadem υι-

fio creata Dei peν essenim praeerit a Deo, ut a eausa proxima , quia fecun/um istam rationem proeedit 4 lumine gloriae, Ot est virius

dammodo ex parte ipsius tanquam eae papte causae ef ιη tis aleυantis intelle Eliam ad talem talionem. Et eadem mei visio, Ut est Oitalis, tὸm vitalitate superna tueoli, quam otioluare φιρις rari, quatenus hae,DI'tem in adaqua te desumitur ex tali Oirtute Ditali, nimirum exintellectu, Ut eleυato per lumen gloria, proςμdit ab illo,osse elevato tanquam 2 eas a principalia quis p oeedit . tali lumino, visa tenes ex parte intelle eius, Θυν reduplicatiuὸqurndo os illi intrinsecum

in isdine ad operationem

contentam lub obiecto adae quato ei iam intellectus

82쪽

opust.

83 Secunda instantia erat, quod iam Deus videret se ipsum per visionem creatam, qua beatus videt ipsum Deum. Cui spondent sequentibus

verbis, num. 8. Respondetur enim, quod vide a dieit intri De , ct essentialite actionem vitalem proceden eιm a pνineipio intrinseco Ditali, ut vitalite ιnfluenti: ct ita tantummodo pra

dictum principium , a quo

vitaliter urseo procedit, po tes ρε eam videre Deum. Quare etim illa viso,ut pro cedit . Deo mediantὸ Iamione, ut est Oistas Dei, non procedat ab illo, is apriae/pio intrinseco vitali, quia non procedit ab illo, Ut o quid intrinseeum intellectu solitiat diuino)raduplicats-vo, formatissime loquendo, O ita non proeedit ab illo, ut a principio eoniuncto, sex intrinseco Ut tali, quod ad rationem principii vitalis requisituν: inda est, ut per talem visonem olus intellectus ereatur perfusus Iamine gloriae, a ι Q, υt 4 principio vitali propedit; non veris Deus per eam uJ-

. cap. s. i

desto ipsum. I Lec Salman licenses, unde si intelle- ctus lumine gloriae persus sus non produceret principaliter visionem secundum actualitatem vidςn, di Deum exercite, in quia excedit visio intellectum i& lumen, sequitur quod per talem visionem nullus intellet tus principaliter

videret Deum: non crea tus, quia non produceret

illam principaliter i non

increatus, propter ratio nem hic a Salmant. attavictam. Sicque instauraretur tertium argumentumnum.46. propositum. Unde dicendum est, intellectum lumine gloriae per- sussum esse revera causam principalem praedictae visionis, seu actualis oper tionis superna ruralis.

4 Quod confirmant adhuc de qualibet intellectione praedicti Salmant.

eodem tom. I. tract. . qui

est de voluntate Dei, disp.

mant, quod intellectio cuiuscumque intellectus secundum rationem vittimae actualitatis, & ut ost

83쪽

actualissima Vnio cum obiecto cognito, id est,secundum ultimam actualitatem percipiendi obiectum, est existentia in omdine intelligibilin& tamen ibidem num. 2 6 inquiunt, praedictam existentia proinduci vitaliter, id est, per modum causae principalisa potentia intellectiva: ipsorum verba sunt ista:

Quia ut duebamur, natura

huius existentiae , quippe , quae vitalia es, perreprodia ci a propria potentia vitalieongitata in actu per θε-riem intelligibilem : ergo

principaliter iuxta dicta

- 1s Vnde potentia, vel habitus ex se non habent i sitssicientem Virtu- .uin ad producendam maiorem actualitate in actu; nec aliqua causa creata potest talem virtutem, seu elevationem illis communicare ; sed solus Deus et

quae elavatio est, vel quaci dam motio actualissima,& efficacissima i vel ali--quod auxilium, virtuosiD smum, quo Deus propor-gionat potentiam, aut ha-

bitum, ut iussi lenter, Immo eminenter, cotineant,

ct producant suos actus,& operationes, Ut actuales attingentiae sunt obiectorum contentorum sub

suo obiecto specificativo,& intra spheram suς ellentialis activitatis; & hac

ratione dicitur; quod in solum Deum revocanda est maior actualitas actu si, quod paucis verbis deno. tarunt nostri Salmantic. SH ηρ

nem reducendus est actui

secundus)immediate in cauissam primam, ct in eius mst tionem,oelatixilium. Id est,

in caulam primam tanquam dantem Virtutem pOtentiς, vel habitui: in motionem, & auxilium, ut in virtutem ipsam , qua elevantur, & proportionantur ad maiore actus actualitatem continendam, &principaliter produceda in

iuxta doctrinam e X tom. I. Salmanticensium traditam lupra a num. o. Et ad tertium argumentum patet ex dicti. Licinum. 13.

84쪽

Opust. I.

s Ex quibus iam satisfacimus facile ad omnes difficultates supra in oppositum propositas, distinguendo duplex g uscata quod retulimus numer. 3 O.dc s I. & negamus esse causam principalem sed instrume talem, si causa

se habuerit iuxta illud primum genus causae.Talem que causalitatem, & operationem revocadam esse tanquam in causam primcipalem in causam tribuetem talem Virtutem,Vt ex

exemplo ibi de calefactione relato constat; nec illa argumenta cotra hoc militant. Loquendo vero de secundo genere causae, concedimus, Omnes potentias,& habitus,& quacunque causam elicere per modum causae principalis

omnes suos actus, operR-tiones,& causalitates illis actualiores, quando licet operentur media aliquaslevatione, est tamen inordipe ad attingendum obienum, vel terminum contentum sub suo obiecto, vel termino specificativo,seu intra spher am sui

activitatis extensivae. J essentialis; licet non intensivae,& proportionatae ex se. Cum ergo omnia argumenta hoc uolum suadeant, & de huiusmodi. actibus. vel operationibus loquatur, illa admittimus, Vt rationes nostras intentum nostrum efficaciter suadentes. Sed quia huius . modi causae principales agunt, Vt elevatae ab alio; superiori agentemodo dicto, sapiunt maxime naturam instrumenti; dc ideo

non semel in Schola Tho- mistica sic appellant ur;sed intelligςndum dς instrumento improprie,& large accepto; & quod potius est causa prinς uis prop-tir rationes,& doctrinam ex nostris Salmantic. try-ditam. In quo tensu explicant sere comuniter Tho-mistae illum terminum: Vt instrumentum: Aut in- frumentum, quo Vtitur D.

Thom. I. a. quaest.2 I. art.

homo movetur, ut instrumentum a Deo ad actus Ii-hιri arbitriν , quibus mereotur. Et in a. a. quaest. III. E a aria Sehola

85쪽

Campiat.

fg Via Scientiarum

ta de ieiens respectu prine alis agentis. Adstruentes tales actus liberos, Ecvitales esse principaliter a caulis secundis. Ad cognoscendum autem, quae sic sphera activitatis essentialis, seu e X tensivae,Vide nostros Complut de Anima, diipit r. quaest. i. s. I. s Secunda via, &modus occurrendi, praedictis difficultatibus sumitur ex praedictis Salmant. tom. 3t traa.de Beat. dil*:

I. dub. a. & tom. q. tract. 3. dispι 3 . dub. Vnic. ubi distinguunt in actibus, vel operationibus exprefito ne in maioris actitalitatis ab alijs rationibus inventis in actibus:&secundum lianc expressionem in quiunt procedere a solo Deo,Vt a causa principali ilicet secundum alias rationes possitit procedere principaliter a potentiis, ubi habitibus. Unde potentiae, V. g. principaliter

eroducunt suo actur , 'L

causalitates sunt, & tendentiae in obiectum, Vt Vitales, Ut voluntarii, ut liberi dc si quae aliae sunt formalitates secundum

quas rationes inquiunt. non expressare maiorem actualitatem.super potentiam, vel habitum, tamen secundum quod actus eX-pretnat maiorem actualitatem, producunt illos se, tum instrumentaliter. Et

modus defendendi hoc affertum, & lvcndi oppositas difficultates est proportionabiliter ad modis: quo deflendunt quod licet malitia moralis actuscosistat inpositivo;quam-Vis Deus causet quidquid realitatis est in actu; nomtamen eXpressionem ma

Quae autem ex his solutationibus, i doctrinis me lior sit quisque consideret. Mihi autem Vtraque videtur probabilis : &Vtraque consormis menti nostrorum Salmanticensitum' unusquisque tamen in suo sensi abundet. 18 Sicut diximus se pra num. χῖ. in fine, solem

86쪽

posse producere principa- producat ignem sub ratio liter omnem rationem in- ne subminitae, ut identifi-ventam in essectu, dum- cabilis cum gradu ignis; modo non excedat solis siquidem hoc modo non perfectionem ; ita dicen- supponit passum simile indum est in causis uni vocis, ratione substantiae, V. g. v.g. in igne respectu alte- lignum: quia lignum sorius ignis, quem producit. lum dicit gradum substan- Sicut enim ignis generans tia , identificabilem cum habet quod sit substantia, gradu infimo ligni, quare corpus, generabilis, miX- poterit ignis talem gratus, inanimatus, & ignis; dum per se producere, &ita etiam ignis genitus, caeteros alios, ut identifi- absque aliquo substantiali cabiles cum gradu infimo excessu. Quare potest ig- ignis: & sic est: dicendumnis generans producere proportionabiliter de alis principaliter univoce om- causis, licet per accidensnes formalitates supradu attingat gradum substanctas ignis geniti quod po- tiae, & corporis ignis ge-test fieri dupliciter', & niti,si tales gradus absolu- trumque sustineri. Primo te considerentur, quia abitavi ratio sub qua unus solute quodlibet passum ignis alterum generat, sit est simile igni in talibus

Tatio ignis; caeterae vero gradibus,vi docent nostri rationes superiores ibi in- Complut. in Resumpt. lib. CONMn.ventae sint rationes qua 1.degener.dis .qu st. q. attactae. Secundo ita vi num. o. & idem dicen- plures sint rationes son. dum est, ut est corpus pro- analessub quibus attingen- ducat, scilicet, ignem subidi in igne producto, vel ratione corporis, Ut iden- producendo sicut plures tificabilis cum gradu ig- sunt formalitates produ- nis,c cc. Nequis tamen ad-ctivae ex parte ignis gene- tingere sub ratione subrantis, V. g. quod ignis ge- stantiae, & corporis cum

perans, VL est subflanthi ymni generalitate 3 alias

87쪽

vo Vis scientiarum

posset attingere, I produce te principaliter hominem, Solem, & Lunam, &alia corpora coelestia, quae sub hac ratione continentur,Vt patet.EX quo etiam constat, quod ignis secundum gradum aliquem non sit causa universalis; siquidem causi; universales non attingunt substantiam,aut corpus,generabile,Vt contrahi bilia per differetiam ignis. Maxime quia causae universales sunt illae, quae secundum suum esse particulare habent virtutem ad attingendos effectus subratione aliqua universali, & superiori ad plures sp cies, ut videre est in Deo; quod quidem in igne non inveni tur, ut patet. Videatur quod supra diximus

cap. 3 .num. I P.

s 9 Hic autem oritur quaedam dubie alio utrum videlicet causa aequivoca creata, Vt Sol,& Vnivoca,

ut ignis possint principaliter attingere rationementis, Ut rationem quael &certe mihi videtur affa mae ive respondendum ex

principijs iam. firmatis iquia causa principalis potest principaliter attingere omnes sermalitates inventas in essectu,dummodo non excedant perse- ctionem causae sed ratioentis inventa, V.g. in igne non excedit perfectionem ignis generantis: ergo ignis generans potest illam rationem producere, saltem ut rationem qua. Mi- nor probatur i quia ratioentis est etiam. in igne generante, quae quidem est ratio substantiae, Vt proportionabiliter se habet ad accidens. Tum etiam, quia ratio entis est omnium imperfectissima, &ideo quaelibet ratio particularis, V. g.corporis, ge

nerabilis, mixti, inanimati S ignis, addunt aliqua persectionem supra ens, saltem quoad explicitum,& tam quoad eXplicitum, quam quoad implicitum ad minus aequant. Si autem obiicias, quod ideo Deus dicitur causa universalissima,. quia eius e sectus est ens , quod est quid universalissimum ergo si quaelibet causa prin-

88쪽

etpalis potest principali- mentalis creatura respe- ter producere praedictam ctu rationis emis intelli- rationem entis, vel Deus ge generabilis, non vero non erit causa universalis- creabilis; siquide ut Tho sima ; vel quaelibet causa mistica docet Schola,nulla principalis erit ita uni- creatura potest instrumε- versalissima sicut Deus; taliter ad creandum com

quod quidem nequit di- currere in quantum viaci. Respondetur, quod delicet, media illa.& suo quando dicitur, em esse essectu praevio attingit proprium effectum Dei, in- Deus illum effectum subtelligendum est, vel quod ratione entis. Unde magia ratio suo qua Deus attin- potest dici creaturam essegit effectum, est ratio en. Dei instrumentum . nontis, & quia haec ratio sub tantum ad rem produ qua est universalissima: si- ctam quantum ad modum quidem copraehendit om- producendi: & sic rectene ens creabile,& genera- componitur effectus prae-bile, & omne contentum vius creaturae, id est,quod

sub illo, ad quod se potest ignis, V. g. prius attingat

exter dere producendum. ignem, quantum ad sp

Et ideo est universalissi- ciem ι quam quod Deus ma causa, & omnibus per- illum attingat sub ratione sectior quia perfectio, & entis generaliter sumpti.

universalitas causae non vel sub ratione entis ge- ex ratione qua limitata, nerabilis,&ex praesuposi-

qualis invenitur in igne to subiecto producibilis. genito;sed ex ratione for- eo,qubd natura incipit ab madi sub qua, desumenda impersecto, ut tandem est,& cum haec ratio sub perveniat ad illud, quod qua soli Deo conveniat. perfectius est: sed imperinde est quod solus Deus sectius est attingere ig- est persectissima, de uni- nem sub ratione limitat versalissima causa;& hoc ignis, ut ratio sub qua; modo dicitur caesa instru- quam sub ratione genera-

89쪽

stissima entis, vel entis generabilis, & ex pra, posito subiecto producionis,

cte coponitur, quod priussit ignem producere ignem sub ratione ignis;

quam Deum medio igne, ut instrumento, attingere ignem genitum sub ratione entis generalissima,velentis, ut generabilis, seu ex praesu posito subiecto producibilis , cum priori tatibus tamen in diverso genere cause. Qui eflectus praevius aliter componi- comptit. tur a nostris Complut. in Resi pta lib. a. de gener.

disp. l . quaest. s. num . M. Non tamen abhorreo Oppositum doctrinae princi' paliter intentae in hoc nu mero docere; sed probabiliter substineo; non qui dem hic praebebo fundamenta. Vel secundo dicatur , quod quando asteritur, propryam essectum D IUD ens, intelligendum est, Vt reduplicative existens, quod verum est, eo, quod existentia propter suam

maximam actualitatem;

siquidem est ultimus acturessentiae, a solo Deo pr6 dducitur, ut docent praedi-'cti Complut.loc.supra cit. Compia 4 iuxta secundam opinionem Salmantic. traditam num. s7. Tamen in hoc casu, sicut Vnus homo, ut alium principaliter gene.

ret, Vnit animam creatam

a Deo materiae primae; ita causa secunda principalis uniet mistentiam a Deo causatam esentiae, ut sic veriMetur,quod ponit effectum extra causas in quo consistit illum producere I alias si nullo modo cominunicaret principaliter existentiam, nullo modo principaliter produce rei effectum. Vel tertio dicatur, nos loqui de ratione entis non generalissime, & praecisive sumpta sed vi in illo effectu con tracta, & ut talis speciei

V. g. ignis : qua ratione non eX cedit causam eiusdem speciei; ves maioris persectionis, ut est causa aequivoca. In quo sensu

poterit etiam causa secuniadae causare principaliter existentiam cstectus , Ut

90쪽

mnatae speciei: siquidem causa eificiens principalis

existentiae diversificant ut ad .dandam effectui exi- in specie . siicut etamiae, stentiam terminatur. quarum sunt ex istonidae. 6o Et sicut iam supra seu ultimus actus : tum diximus, causas principa. quia essentia est potentia les posse producere pri ad esse, seu existentiam: cipaliter omnem rati ergo diversa essentia est nem inventam ineflectit. potentia ad diversum esse; dummodo non exceda: vel existetiam. Tum, quia causae persectionem ; ita

tot modi, dieitur actus, quot proportionabiliter dicen- dieitu potentia , ut com- dum est de potentiis ope . mune docet intoma.Tum rativis, & earum opera quia essetia spiritualis exi- tionibus i quia potentiae gla existentiam spiritua' operativae,& earum Ope trin; oc non corpoream: de rationes deserviunt sub econtra. Et ellentia lubis stamiae,seu naturae ad proastantiae exigit existetiam, ducendum effectum quem quae sit entitatio de M. intendit ergo omnes Hr. nere substantiae; non vero malitates, quas principali. de genere accidentis; & ter attingit natura , dea

econtra. Nec obstat ma- bent attingere metentiae itor actualitas , ut e X -- per modum principi i acti sit ana. stris Salmant. diximus a vi instrumentalis, & ope n. so. Vsque ad s . Adde, rationes per modum fieri, quod causa principalis ha- α tendentiae actualis : &bet existentiam aequalis, idem est de principio pro- saltem persectionis cum ximo, &radicali respectu existentia effectus,sicut & essectus, nam quem pri similem saltem habent na- cipium radic te attingit tu am, & essentiam: sed principaliter radicaliter; hanc potest principaliter principium proximum at- inessectu. producere: ergo tingit proxime. Et hoc di producet principaliter quod diximus ita attem

sexistemiapi. Maaime quia perandum in quod illud,

SEARCH

MENU NAVIGATION