장음표시 사용
121쪽
suis codicibus repererunt, ita aemere in insipienter eam non nisi rabbinicum ingenium , almudistarum semnia redoler conscribit Humagellus Est enim eorum aetate multo antiquior . Perperam autem asscri docilissimus vir haberi hic antiquarum versionum inconstantiam , quae dubiam res dat textus integritatem Versiones antiquae legunt omnes haec verba in una eorumdem expositione nonnullae dissentiunt, in additamento copulae . Tantum hinc abest , ut antiqui interpretes verba haec, ut purum glossema ad textum non spectans habuerint , ut potius verba ipsa in textu seiuncta cum antecedentibus verbis conium
xerint, sicque occisorum numerum supcia fidem auxerint S. I. Auctoris sententia a celeberrimi Michaelis obiectis, sca tur
MAgnum est apud doctos , editisque,
quam plurimis optimis scriptis ceIeberrimum Iohannis Davidis Michaelis, men . Doctissimus hic Goettingensis linguarum
122쪽
rum orientalium prolata in bibliotheca orientali, exegetica i), quam auctoris liberalitati una cum variis aliis eruditissimis eiusdem operibus debeo, nonnulla, ipse suit, quae hic maiori, qua fieri potest, brevitate examinamus. Primum infirmum putat argumentum ex antiquarum editionum auctoritate petitum . Si primae editiones,' inquitis, ab hodierno textu recedunt, non est ergo is adeo infallibilis , ut iactitant nonnulli. Si conveniunt, ubi codices, ac
versiones differunt, non multum eum con-
fi mi, quia testes sunt nimis recentiores Quae ergo a me de se codicum undo petitae sunt , praestantia coniiciuntur, merae, si ipsi credimus, coniectationes sunt nullo typographorum eius aetatis testimonio roboratae. Quid ergo ' An propterea , subditis, accurata bera est haec lectio, quod eam habeant editiones omnes saec. xv et De critico antiquarum editionum usu multa
123쪽
nos diximus de Heb, typographiae origine agentes, itura adhuc dicemus in inumductione in sacram criticam , ubi de variis sacrae criticae sentibus sumus acturi. Nunc haec reponimus . Ita de primis editionibus loquitur perillustris Eques, ut sat demonstret sibi parum perspectum csse, quaenam sit illarum editionum conditio ac ratio, quae hucusque doctioribus bibliographis, ac criticis reapse obscurissima fuit . Si quid ergo de his editionibus earumque natura, ci dole dixi, vel dicam, id meo quodam iure mihi videor escere, qui felicissimo cina dito hucusque eventu factus sum illarum omnium, vel sere omnium possesser. Priamae utique editiones ab hodierno textu recedunt . Amasereticae issae plerumque sunt, in multis cum antiquissimis versionibus congruunt, sexcentasque optimae notae varias lectiones continent hocque pervulgatum
est apud nuperrimos criticos , qui ubique
illis utuntur ad variarum lectionum confirmationem Earum usus auctoritas maxiam iam fit a criticis omnibus, ex quibus, qui iactitant ineffabilem textum hodiernarum editionum , si varias illectiones excludunt,
124쪽
minoris tinnienti menda, minoresque emem dationes, perperam illud iactitant . Sed, riae lectiones, minora menda textus in- fallibilitati, integritati, auctoritati non o stant, si obstarent, nullus iam superes se integer ae infallibilis textus, nullusis velationis fons, scriptura nulla. Nec enim tangunt illa substantiam rerum , ex quais textus integritas est dimetienda , quae cum in hodierno textu , hodiernisque editionibus sarta tecti servetur , quare non eritis infallibilis, divinus , authenticus Hinc qui generatim dicunt hodiernum textum corruptum, meo quidem iudicio non accurate loquunturi immo de turpiter errant Etenim si textus integritati non officiunt, riae lectiones, quod nemo diffitetur, quarum alterutra mendos, de falsa, nec menda ipse
praesidium defenditur IA uero si vetustae editiones, ubi reee
dunt , hodiernum textum emendareo
queunt gravissimae in hoc auctoritatis sunt
125쪽
e o8 Osunt , quare ubi conveniunt, cum confirmare non poterunt 8 ego autem testes es nimis recentiores . Quisquis enim scit non editionum aetatem , sed aetatem codicum, ex quibus editiones ipsae immediate effo matae sunt , esse attendendam . E pra stantibus autem codicibus, optimaequeis tae vetustas , ac primarias editiones esses, haustas , non sunt iam merae coniectati nos . Constat id tum ex amplissimis typ graphorum, ac correctorum testimoniis, tume facto ipso .conditione editionum. Quandoquidem si quae in iis exstant variae lectiones, ad versiones antiquas, quasi ad lapidem lydium, meliorisque notae codices probet criticus , observabit eas plerumque cum iisdem , ut diximus , convenire, ac proinde ex antiquis codicibus petitas fulsese . Quod quidem experimentum frusto omiane captum est tum a Iudaeis, tum a Christianis criticis, qui nullam , aut vix nullam variam lectionem alicuius momenti producunt accuratiorum si auctoritate munia tam , quae praesidium quoque suum non habeat in vetustissimis editionibus . Esto ac re percurri criticum commentarium R. Ic-
126쪽
lectione afferri γρ=n et Hisma s.corices correcti mos , quin simul producantur dio
duo eramnes antiquae adeo verum est ad correctos codices eas esse perfectas . Sed quid haec ad rem nostram 8 In controverso Bethsamitarum loco, in quo conveniunt cum hodiernis antiquae editiones dissentiunt ne codices Qversones mullus hie versionum , nullus si codicum dissensus nec enim in tanta codicum copia , qui ad nongentos,ici forte et lair mille ascendunt, bini vel tres dissensum faciunt , proindeque etiam ex Michaelis ipsius sententi hodiernum textum luculenter confirmant. Animadvertere autem debebat doctissimus Vir , me non ex sola vetustiorum editionum auctoritate argumentatum esse, sed ex codicum ac versionum consensu , nec huius loci integritatem, hodiernamque lectionem tuitum esse, quod eam haberent editiones omnes o saeculi , sed quod in ea tuenda fortes omnes sacrae criticae convenirent qua enim aetate, inquiebam,ve modo constantisfi mam hanc Iubraici textus
127쪽
corruptisnem investim arbitramura In Gra ea , is Chaldaica , in vetosioribus omnibus orientis ridentis versoribui suns itis illud habetur additamentum. Habetur in v risissimis Iudaeorum , o Chrsianorum cryptoribus haletur in anti voribus omiabus, ct accuratioribus codicibus, immo binis exceptis, in onmibus quotquot exsant. Habetur dem mi universis editionibus , tum recentioribus tum primariis , subque ipse typographiae incinnabula perfectisti . Haec erant attendenda, ad haec respondenduin constituendumque qua aetate, qu modo corruptio haec indices omnes, versiones omnes invaserit . Et quoniam rabbinicam hanc glossam LXX interpretum aetate superiorem esse aegre Hui: nagelio concedit, definendum erat, qui fiat, ut in illorum versione is in omnibus, quotquot post eam Minatae sunt, illa re'
128쪽
Reliqua Michaelis obiecta examisantur
SEd invexosimilis est, si auctorem nostrum
audimus , isthaec sacri textus ellipsis, ac comparatio. Qua enim ratione, inquitis , Iam viri, vel ut Iudaeorum nonnulli putant , eorum quisque esse poterat sicut milliari Facile intelligitur, ut viri Davidis dicere ei potuerint: tu validus es, sicut decem missi ex nobis II Sam xvii I: Nihil hic uperbolicum mulio enim magis dicere illi potuissent. Sed si David foditissimus ille dux cum decem millibus comparatur , ineptum omnino est quemlibet euvem Bethsames L hominum millibus aequiparare . Non solum porro uis gelii obsedivationem de praefixo cap probat doctissemus sene , sed & maius eam robur acci, per arbitratur ex producto ii Sam loco, ubi non reperitur iam undisia, mi va, ut reperiri quidem deberet, sed munias . Haec celeberrimus vir, quem miror inverosimilem constituere ellipsimis comparationem , cuius luculentissimum ipse
129쪽
profert exemplum . Producto enim D ridis exemplo, quodnam praestantius ad coni eiuram illam meam confirmandam afferri pinterat et Annon ostendit comparationes limiusmodi fieri consuevisset Annon eamdem particulam capti eodem prorsus modo su, intelligi, ac suppleri, ac in nostro hoc controverso Bethsamitarum loco Hanc sane ellipsim agnoscunt, supplent vulgatus interpres , Iarchius in hunc locum, de ita fere supplet Iarchius , ut reperiri deber
contendit noster auctor n)a, I 'imiud Acut decem Asia, ut nos sinus. Hanc eamdem ellipsim is comparationem agnoscit , supplet Michaelis ipse, qui verba haec
vertit se Dibist solui, AL Eehn ausend, vo uns τι es ita bonus decem maeia ex nobis. Vidimus supra unum Goliath comparari cum decem millibus. Videmus nunc hoc idem fieri de Davide Bina ergo eaque non controversa, vel obscura habemus h
rum comparationum exempla, quae statu tam Bethsamitarum comparationem confise mant. Hae comparationes in usu sunt apud omnes nationes , apud omnes historicos,
ipseque Michaelis animadvertit etiam Regem
130쪽
Borustae in Chesterfieldii epistolis CC h minum milliinis in virtutis laude aequipar ri. Quare ergo etiam in virtutes, vel dignitate LXX ex primoribus , ac sertioribus Bethsamitarum cum L millibus comparari a
sacro scriptore non potuerunt, tantique haberi eorum clades , quanti L virorum millium Quae autem adversus hyperbolicam nonnullorum Iudaeorum opinionem subduntur , meam expositionem non asciunt. Non
ego quemlibet dixi e LXX, sed in via ros L millibus aequiparari , nec illam Iudae
rum mentem a sacro contextu, meaque sententia aperte alienam produxi, nisi ut ostenderem Iudaicae antiquitatis consensum in subintelligenda hic pura, ac simplici comparatione . Patent haec cuilibet opusculum meum legenti. Non ergo mihimetipsi attribuenda expositio vere medraschio, laulegorica, qua adeo supra fidem Bethsamit,
rum dignitas, ac virtus augetur, ut confutatione non egeat. Haec de celeb Micha
lis obiectis, qui in oppugnanda receptari eri textus lectione cum Kennicottio, Tychsenio musnagelio consentit, nisi quod non probet glossam hanc LXX interpretum aet is te