Commentariorum de verbi Dei corruptelis liber primus in quo de sanctissimi precursoris domini Ioannis Baptistae historia euangelica, cum aduersus alios huius temporis sectarios, tùm contra nouos ecclesiaticae historiae consarcinatores siue centuriato

341쪽

DE IUDAEOR. AD IOANN. LEGATIONE.

de mitti ad illum legatos a Hierosolymis causa interrogandi,qua authoritate,cuius iussu &mandato haec noua doceret 8c institueret,quae contra populum, legem, templum 8c sacer dotium diuinitus institutum esse viderentur. Supra vero indicauimus , Philippum isto Tum pi sceptorem in hac doctrina videri principem,loannem nimirum a templo discessis se, & in hoc secisse contra IF . Tum idem In c. i.DMinm. alibi docet,loannem recepisse gentes, & sacri scia neglexisse, & ex noua cfremonia baptismi quam instituerat, schisma 8c distractione populi consecutam esse. Deniφ cum disicederet

ab ordinariapotestare,inquit,er multa contra eam diceret faceret,magna ac ravis caussit Don- . t Pi sacerdotibus interrogandi, qua avthoritate Ioannes tantam mutationem in Ecclesia faceret.

Fuit igitur nouitas illa er DeciesIchi mutis cause

Verum hic diligenter monendus est lector,

ut ne facile fidat his nouis interpretibus, qui uant nouatores

nihil minus faciunt, quani ut veritatem εἰ f . imia historiam illustrent Euangelicam , praesti - destinatae. tim cum Euangelio quae ipsi volunt, affiΛ-gant,verisque falsa permisceant sipissime Aeprimum hic grauiter peccant, quod verarii oc propria Iudaicae huius legationis causam, quam

342쪽

η DE CORRUPT. VERRI DEL CAP. Vil L

quam explanavimus, omnin3 praetermittant,& pro illa suas imaginarias causas imperitis obtrudant,velut Iudaei & eorum legati, Ioan nem non nisi versuta quadam adulatione, mi nis & nescio quibus malis artibus , voluerint aggredi Sc circumuenire. Quasi vero sit ope- pretium,hic anxie laborare ultumin scrintari,quae tum causae fuerint Iudaicae malitiae in oppugnando illo, quem seuore & honore non mediocri omnes,ut diximus,proseques a-tur.Non hoc sane in praesentia quaeritur, quid inuidi homines in Ioanne desiderare, quidue improbi calumniatores in eius diistis, saetis, moribus reprehendere vel potuerint, Vel voluerint.Nulla elatam iaspectata virtus,& tam excellens cuiusquam innocentia fuit,quae non Pateret inuidiae malorum iniuria dc insedi tione non exagitaretur. Sed hoc in quaestione Venit maxime,bono ne animo a Iudaeis haec logatio fuerit instituta Nam si ita est, ut Chry - 1ostomus alii* citati modo Patres comprobant,mox concidunt, quaecula' in contrarium sillacibus coniecturis meriαν suspicionib' ab aduersariis conmetiuntur. Si vero aliter se res habet,& versute cum Ioanne actum est metum quidem horum commenta possunt consi

stere, quae si quisquam propter poeticam Sc

incto

343쪽

rhetoricam amplificationem sertas e volet ex- 'cusarritamen is necesse habebit fateri, parum vere Sc minus theologice illa assi ari atque defendi. Quorsum enim attinet inter alia sim laicogere, loannem propterea Iudaeis ingratum intimumque fuisse,quandoquide receperit ethni' Centa Iib. i. cos,contempserit circumcisionem,noua syna

gogam Sc Ecclesiam instituerit, secesssonem a templo Sc ordinaria potestate fecerit,principusynagogae contempserit authoritate, docuerit& secerit contra populum,legem,templum Scsacerdotium . nihilque curarit prorsus, quid

tum Ecclesiae administratores iuberet,aut vel-

lent Haec & quae sunt id genus alia complis ra,&scribi & dici positantilla quidem,verim recte probari confirmari ,e nunquam Pote- .runt:tantum abest,ut pro L angelica historia . iactari & venditari vulgo debeant. Nec est quidem verisimile,Iudaeos & magistratus Iudaicos de innocentissimo viro lisc tam improba et scelerata vel sensisse vir*,vel in suum lindicium adduxisse. Quod si horum aliqua Io annes designassiet, aut de his etiam se suspectu illis reddidisse quis credat hanc iniuriam dise. simulaturos suille, sacerdotes praesertim Sc Pharisaeos,qui veteris legis vindicadae studio erant mirabiliter incensi, Scap ea strenue pro-

344쪽

Ioannes unilam salem vocatione sentium non inchoauit. In annotat. super Euang.dominia t3. aduentare. Esa.6 ω Hier. 6. Ose. . Pial.I.

ala colloquio cum Triphono. b Lib.aduercrudaeos. a Lib. a.de demonstrati man

Pugnabant et Nusquam cum illo expostulat quisquam,quod aliqua ex parte Vel egerit,uel

docuerit aduersus legis reuerentiam, aduersus templi caeremonias, receptum Dei cultu, Eoclesiastici magistratus 8c reipublicae traqviI-litatem. Imb tam omnibus probata Ioannis virtus 8c perspecia integritas, tam celebris eius sandi itas atque iustitia fuit, ut in eum quem pro Messia nemo non reputabat & esse optabat,suspicio illorum, lup primum ab illis authoribus egimuntur,ne cadere quidem p tuisse videatur. Qua de re plura dicemus p fiea,clim Ioannis vocationem Sc ministeriunt explanabimus. Quod vero gentes aeque ac Iudaeos Ioa nes recepisse dicitur, id certe nusquam proditullus Euangelista, ne eratio ut credam , aliqua cogit,quicquid isti demum sngat. Atque ut hoc maxime concedamus, probare in men BC admittere non possumus, quod sit rum praeceptor Melanchion docere ausus est, uniuersalem vocationem gentium a Ioanne inchoatam esse. Loquuntur de illa Prophetae, re saepe quidem,vet ostendant, generalem v cationem gentium ad Messiam pertinere, mcut ' Iustinus, '' Tertullianus & Eusebius

perte demostrant. Sed quoniam Christus ipse

345쪽

λυ 161ΜNYs vocλχ' OENTrs. ce se non nisi domui Israel missum et dona' Mi s.ls.l tum esse hic enim honos Iudris primum de- Act. 3.i Dredus filii suis , discipulis vetat,ne ad Vici' Mattriti nas gentes diuertant, nem ad Samaritanos se conferant: temere prorsus 8c si ita id Ioannis tribuitur, quod necν per se quidem Christus, effecit, sed Apostolis exequendum reliquit

demandauit,ctim iam iam coetu petiturusi suberet,ut ad gentes,adeo in uniuersum odi Matth. rL

bem Euangelii disseminandi gratia proficisce-

rcntur, & diuersas oues in unum velut oubie congregarent. Illi autem proscisti, ut Madi cus exponit, Praedicauerunt ubique Domino cooperante. & sermonem confirmante soquentibus signis. Ac tum sane primum vnsetaerialis vocatio gentium inchoata est: quia . secundum Esais vaticinium,populus qui ambulabat in tenebris, vidit lucem magnam, & entibus in regione umbrae mortis, lux orta . est eis:Christiis ipse scilicet, salus& expecta- E in .

cio genimin appellatus. . lam vero quod ad Pharisaeos & Sadducae- Ioannes non ερο os attinet, illis inter caeteros accedentibus interminatur Ioannes , durisque verbis eos in-ξynagogae. crepat, progeniemque viperarum appellat.

Etenim oblatam praesentemque Dei gratiam, S pr dicatam poenitentiae doctrina,prssea P

346쪽

LIR. L DE CORRUPT. VERBI DEL CAP. VI ILhomines contemnere, ac velut hypocritor ad Ioannem venientes,non qnceros adfore ani mos voluerunt. Hine vero, sicut ex aliis etiam

Euangelii locis, colligi non potest, reetinue

statui, Ioannem gubernatoribus eius temporis Ecclesiasticis palam repugnasse, illo rbmue authoritati, personis & honori qui quam detraxisse,aut potestatem,quae tunc stabat integra penes synagogae re flores ,a Ioan ne ulla ex parte conuulsam & labefictatam esse. Etenim eius do strina, sicut 5c vita, climsponsi fidus amicus esset,a Christi Sc Apostolorum sententia nunquam discrepauit,sed eamdem confirmauit potius, praesertim quod ad obedientiam 8c reuerentia indignis etia magistratibus exhibendam attinebat. Noverat plane vir Dei spiritu Sc sapientiaplenus, ad conseruandam Ecclesie necessariam tranquillitate Pertinere,ut sedentes in cathedra Moysi, hoe

Catecheg ii. ad est,docendi authoritate praediti, ut Curillus

Hierololymitanus declarat,non propter vitae

probitate,sed ob docendi 8c praecipiendi ossiciu quod gerebant,secundu legis diuinae pro scriptum ab omnibus 8c audiretur & honor rentur.Nec desihi ille tantenHerodem rSei cestus spurcissimi redarguere, & Dirasse m

gisti alvu eius tepcu is vitia, priscium public , Pro

347쪽

IOANNI NON RESISTIT SYNAGOGA,

pro suo sancto zelo, qui alterum Eliam dece-ha nonnun* publice reprehendit. Sed Syna gogae gubernatores & iacerdotes proculdubio apud vulgus hae moderatione tractatiit atq; perstrinxit,ut honor cathedrae Moy si se

Daretur illaesus,& nullum inde ostendiculum, multo minus autem schisma,in populo cons queretur,alienus viiss ab effreni doctorum 8cconesonatorum istorum petulantia,qui in absentes etiam Ecclesiae antistites non seditiose minus, quam rabide apud plebeculam dcst in machantur, totum sacerdotum ordinem fictis saepe criminibus infamare contendunt. At Paulus Episcopo mandat,Sem orem ne ii crepaveris, sed obsecra ut patrem. Illud vero

insulsum 8c ridiculum prorsus esse ducimus, quod Ioannem videri volunt, a Phari is 8c aliis Ecclesiasticis eo tempore magistratibus pro haeretico habitum, adeo p exosum fuisse,

ut ab ijs sere damnaretur, Zc quasi quodam

anathemate percelleretur. In quibus commentis tam vanis quam nauditis consutandis versari non attinet, tum quod Ioannes, com

muni omnium sementia, Propheta suerit omni exceptione maior, tum quod supra de his abunde disserueri mus.

Sed enim quandoquidem isti quae ad Ioa

3. Reg. 33. Qua ni Hierati ne iit Ioannes usus in arguendis masistratio . t. moth. l. col. 363.

Falso tribuitur Ioanni, quod pro haeretico habitus fuerit, di a Iudaeis

excomunicarias.

348쪽

nis vocationem proprie spectant,simul et ma 'Ie intestigunt,et foede corrumpunt,op eri qui dem precium se mari videmur, si de vocati ne ministroru Ecclesis, potissimu vero Ioannis,ptasenu loco qusdam ad ciamus. Vbi si tuo in primis 8c mihi concessa volo axiomataqusdam, ea* sacris literis 8c veterum scriptis ita consentanea, ut probatione quide non ege re,sed rem tamen proposita illustrare posse via. VQς xio qusda generalis, qua per singularem gratiam diuing bonitatis, quae his

manae salutis est cupientissima, vocantur oesti peccato ad poenitentia a tenebris ad lucem,amorte ad vitam, ab impietate ad pietate, sicut 'Maith.iri Euangelica parabola de vinea luculcnter Osic-dit. Est alia vocatio specialis,qua nonnulli ad hoc vel illud viis genus a Dco vocantur et d G L . stinantur,ut Noe ad mundi instauratione, Aa-ῖ κ- is. 3 in ad sacerdotiu,David ad regni I obias ad Tobiae . semilis procurationem. Illustrior aut eoru vivocatio,qui ad mun' publicu siue in Eceses s k: . iii Q,sicut ' Moyses et Samuel siue in politis

e Genec. i. cos attrivi e Ioseph et ἡSaul,diuinitus allum se tur. Nuc videministerio Ecclesiastico dunt xat agamus,in quo Deus vocationis suae ratiam pHcipue cohonestat,populo suo tu ad religionis conseruationsitu ad animoru salute

reddit

349쪽

reddit maxime salutare: habet millim i Eccl partim mediata,partim immediatam, ut in scholis alitiat aut sicut ab aliis dicitin ,extraordinaria et ordinaria vocationem. Immediata ostendut Propheis a Deo,et Apostoli a Chri- Matth. D. fio vocati at* missi,de quibus dictu est illud, Quomodo praedicabunt, nisi mittantur c Sic Rom.io. Paulus licet non ab hominibus, ne p PerhO-mine missus, se tamen κλη ν sive vocatum ad Rota. i. Apostolici nepe muneris iunctione,assirmat. Iam vero legitimi Propheis a Pseudoprophe e;k- immm tis et veri Apostoli a Pseudoapostolis his re, distam vocati bus et lymbolis internoticuntur,at a Deo comedatur Eccleas,veI quod vocatione sua aliquo miraculo coprobent,sicut Moyses apud Exod. .s.f. to.

Hebrsos in Aegypto secit, quomocio et Apostoli vocationi doctrins , sus fide ubiq; gen- Act. 3.tiu astruxerunt: vel quod signa qusda illustria vocatione eorum tenentur,ut quando in testimoniu Elis ignis de coelo delapsus, in populi hostiu conspectu sacrificiu absumpsit: vel denim quod reuelatio qusda a Deo faetii cstcros doceat,tutb illis credendu et fidendum es s quemadmodum cu Damasci Ananiae reuo Ααλ Iat Deus,ut sciat Paulum vas electionis et do .ctore Euanaelicii esh. Quod vero ad mediata Mediara voeati.

vocationem attinet,etu ni ea medio quoda huet eivi tesurioiuii.

mo , tame etiam diuina est,et verps Dei Ee

350쪽

' LIB. I. DE CORRUPT. VERBI DEI. CAP. VIII.

clesiae* ministros declarat 8c ornat,estq; ne cessaria Ecclesiae, nec solum iam inde a priamis Ecclesiae temporibus ad nostra usep aetae ς tem transmissa durauit, vertim etiam ad mundi finem υs permanebit.Sic Apostoli clim a Matth. i . Christo immediate missi essent. suos porros. vocarui et missierunt discipulos,ut Petrus Ct Hiemno C' mentem,Paulus Titum aliam deinde alios,qui cleti l . 1unt Episcopi appellati, penes quos demum in his quae ad Dei cultum. 8c scripturae interpretationem Ecclesia gubernationem perti nent, non minor stetit et stare debet autoritas, quam penes Synagogae proceres Sc seniores OIim unquam nita ut autem certo constet, . qui a Deo per homines mediate mittantur, in veteri testamento id quidem ex haereditaria Exod.: . successione in Aaronis stirpe cognostebatur: in noua verb lege discitur ab Hierarchis Ecclesiasticis,qui per mysticam manuum imp stionem & orationem consecratoriam Dio-D Eecletast. nysius I κλισιν ιη'ων vocat presbyteros vovi MM V P feministros ordinant, & eos legitime o h. imoth. . cari ac mitti declarant.Exemplo sit Timothodia. imox Paulo hierarchice ordinatus presbyterio. Per manuum impositionem, dc Titus itidem, quem idem a se ordinatum per ciuitates preM. byteros constituere iussit. Atque ab his ει