Commentariorum de verbi Dei corruptelis liber primus in quo de sanctissimi precursoris domini Ioannis Baptistae historia euangelica, cum aduersus alios huius temporis sectarios, tùm contra nouos ecclesiaticae historiae consarcinatores siue centuriato

411쪽

Himetiam Grecos 8c Latinos Patres,qui contra quam Lutherus docere coepit,ctim Romana Ecclesia se sentire, scriptis moribus , iam antea multum & saepe testati sunt. Etenim ab orthodoxis illis Patribus,quos oriens et occi dens tot seculis in fidei dotirina & in celebe rimis synodis consentientes habuit,non minusquam a Romana Latina , Ecclesia Lutherus seipsum segregauit.Deinde quoniam ex maim dato Dei cauendi sunt pseudoprophets, haud 'quaqua congruebat Luthero, iudicatos olim

recte ac damnatos multorum haereticorum er- doprophetis,--

ros,pro Christi Euangelio adstruere:quin po- tius ab huiusmodi pseudoprophetis, quos tales semper habuit Ecclesia,& eorum doctrinis velut impiis idolis, Lutherum propter Dei verbum et mandatum secedere oportebat. At- qui sit ita, quemadmodum statuit sibi* comcedi postulat Maiori ad fixessionem ab Ecclesia redie saciendam necessarib requiri, ut iuxta Christi decretum a salila prophetis caueatur. An hoc ipso se telo non defendunt, contra Lutherum pugnant Carolstadius, inglius, Suencseldius,Caluinus,Lascus,Seruet' An baptistae,Pichardualiij complures, qui licet Catholici non sint, tamen a Luthero & eius

412쪽

pii ad Liberium de Marcum. Et auisu. epist. M. eisier. epis . ad Damasum &

Lib. i.epist. 3. Cornelium. In Psal. contravonatist.

mclesia sibi discedendum,et ad synagogas ali

as confugiendum arbitrantur. Quod em praeceptum Dei pro se contra Romanam Ecclesiisam sumit Lutherus,hoc contra Lutherum

sumunt alia, qui ab eo velut pseudopropheta& fallaci magistro desciscunt, & alicubi esse .

cauendu hortantur. An vero isti nobis in dubiu vertent,quod constanter tota praedicat antiquitas,san fiam & felicem Romanam Ecclesiam ea esse,qus & maxima, et antiquissima, et omnibus notissima celeberrima , sit existimuda , ad quam ' propter potentiorem principalitate,ut irensi verbis utamur , necesse sit ominnem conuenire Ecclesiam,& omnes qui suntvndim fideles quam , veluti s radicem et matricem Ecclesiae Catholics,adeo , omniti EEc'clesiaru et matre et magistram ut doctissimi, ita sanistissimi qui Patres tot seculis agnoueriint. Ab hac Petra, qua non vincunt pO tae inserorum,ab hac Petri cathedra,quq MOPsi cathredra multis modis excellit, ab hac EO clesia,ad quam habere non potest aditum per

fidia, illi demum separant sese, qui schismatici

Sc licedi esse possunt,unitatis vero custodes et Christi oves esse non possunt, quemadmodua Cypriano Sc f Augustino est traditum, nos pluribus, Deo quidem propitio,tertio li bro

413쪽

bro ex instituto dicemus. Vbi se nobis offert

occasio Lumerum cum Ioanne baptista com Danhi& Eliae paradi, quemadmodis sacere multi coeperunt, Pomeranus, Ionas, Melanchion,Maio SPa- te Jemgebergius.His em tam charus pater, tam reuerendus prsceptor Lutherus fuit,ut eum quod admiratione dignu censeo ) alterii Ioannem Elia tertiu secerint, & ab omnibus etia velint existimari. Quibus responsum est ab alijs copios et declaratu satis,non magis ambos illos Q cygnum et coruu, agnu atm lupum inter se conuenire: hac tenus aut eosdem posse conserri, quod sicut ille Christi venientis praecursor siue prodromus ac tubicen fuit: ita hic vent ro proxime Antichristo viam strennue prspirarit. Nos vero de his plura disserere indignuarbitramur, quando utramin arborem sitis e istuctibus dignoscere dissicile n5 est,acres ipsa docet,quantum alter ad aedificandam Dei Esclesiam contulit tantum in illa ipsa labefiustan- . da alterum prosecisse, sim eius opera sit illud essectum,ut prisens hic Sathanismus,quem ex

omnium sexe hqreseon colluvie concretum ense cernimus, his annis quinquaginta fuerit introductus,et in tota fere Europa vires ad scindendam clesiam,& ad imperia disturbanda dissidia concitanda maximas compararit.

414쪽

. LIB. I. DE CORRUPT. VERBI DEI. CAP. VI IL

Quo eonsato se- Quoniam vero abunde satis dictu est de ca-

2: et .a suspicionibus,quibus Iudo causam

os grauate con- Ioannis v sse et prorsus odiosam reddidisse

ringuntur,iupereit Porro, ut rationem aperi mus,qua permoti aduersarii. ut apparet,in sis praditiis querelis Iudaicis contexendis suum declarare artificium voluerunt. Iudaeorum exemplum Ioanni obtrectantium idcirco istis placet,quoniam illud sibi commodum esse visedent ad odiu inuidiam, conflanda,& augendam Catholicis & iis, qui Catholics Ecclesis

gubernacula tractir,eam , moderantur. Ita versuti homines Pharissos adducsos, Sace dotes, Levitas, alios* synagogae rectores introducunt,et cu his nostros,ut vocamus, ins- latos conserur, a quibus intelligunt se iam pridem esse damnatos. Sed nihil in eo seciunt i

tholicis ob insequuntur enim magisti os Donatistas, qui avis horiis cum Veritate vincere non poIlent, hanc qito

notam Catholicis PNpositis quondam inur re eonati sunt,eos , non solum Pharisaeorum, sed 3c magis infimi traditorum nomine pedistrinxerunt. Eodem liuore ducti quidam, C uiolicos Ioannitas, Arriani Homoousianos et Athanasianos: Armenia vero Latinos Azsemitas,alii & Psychicos maligne appellarunt. Sed valeant calumniatores improbi dc malo

c dici,

415쪽

dici, quibus diuina lex interminatur, et oen ad coeleste regnum aditum intercludit. Ad- ιυς miscet etiam Inquisitores,quos vocamus, bo reticae prauitatis,qui Catholicisan usu esse s lent, eoSP per legatos ad Ioannem mistas intelligunt. Ioannis vero personam sibi imponunt,ta a Ins,qui nimirum ob nouam falsamis do strinam, quam velut virus inclusum circuis feriint, aut palam effundunt,nonnunquam a Catholicis examinantur & monentur, tum si pervicaces manserint,optimo iure damnantur

etiam atque castigantur. Quod autem ad hos

Inquisitores,seu potius violatae religionis tu De ossicio Inqui-

dices intacIesia constitutos attinet,non potest μ. munus illorum verbo Dei non consentaneu, 8c his temporibus non necessarium videri.

Horum enim est, Pseudoprophetas occultos M tin. . notare ac prodereaupos rapaces a Christi Oui' Deu 3.i .& it. li arcere,vulpeculas, imb et feras vineam Doώς ' ς umini Sabaoth demolientes capere, triticum ab inspersis per hostem nocte zizaniis pura con- V taxi . 33. , seruare, inter lepram et lepram rite discernere, L v V 3

morbida pecude profligata sanu tueri grege, ne quid veneni contagionis hauriant ab his qui sunt in fide male sanes atm corrupti, ac demum supplere incuriam, vel augere diligentiam aliorum qui cum esse debeant speculato

416쪽

LIB. I. DE eORRUPT. VERBI DEI. CAP. VIII.

' res&pastores domus Israel aut minus vigkIant,aut male curant oves sibi a Christo com---Horum igitur Inquisitorum salutaris' medicina non potest non esse horrori iis, qui impiarum opinionum pestibus sunt aflecti:

sed eoru seueritas, ut malos coercet ac plediit , sic bonos recreat, nem paucoS in ossicio comtinet ato conseruat. Habet enim nunc quo pIocum in coercenda haereticorum audacia, Fpist. N-- ρο ouod Leo Magnus de Priscillianistarum hae-

Ho. xesi ab utro magistratu recte iam olim compressa&extinet a scribit: Profuit, inquit, diu ceista distriistio Ecclesiasticae lenitati, quae etsiccsacerdotali contenta iudicio cruentas refugit cevltior es, seueris tamen Christianorum Prin- e. c1pum constitutionibus adiuuatur, dum ad ea spirituale nonnunΦ recurrunt remedium, qui otiment corporale supplicium.I .. Querela novat, Quid vero aliud nunc sibi volunt, aut sici-G;' aduersarη,nisi quod olim a Donatistis sa-0 dium legimus Disiungebant se illi a tota EO clesia, cuius nomen & puritatem sibi solis in parte quadam Africae vendicabant: Catholiacos autem antistites,et Augustinum in primis hoc nomine palam traducebant, quod illi suo instituto non tantum concionibus,disputati rubus oc scriptis obsisterent, verum etiam m

417쪽

fricanos magistrariis 8c praesed os Caesarianos

ad seuertilitem in se exercendam concitarentat impellerent, velut hoc munus Apostoli- .cgmansuetudini parum conueniret. Ne de .. stitit tamen Augustinus cum alijs,ut praeclare coeperat, prisectos illos urgere at y Permo ere,ut aduersariorum conatus vi quadam coercerent. Quin is ipse multis etiam scriptis putalice testatus est, ex re id esse Ecclesiae, ut qui reticis aedenteae noua falsa ,serunt dogmata, se S magistra- Ερ 'st. ἰ ,

tuum 8c principutia edietis, imb 8c seueris

poenis propositis 8c inflidi is, ad ossicium re-Inpsam uocentur, nec impune sinantur. quae ipsis tu ' het, contra Ecclesiam docere & sacere. Videte, inquit,qualia faciunt, re qualia Patiun- tur. Occidunt animas, affliguntur in corpore: sempiternas mortes iaciunt, dc temporales se Perpeti conquerunt OEt alibi: ''Cur non co- geretEcclesia perditos filios ut redirent,si Pem Comitem. diti filii coegerunt alios ut perirent et An non ' pertinet ad diligentiam pastoralem etiam illas ' oves, quae non violenter ereptae, sed blande lenitero seductae a grege aberrauerint, & ab . alienis coeperint potaideri, inuentas ad ovile Dominicum, si resistere voluerint, flagello- rum terroribus , vel etiam doloribus reuo-

418쪽

. LIB. I. DE CORRUPT. VERRI DEI. C A P. VIII.

Ftiam notiatores care 3Quid c quod Caluinus docet, ac ex ve

' uetum edito palam confirmauit. Nobis vero sat erit, Ioachimi V Vestphali verba proferre, quibus Lascum ille oppugnat,et ostendit,tam necessariam quam utilem esse disciplinam,qua, seditiosi nouatorum in Ecclesia conatiis coc centur , plane* impediuntur ab utro magistratu, licet is propterea tyrannidis accusetur. Iti Plicta dentis. Nove I,inquatirannis,obsistere ne psichoora sem seducantpopulum,ne animus infectus peste supedoctrinae interimant Pastor non agit orannum, qui repellit lupos,ne oves dilacerent. Magi ratus non Gercet orannidem, qui fecuniam leges moderatό Dcet maleficos, o Hsontibusβmupoenas. Ac vide obsecro, an Catholici cum in haereticos animaduertunt,non totidem se verbis poRint defendere,quot idem VVesiphalus Lutheranus ad suae causae desensionem adhibet in Caluinianos Desinant, inquir, Sacramentari j cpi ri e patipersecutiones, destinat nos Lutheranos Insimulare de Drannide, pila orannidem in animas non permittimus : desinant ab erroribus suis, ut potiantur,non to Sathanae , sed ut mari res aristi.

At haec de Inquisitoribus satis.

419쪽

Neq; verb satis habent isti praeclari artifi . Nouatoresces, magis iratus Ecclesiasticos insectari, & stud.hi. causam illorum vulgo exosam reddere: sed seipsos quo non obscure commendant & eL

ferunt,dum sibi sui , similibus eadem asscribunt uae de Ioanne fingunt, Zc Pharisaeos de illo iudicasse conteudunt. Ac nos quidem ubtro satemur at .concedimus, in ipsis ea repe- uMurra,riri,quae Ioanni fit in tribuerunt. Audet quippe,ut res ipsa docet, nouos coetus facere, nouos ritus instituere, ordinariam Ecclesiae ponteliatem repudiare. Audent non sollim novas, sed multo ante damnatas etiam do fimitas 5c opiniones, quas monstrauimus tueri ac sparagere,ut idcirco de manifesto schismate & haereseos nota merito accusentur ato conuincantur. Audent se ingratos erga suos paretes ar maiores declarare,quos constat in una eademque fidei doctrina consensisse, & debitam fa- crosanctae Ecclesiae venerationem obedien

tiam* persoluisse.Quod igitur Pharisaeos de

Ioanne iudicium tulisse afleuerant, id in hos conuenit maxime, tales , se orbi produnt ostendunt,qubd sint videlicet pestes orthod xae religionis a Deo sancitae at* confirmatae. Hactenus ergo concedimus aduersa s,ut aliquid cum Ioanne commune habeant, si modo

Zet 3 fictae

420쪽

beant.

LIR. I. DR CORRUPT. v TRAI DEL CAP. v DL, i, ista It secessionis causae admittends videantur. um ii anne co- vitam Ioannis officium contemple . io diuersum ba- mur, Optamus oc Precamur ex animo, ut illi

quemadmodum videri volunt, sic& reipsi probent,seIoanni minime dissimiles esse. Probabunt autem, si sine eontemptu ecclest istici magistratus, sine deprauatione verae do string, sine Ecclesis perturbatione & schismate luce ns sint ardentes & simul foris lucentes,hoc est, si Dei proximiq3 charitate flagrent,& vitae in nocentis lumen omnibus praeserant, si praeterea Christi sponsi fideles amicos se praebeant, nihil ut illius gloria ducant antiquius,&in sponsa illius honoranda omnem operam sim diumque consumant. Verum haec mista nunc facimus, ut ea videlicet, quae ob notam isto rum pertinaciam Sc morbum insanabile opin-re potius,quam sperare posse videmur.Bonos prosechb viros non decebat,tanta fingendi calumniandique ferri libidine, praesertim in re prorsus nec utili nec necessaria: sed ita his vi sum est,ut si non aperte, at oblique saltem ex emplo fietitio se suas ν nouas in reli one molitiones excusarent, & apud populu tueretur. Adiungunt 8c illud, quod sere prsterieramus,loannem sacerdotum ligasse peccata, ex communicationem procul dubio intelligetes. Hanc

An Ioannes Iudaeos praecipuos comunicarit.