장음표시 사용
51쪽
raris, verbum insitum,quod potest saluare animas ficut Iaco . bus aptellat, verbumque credentibus Euangeli ratum, ut Petro cictum est, quod Apostolorum viva voce traditum Sc Ecclesiae c5mendatum,non minus quam scriptu illud manet in aeternum. Offenduntur, qui verbum Dei ad nouum lita rum indice, siue ut vocant,scripturae canonem reuocat,suasq; uatas opiniones in re tanti momenti, comuni Ecclesiae iudicio anteponunt,ut pro libidine sua de librisiactis no sacros faciansi&quos ipsi demum velint, tum veteris tum noui instrumenti libros e suo dimoueant loco, sicut nonnullos bo- Cir nelsiore, sa- die sacri canonis circumcisores isti leues ob coniecturas di-cri eanonis multi. mouerunt. Offenduntur, qui verbum Dei mala fide vertunt Non fidenda is variam; in linguas transfundunt, ut ita liberius non sollim a uis bibliotii Vese probata Eccleii et versione latina discedant sed etiam ad suum fionibu .§ae institutum torqueant omnia. Vtproinde tutum nosi fidere nouis Bibliorum interpretationibus,quas citra omnem authoritatem nobis obtrudunt Lutheriis. Tuinglius siue Ti- urini, Pellicanus, Bucerus, Caluinus, Castalion, Bera, Ro-ertus Stephanus. Et hi mirum quantopere inter sedissentiant. ubi de rebus etiam maximis agitur, quotq; prophanas
vocum nouitates inducant, formam sanorum verborum, ut a. Tim. s. Paulus praecipit minimEobseruantes. Offenduntur, qui ger- Tim. r.
manum diuini verbi sensum dc iudicium sibi & alijs, adeoq; omnium
communi vulgo permittunt,et ne parum extra viam currant, PM in
sine duce, sine norma & amussi, probans Ecclesiae iudiciis Patrumq; suffragiis vel contemetis, vel praetermissis, in Dei verbo liberE philosophantur: qui praeterea licet Dei verbum legant, tamen ea quae dicta sunt benE. priuato spiritu freti, de sensit suae carnis inflati intellisut male, & sicut Petrus de quibusdam dixit quae insciipturis dissicilia reperiuntur ad suam ipsorum, saepE dc aliorum perditionem scelerath deprauant.
Non cogitat isti quam verE dixerit Gregorius NaZianZenus, Intractat.de fide. non in verbis,sed insensu hausim esse. Atque hic sane locum habet, quod questus est iam olim Tertullianus,& iure nos c6queri possumus, Ecclesiae hostes esse alios, qui scripturas inte 'p stription. ras non recipiant,alios qui recipiant quidem, sed adiectionius&detractionibus quibusdam eas ad dispositionem instituti sui interuertant. Negat igitur ita Tertullianus,& ex Paulo confirmat, ad scripturas vile prouocandum,& in his collic α - tuen-
52쪽
AD LECTOREM PRAEFATIO. tuendu certamen, in quibus aut nulla aut incerta victoria, aut paru certa sit, si nempe cum obstinato de pervicaci aduersario disceptetur,qui se in oes formas ira norit venere, ut verbi testia montis,exemplis & lente iis perpera detorti veteris Ecclesiado nam, instituta, legesq; couellat. Haec vero generatim de Matth. 13. his dicta sint, quos vel aegris oculis affectos verbi ciuini lumen Luc. I. offendit, ut videntes non videand& audientes legentesve noM xxh. 33. intelligat,qua verae doctrinae luce pater ille luminii no mundi V- sapientibus,vel sicut Isaias loquitur,cora sele prudentibus,sea paruulis & moriseris Ecclesiae iiiijs in verbo sito reuelare di-N l , qui Oiscn- gnatur. Peior adhuc illoru sors est qui no solum offenduntur
Osriduri E: Vς b , ised & quod pessimum errantium est genus in alto, h, o, ' pala m offendunt& illaqueant,atq; in sua impietate ita profi-
Matth. is. ciunt, ut fiant, sicut scriptura loquitur, caecorum duces, ins . Rom. a. pientium eruditores, infantium seu imperitora magistri, homines corrupti mete & reprobi circa fide, & tae τακ ἔπι 3. s Paulus in Spiritu sancto sic est vaticinatus:Mali homines re seductores proficient in peius,errantesta in errore mit- . ' tentes. Caeterum quoniam plus aequo excurrit oratio, d hanc praemonitionem prolixiorem fuisse sentio, abrumpam tandem caetera,quae de verbo Dei & corniptelis eius,deq; C turiatoribus ac toto illorum instituto subiscere cogitaram, ac
iam Arh mihi conscripseram. Erit alius, ut stero, de his ali-ruando tractandi locus,clim Christi bonitas tauerit, & occa-ose obtulerit opportuna. Deum interim Opt. Max. 8recamur, ut Eccletiam suam, qua nihil in tenis lictet chariti ' sacri verbi sui pabulo syncere pascendam curet, eamq; verbi corruptelis atque corruptoribus vindicesi. α beatum hoc semen nobis incorruptum, migiferum & salutare semper. Hse concedat.
53쪽
persenis Euangelicis ii post IESUM Christu
ei filium omnium prae stantissimis,quas et Christianus orbis praecipuo quodam studio magno primis nascentis Eceseis temporibus semper est veneratus, a Ioanne Baptista admirabili sanie 5c incomparabili ubro libenter ordimur. Nam 8c Marcus 3c Lu-cas historiam Euangelicam aggressuri,primu '' Ioanni tribuunt locii,& nullus est alius Christi Domini testimonio commendatior, qui Matth.ii. sit inter natos mulierum hoc uno maior in tu .cem editus. Eum ' Tertullianus antecur rem a I ib. . aduersiis& praeparatorem viarum Domini, vociseratorem in solitudinem, nec non limitem queris dam inter vetera &noua constitutum appel lauit. Dixit etiam ' Gregorius Nazian enus , .
Ioannem veterum & nouorum esse mediato - in Athanasium. rem. Eundem; Paulinus angelii sacram. ia e Naiati, d. r A nuam lic
54쪽
do, Echesiit. n- rauam &legis metam: Cyrillus vero Hiero, iuruinat. solymitanus inter Prophetas m/ximum, Scnoui testamenti archiducem, qui ambo testamenta in se quodamodo conglutinarit: Chry- ''' sologues dem im legis dc gratiae fibulam, qu diploidem summi sacerdotis senilio patri tumgebat in pectore,non invenuste vocavit. Pri
usquani verb de hoc altissimi Propheta sic enim & a patre Zacharia nuncupatur qui
omnibus modis,ut praedixit Gabriel,magnus coram Domino fuit,dicere aggrediamur,non erit equidem praeter institutum , ut opinor, tectorem submonere, quam tractandi ratione
in hoc primo libro, atque adeo in opere sere toto, CHRISTO auspirante, simus obser
Primum quoties nouum inchoamus caput, nouam in Evangelio sentctiam,quae de Ioanne maria vel Petro scripta sit, velut sequentis tractationis argumentum & scopum, nobis proponimus. Indicato autem huiusnodi loco Euangelico, ad Magdinurgicos hist riarum consarcinatores,qui a tot tantiso centuriis , se coagmentatis Centuriatorum appellationem a pii sunt, statim nos conuertimus, eorum p sententiam,imb Sc verba propria subiicimus : his nosti a deinde censura
Tractandi mo- diis in hoc ope obseruandus.
55쪽
succedit. Ea simul excutit 8c expendit errores alios, qui proposito argumento sunt affines, dc a nouitatis studiosis hodie in Ecclesiam in-
Mediantur. Neque tamen vel stri stim attingimus,vel copiose pertractamus omnia. Quis enim in confutandis tam multis tot aduers riorum corruptelis 8c maledictis,quibus infinita illorum statem volumina,aut modus, aut
sinis esse posset Illud nobis sat esse visum est,
velut ex amplissimo Euangelicae scripturae campo, flores carpere, eostiis personis, de quibus tra stationem suscepimus, accommodare, simul id subindicare, qua fide ac re uerentia nunc sectarii personas Euangelii pN-cipuas easdem p sanctissimas tractent.' Hini: Porro iudicare licebit, quantum isausmodi scriptores,potissimum vero Magdinurgici, in aliis tum personis, tum historiis describe dis audeant,sibi, permittant, qui de optimis quidemWin verbo Dei probatissimis hominibus tam male merentur. Igitur varios &graues errores,& non satis antea cognitas, ut
quidem existimamus , in verbo Dei historiaque Euangelica corruptelas, pro ingenii quidesn nostri mediocritate eruimus, iudicamus Planeqbe re acimus, ut non solum deprauata scripturae loca cognoscantur, A a verbin
56쪽
verum etiam gelviano sensui multa illo
rum restituantur. Nihil autem ardentius exoptamus,ac opere hoc toto spe stamus magis, quam ut Christians veritatis salutaris , doctrinae fons Euangelica historia constet timime, & verbum Dei manna illud vere caeleste incorruptum maneat,necp ad omnem tum serendam,tum Quendam impietatem deprauatoru Iibidini audacis inseruiat. Nee enimneserias nequissimi ac versutissimi Satanae machinationes pestifera cosilia ignoramus. qui suos passim satellites Paulus salses fra. ML 3, tres, & iniquitatis operarios Satanae ministros vocat ad verbum Dei adulterandu excitat ac impellit:at hinc tot sectam alit prinpagat* in Europa familias,ut earum nem imstituta percenseri, nem numerus iniri facile positi.Quod ad me attinet, quoniam nullius hominis Isdendi, sed sincerae tantum fidei redoistrinae orthodoxae vindicandae causa hoe mihi onus imposui, Dominu IE S V Moriis
incis authorem ac vindicem ex animo precor,
ut his qualibuscunqν tandem coeptis propitisus adesse, nostros* conatus in sui sancti no . minis gloriam,& ad lectorum comm dum bene fortunare dis
57쪽
Exultauit insans in utero eius: et repleta est Spiritu sancto Elisabeth. Lue. I. Puer autem crescebat , ct consortisatur iiitu. ibidem.
Vibus uerbis velat punctis, indicat, Iovi primis annis fMiser insacra Lictrina imis eamog messe,ita ut egre'Pum pietatis specimen destpraeberet. Et postea: Verisitnili4ὶ , Ioannem in bonorum virorumscto Iis literanim scini percepisse. Centis lib. .ca. xo. L 3 s Tum astabi: Baptista in schola dome. sista sanctissim'rum paremum, nempe Zachariaeer Euetabethae si sed dira te insistutus s. D , inde haud dubie alios liopie pios ac doctos viros
58쪽
Aucis perstringit Lucas ,alii verbEuangelistae ne attingunt quidem, Ioannis 'pueritiam, quemadmodu& Christi saluatoris infantia nadeo prolixe ab eodem descripta est. Ac proposita quidem Lucae sententia satis indicat, in Ioanne puero sapietitiam, virtutem omnem , gratiam spiritualem, quam inde ab utero ma tris acceper is paulatim crevisse: ne* solumcbrporis r ore, verbm etiam animi oma mentis ac dotibus paulatim illum confirma.tiorem ac illustriorem euasisse, ut in dies m gis ac magis in eo elucescerent diuini spiritus dona,quae Christi praecursorem tantopere ab Angeso iam ante laudatum decebant. Qubminus admirari conuenit, quod Ioannes in iula etiam molli, ac alioqui lubrica aetate, suos haud dubie superarit aequales,neque cum ait paria sicerit, neque id Puer modb, verum elisam adolescens. Haec noε obiter annotamus
ad Lucae sententiam emitandam, ut* totus iocus de Ioannis pueri studus 8c educatione rectius intestigi queat. Caeterum id hic asuersarii sentiat,superiora illoru verba non ob scure declarant, in quibus hoc potissimum re
solus Luris in Ioannis etChristipueritia describenda vertatur P. .&a
59쪽
Prehendere cogimur, quod nimium secundum carnem & iudicent 8c loquantur, dum vulgarem duntaxat educationem Ioanni de ferunti nec aliam eius rationem haberi volunt, atque aliorum fere studiosorum, quos quoqtidie a suis parentibus et paedagogis ad literarum studia morum* disciplinam sensim pro- . . uehi. informari cernimus.Nec enim desunt praeclara scripturae testimonia, quae teneram illam Ioannis aetatem apprime commendent, singularem tribuant prirogatiuam,et Oc- cationem aliis omnino praebeant hae de re
sublimius aliquid cogitandi. Neque enima parentibus solum 8c vicinis . sed multb magis etiam ab alijs longius dissicis vox illa ce.., labrata est, Quis putas,vel sicut nonnulli co- Lue. .
., dices legunt, Quid putas iste puer erit c Qui
necdum natus tantam sui admirationem vulgo concitarat, ut stupor omnium occupareti animos, certam iniiceret spem,&expedi tionem commoueret rerum maximarum ,
quas per illum D E V S aliquando oper
retur. Neque vero illos ista fefellit opinio,.. vel diuinatio potius: quoniam Lucas adiun- ' git, Manus Domini erat cum illo, in imbe- Ibidem. cilla etiam aetate praesens & essicax : 8c to- , tius quidem Filae. cuniculo. D V M sibi Propu
60쪽
LIB. I. DE CORRvPT. VERBI DEI. CAP. 1.
propitiu sensit: nec solum postquam in hane
Iucem est editus, sed etiam cum in matris ut
ro gestaretur e admirabilem praebuit. Tribuutur& Eliae Thesbitae puero miracula , sed quae Ioannes alter Elias, quantum' uis puer, facile superat. Eliae pater Sobacha vidit filium ab angelis albicantibus salutari,et igne tanin fascijs inuolui, flamma. ignis velut cibo histentari. Quod portentum cum Pa trem animo dubium 8c admirabundum tenoret,pro se stus est statim Hierosolymamac ad , sacerdotes visa retulit. Cui respondit oracu lum, re ut puer in luce habitaret, & quae diceret, pondus at autoritate haberent, quosque in gladio & igne Israele esset iudicaturuin, quemadmodum ' Epiphanius & h Doroibo ζ us literas prodiderunt. Confert hunc Puerum . quoque Bernardus cum alio etiam vere asmirando puero Hieremia, sed Ioannem merito anteponit. Ille quidem in utero matris sanetificatus, inquit: hic spiritu saneto repletus fuisse cognoscitur. Id quod verbis etiam: . . . ' Athanasi, quae in synodo Chalcedonensi re,
citantur, potest comprobari. Ioannem longe gloriosior virtus impleuit sic enim pergit di- cere Bemardus qui Sc sanctificatus est a pec- ..cato,dc ita dominante Spiritu superfusus, Vt . . Npur