Commentariorum de verbi Dei corruptelis liber primus in quo de sanctissimi precursoris domini Ioannis Baptistae historia euangelica, cum aduersus alios huius temporis sectarios, tùm contra nouos ecclesiaticae historiae consarcinatores siue centuriato

531쪽

sciriptae sed veluti per manus ad nos transmissae, & in Ecclesia semper conseruatae sunt, clim ali j Patres tum illi vetustissimi Eccletiae scriptores' Clemens, Ignatius Dionysius,

si 's ἡ a; ' Iustinus,' Irenaeus testimoratu locupletissi- teste Eusebio inu prebent. Qtiis vero istoru non videat fal- .iri . t i lactam,qui ad Apostolos authores praedi-

Eccles. hiς catores ea tantum reserunt opera, qus ipsi Vo'

quaest. l . de 36. Iunt:caetera vero omnia quae ala hiclem Hpo-: tautac sis. . stolis vel facta,vel commendata fuisse legun-tib.3.ς P. . M'. tur,ele stitia,& ab hominibus excogitata vocant, siue cultus accedat opinio, ut ipsi linquuntur,siue sine tali opinione fiant. De his i. mox. . enim Paulum dixisse contendunt, Prophanas ζζζ-j. . & aniles fabulas reiice. Bona igitur opera de- P s finiunt illa tantum esse, quae certo & expres- so Dei verbo mandantur. quod quam verum, imb quam a Dei verbo alienum sit non multo An Apostoli prae- ante monstratum est. Non probabunt aut isti ma. . Vnquam,ad praecepta decalogi necessaribi qiosum. ferri,quaecun* de operibus tum faciendis, tu praetermittendis Apostoli vel voce viva docuerut,vel scripto consignarui. Iubet Paulus .Tim.3. . quidem,qug facienda sint Episcopis, Presby. teris,Diaconis:traditleges neophytis, virgini- . . r. hus,viduis: monet in specie de nonnullis di- Timotheum, Titum, Philemon Pro .

532쪽

promittit Corinthiis,se in reditu multa dispo- 3.Conansiturum, sicut iam ante disponere cceperat, de cultu diuino, de administratione sacramem . torum , de ordine ac disciplina ecclesiae Corinthiaca sicut etiam Avoustinus interpretatur. Quid vero attinet aut quomodo contentaneum videri potust, huiusmodi singula , dc

id genus infinita, quae pro ratione locorum& temporum Paulus ac Apostoli constitue- runt, ad certum decalogi reuocare praeceptum c At enim subdoli homines huc spe- . fiant,ut verbo scripto nos alligatos esse colligant,adeco vix etiam Apostolis Iicuisse v lunt,ut praeter legem a Christo acceptam, linsaque praecepta decalogi quicquam vel docerent,vel traderent. Atqui Paulus pro Domini mandatis agnosci & obseruari postulat, quae i. r. Libin ipse,tum reliqui Apostoli, tum Ecclesia- ' rum praepositi ad aedificationem Ecclesiae costituissent: nec minorem Ecclesiastico quam politico magistratui obedienti. a per omnia tuo . obet exhibere. Iam vero quam inepte,quam a surde digeriit catalogum ut quaecun* ab Apostolis docentur opera bona, suum in illo lo- opera rese- cum habeant, & in aliqua decalogi parte' constituantur. Scilicet propositum Apostona Iuiri tertio Praecepto haec opera' quae t

533쪽

LIs. L DI CORRUPT. VERBI DEI. CAP. M

quuntur,et ab istis adseruntur,includererati dere lectioni, incumbere sacris literis, linguis loqui,vigilare contra lupos, administrare sacramenta, enormiter Peccantes excommunicare,excommunicationem adiuuare et approbare ab impiis 3c excommunicatis abstinere, lapsos poenitentiam agentes recipere dc con solari, orare pro tota Ecclesia , nihil facere secundum propensionem animi,non praecipi tare iudicium, nec ad gratiam hominum ali quid facere, tolerare malos, discere catechis mum, probare spiritus, tenere institutiones

Apostolorum,infirmos visitare Sc consolari. Possunt isti alia id genus vel sexcenta cuminiare,quae ut huius loci propria non sint,sic dem vel arie,vel audacia in quodvis prsceptu reiiciantur. Equidem sic habendum est,in metem nunquam Apostolis venisse, ut vel propter decalogum omnia scriberent,vel ad cer tum decalogi prsceptum sua doctrinam scru-ὸ pulose vellent accommodari. Nec tamen in decalogum retuo' probamus illorum studium, qui praecipuas

bonorum operum partes,& Christianae ob dientiae quasi normam in decalogo statuunt,& omnia tum agenda,lum fugienda referunt ad finem praecepti, legis* plenitudinem ch ritatem. Ac est utile sane, ut secundum regula geminae

534쪽

geminae charitatis Dei& proximi primae &secundae tabulae praecepta digerantur,& seipsum in his quis moneat per omnem vitam a malo declinare & bonum facere. Sed alia

mens est Centuriatorum,qui statim reiiciunt .ac floccipendunt quaevis opera ipsorum iudicio in decalogo non comprehensa, vel ex quibus nullum commodii ad proximii redit,

semperin Dei verbum 8c decalogum in omni

opere bono exigunt. Igitur ut suam insignem malitiam re ipsa testetur,inter alia opera quae cum decalogo pugnare,& ab Apostolis dam--impuia io nari fingunt,illorum quo conatus annumerarunt, qui propter Senatus imperii Romani magistratu. decreta suscipiunt Interim,ut vocant, quique

subscribunt Concilio Tridentino, aut dediti sunt Pont. Max.quem isti toties appellare audent Antichristum, & Babylonicam mere' tricem. O praeclaros decalogi interpretes, imb ne Arios deprauatores, qui sic nobis quartum decalogi praeceptum explicant Scobseruant. Quid hoc est aliud, quam sicut Iudas praedixit quosdam esse saeiuros, domi--πist canon. nationem spernere,& maiestatem blasphema.

re, ac illius iniqui,qui supra magistratum o- a. ita iamnem eiseret sese, & nunc in istis iniquitatis suae mysterium operatur,satellites 5c praecudi

535쪽

aCenturiateri hus taxantur ob opera,quae sine mandatoemi se.aetin Cent. . lib. I. .ap. s.

fores strenuos agere Adeo nec serium Despraeceptum,nec egregium Apostoli Pauli ememplum,nec poena maledicis proposata, nec ciuilis honestatis ratio, nec debita magistra tibus reuerentia ulla istos iremanes Ecclesiae hostes permovere potest,quo minus principi populi Dei maledicant,ac toti Ecclesiae Petin

Ianter insultent.

At nihil ego miror,hos momos Pontima summoque sacerdoti adeo iniquos & instim seste,qui etiam temperare non possunt sibi, quin aduersus sanctissimos ac diuino spiritu plenos Christi Apostolos impetum ficiant . suam. in illos virulentiam evomant. Reperiunt in illis opera,qus Pine Dei verbo atq; ma- dat si antiquis rerum Ecclesiasticarum seria

ptoribus fides habenda est, & ipsi secerunt,3c

a credentibus aliis exegerunt. Arguunt igitur Andraeam Apostolum, qui dies ieiuniis assignasse,& cpiibusdam hominibus propo .suisis scribatur. Quum Thomam,quod di cono eaput totonaerit, item septem dierum ieiunia indixerit,&ad omnia crucis signum expresserit: quae si ab eo saeta sunt res vide ri volunt superstitiosas. Arguunt Ioamem. quod voluntariam paupertatem doceat, &

cuidam inculcet, quodque spacunn aliquot

536쪽

dierum ad poenitentiam proponat. Ar inunt Matiliaeum,qui praedicet, Mariam servandae virginitatis votum Deo primum vo- τ : quodque de meritis credentium doceat. re ieiunium quadragesimae commendet:quod itidem assirmet, virginem Deo consecratam nefas esset ubere,quod amplius ducentas viris agines consecrarit in collibatu , & velamen vis sacrum impositerit: quod Missam denique ab eo populus acceperit. Arguunt Ia-Cent.r. pu. D. cobum mnorem,vel ut is non mediocre pec- . 'catum admiserit,quando suasit Paulo,ut propter Iudaeos offensos in templo se puri Ma- iret, quasi legitimam rationem non habuerit Mosaicae legis iam abrogatae. Multo au De epistola ues..tem est intolerabilius ,eiusdem Iacobi episto hi iae canomcae, ut alibi probabimus, hanc foe- snὶ sentiant

, Centuriatores.

dam ab ap lis notam inuri, quod illa nimirum ab analogia do binae Apostolicae haud me sdiocriter aberret, dum iustificationem non fidei soli , sed operibus asscribit. Ainuunts 'l' eundem Iacobum, quodlcribat, bonis operibus destitutum, fide sela non posse saluari: fide bonis operibus perfici, ac insuper Abraham 8c Rahab meretricem ex operibus iustificatos esse. Unde non sollim hanc episto- lana sed& alteram ad Horaros, 5c tertiam '''

537쪽

DE APos Tota REPREHENSIS A CENTUR. 03

dentes iam fide iustos ad maiorem vitae iustitiam eXcitare aio promouere curarint, Quid vero nostri Centuriatores etsi haec satis intelligant,et ex varia lectione vera esse proculdubio deprehendant, tamen asserere non Veren

tur, Apostolos in Hierosolymitana synodot' definiisse ac etiam publice docuisse,sola gratia Drari. Di solase fide homines abs operibus iustificari,ato ex aequo saluari. At prose 'b nihil minus ex illius Concilii decreto,quod iudaizantes REbionitas damnat , colligi: nihil magis etiam , scriptis Apostolicis contrarium adferri po-- test: nec qui veterum ad hunc modum sententiam illam in prima synodo pronuntiatam intellexit, intelligendamve putauit. An non praeter fidem illic docetur Lexigitur obedientia, nec communis illa tantu, sed etiam quae in dele tu ciborum versatur, ea nullo Christi mandato vel decalogo comprehensa Eilicdem serinae est de Luca Euangelico scriptore infim- istorum narratio, qui cum primis illustrau inoiibiis. xit doctrinam proprηssime euangelicam de

iustificatione seu remissione peccatorum cinram Deo gratuita, quod nimirum, ut inquiunt, iustificatio coram Deo sit gratuita imputatio obedientiae ac meriti Christi per solam fidem accipienda sine lege S operibus. Haec

538쪽

.lia , non minus insulsa, quae ad ipsoriam pla.. cita confirmanda spe stant, mirum quam isti confidenter effutiant,ut quod ipsi docent, Lincas etiam docuisse putetur:cum longe quidems .d. Plinii aliter res habeat,et ipsorum priceptor Luttis Deo et Pubi aperte testetur, sic textum in Luca undi psonare, quasi iustitia ex operibus manet. igitur tibi quantum isti bonis operibus impudentiam in deserunt,qui Apostolos solius fidei iustifica A... φ, μ' ' iis faciunt pNdicatores,cum tamen illoru sero Pe fide deoperi- pta,ut Auoustinus demonstrat,contrariu pla-

eisina ferre alia non possunt opera, quam qus ipsis videntur decalogo seu verboDei expres so respondere.Tum,quandoquidem quicquid ipsis libet, Apostolicu esse dogma laetant, liscetia ab Apostolis tradita impudenter a Trmat, quod opera nec ad salutem sint nccessaria ,nec ad rationem iustificationis pertineant, nec in illa debeant admisceri,sed ab ea prorsus exesu-idi:Ebionitas ab Apostolis idcirco fuisse damnatos, quod Catholicorum more bonorum' operum necessitatem urgerent atq; defenderent: Paulum de iustificatione sic docere, ut nullam operu praesentiam illic serre possit: vireliqua id genus mendacia, quae de ApostoIis docent,silentio praetereamus.Quis verb retur, hos momos posterioribus Patribus non parcere,

539쪽

Parcere sed in illos etiam theoninu dentem in-- Mere,quando Apostolorum S dieta & fidia illis,ut diximus,adia vilest ut at* sordescunt, ut audacia plusΦ gigantsa in ordine illum pinmarium debacchentur, illo scp tam turpiter in- - se fientur, qui totius fidei et doctrins Christi,ns sanetissimi principes, et vers Ecclesiae fundatores pistantissimi extiterunt. Age vero si Quom GP 'libet, Apostolorum temporibus states proxi- orum inare: Nanas decurramus, in abus certe nec Apostolicus quida vigor defuit primis Ecclesis Patri- sentur circa do-- bus atq; scriptoribus,ut Clementi,lustino,irenso, Cypriano, Basilio, Naziazeno, Epiph nio,vi recentiores aIios, q ut Ambrosiu, Hi ronymia,Chrysostomum, Augustinum secuti

sunt,ac his etiam vetustiores,Tertullianum& Origenem,praetermittam. Horum si sentcntias ad veritatem tum inuem endam,tum confimmandam accomodamus, propterea nobis illi pratiores esse debebunt,quod reprehendantur 'a Centuriatoribus, ut qui de libera hominis - voluntate, ac virium humanarum potestate, ,

de , fide & operibus ad Christianam iustitia

adiungendis consessione vere Catholica edi derunt. Accusant Clemente, qui dixerit: Gra' Centiet pag. . Iox tia seruamur, sed non abs* bonis operibus. J L ' strom R., Et postea: Quando audierimus, Fides tua te Ibidem lib.

540쪽

Quaest. 3 3. orthod. cccccccc ibidem. Cent. 3.cap. P g.2 6. Lib. de habitu virginum. ccc e cc

LIB. I. DE CORRUPT. VERBI DEI CAP. X.LIute eos salvos futuros, qui quomodocun .e

crediderint, nisi facta quo* fiterint consecuino Accusant Iustinum, cuius vox est: Quid. .a est tota legis iustitia c diligere Deum plus seipsum,S proximum ut seipsum, quod quidem non est impossibile hominibus volenti-

Lib. .aduercha bus.J Accusant irenarum ita docentem: Inter

'P δμ caetera Prophetae et Apostoli hortabantur lio πις mines iustitiam agere, bonum quoJ Operari, quia in nobis sit hoc. Et rursus: No tantum in operibus,sed etiam in fide liberum & sua: po testatis arbitrium homini seruauitDominus J Accusant Cyprianum, qui monet credentes, per omnia seruitutis obsequia redemptoris imperio parere,dare. operam,nequid immit-dum 8c prophanum templo Dei inseraturo:

serm. de eleem eleemosynam vero viam esse tuendae salutis,

ea sordes quascula post baptismu contra-

Cent. r.eap. M. ctas deleri. Accusant praeter hos etiam Ignati um,qubd impensius amet ac veneretur statum virginitatis,et virgines Deo consecratas com-

- mendet, quod de festis diebus Sc quadragesima,de Episcopis item et presbyteris testimo

Cent. .ea. o.r o nium ferat. Accusant Tertullianum,qui teste- πα

c. A...is ' regnis Dei intra nos esse, id est, in manu accepotestate nostra,si audiamus et laciamus Dei Praeceptum. Non enim poneretur lex et, qui