Commentariorum de verbi Dei corruptelis liber primus in quo de sanctissimi precursoris domini Ioannis Baptistae historia euangelica, cum aduersus alios huius temporis sectarios, tùm contra nouos ecclesiaticae historiae consarcinatores siue centuriato

601쪽

Praetextum aliquem habeant, de sancstissimae matris institutis bene loqui non possunt, sed illi Dequenter affingunt, quae sancti Patres Ecclesis Catholicae principes ne per somnium

quidem cogitarunt. Tum peruertunt piorum animos,&instituta denigrant, iniqui iudices Q conscientiarum,& libertatis Christianae titulo ad suam doctrinam in lentem nequiter abutuntur , quo* minus tribuunt,ac tribuendum docent obedientiae magistratibus 8c d cretis Ecclesiasticis debitae, tanto magis vuligari licentiae laxant habenas, & ad omnem vividae fidei & pietatisexercitationem homines redd unt seaniores. Quam isti praepostere metuunt,ne labores immodicos suscipiamus, ne- cum δε cultumue cultus inutiles exhibeamus, si hoc illudue z..zz μ' factu necessarium esse ilim religionis, tiam vo-

tidum obedientiae, tum poenitentiae causa no

bis persuaserimus. Quid autem velim modi cum,uel inutile potest existimari, quod pius animus ad aeternam illam maiestatem, quae . 'nunquam satis honorari ac diligi potest, colendam,vel ad salutem animae, qua nihil est in mundo praestantius, comparandam instituit atque moliture Habent suum quoque cultum& sacrificium Deo gratum, quaecunque fiunt ex fide et charitate opera bona,quoniam sacri-

602쪽

LIB. I. DE CORRUPT. VERRI DEI. CAP. m.

scium iusti acceptum est, & memoriam esto non obliuiscetur Dominus , ut sapiens dixit. Cert scriptor Euangelir Lucas t Annam vis duam praedicaret, hoc praetermittendum non putauit, quod illa ieiuniis Sc obsecrationibus . ve u . nocte ac die seruiret, hoc est, quod cultum MIatriam opere ipso praestaret. Sic enim graecb

x. ut hospitalitatis & beneficentiae opera nobis grati a redderet, hostias illas este dixit,

Hebri 33. quibus promereatur,vel ut alii vertunt,plac tur, propitietur ac oblectetur Deus . τοιαυτα in

Alibi Paulus ita sci, Rom. ii. bit: Obsecro vos per misericordiam Dei, ut exhibeatis corpora vestra Deo hostiam via uentem sanctam,. Deo Placentem: ration bile obsequiu vestrum, siue ut est in Gisco ta' gnificantius, M. γι --vμων. quod plori in cultum rationalem vestrum, interpretan Ia H.ear epist. rur. Nam Sc Sedulius monet, obsequium hie 4 80 pro cultu accipi, qtu in corpore rationalis ho minis Deo debeat offerri icut etiamOrigenes Ibidem. annotauita Vult plane Paulus, ut praestent. . Iber Christiani corpora sua viventc hostiam,quoam docet Chrysostomus, si veterem hominem sustulerimus,si membra nostra quae sene super terram moruscauerimus, si mundum uobis

603쪽

nobis ipsis crucifixerimus. Hostia vivens, ut Gregorius Magnus explanat, est corpus Do

mino aspictum, Zc mundo D prauis actibus'

mortuu,quod cucta qus p alet,bona opera' ruri riuuianus insuper sacrificia Deo grata De resurrect. esse dicit constet itiones animae, ieiunia, seras 'aridas* escas, tum virginitatem 5c viduitatem: quae caerificia de bonis camis, ut ille inquit, Deo adolentur. Hieronymus holo- ala Amos cap. Dcausta vera nominat ieiunare, dare eleemosynas 8c pudicitiam: eunuchos autem, qui to--μ os se consecrant Deo, offerre holocausta te- ' satur. Sacrificate sacrificium iustitis, inquit Propheta: Id vero per poenitentiam seri mo-- nrt Augustinus. Quid enim iustius, inquit, ex v d Avns, quam ut suis unusquiso peccatis, quam alio io, nis potius irascatur,se. ipsum puniens mactet Deo I Et ne multis: verum sacrificium est. omne opus quod agitur, ut satvsta secietate in saerii ei a Vasi hocreamus Deo, relatum scilicet ad illum fi-ον nem boni, quo veraciter beati esse possimus 3 vi pNclare ac erudite admodum scripsit idem Augustinus.Quare nihil absurdi est, imb Apostolorum Patrumque sententiis congruit, quod dicimus, opus bonum, qualecunque iacit fidelis, ad DEI cultum Sc spirituales rificium pertinere, cum opinione cul-

604쪽

tus posse consistere, dum is qui vel corporale. vel spirituale opus agit, ad Deum ipsum roseri quod agit, & propter illum agit omnia. Prohibet autem instituti nostri ratio, qu minus de corruptelisalijs plura dicamus, tuas isti quide eo consilio adhibere solent, Vt qua

cun p ratione partim bonorum operum, quin in verbo Dei non exprimuntur,exercitatione,& poenitentiae fructus, partim obedientiam traditionibus 8c legibus Ecclesiasticis tribuendam labesectent. at tollant. Perpetuo au- - Timoth. tem retinendum est illud: Pietas ad omnia vii . Iis est: vel sicut Augustinus dixit, Verus veri . 40 v - cultus ad omnia prodestia Haec Porro epietas,hic , cui tus Dei amore omnium maxime continetur,ac tam late patet,vi omnia picis xum omnium benefacta comprehendat, quae . illi unquam ad maiorem Dei gratiam promo rendam exercent, vel ad dignos poenitentiast fiuctus edendos assumunt. Hoc demum qui negant aut improbant,nar illi primum & praecipuum religionis nostrs caput Perere conquassare videntur, ut nempe non credant ho-H.bnii. mines, Deum eXistere, Sc inquirentibus sero muneratorem esse velle.Sed pluribus haec ego, fortasse, quam sit opus, persequor, ac Unum, idem iterum repeto, quando mea ersario- . rum

605쪽

DE PRAECEPTO, NON OCCIDES. et v

rum improbitas ita cogit,ut ubi vanae victoriae siduciam illi maximam sibi defixerunt. illic a nobis maiora veritatis praesidia consti- ,

tuantur at y collocentur.

Quantam ergo Philippi petulantiam esse

dicemus ad huc enim redit oratio, qui totum veteris Ecclesiae rigorem oratione tam vana

distbluit, ac hypocrisis nota dedecorat, quiq; prae se contemnit 8c sugillat sanetissimos viros, quantalibet illi tum vitae seueritate, tum abstinentiae & poenitetiae ultro susceptae gloria inclaruerint Nunquam ille sane probabit, . Gustorum exempla,& probata poenitentium

instituta non alio numero & Ioco,quam Pha- ,risaeorum AKερι ir e 8c impias traditiones Aa Maxilui beri oportere. Quae porro vel inscitia est, Vel Praeeeptum,. fama, quod legis preceptum, Non occides dhanc suam detorquet opinionem, qua volun Pr uarii rarios pCenitentium cruciatus rencit ac proh ' '''-- , bet Interdicitur non minus naturali,quam di- , trina lege caedes:nihil eo quidem apertius: ergone prohibitum esse dicemus , ne animam - quis odiat sua neue corpus vi quada subigat, & impositis ei laboribus ac illatis cruciatibus Ginet Quasi vero Paulus contra hoc praece rum agat.& seipsum occidat, qui legem cα- cerac opedit

606쪽

nus crebro legit, liuidum reddit corpus sitis, 3c in seruitutem per vim redigit, sein multis tum inpili , tum ieiuniis macerat & affligit, ne sorte si secus faciat, reprobus inueniatur. Nec est isthue occidere, ves animam perdere,scit ut Christus loquitur,eam seruare, propter Christum scilicet, Christique regnum,& propriam sui abnegationem vim sibi fac re, veterem ma flare hominem, hos iam de carne uiua offerre Deo, quaevis corporis vitaeque sine incommoda, labores Sc dolores

omnes contemnere, angustam calcare viam,

siue ut Propheta loquitur, vias duras eust dire, 8c mundo sibique crucifigi, ac mori penitus: ita tamen, ut secundum Paulinam regulam, acionabile non desit obsequium, Mfinis, imb& plenitudo legis perfectionisque

vinculum charitas exercitationibus omnibus corporeis anteponatur,sicut et Cassianus

praeclare docet. Illud plane ridiculum, quod . Philippus idem aduersus hypocriticas, quas vocat, satisfactiones disputans, praeceptum Dei nouum & inauditu nobis condit: Habete honorem corpori. Epicuraeum sane praec pium,quod non Christi Ioannis discipulis, ted omnibus carnis libertatem et voluptatem amantibus non potest non iucussissimu vid

607쪽

DE PRAECEPTO, NON OCCIDER ara

ri.Et libet tamenCenturiatoribus,ex hoc Philippicoetia diuinu prieceptu ficere,quo minnasticae viis rigorem,et quorianda semihoran in vita seueritatem impudenter oppugnant. Quam vero petulans est Vermilius, qui se Petrum Martyrem vocat, dum e Catholicis

sacerdotes Baalitas in eo facit, quod minime Petriis Martyr curent corpus nec eius rationem habeant, Ied eonisine.

chameuniis & Iκροφαγα ς utantur. Accusat ScBasilium Magnum, & Gregorium Nazianzenum , nunquam satis laudata Ecclesiae Iumina,qubd corpora sua durre tradiarint, et fortasse valetudinem offenderint. Est ita quide, . . virtutem omnem in medio consistere, & tim tum est vulgi sermone prouerbium: Ne quid nimis. Verlim in eam partem magnopere Peccant nouatores, quod sibi aliis , viam 8c disciplinam laxiorem semper eligant at. co- - mendent,qubd nemini ad severitatem ad edomandam carnem, & ad maiorem pietate duces,vel hortatores sese praebeant, quod demuveterum abstinentiam 3c vitae austeritatem adeo non aemulentur, etiam suspectam, imb &nbstro huic seculo, quod omni luxu dis fiuicinuisam prorsus , contemptibilem reddant. Opiadum erat sane, multos ita peccare, sicut Basilus,Gregorius,Hieronymus,Anis nius

608쪽

nius istorum opinione peccaumant:& longere stius quam in hac summa vitae dissolutione, haberet Ecclesia,si veterum hominu tum pietatem,tum seueritatem, de qua tam multa re

prsclara scripsit Epiphanius,& nos antea mommimus,multi hodie aliqua ex parte imitar tur. Quid vero piis commune est cum imp as Vltis ςorrv illis Baalitis, vi Pseudomartyr hoc loco cali niatur putarent suos Deos cultoru pasci vulneribus,et humano cruore dele stari, lacerabant corpora,& sicut sacerdotes Cybeles in sacris suis,ita cultris 8c lanceolis se vulnerabant,carnes. incidebant, ut sanguine umdi perfunderentur,vesut hac ratione sui Baalis misericordiam elicere possent. Belle auteti is philippum huic Martyri cum Philippo conuenit hacte-α P M ' nus,quod uterm moneat, pro sua scilicet eua se conuenisti gelica libertate, corpus in honore habendum esse,hoc est,ne quis carnem suam aut crucifigat, aut paulo seuerius tractet,aut iuxta veterum exemplum affligat, ut isti quidem & v lunt,& scribunt,& faciunt. Aliu, Euangelii Pari vero licentia Philippus Christi eor- -zehii pe' sententiam, Sufficit diei malitia sua: quae tamen clarior est, quam ut Philippico . artificio deprauari obscurarique possit, cum

Christus seipsum his verbis explicet: Nolite

ergo

609쪽

.ergo soliciti esse in crastinu, de viehu scilicet: Mati b. . crastinus enim dies solicitus erit sibiipsi. Susti ficit diei malitia sua. Hoc , qui de crasti- No solicite&anxie cogitatis. Ut corporis susi sentationinihil desis, ne vestros angores va no stud io conduplicetis. Habet sibi quisque dics demnatas propriasque curas S amiistio nes, sine quibus ita mortalis non degitur. Atque ita Dr. Hieronymus. Vtinam verbis ς ε reetius obseruasset Philippus, quod sapientissime monuit Augusti nus,Sassianae auscultandum non esse ,cum haec sua consilia homi-- ni iuuerperiti id ficis nuta ieiunias cdeseaudas animam tuam, non ei das quod dele atro mundi aut

tibi ipse ingeris poenam , tuus ipse tortor de et cruciatorexiliis. Deo tergo Placet, quia te crucias ergo crudelis est , qui delaetatur Poenis tuis.J Nunc audi porro, quid his cori- siliis Sathanicis respondeat, ac responderi vetit idem Augustinus. Excrucio me plane, ut ille parcat :do de me poenas, ut ille subueniat,ut placeam oculis eius, ut delectem suauitatem rius. Nam & victima excruciatur, vi in aram imponatur: minus premet mentem meam caro mea. 3 Et iterum rSi tumem

to forte insideres , si equo utereris , qui te geemcndo possit Praecipitare, nonne Ut securus. Z Σ Σ iter

610쪽

LIB. L DE CORRUPT. VERBI DEI. CAP. T.

iter ageres . cibaria ferocienti subtraheres 8c time domares , quem freno non posses et Caro mea iumentum est:iter ago in Hie ..rusalem,quae piari u me rapit,& de via cos . natur excludere: via autem mea Christus est.3 Proinde non modo insaled 5c pestilens Dei- hue verbo repugnans haec Philippi doctrina est,qua praeterquam quod scripturas depra' uat, credentes etiam a ieiuniis retrahit, L. in omnibus poenitentiae operibus sponte susci-- Piendis tardiores reddit, cum illos quidem cultus vanos & mere hypocriticos faciat. . Praeterimus alias Philippi hallucinationes, quas sicut ille de poenitentia suis scriptis paGsam immiscuit in eas inter alios probe satis D Rua, Tap- que confutauit, felicis memoriae vir D. Ru-ardus Enchusianus, inter primarios quidem sui aeui Theologos merito numerandus, cui et gratiam debet hoc nomine posteritas, quoa' aduersus communes easque pestilentes noua- torum cauillationes,veterem & orthodoxam

doctrinam fortissime vindicarit. Ex quibus illud etiam lucile sit iudicare,vanam ac filiamia, uo demia- Philippi esse ia statione cum ita de sua sedia gloriatur: b Ecclesu nostris Dei beneflato pr. cipue extus il is explicatio doctrinae de poeniten-