장음표시 사용
61쪽
coram et Praesentes dicere cogerentur. ηὶ Ulpianus tradit. l gom Iuliam de vi publica et privata capite Octogesimo septimo praecepisse: - Η omines inviti ' tergo coacti) - in reum . testimonium ne dicant, qui sobrinus est ei reo' et rel. 3 Paullus rosert: - Lego Iulia judiciorum publicorum cavetur. . ne invito denuntietur, ut testimonium litis dicat adversus
-SOeerum . . . . et ut ne patroni. Patronae adversus libertos
- neque lIberti adversus patronum cogantur testimonium
- dicere: εὶ et alio loco: - Lege judiciorum publicorum
, contra assines . . . testimonium inviti dicere non cogimur.' 'Papinianus hoc praecipit: - Ceriis ex caussis concessa est , mulieribus publica accusatio veluti si mortem exsoquanturn eorum earumque. in quos ex lege publicorum testimonium - invitae non dicunt.' ' Ex horum juris consultorum verbis concludimus, secundum leges aulias de vi et judiciorum
publicorum ad testimonium in omnes alias praeter exceptas personas dicendum cogi potuisse. Duintilianus denique in net, tacitam quandam cogitationem testimoniis per tabulas redditis refragari, quod nemo per tabulas det testimonium nisi sua voluntvie, ex quibus verbis, testimonia non per tabulas data interdum saltem etiam ab invitis tributa osse. hoc est . testes ad testandum cogi potuisse. aperte essicitur. Non sunt audiendi, qui, Ciceronis ae lalo neminem ad testimonium tribuendum cogi potuisse, probaturi dixerint. Ciceronem in oratione pro Cluentio contendentem. legem Corneliam de sicariis, quoad eum, qui coiit. coierit. convenit. convenerit
salsum ue los limonium dixerit, quo quis judicio publico condemnaretur, poena alliciat. solos petero magistratus Senatoresque, exclamare: ) - Si hoc judicium plebi Romanae - propositum sit, dicturum quidem certo li limonium J nem
Taeit. de orat. 36. ὶ Coll. legg. M. et n. IX. lx. g. l. a. l. 4. de test. l. 10. pr. de grad. et ass. 6 l. 2. do accusat. 7ὶ Quintil. I. O. V. . g. 2. ὶ Cie. pro Cluent. Lura. g. 15I.
62쪽
- nem unquam esse confirmo; iisque verbis Ciceronom non usurum fuisse. si quilibet ex plebe ad testimonium dicendum cogi poterat. At nos quidem hunc locum sic interpretamur: Aut Cicero. jus cogendi ad testandum . quod ipsius aetate valebat. respiciens. quum per se apertum esse arbitraretur. ad testimonium dicendum coactum hoc daturum osse. dixit: Nemo unquam sponte lestimonium dicturus est: aut . quod tum valebat jus missum faciens. auguratus e fit. populum i geria iussurum esse, qua deinceps ad testimonium dicendum cogi non licerei. Quam in thrpretationem nisi accipere velis. quomodo hic locus cum illis supra comm moratis Congrua l. non intelligo. Reliquum est, ut ex illo Duintiliani loco, ubi haec legimus: - Tacita praeterea quaedam cogitatio refragatur hisia omnibus i qui testimonia per tabulas dicunt , quod nemo per .. tabulas dat testimonium nisi sua voluntate: ' 'j colligamus. ei. qui ad testandum coactus esset, nonnisi praesenti et e ram judicio testimonium dare noque ullo modo. por labi Iasios limonium tribuere. licuisse. isti
Secundo loco. quomodo ad testandum sit coactum. exami
Τesios libripensque ad mancipalionem aut ad testamentum. quod per aes et libram fieret. adsciti quodam juris vinculo. cisi non ordinario. ad testimonium judiciato his de robus dicendum cogebantur. Si quis enim eorum id non dedissol. improbus liuestabilisque fiebat. iii Fuit . qui eo. quod ii ii stimcinium non dicentes tantum impro hi in tostabilesque sint facti. confici diceret. ial ejus certe legis tempore neminem in eaussis civilibus ad testimonium dandum cogi potuisse. Duihoc contendit. hac ipsa lego neminem. ut testimonium dicor t.'ὶ Quintil. I. O. V. vii. g. 2. in Geli. N. A. XV. ini. g 1 . ψὶ CL etiam Tacit. do orat. 36. it) Zimmern. i. sseh. dos rom. qui loeus non lanium. quantum Priva tr. BL Ill. I. 133. N. 3. Ouintiliani probaro videtur.
63쪽
coactum esse existimat. Sed lex et, qui testimonium non dixisset. incommodum mini lata est. Nullo vero alio modo aliquis ad testimonium dandum cogi potest nisi poenae ali-
lur, quo ad testandum cogeretur, modus paucos tantum.
qui testes libris endosque ad testamentum mancipalionemve acciti suerant quibusque. mancipalionem testamentumque facta esse . in judicio testimonio firmandum erat. petebat ita quo extraordinarius erat. Nihil aliud caussae esse videtur, quum. ubi generatim de cogendo ad testandum agitur, saepius hic cogendi modus omissus est, i l nisi quod non erat ordinarius ad testandum cogendi modus. Ordinarius. quo ad testimonium dandum cogeretur, modus erat per testimonii denuntiationem. quin opinio, una testim nil denuntiatione ad testandum esse coaetum, communis suisse vi lotur. 1 uintilianus enim tradit, duo genera esse testium, avi voluntariorum, auι eorum, quibus judeae in judieiis publicis lege denuntiare solaat. ihi Prius de noluntariis iri agit. Postea ad eos, quibus denuntiatur .iδὶ iransit. Ex quo colligimus. testes, quibus denuntiabatur, eos fuisse . qui non voluntarii testimonium tribuerint . porro. quod scire nostra magni interest, testimonis denuntiando neque, si Duintilianum sequimur. alio modo, ut testimonium diceretur. coactum ess . Tum
Paullus, de iis . qui ex lege Iulia judiciorum publicorum . t
negligit. 7 l. e. g. 10. 'i l. e. g. 15.
64쪽
stimolitum ut dicant. cogi non possint, agens et dicendi lis inrito 1'J alicui senuntiare. vi testimonium litis dieat. et e stere aliquem, testimonium dicere. promiscue utens. ῖοὶ alque Ulpianus. qui ii a docet ait: - Inviti testimonium non dicunt tergo: ad testimonium dicendum cogi non possunt j - publi- ani, item is. . . Sed nec pupillis testimonium denuntiari potest: ' nobis item planum faciunt, testimonio denuntiando ad testimonium dicendum coactum esse. At Ciceronisne jam aetate testimonii denuntiatione ad testandum cogebatur ' Cicero in Oratione pro Flacco dicta narrat, Laelium. Flacci accusatorem . praemio et vi psephismata civitatibus in Flaccum extorsisse. adeo ut D. g. eos. qui domo exire nolebant, test monii denuntiusione terruerit. 8 -ὶ Uuomodo autem horum domo exire nolentium terrorem explanare possumus . nisi statuere velimus. eos testimonii denuntiatione ad testimonium Romae dicendum coactos esse Τ 0uam sententiam confirmant scholia
Bobiensia, quae ad verba illa explicanda haee addunt 24ὶ: . NOlentes Romam proficisci territos ab Laolio lCicerot di--cii denuntiatione veniendi, ut cogerentur, ea de Flacco - mandare, quae nolleni. Porro Cicero de signis. quae Verres in Asia sustulerat, apud se disposuerat ot insolito accusationis modo perterritus domo removerat. loquens ex ipso quaerit: *-ὶ - Non putasti, me tuis familiarissimis in haneis rem ire limonia denuntiaturum . qui luae domi saepe suis--Sent: ex quibus quaererem, signa scirent ne suisse, quae non .. essent' ' Nemo non concedet. Verri familiarissimos nonnisi coactos in Verro in testimonium dicturos fuisse. Qui ergo ad testimonium dicendum orant cogendi, iis se lesti-
Similem pleonasmum invenimus etiam in l. 5. de test. . ubi Gajus dicit: is in Iegibus. quibusu excipitur . n gener aut socer inuritus testimonium dicere cogere- . tur et rel. pl in l. 10. pr. de grad. et ass.
65쪽
monium denuntiaturum Cicero affirmat. Denique Cicero in caussa Flacciana quaerii. 2βὶ cur Falcidius ipso testis in Flaccum non exsistat. Respondetur: .. Venis sol. si esset de-- nuntiatum.' Ad quod illico Cicero: - Τu laccusatori certe - coegisses, si ullum firmamentum in illo teste posuisses.' Duo ex loco rursus elucere videtur, I ullii quoque aetate testimonio denuntiando ad testimonium dicendum osse coa
Duomodo autem haec testimonii denuntiatio fiebat uiorat hic ordinarius modus. quo, ut i stimonium daretur, cingebatur. Duintilianus, ubi illam testium divisionem roseri, in publicis tantum judiciis testimonium denuntiatum esse tradens. voluntarios testes distinguit ab iis, quibus judeae in judiciis publicis lege denunιiare soleat.
Iudeae in judiciis publicis pro eo. quod Quin lilianus dicit, testimonium denuntiabat. dui judex vix alius esse potest, quam is . qui judicio publico praeest . in quaesii nibus perpetuis praetor judex vo quaestionis. Non privatos
homines. sed publico munere fungentem quempiam testimonii denuntiationi operam dedisse. colligimus ex eo, quod. gutob denuntiandum vel non denuntiandum testimonium pecuniam accepervi, lege Iulia repetundarum tenebatur. 2' Magistri lumlestimonium denuntiandum curasse, conficitur ex fragmento legis. quam dicunt Aciliam, in tabula Batilina inscripto: -netve., quis. mag. testimonium. poplice. eidem . sinito. denomiari 27Jex lege porro. quae dieitur Mamilia . constituente: v j - In , eam rem iterminum in colonia dolo malo ejeelum motumvel - is, qui bac lege judicium dederit icurator coloniae dedu-- cendae aut quieunque magistratus in ea colonia . . iuro di--cundo praeerit. testibus publico dumtaxat in res singulas λ
66쪽
perpetuo deprompto et a Valerio Probo nobis conservato, ubi praetor ait: - Testibus . . dum laxat decem denuntiandiu potestatem iaciam. Exemplum magistratus, qui, quum judicio praeesset . accusatori roganti. ut se in asserendis i diciis . quae accusationis veritatem planam sacerent, adjuvaret. morem gessit. Cicero memoriae mandavit, qui nosceritores facit, ') M.' Acilium Glabrionem. qui praetor judicio Verrino praefuit. Cicerono postulante imperasse, ut piratae . quos Verres domi suae condidisset, ex hujus domo
producerentur atque in carcerem darentur.
Deinde Quintilianus rosert. judicem lege in judiciis pu
blicis denuntiasse. Itaque leges, et eae sine dubio de singulis criminibus latae, fortasse autem inde ab Octaviani aetato lex Iulia judiciorum publicorum sola, iis, qui singulis qua stionibus praesuturi essent. secere potestalem testibus denuntiandi unaque constituerunt, qui ad testimonium dandum cogi non possent, ρὶ quibus testimonii denuntiationem poseore tiaeeret, ij et denique soriasse etiam . qua vi ea in re uti fas
esset. Etenim quoniam, denuntiando testimonio, ut testim nium diceretur, coactum esse. scimus. magistratum . qui lest Lmonium denuntiabat, non id solum pgisse. ut invitaret, sed in eum. eui denuntiabat, vim aliquam, ut testimonium daret, adhibuisse, statuere non dubitamus: quamquam . qua ea vis suisset, nobis nusquam traditum est. Id tantum in simili quadam re scimus. legem quandam, quam Corneliam repetundarum fuisse arbitramur, ei poenas imposuisse, qui, qu minus accusatori ex legum praecepto in repetundarum reum
inquirenti tabularum publicarum potestas fieret, impedivi set. αὶ Quae cum ita sint. jam nihil nobis relinquitur, nisi
67쪽
ut, magistratum testimonium denuntiantem minitatum esse. conjiciamus. se iis, qui ad testimonium dicendum ab ipso excitati non venissent . pignora ea plurum mullamve dici rum esse. Qua coercendi ratione uti solebant magistratus in eos, qui ultro praeceptis ipsorum obtemperare noluerant. a JSi is . eui testimonium denuntiatum erat . . hoc non dederat, quam poenam denuntiatio mini lata erat, ei importabatur atque fortasso denuo, reo ampliato. ei testimonium, sed tum gravioris, ni testaretur, poenae metu injecto, denuntiabatur: neque, eas denuntiationes continuari potuisse. dum testimonium
datum esset. ita, ut acriora semper mala prae se serrent, prorsus negare velim.
Jam reliquum est, ut perscrutemur. utrum is, qui jud, cio publico praeerat, nominibus eorum, quibus testimonium erat denuntiandum, cognitis ipse testimonium iis donuntia dum euraverit, an denuntiationem petenti denuntiandi secui dum legis praecepta poenaeque, qua magistratus ipsi reis gantem asticere poterat. minitandae copiam secerit. Dubitari non licet. quin in iis, quae crimina longe a Roma commissa petebant. judiciis, ut in plerisque judiciis repetu darum, quum accusator ex consuetudine intervallo inter nominis receptionem et ipsum judicium interposito in eum locum. quo delictum erat commissum. se conferrei ibique inquirendo in saepe testes. de quibus antea non Compererat, com pararet . ab eo. qui quaestioni praeerat, accusatori testimonii secundum legem denuntiandi copia facta sit. 3βὶ Num quis credere potest. Ciceronem, qui in caussa Verris post nominis
68쪽
receptionem in Sicilia inquirendo multa verris lacinora antea non sic aperta penitus cognoverat cuique necessitas testibus. de quibus Romae nihildum acceperat, denuntiandi Obvenire poterat, nomina eorum Romam ad Glabrionem nuntiasse Glabrionemque deinde in Siciliam misisse. ut iis, quorum nomina Cicero secum communicavisset, testimonium denun-liarei Τ Ceterum de tali testimonii denuntiandi potestate, ab eo, qui quaestioni praeerat, accusatori facta, Cicero nos diserte certiores sacere videtur. De praetoris enim Sicilie
sis Metelli studio erga Verrem loquens hoc dicit: βεὶ - Nisi - apud Siculos non Metelli. sed Glabrionis literis ac legeis pugnassem, iam mullos huc evocare non potuissem.' Ubi Cicero manifesto vim dixit. quam . ut testes in Verrem sibi compararet, adhibere coactus fuerat. Hanc vim vero GI brionis lueris ac lega adhibuit. Duae lex sine dubio est lex Cornelia repetundarum, contra quam secisse Verres accusa tus est. Hae lege, nisi fallor. cogendi ad testimonium dice dum accusatori facultas concessa est. Sed quid fiat Gl
hrionis lueris' Cur lex Cornelia non suffecit Τ Certo his litoris Glabrio praetor, qui judicio de Verre praefuit. Cic
ronem revera Verris nomen detulisse, fidem fecit unaque ei potestatem ad testimonium dandum cogendi ea vi adhibita, qua ex lego praetori judieive quaestionis in testimonio denuntiando uti licebat, concessit. Porro Cicero narrat: ' - Ρueris no--bis audisse videor, L. Aelium libertinum hominem. litera- ,. tum ac lac tum. quum ulcisceretur patroni injurias. nomen -0. Mutionis. sordidissimi. detulisse. A quo quum quaer tur . quam provinciam aut quam diem testium postularet. - horam sibi octavam. dum in foro bovario inquireret. p .siulavit.' Uuibus ex verbis esset videtur . praetorem iudi-eemve quaestionis hujusmodi literis. quibus arcusatori lestilius denuntiandi potestatem iaciebat, desiniisse, qua in pro
69쪽
vincia accusatori testimonium denuntiare liceret et quam in diem hoc esset laetendum. Pro iis, quae adhuc sunt exposita. nemo dixerit. Quintilianum . qui narrat. judicem in ju, di iis publicis. quorum sunt repetundarum quoque caussae. lege denuntiare solitum esse . repugnare Ciceroni in repetundarum caussa dicenti: βὶ - 0uibus ego testimonium do-
unliavi, adhuc non Venerunt. μ
In iis autem judiciis, quae de criminibus vel propter B
mam vel procul a noma admissis, sed accusatoris inquisiblione . eo ipso loco, ubi commissa erant, instituenda . non egentibus exercebantur. utrum . qui judicio praeerat, sit exsecutus testimonii denuntiationem, an accusator, et, ubi reo adtestandum cogere licebat, reus, decernere non possumus. Ex
eo, quod accusatori reoque in quibusdam ejusmodi judiciis proditur 'in testimonii denuntiatio fuisse, haudquaquam colligili est. non eum ipsum, qui judicio praeerat, nominibus eorum, quos accusator reusve ad testimonium dandum cogi volebat. cognitis, testimonium denuntiandum eurasse. Facile is, qui de magistratu. ut alicui testimonium denuntiaret, petebat, ipse testimonium denuntiasse dici per compendium potuit. 8Sic denuntiare ιestimonium vel denuntiare testibus, in quihus formulis laxior sensus inesse posset. in eo solo usurpata osse videntur, qui, sive magistratus sive homo privatus, cui magistratus potestatem secerat, aliquem ad testimonium dicendum ita excitabat, ut ei, ni testimonium diceret. po nam minitaretur. ij Quod dicunt eroeare testem interdum saltem eandem imae testi denuntiare habuisse videtur : ut Plinius sormulis testem
huη aetionibus, in quibus testimonii denuntiation m inveniri infra videbimus. aul pum ipsum . qui judicium dabat, do hae curasse aut judieibus recuperatoribusve aulipsis litigatoribus, qui testibua in digobant. denuntiandi potestatem
70쪽
e eare ei testi denuntiare promiscue utitur Α-ὶ si aliis locis . alubi aperte id agit, ut testes ad i stimonium dicendum coa
ctos esse vel eos, ut testarentur, cogi licuisse narret. eos invitos et seruos esse ei simpliciter eos emetiri lieuisse reseri. - ὶ Denique euare testem plerumque praeconis est . qui minimo curat . iii iesios ad judicium veniant. sed testes. qui vo
luntarii aut coaeli in judieiis adsunt, exhortatur. ut jam ad interrogata respondentes coram judicibus tostimonia dicant. β
pro Flaee. xv. g. 34. Sueton. Claud. 15. Caes. I4. Cie. do sin. II. XIX. Aseon. ad Cic. Nilon. pag. 40.s Or.l Brisson do formul. . pag. 476. Formula euare testemoliam in Cis. Verr. II. L I. g. 14s.clo Ome. I. xxii. g. I5. Narrob. Satura. a. a. Petron. sat3r 2. ei Phaod r. lah. I. xvii. 4. usurpatur. a d translata vulgarique signiscatione ita. ut his si locis nihil ad propriam illam Judietatem voeis
vim explorandam dorsamur. s CL Sell. a. a. o. s. 288. 289.l Reini rom. Privale. S. 476.l, qui gigniscationem formularum uentin-tiGra testimo iatim et euar testem non perspiciat, et praetermilla l. denuntiationem testimonii ellationem testis non Exeludere, expo
W nck Tom. I. pag. 183. recte eomprehensam h ah ni. Quomodoonim credi potest, Ciceronem. qui refert. primo die t prima o in Verrem. δε quo Romae laetum est judicium. actionis) testitim tantum numerum i et inter hos corte inullos Stellionsos) eutilum me, ut popuIus Roanorim Duietiret, Verre absoluto rem publieam stare non posse. quique porro in orations pro Flaeeo habita. qui item Romae caussam diephal. do testi hus in hune his vorbis narrat: is Cilatis Praeco voce maxima togatos Ae- , monenses. Proredii unus Aselo .piad s: si quum sormula testea e lare ut rotur. de lesithus domo
Qxellandis. Di ad iudieia ad di-eondum lestimonium venir tit . eo. ei lasse